Inside Africa's thriving art scene | Touria El Glaoui

Çeviri: Ozge Demirci-Richardson Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Let's talk about how the narrative of Africa is being told,

Afrika'nın hikâyesinin nasıl anlatıldığından

and who is doing the telling.

ve kimin anlattığından bahsedelim.

I want to share with you the selection of work

Afrika ve diasporasından çağdaş sanatçıların

by contemporary artists from Africa and its diaspora.

seçilmiş eserlerini sizlerle paylaşmak istiyorum.

I love this art.

Bu sanata bayılıyorum.

I find it beautiful and inspiring and thrilling,

Onu güzel, ilham ve heyecan verici buluyorum

and I really hope I am able to pique your interest.

ve umarım sizin de ilginizi çeker.

I want to share something about myself and why art matters to me.

Hakkımda bir şeyi ve sanatın benim için niye önemli olduğunu paylaşmak istiyorum.

I'm the daughter of an artist, so that means that growing up,

Bir sanatçının kızıyım, yani çocukluğumda,

I had the chance to see my father do artwork in his studio.

babamı, stüdyosunda sanat çalışması yaparken görme şansım oldu.

My home was surrounded by art,

Evim sanatla çevriliydi

and I had an early art education,

ve erken yaşta sanat eğitimim oldu,

being dragged to museums and exhibitions over the summer holidays.

yaz tatillerinde müzelere, sergilere götürülürdüm zorla.

What I did not understand, really, at the time,

O zamanlar bir şeyin farkında değildim:

is that this also gave me an early understanding

o müze ve sergiler, bana erken yaşta,

about why art is important,

sanatın neden önemli olduğunu,

how to look at it,

sanata nasıl bakacağımı

how to understand it, but also how to love it.

onu nasıl anlayacağımı ve ona nasıl aşık olacağımı öğretti.

So art matters to me on a personal level,

Yani sanat, benim için kişisel hayatımda önemli

and not only because it's beautiful and inspiring and thrilling,

ve bu yalnızca onun güzel, ilham ve heyecan verici olduğundan değil,

but because art tells powerful stories.

aynı zamanda güçlü hikâyeler anlattığı için.

All these artists have stories to tell you about what it means to be African,

Tüm bu sanatçıların, Afrikalı olmanın ne demek olduğuna dair anlatacağı,

stories that tell you and touches about our African identity,

Afrikalı kimliğimizi anlatan ve bize dokunan hikâyeleri var;

but also stories that tell us about who we are as Africans,

Afrikalılar olarak bizlerin kim olduğunu,

but also stories that tell us about our complex history.

karmaşık tarihimizi anlatan hikâyeler.

So how can art tell you powerful stories?

Peki, sanat nasıl güçlü hikâyeler anlatır?

I want to share with you this series

Senegalli sanatçı Omar Victor Diop'tan,

by Senegalese artist Omar Victor Diop.

bu seriyi sizlerle paylaşmak istiyorum.

This is a series of self-portraits,

Bu bir otoportre serisi

and the artist in this particular series

ve sanatçı bu seride, özellikle,

is focusing on the representation of Africans in art history

Afrikalıların, 15. ve 19. yüzyıllar arasındaki

between the 15th to the 19th century.

sanat tarihindeki sunumuna odaklanıyor.

I want to show you how, with one image,

Sizlere, Diop'un bir resim ile,

Diop is able to touch on our African identity,

Afrikalı kimliğimize,

on the politics of representation,

temsiliyet politikasına ve sosyal değer sistemimize,

but also on our social value system.

nasıl değindiğini göstermek istiyorum.

In this particular self-portrait,

Bu otoportrede Diop,

Diop is actually referencing another portrait by Anne-Louis Girodet.

aslında Anne-Louis Girodet'in başka bir portresine atıfta bulunuyor.

This picture is doing a portrait of Jean-Baptiste Belley.

Bu resim, Jean-Baptiste Balley'in bir portresini taklit ediyor.

Jean-Baptiste Belley was a native of Senegal,

Jean-Baptiste Balley, Senegal yerlisi

a former slave of Haiti,

ve eskiden Haiti'de bir köleydi.

but during his lifetime, he also was elected to represent the colony

Ama hayattayken, koloniyi

at the third government of the French Revolution,

Fransız Devrimi'nin üçüncü hükümetinde temsil etmek için de seçildi

and he advocated strongly for the abolition of slavery.

ve köleliğin kaldırılmasını şiddetle savundu.

What is very smart and clever about Diop here

Diop'un buradaki zekiliği ve keskinliği,

is that he's going back to history.

onun tarihe geri gitmesi.

He's reclaiming this figure

Bu güzel, asil üniformayı,

by restaging this beautiful royal blue uniform,

yeniden kullanıp,

where he is restaging also the pose,

pozu da aynı şekilde bırakıp bu figürü geri getiriyor

and he's doing that to actually underline the issues

ve aslında bunu, beyaz tenli olmayanları

that are still impacting individuals of color today.

hâlâ etkileyen meselelerin altını çıkmek için yapıyor.

There was nothing special

O dönemin bu tipik,

about this very typical political portrait of the time,

politik portresinin özel hiçbir yanı yoktu;

except that for the first time,

ilk kez, beyaz tenli olmayan birinin,

an individual of color, in that case, Jean-Baptiste Belley,

bu durumda Jean-Baptiste Balley'nin isminin,

was actually named and acknowledged in a painting.

tabloda yer verilmesi ve tanınması dışında.

What Diop is adding to this picture is this crucial element,

Diop'un bu tabloya eklediği çok önemli unsur,

which is the football under his arm,

kolunun altındaki futbol topu

and by doing that,

ve bunu yaparak,

Diop is actually touching at our hero worship culture

Diop, aslında Afrikalı futbol yıldızlarına olan tapınmaya

of African football stars,

değiniyor, fakat maalesef,

who unfortunately, despite their fame,

tanınmışlıklarına rağmen,

their immense talent, and their royalty status,

harika yeteneklerine ve şöhretlerine rağmen,

they are still invisible.

bu yıldızlar hâlâ görünmezler.

Diop is asking us to dig deeper,

Diop bizden, daha derine inmemizi,

to go beyond history and what has been written,

tarihin ve yazılanların ötesine gitmemizi

and, basically, see how it still influences and impacts us in the present.

ve kısaca bunların günümüzde bizi hâlâ nasıl etkilediğini görmemizi istiyor.

I want to share this other beautiful series

Başka bir güzel seriyi sizinle paylaşmak istiyorum,

called "Kesh Angels," by artist Hassan Hajjaj.

serinin ismi "Kesh Angels", sanatçısı Hassan Hajjaj.

So in this particular series,

Bu seride sanatçı,

the artist is really pushing on the boundaries

kalıp yargı ve klişelerin

of stereotype and cliché.

sınırlarını zorluyor.

Hassan Hajjaj is a friend,

Hassan Hajjaj arkadaşım

and honestly, I admire him dearly,

ve ona inanılmaz hayranlık duyuyorum,

but this particular series is talking to me directly as a Muslim woman.

ama bu seri, Müslüman bir kadın olarak bana doğrudan hitap ediyor.

I experience this all the time,

Bunu sürekli yaşıyorum,

where, you know, people have a lot of expectations,

hani insanların bir sürü beklentilerinin olması,

religious ones and cultural ones,

dini ve kültürel beklentiler,

but what I love about this artist is that he's putting all this on its head.

ama bu sanatçıda sevdiğim şey onun, tüm bunları tamamen değiştirmesi.

He's actually challenging every representation

Müslüman ve Arap kadınlarının mevcut temsiline,

of Muslim, Arabic women that there is.

sahiden de meydan okuyor.

Hassan Hajjaj is a child of the diaspora.

Hassan Hajjaj, diasporanın çocuğu.

He grew up in Morocco amongst bright logo goods,

Fas'ta parlak logolu ürünlerin arasında büyümüş,

you know, counterfeit originals being sold at the souks.

hani pazar yerinde orijinalerinin taklidinin satıldığı ürünler.

So to see those symbols representing in his work

Yani, eserlerinde, küresel kültürü,

a celebration of the global culture, a critic of the global urban culture,

küresel kent kültürünün eleştirmenini temsil eden bu sembolleri görmek,

is no surprise,

pek de şaşırtıcı değil.

but really at the heart of his work is his desire of a nuanced representation.

Eserinin en önemli noktası onun, ince ayrıntılarla temsil etme arzusu.

He wants us to interrupt ourselves

Bizden, kendimizin,

and all the perception that we might have

bir kültür ya da çevre üzerindeki

on people, on a culture, and on environment.

tüm algılarımızın önüne geçmemizi istiyor.

And for example,

Mesela,

this particular picture, your common association would be,

özellikle bu resimde, yaygın olarak ilk akla gelen,

you know, certain street brand for a certain Western distinctive consumer.

Batılı bir tüketici için üretilmiş belirli bir markadır.

Well, he mashes it all up,

O bunu ezip geçiyor,

where he is daring to imagine a female biker culture

Chanel ve Louis Vuitton'un ihramı, Nike'nin babuş terliklerini tasarladığı,

where actually Chanel or Louis Vuitton is designing the djellaba,

bir kadın bisikletçi kültürünü hayal etme cesaretini gösteriyor

and Nike, the babouche,

ve bu kıyafetler aslında,

and this is actually the standard uniform.

bu kadınların standart üniforması.

What I love about the women in "Kesh Angels"

"Kesh Angels"taki kadınlarda sevdiğim şey,

is that they are able to hold your gaze.

gözlerinizi onlardan ayıramamanız.

We are completely participating in the image,

Resme tamamen dâhil oluyoruz,

but they are the one inviting us in, and on their own terms.

ama bizi resme davet eden onlar, kendi koşulları var.

Hassan Hajjaj's "Kesh Angels" or "Project Diaspora" by Omar Victor Diop

Hassan Hijjaj'in "Kesh Angels"i veya Omar Victor Diop'un "Project Diaspora"sı,

offer me two strong examples why art is so instrumental.

bana sanatın neden etkili olduğuna dair iki güçlü örnek sunuyor.

It is instrumental as it really inspires us to ask questions,

Etkili çünkü bizi gerçekten soru sormaya itiyor,

but it is also instrumental because it ignites change.

aynı zamanda da değişimi ateşliyor.

Seeing diversity in race and ethnicity in contemporary art

Çağdaş sanatta, ırk ve etnik kökendeki çeşitliliği görmek,

is the only way that we'll see changes in the art industry,

sanat endüstrisinde değişiklikleri görmenin

but also for the relations between Africa and the Western canon.

ve ayrıca Afrika ve Batı arasındaki ilişkilerin tek yolu.

How we will participate in all this is really up to us.

Bütün bunlarda nasıl rol oynayacağımız bize bağlı.

There's a lot of progress to be made,

Katedilmesi gereken çok yol var

and honestly, we still need to support stronger voices,

ve hâlâ güçlü sesleri desteklememiz gerekiyor,

as they are the ones shaking things up and bringing new perspective.

çünkü değişiklik yapanlar ve yeni bakış açıları getirenler onlar.

I want to share this beautiful old painting

Yeni, daha genç sanatçı Kudzanai-Violet Hwami'nin

by younger emerging artist Kudzanai-Violet Hwami.

bu güzel, eski tablusunu sizlerle paylaşmak istiyorum.

For me, when I see her work, it really represents freedom.

Bana göre onun eserleri, özgürlüğü temsil ediyor.

Hwami has fantastic takes on what it means to be an African

Hwami'nin, Afrikalı olmanın ne demek olduğunu ve Afrikalı yaşamına dair,

and an African life.

müthiş fikirleri var.

She has lived in three different countries:

Üç farklı ülkede yaşamış:

Zimbabwe, South Africa and Britain,

Zimbabve, Güney Afrika ve Birleşik Krallık.

and therefore has been influenced by a multitude of layers

Böylece çok sayıda topluluk

of communities and cultures,

ve kültür tabakalarından etkilenmiş--

from LGBT to eco to Xhosa to emo to British cultures.

LGBT'den çevreciliğe, Xhosa'dan, emo ve Britanya kültürlerine.

And as she says herself, the beauty of being a child of the diaspora

Kendisinin de söylediği gibi, diasporanın çocuğu olmanın güzelliği,

is really being able to reinvent ourselves

kendimizi ve Afrikalı olmanın ne demek olduğunu,

and what it means to be African.

yeniden keşfedebilmek.

I want to leave you with this powerful piece

Ayrılmadan önce sizlere, Güney Afrikalı sanatçı,

by South African artist Lawrence Lemaoana.

Lawrence Lemaona'nın bu güçlü eserini göstermek istiyorum.

Lawrence Lemaoana also criticized

Lawrence Lemaoana,

the influence of the media on our moral consciousness,

medyanın ahlaki bilincimiz üzerindeki etkisini de eleştiriyor

and he's doing that by using those fabrics like banners in political demonstrations,

ve bunu, siyasi gösterilerdeki pankartlar gibi kumaşları kullanarak yapıyor

where he's asking us to reclaim our voices.

ve sesimizi geri kazanmamızı istiyor.

I believe in the transformative power of art,

Sanatın, dönüştürücü gücüne inanıyorum,

as it is our only way to paint a nuanced image of Africa,

Afrika'nın ince ayrıntılı resmini çizmemizin tek yolu bu

but also its diaspora,

ve diasporasının da.

one that will be painted by its artists and its cultural producers

Kendi sanatçıları ve kültürel üreticileri tarafından ortaya konmuş,

with their radical but also very unique view of seeing the world

hem radikal hem de dünyayı ve dünyadaki yerlerini görmedeki

and their place in it.

eşsiz fikirleriyle üretilmiş sanat...

It is really through art that we can regain

Gerçekten de, kontrol ve yetkilendirme gücümüzü

our sense of agency and empowerment.

yeniden elde etmenin tek yolu sanattan geçiyor.

It is through art that we can really tell our own story.

Kendi hikâyemizi, sanat yoluyla anlatabiliriz.

So like Lawrence Lemaoana says, the power is ours.

Yani Lawrence Lemaoana'nın da dediği gibi, güç bize ait.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)