Craig Venter: A voyage of DNA, genes and the sea

Craig Venter: DNA ve Deniz Üzerine

Çeviri: Çağrı Mert Bakırcı Gözden geçirme: osman oguz ahsen

At the break, I was asked by several people

Arada birçok insan bana

about my comments about the aging debate.

yaşlanma konusu hakkındaki yorumlarımı sordu.

And this will be my only comment on it.

Ve bu da benim, bu konu hakkındaki tek yorumum olacak.

And that is, I understand

Yorumum şudur: Anladım ki

that optimists greatly outlive pessimists.

optimist olanlar kesinlikle pesimistlere göre daha çok yaşıyorlar.

(Laughter)

(Kahkahalar)

What I'm going to tell you about in my 18 minutes is

Bu 18 dakikalık sunumumda size anlatacağım şey

how we're about to switch from reading the genetic code

genetik kodu okumaktan

to the first stages of beginning

kendi genetik kodlarımızı yazmaya

to write the code ourselves.

nasıl geçmeye başlamak üzere olduğumuzdur.

It's only 10 years ago this month

Bundan yalnızca 10 sene önce, bu ay içerisinde

when we published the first sequence

bağımsız olarak yaşayan bir organizmanın

of a free-living organism,

ilk dizilimini yayımladık

that of haemophilus influenzae.

Bu canlı Haemophilus influenzae (ÇN: Bir çeşit kok basili) idi.

That took a genome project

Bu, genom projesinin 13 yıldan 4 aya

from 13 years down to four months.

inmesini sağladı.

We can now do that same genome project

Şimdi aynı genom projesini

in the order of

2 saat ila 8 saat arası bir sürede

two to eight hours.

tamamıyla yapabilmekteyiz.

So in the last decade, a large number of genomes have been added:

Geçtiğimiz 10 yılda, çok sayıda genom eklendi:

most human pathogens,

çoğu insan patojenleri (ÇN: Hastalık yapıcı bakteri),

a couple of plants,

birkaç bitki,

several insects and several mammals,

birkaç böcek ve birkaç memeli

including the human genome.

bunların arasına insan genomu da dahil.

Genomics at this stage of the thinking

Genetik Bilimi 10 sene önce

from a little over 10 years ago

bu konu hakkında düşünürken

was, by the end of this year, we might have

10 senenin sonunda, bu yılın sonlarına doğru ancak

between three and five genomes sequenced;

3 ile 5 arasında genomu çözebileceğimizi düşünüyordu;

it's on the order of several hundred.

fakat çözdüklerimiz şu anda birkaç yüz tane.

We just got a grant from the Gordon and Betty Moore Foundation

Daha yeni Gordon ve Betty Moore Vakfı'ndan bu yıl içerisinde

to sequence 130 genomes this year,

130 yeni genom çözmek için ödenek aldık,

as a side project from environmental organisms.

ve bunu çevresel organizmlara bir yan proje olarak yapacağız.

So the rate of reading the genetic code has changed.

Dolayısıyla genetik kodu okuma oranı değişti.

But as we look, what's out there,

Fakat orada ne olduğuna baktığımızda

we've barely scratched the surface

daha sadece yüzeyi tırmaladığımızı görüyoruz;

on what is available on this planet.

hele ki gezegende daha bulabileceklerimizi düşününce...

Most people don't realize it, because they're invisible,

Çoğu insan bunun farkında değil, çünkü görünmezler

but microbes make up about a half of the Earth's biomass,

fakat gerçekte mikroplar Dünya'nın biyokütlesinin yaklaşık olarak yarısını işgal ediyorlar.

whereas all animals only make up about

Öte yandan hayvanlar yaklaşık olarak

one one-thousandth of all the biomass.

biyokütlenin sadece yaklaşık binde birini oluşturuyorlar.

And maybe it's something that people in Oxford don't do very often,

Her ne kadar Oxford'daki insanların bunu sıklıkla yapmadığını düşünsem de

but if you ever make it to the sea,

eğer bir gün denize giderseniz

and you swallow a mouthful of seawater,

ve ağız dolusu deniz suyu yutarsanız,

keep in mind that each milliliter

unutmayın ki yuttuğunuz suyun her mililitresinde

has about a million bacteria

yaklaşık 1 milyon adet bakteri

and on the order of 10 million viruses.

ve on milyonlarca virüs bulunur.

Less than 5,000 microbial species

Geçtiğimiz son 2 yılda

have been characterized as of two years ago,

5000'den az sayıda mikrobik tür karakterize edildi

and so we decided to do something about it.

ve dolayısıyla biz de bununla ilgili bir şey yapmak istedik.

And we started the Sorcerer II Expedition,

Ve Sorcerer II Araştırması'nı başlattık.

where we were, as with great oceanographic expeditions,

Bu araştırmada muhteşem oşinografik (ÇN: Okyanus Bilimi) araştırmalarla birlikte

trying to sample the ocean every 200 miles.

okyanusu her 300 kilometrede bir örneklemeye çalışıyoruz.

We started in Bermuda for our test project,

Deneme projesi için Bermuda'dan başladık.

then moved up to Halifax,

Daha sonra Halifax'a ilerledik,

working down the U.S. East Coast,

Amerika'nın doğu sahilinden aşağıya indik,

the Caribbean Sea, the Panama Canal,

Karayiplere ve Panama Kanalı'na gittik,

through to the Galapagos, then across the Pacific,

Galapagos Adaları üzerinden, Pasifik'e geçtik

and we're in the process now of working our way

ve şu anda yolumuzun üzerinde olan Hint Okyanusu'nda

across the Indian Ocean.

çalışmalarımız sürüyor.

It's very tough duty; we're doing this on a sailing vessel,

Bu gerçekten zor bir görev; bunu bir teknede yapıyoruz,

in part to help excite young people

ve amacımız genç insanların

about going into science.

bilime olan heyecanlarını kabartmak.

The experiments are incredibly simple.

Yaptığımız deneyler akıl almaz derecede kolay.

We just take seawater and we filter it,

Sadece deniz suyunu alıyoruz ve filtreliyoruz

and we collect different size organisms on different filters,

ve sonra bu filtrelerden değişik büyüklükteki organizmaları topluyoruz.

and then take their DNA back to our lab in Rockville,

Daha sonra bunların DNA'larını Rockville'deki laboratuvarımıza götürüyoruz,

where we can sequence a hundred million letters

ve burada genetik koda ait yüzlerce milyon sayıda olan karakterleri

of the genetic code every 24 hours.

her 24 saatte bir sıralıyoruz.

And with doing this,

Bunu yaparak,

we've made some amazing discoveries.

bazı muhteşem bulgulara ulaştık.

For example, it was thought that the visual pigments

Örneğin, doğada, bizim gözlerimizdeki gibi

that are in our eyes -- there was only one or two organisms

görsel pigmentlere sahip olan 1 ya da 2 organizma

in the environment that had these same pigments.

olduğunu sanıyorduk.

It turns out, almost every species

Ancak bulduk ki,

in the upper parts of the ocean

okyanusun üst taraflarındaki

in warm parts of the world

ve dünyanın sıcak kısımlarındaki neredeyse her tür

have these same photoreceptors,

aynı foto-reseptörlere (ÇN: Işığa duyarlı hücreler) sahip

and use sunlight as the source of their energy

ve bunlar enerji ve iletişim için

and communication.

güneş ışığını kullanıyorlar.

From one site, from one barrel of seawater,

Bir alandan aldığımız bir varil deniz suyu içerisinde

we discovered 1.3 million new genes

1.3 milyon yeni gen keşfettik

and as many as 50,000 new species.

ve 50.000 kadar yeni tür bulduk.

We've extended this to the air

Bu çalışmamızı Sloan Vakfı'ndan aldığımız ödenek sayesinde

now with a grant from the Sloan Foundation.

havada da yapmaktayız.

We're measuring how many viruses and bacteria

Her gün aldığımız nefeste ne kadar

all of us are breathing in and out every day,

virüs ve bakteri olduğunu ölçüyoruz.

particularly on airplanes

Özellikle de uçaklarda

or closed auditoriums.

veya burası gibi kapalı amfilerde.

(Laughter)

(Kahkahalar)

We filter through some simple apparatuses;

Bazı basit aygıtlar kullanarak

we collect on the order of a billion microbes from just a day

her gün milyarlarca mikrop topluyoruz

filtering on top of a building in New York City.

ve New York şehrideki bir binanın tepesinde filtreliyoruz.

And we're in the process of sequencing all that

Ve şu anda günümüzde var olan her şeyi

at the present time.

sıralama aşamasındayız.

Just on the data collection side,

Veri toplama açısından bakarsak,

just where we are through the Galapagos,

Galapagos civarında,

we're finding that almost every 200 miles,

her 300 kilometrede bir

we see tremendous diversity

okyanustaki örneklerde inanılmaz bir

in the samples in the ocean.

çeşitlilik görmekteyiz.

Some of these make logical sense,

Bunlardan bazıları değişik sıcaklık dağılımlarından dolayı

in terms of different temperature gradients.

mantıklı geliyor.

So this is a satellite photograph

Burada bir sıcaklığa bağlı olan bir

based on temperatures -- red being warm,

uydu fotoğrafı görüyorsunuz -- kırmızılar sıcağı,

blue being cold --

maviler soğuğu simgeliyor --

and we found there's a tremendous difference between

ve sıcak su örnekleriyle soğuk su örnekleri arasında

the warm water samples and the cold water samples,

türlerin çeşitliliği açısından oldukça büyük

in terms of abundant species.

farklılıklar keşfettik.

The other thing that surprised us quite a bit

Bizi bir diğer şaşırtan şey ise

is these photoreceptors detect different wavelengths of light,

bu foto-reseptörler ışığın değişik dalga boylarına duyarlıdır

and we can predict that based on their amino acid sequence.

ve biz de bu farklılığın amino asit dizilimlerine bağlı olduğunu düşünüyoruz.

And these vary tremendously from region to region.

Ve bunlar bölgeden bölgeye inanılmaz miktarda değişmektedir.

Maybe not surprisingly,

Belki de şaşırtıcı olmayarak,

in the deep ocean, where it's mostly blue,

çoğunlukla mavi olan okyanusun derinliklerinde

the photoreceptors tend to see blue light.

foto-reseptörler mavi ışığı algılamaya duyarlıdır.

When there's a lot of chlorophyll around,

Etrafta çok sayıda klorofil bulunduğunda

they see a lot of green light.

aynı şekilde çok fazla yeşil ışık görmektedirler.

But they vary even more,

Fakat kızılötesi ve morötesi

possibly moving towards infrared and ultraviolet

ışıklara doğru gittiğimizde, yani ekstremlerde

in the extremes.

çok daha çeşitlenmekteler.

Just to try and get an assessment

Bu projeyle sınırlı kalmayarak

of what our gene repertoire was,

her birimizin topladığı bilgilerin

we assembled all the data --

birleştirildiğinde ortaya çıkabilecek olan

including all of ours thus far from the expedition,

geniş gen repertuarının neleri barındırdığını

which represents more than half of all the gene data on the planet --

sadece hayal edin. Bizim topladıklarımız bile gezegendeki gen verisinin

and it totaled around 29 million genes.

yarısını yani 29 milyon geni barındırıyor.

And we tried to put these into gene families

Ve bizler bu genlere ailelere ayırarak

to see what these discoveries are:

bu buluşların ne olduğunu anlamaya çalışıyoruz:

Are we just discovering new members of known families,

Bizler sadece bilinen ailelerin yeni bireylerini mi keşfediyoruz

or are we discovering new families?

yoksa yeni aileler mi keşfediyoruz?

And it turns out we have about 50,000

Ve görünen o ki

major gene families,

50.000 adet temel gen ailemiz var

but every new sample we take in the environment

fakat doğadan aldığımız her yeni örnek

adds in a linear fashion to these new families.

bu ailelere bir yenisini dahil ediyor.

So we're at the earliest stages of discovery

Dolayısıyla bizler temel genler konusundaki buluşların

about basic genes,

ve bu gezegendeki hayatın ve bileşenlerinin bulunmasının

components and life on this planet.

daha çok başındayız.

When we look at the so-called evolutionary tree,

Evrim Ağacı dediğimiz şeye baktığımızda

we're up on the upper right-hand corner with the animals.

hayvanların sağ üst köşesinde bulunduğumuzu görüyoruz.

Of those roughly 29 million genes,

Bu kabaca 29 milyon genden

we only have around 24,000

sadece 24.000 tanesi bizim

in our genome.

genomumuzda bulunuyor.

And if you take all animals together,

Ve eğer tüm hayvanları birlikte ele alırsanız

we probably share less than 30,000

30.000'den azıyla

and probably maybe a dozen

ve belki de 12.000 fazla gen ailesiyle

or more thousand different gene families.

genlerimizi paylaşıyoruz.

I view that these genes are now

Bu genlerin sadece evrimin

not only the design components of evolution.

dizayn bileşenleri olduğunu sanmıyorum.

And we think in a gene-centric view --

Eğer gen-merkezli düşünürsek

maybe going back to Richard Dawkins' ideas --

Richard Dawkins'in fikirlerine geri dönerek

than in a genome-centric view,

genom-merkezli bir görüşe nazaran

which are different constructs of these gene components.

bu genlerin farklı yapılanmaları sonucunda oluştuuğumuzu düşünebiliriz.

Synthetic DNA, the ability to synthesize DNA,

Sentetik DNA, yani DNA'yı üretebilme

has changed at sort of the same pace

DNA sıralamasının hızlanmasıyla birlikte

that DNA sequencing has

son 10 ya da 20 yılda

over the last decade or two,

çok daha hızlandı

and is getting very rapid and very cheap.

ve gittikçe daha hızlı ve ucuz oluyor.

Our first thought about synthetic genomics came

Sentetik genom üretmek aklımıza ilk defa

when we sequenced the second genome back in 1995,

1995 senesinde sıraladığımız 2. genom olan

and that from mycoplasma genitalium.

Mycoplasma genitalium üzerinde çalışırken geldi.

And we have really nice T-shirts that say,

Ve üzerinde "Genitalium'u Seviyorum" yazan

you know, "I heart my genitalium."

çok güzel t-shirtlerimiz var.

This is actually just a microorganism.

Bu aslında sadece bir mikroorganizma.

But it has roughly 500 genes.

Yaklaşık 500 gene sahip.

Haemophilus had 1,800 genes.

Haemophilus'un 1.800 geni vardı.

And we simply asked the question,

Ve biz de basitçe şu soruyu sorduk:

if one species needs 800, another 500,

Eğer bir tür 800 adet, diğeri 500 adet gene ihtiyaç duyuyorsa

is there a smaller set of genes

acaba en düşük çalışma sistemini sağlayacak

that might comprise a minimal operating system?

bir gen seti var olabilir miydi?

So we started doing transposon mutagenesis.

Dolayısıyla, "transpozon mutagenez" denen işlemi başlattık.

Transposons are just small pieces of DNA

Transpozonlar genetik koda rastgele yerleştirilen,

that randomly insert in the genetic code.

DNA'nın küçük parçalarıdır.

And if they insert in the middle of the gene, they disrupt its function.

Eğer bir genin ortasına yerleştirilirse, o genin çalışmasını bozar.

So we made a map of all the genes

Dolayısıyla biz de bütün genlerin bir haritasını yaptık

that could take transposon insertions

ve böylece "önemli olmayan genler" dediğimiz

and we called those "non-essential genes."

transpozon eklemelerini yapabildik.

But it turns out the environment is very critical for this,

Fakat sonradan öğrendik ki bu işlem için çevre çok önemli

and you can only

ve sadece ortamda

define an essential or non-essential gene

tam olarak var olanlara göre

based on exactly what's in the environment.

"önemli gen" ya da "önemsiz gen" olarak ayırabiliyoruz.

We also tried to take a more directly intellectual approach

Ayrıca daha entellektüel bir yaklaşım da denedik ve

with the genomes of 13 related organisms,

birbiriyle akraba olan 13 organizmanın benzer olan

and we tried to compare all of those, to see what they had in common.

bütün genlerini kıyaslamaya çalıştık.

And we got these overlapping circles. And we found only 173 genes

Ve bunun sonucunda bu çakışan daireleri bulduk. Ve 13 organizmaya ait

common to all 13 organisms.

sadece 173 ortak gen bulduk.

The pool expanded a little bit if we ignored

Bu havuzu bir hücreler arası paraziti

one intracellular parasite;

görmezden geldiğimizde ve

it expanded even more

genlerin özlerine baktığımızda

when we looked at core sets of genes

310 civarı ortak gen olduğunu

of around 310 or so.

keşfettik.

So we think that we can expand

Biz de böylece bakış açınıza bağlı olarak

or contract genomes, depending on your point of view here,

genomları esnetip sıkıştırarak

to maybe 300 to 400 genes

en az 500'e indirebildiğimiz bu ortak genleri

from the minimal of 500.

300 ya da 400'e düşürebileceğimizi düşündük.

The only way to prove these ideas

Bu düşüncelerimizi ispatlamanın tek yolu

was to construct an artificial chromosome with those genes in them,

bu ortak genlerin içinde bulunduğu yapay bir kromozom inşa etmekti

and we had to do this in a cassette-based fashion.

ve biz bunu kasete dayalı bir yöntemle yaptık.

We found that synthesizing accurate DNA

Fark ettik ki büyük parçalar halinde

in large pieces was extremely difficult.

sentetik DNA üretmek inanılmaz zordu.

Ham Smith and Clyde Hutchison, my colleagues on this,

Bu işte ortaklarım olan Ham Smith ve Clyde Hutchison

developed an exciting new method

dizilimi ve biyolojisi açısından

that allowed us to synthesize a 5,000-base pair virus

%100 isabetli olan

in only a two-week period

ve sadece 2 haftalık bir periyotta

that was 100 percent accurate,

5.000 tane sentetik virüs çifti üretebileceğimiz

in terms of its sequence and its biology.

heyecan verici bir metot geliştirdiler.

It was a quite exciting experiment -- when we just took the synthetic piece of DNA,

Oldukça heyecan verici bir deneydi; bir parça sentetik DNA'yı alıp

injected it in the bacteria and all of a sudden,

bakterinin içerisinde enjekte ettiğimizde birden

that DNA started driving the production of the virus particles

DNA'nın virüs parçaları üretimini tetiklediğini

that turned around and then killed the bacteria.

ve sonunda bakteriyi öldürdüğünü gördük.

This was not the first synthetic virus --

Bu ilk sentetik virüs değildi --

a polio virus had been made a year before --

daha önceden bir polio virüs yapılmıştı --

but it was only one ten-thousandth as active

ama o, buna göre binde bir aktiviteye sahipti

and it took three years to do.

ve yapılması 3 sene sürmüştü.

This is a cartoon of the structure of phi X 174.

Bu Phi X-174'ün yapısını gösteren bir çizim.

This is a case where the software now builds its own hardware,

Bu durumda yazılım, kendi donanımını inşa ediyor

and that's the notions that we have with biology.

ve tabii biyolojiye ait bildiğimiz görüşleri de...

People immediately jump to concerns about biological warfare,

İnsanlar doğrudan biyolojiks avaşa yönelik endişelere kapılıyorlar,

and I had recent testimony before a Senate committee,

ve bir Senato komitesinin

and a special committee the U.S. government has set up

ve Amerikan hükümetine ait özel bir komitenin bu alanı inceleyeceğine dair

to review this area.

bir bir duruma şahitlik ettim.

And I think it's important to keep reality in mind,

Ve bence şu unutulmamalıdır ki,

versus what happens with people's imaginations.

bu olanlar sadece insanların hayallerindedir.

Basically, any virus that's been sequenced today --

Temelde, şu anda sıralanabilmiş herhangi bir virüsün

that genome can be made.

genomu da yapılabilir.

And people immediately freak out about things about Ebola or smallpox,

Ve insanlar Ebola (ÇN: Buaşıcı bir hastalık) ve çiçek hastalığı konusunda çılgına dönüyorlar,

but the DNA from this organism is not infective.

fakat bu organizmadan alınan DNA bulaşıcı değil.

So even if somebody made the smallpox genome,

Dolayısıyla birileri çiçek hastalığı virüsünün genomunu yapsa bile,

that DNA itself would not cause infections.

DNA'nın kendisi hastalıklara sebep olmayacaktır.

The real concern that security departments have

Güvenlik departmanlarının asıl endişesi

is designer viruses.

dizayn edilmiş virüslerdir.

And there's only two countries, the U.S. and the former Soviet Union,

Ve biyolojik silahlar üretmek konusunda

that had major efforts

efor sarf etmiş sadece iki ülke vardır

on trying to create biological warfare agents.

Amerika Birleşik Devletleri ve eski Sovyetler Birliği.

If that research is truly discontinued,

Eğer o araştırmalar gerçekten sürdürülmeseydi,

there should be very little activity

gelecekte dizayn edilmiş virüslerin

on the know-how to make designer viruses in the future.

nasıl yapılacağına dair çok az çalışma olurdu.

I think single-cell organisms are possible within two years.

Tek hücreli organizmaların 2 yıl içerisinde üretileceğini düşünüyorum.

And possibly eukaryotic cells,

Ve muhtemelen ökaryotik hücreler,

those that we have,

yani bizde olanlar gibi hücreler,

are possible within a decade.

10 yıl içerisinde üretilecektir.

So we're now making several dozen different constructs,

Şu anda 12 farklı yapı inşa ediyoruz

because we can vary the cassettes and the genes

çünkü bu şekilde yapay kromozomun içerisine koyabileceğimiz

that go into this artificial chromosome.

kasetlerin (ÇN: Biyolojik bir terim) ve genlerin çeşitlerini arttırabiliriz.

The key is, how do you put all of the others?

Anahtar şudur: Diğer hepsini nasıl koyacaksınız?

We start with these fragments,

Bu küçük parçalarla başlıyoruz

and then we have a homologous recombination system

ve sonra homolog bir kombinasyon sistemi elde ediyoruz

that reassembles those into a chromosome.

bu sistem de, bu küçük parçaları bir kromozom halinde birleştiriyor.

This is derived from an organism, deinococcus radiodurans,

Bu, bir organizmadan, Deinococcus radiodurans'tan, ilham alınarak yapıldı.

that can take three million rads of radiation and not be killed.

Öyle ki bu tür, 3 milyon rad değerinde radyasyon alsa bile ölmüyor.

It reassembles its genome after this radiation burst

Bu radyasyon ışımasından 12-24 saat içerisinde

in about 12 to 24 hours,

genomunu yeniden birleştiriyor

after its chromosomes are literally blown apart.

gerçek anlamda kromozomları darmadağın olmuş olsa bile.

This organism is ubiquitous on the planet,

Bu organizmaya kolaylıkla gezegenimizde rastlayabiliyoruz

and exists perhaps now

ve muhtemelen şu anda burada da bulunuyor

in outer space due to all our travel there.

çünkü hepiniz dışarıdan buraya geldiniz.

This is a glass beaker after

Bu, yaklaşık yarım milyon radlık radyasyon almış bir

about half a million rads of radiation.

deney şişesidir.

The glass started to burn and crack,

Cam yanmaya ve kırılmaya başlarken

while the microbes sitting in the bottom

dipte oturan mikroplar

just got happier and happier.

gittikçe daha mutlu hale geldiler.

Here's an actual picture of what happens:

İşte size gerçekten olanların bir fotoğrafı:

the top of this shows the genome

üst taraf 1.7 milyon radlık radyasyon almış olan

after 1.7 million rads of radiation.

genomu gösteriyor.

The chromosome is literally blown apart.

Kromozom gerçek anlamda dağılmış.

And here's that same DNA automatically reassembled

Ve burada da 24 saat sonunda DNA'nın otomatik olarak

24 hours later.

kendini birleştirdiğini görüyoruz.

It's truly stunning that these organisms can do that,

Bu organizmaların bunu yapabilmesi gerçekten büyüleyici,

and we probably have thousands,

ve muhtemelen gezegenimizde bunu yapabilen

if not tens of thousands, of different species

binlerce ve hatta on binlerce

on this planet that are capable of doing that.

değişik tür bulunmaktadır.

After these genomes are synthesized,

Bu genomlar sentetik bir şekilde üretildikten sonra

the first step is just transplanting them

ilk işlem bunları genomu olmayan bir hücreye

into a cell without a genome.

nakletmek olacaktır.

So we think synthetic cells are going to have tremendous potential,

Dolayısıyla sentetik hücrelerin sadece biyoloji bazında değil

not only for understanding the basis of biology

aynı zamanda çevresel ve toplumsal sorunlar için de

but for hopefully environmental and society issues.

inanılmaz bir potansiyele sahip olduğunu düşünüyoruz.

For example, from the third organism we sequenced,

Örneğin, genetik haritasını çıkardığımız üçüncü tür olan

Methanococcus jannaschii -- it lives in boiling water temperatures;

Methanococcus jannaschii, kaynar su sıcaklığında yaşamaktadır

its energy source is hydrogen

ve enerjisi hidrojendir

and all its carbon comes from CO2 it captures back from the environment.

ve kullandığı bütün karbon, havadan aldığı CO2'ten (karbondioksitten) sağlanır.

So we know lots of different pathways,

Dolayısıyla şu anda biliyoruz ki

thousands of different organisms now

binlerce değişik organizma

that live off of CO2,

CO2 kullanarak yaşıyor

and can capture that back.

ve bu kullandığını yakalayabiliyor.

So instead of using carbon from oil

Dolayısıyla petrolden çıkardığımız karbonu kullanmak yerine

for synthetic processes,

sentetik işlemler sonucu

we have the chance of using carbon

atmosferdeki CO2'i kullanarak

and capturing it back from the atmosphere,

karbon ihtiyacımızı karşılayabilir

converting that into biopolymers

ve bunları biopolimerlere ya da diğer ürünlere

or other products.

dönüştürebiliriz.

We have one organism that lives off of carbon monoxide,

CO (karbon monoksit) kullanarak yaşayan bir organizma biliyoruz.

and we use as a reducing power

Ve biz bunu indirgeyici bir güç olarak

to split water to produce hydrogen and oxygen.

suyu hidrojen ve oksijen üretmek üzere parçalamakta kullanıyoruz.

Also, there's numerous pathways

Ayırca pek çok farklı yöntemle,

that can be engineered metabolizing methane.

bu şekilde metan da üretebilme şansımı zvar.

And DuPont has a major program with Statoil in Norway

Ve Norveç'teki Statioil'in DuPont'ta

to capture and convert the methane

gaz sahalarındaki metanı yakalama

from the gas fields there into useful products.

ve bunu faydalı ürünlere çevirme konusunda bir programları var.

Within a short while, I think there's going to be a new field

Kısa bir süre içerisinde, Tümleşik Genomik adı verilecek olan

called "Combinatorial Genomics,"

yeni bir çalışma alanı ortaya çıkacağına inanıyorum.

because with these new synthesis capabilities,

Çünkü bu yeni sentetik üretimin bir getirisi olarak

these vast gene array repertoires

bu engin dizilim repertuvarının

and the homologous recombination,

ve homolog yeniden birleştirmenin,

we think we can design a robot to make

bir robot tarafından günde milyonlarca değişik

maybe a million different chromosomes a day.

kromozom olacak şekilde üretilebileceğini düşünüyorum.

And therefore, as with all biology,

Dolayısıyla biyoloji ile

you get selection through screening,

tarama sonucunda seçim yapabilirsiniz.

whether you're screening for hydrogen production,

İster hidrojen üretimi için tarama yapın,

or chemical production, or just viability.

ister kimyasal bir ürün için, ister sadece uygulanabilirliği için.

To understand the role of these genes

Bu genlerin rollerini anlayabilmek

is going to be well within reach.

son derece ulaşılabilir bir hedef olacaktır.

We're trying to modify photosynthesis

Fotosentez olayını modifiye ederek

to produce hydrogen directly from sunlight.

güneş ışığı kullanarak hidrojen üretmeye çalışıyoruz.

Photosynthesis is modulated by oxygen,

Fotosentez oksijen tarafından ayarlanır

and we have an oxygen-insensitive hydrogenase

ve bizim oksijene duyarsız hidrogenezimiz bulunmakta

that we think will totally change this process.

ve düşünüyoruz ki bu her şeyi kökten değiştirecektir.

We're also combining cellulases,

Bizler ayrıca karmaşık şekerleri

the enzymes that break down complex sugars into simple sugars

basit şekerlere parçalayan enzim olan selülazları birleştirmekteyiz

and fermentation in the same cell

ve etanol üretmek için fermantasyonu

for producing ethanol.

modifiye etmekteyiz.

Pharmaceutical production is already under way

Kozmetik uygulamaları zaten

in major laboratories

mikroplar kullanılarak

using microbes.

büyük laboratuvarlarda yapılmakta.

The chemistry from compounds in the environment

Doğadaki bileşiklerin kimyası

is orders of magnitude more complex

bizlerin en iyi kimyagerlerinin üretebileceği bileşiklere göre bile

than our best chemists can produce.

çok daha karmaşık yapıdadır.

I think future engineered species

Gelecekte üretilecek mühendislik ürünü olan türler

could be the source of food,

yiyecek kaynağı olabilecektir,

hopefully a source of energy,

umuyoruz ki enerji kaynağı olabilecektir,

environmental remediation

çevresel iyileştirmede kullanılabilecektir

and perhaps

ve belki de

replacing the petrochemical industry.

petrokimyasal endüstrinin yerini alabilecektir.

Let me just close with ethical and policy studies.

Etik ve siyasi çalışmalarla sözlerimi bitirmeme izin verin.

We delayed the start of our experiments in 1999

Deneylerimizi 1999 senesinde, 1.5 yıl süren

until we completed a year-and-a-half bioethical review

bir biyoetiksel gözden geçirme sebebiyle geciktirdik

as to whether we should try and make an artificial species.

çünkü yapay türler üretip üretmememiz gerektiğine karar vermeye çalıştık.

Every major religion participated in this.

Bütün büyük dinler buna karıştılar.

It was actually a very strange study,

Gerçekten çok ilginç bir çalışmaydı

because the various religious leaders were using their scriptures as law books,

çünkü pek çok dini lider, yazıtlarını sanki yasa kitabıymış gibi kullanıyorlardı

and they couldn't find anything in them prohibiting making life,

ve buna rağmen hiçbir kitabın içinde "hayat üretmeyi" yasaklayan bir maddeye rastlayamamışlardı

so it must be OK. The only ultimate concerns

ve dolayısıyla bir sorun yok gibi gözüküyor. En temel endişeler

were biological warfare aspects of this,

biyolojik savaş konusundadır

but gave us the go ahead to start these experiments

fakat onlar sayesinde bu araştırmalarımızı

for the reasons we were doing them.

başlatabildik ve yürütüyoruz.

Right now the Sloan Foundation has just funded

Şu anda Sloan Vakfı bize kurumlararası bir çalışma için

a multi-institutional study on this,

fon vermiş bulunuyor.

to work out what the risk and benefits to society are,

Bu sayede bu alandaki çalışmalarımızın

and the rules that scientific teams such as my own

ve benimkisi gibi bilim adamlarından oluşan ekiplerin uyacakları kuralların

should be using in this area,

insanlara olan faydaları ve zararları konusunda

and we're trying to set good examples as we go forward.

güzel örnekler üretmeye çalışıyoruz.

These are complex issues.

Bunlar karmaşık konulardır.

Except for the threat of bio-terrorism,

Biyoterör dışında aslında

they're very simple issues in terms of,

temiz enerji üretmek açısından,

can we design things to produce clean energy,

devrim yaratma açısından

perhaps revolutionizing

çok basit konulardır

what developing countries can do

ve gelişmekte olan ülkeler de bu basit çalışmaları

and provide through various simple processes.

uygulayabilir ve hayata geçirebilirler.

Thank you very much.

Çok teşekkür ederim.