How centuries of sci-fi sparked spaceflight | Alex MacDonald

Çeviri: Barış Aslankan Gözden geçirme: Gunperi Sisman

I want to tell you a story about stories.

Size hikayeler hakkında bir hikaye anlatmak istiyorum.

And I want to tell you this story because I think we need to remember

Size bu hikayeyi anlatmak istiyorum çünkü hatırlamamız gerekir ki

that sometimes the stories we tell each other

birbirimize anlattığımız hikayeler

are more than just tales or entertainment or narratives.

basit anlatılardan, öykülerden veya eğlenceden daha fazlasıdır.

They're also vehicles

Hikayeler,

for sowing inspiration and ideas across our societies

toplumlarda ve zamanda

yeni fikir ve düşünceler eken araçlardır.

and across time.

The story I'm about to tell you

Size anlatacağım hikaye,

is about how one of the most advanced technological achievements

modern çağın en ileri teknolojik başarılarından birinin

of the modern era

temellerinin nasıl hikayelere dayandığı

has its roots in stories,

ve bu hikayenin en önemli kısmının

and how some of the most important transformations yet to come might also.

henüz gerçekleşmemiş olduğu hakkında.

The story begins over 300 years ago,

Hikaye 300 yıl önce başlıyor.

when Galileo Galilei first learned of the recent Dutch invention

Galileo Galilei'nin, bir borunun içine iki şekilli camın yerleştirildiği

that took two pieces of shaped glass and put them in a long tube

ve bu sayede gözle görünebilen mesafeden uzağı gösterebilen

and thereby extended human sight farther than ever before.

bir Hollanda icadını öğrenmesiyle başlıyor.

When Galileo turned his new telescope to the heavens

Galileo yeni teleskobunu göklere ve özellikle de

and to the Moon in particular,

Ay'a çevirdiğinde

he discovered something incredible.

şaşırtıcı bir şey keşfetti.

These are pages from Galileo's book "Sidereus Nuncius," published in 1610.

Bunlar, Galileo'nun 1610'da basılan kitabı "Sidereus Nuncius"tan sayfalar.

And in them, he revealed to the world what he had discovered.

Bu sayfalarla keşfettiği şeyi dünyaya duyurdu.

And what he discovered was that the Moon was not just a celestial object

Keşfettiği şey ise Ay'ın, sadece geceleri gökyüzünde dolaşan

wandering across the night sky,

bir gök cismi değil,

but rather, it was a world,

kendi başına bir dünya olduğu idi.

a world with high, sunlit mountains

Yüksek, aydınlık dağları

and dark "mare," the Latin word for seas.

ve Latince'de deniz anlamına gelen ''mare''leri olan bir dünya.

And once this new world and the Moon had been discovered,

Bu yeni dünya olan Ay keşfedildiğinde

people immediately began to think about how to travel there.

insanlar oraya gitmenin hayalini kurmaya başladılar.

And just as importantly,

Bir o kadar da

they began to write stories

bunun nasıl gerçekleşebileceği

about how that might happen

ve bu yolculukların nasıl olabileceği

and what those voyages might be like.

hakkında hikayeler yazmaya başladılar.

One of the first people to do so was actually the Bishop of Hereford,

Bunu yapan ilk insanlardan biri

Hereford Piskoposu, Francis Godwin idi.

a man named Francis Godwin.

Godwin wrote a story about a Spanish explorer,

Godwin, Domingo Gonsales adında bir İspanyol kaşifin,

Domingo Gonsales,

Atlas Okyanusu'nun ortasındaki

who ended up marooned on the island of St. Helena

St. Helena Adası'nda mahsur kaldığında

in the middle of the Atlantic,

evine dönebilmek için

and there, in an effort to get home,

oradaki yabani kazların gücünü kullanarak

developed a machine, an invention,

uçmasını sağlayan

to harness the power of the local wild geese

bir makine geliştirdiğini

ve en sonunda Ay'a doğru yolculuğa çıktığını

to allow him to fly --

and eventually to embark on a voyage to the Moon.

anlatan bir hikaye yazmıştı.

Godwin's book, "The Man in the Moone, or a Discourse of a Voyage Thither,"

Godwin'in ölümünden sonra 1638'de basılan kitabı

was only published posthumously and anonymously in 1638,

"The Man in the Moone, or a Discourse of a Voyage Thither"

likely on account of the number of controversial ideas that it contained,

muhtemelen birçok tartışmalı fikir içerdiği için anonim olarak yayınlandı.

including an endorsement of the Copernican view of the universe

İçinde Kopernikus'un Güneş'i,

Güneş Sistemi'nin merkezine yerleştiren evren görüşünü ve ayrıca

that put the Sun at the center of the Solar System,

as well as a pre-Newtonian concept of gravity

Newton öncesi yer çekimi konseptini

that had the idea that the weight of an object

yani bir nesnenin ağırlığının Dünya'dan

would decrease with increasing distance from Earth.

uzaklaştıkça azaldığını savunan fikirler ihtiva ettiği için.

And that's to say nothing of his idea of a goose machine

Tüm bunlar daha bir kaz makinesiyle Ay'a gidebileceği düşüncesi

that could go to the Moon.

haricinde söylediği şeyler.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And while this idea of a voyage to the Moon by goose machine

Bir kaz makinesi ile Ay'a yolculuk fikri bugün bize

might not seem particularly insightful or technically creative to us today,

anlaması güç, ya da teknik olarak yaratıcı gelmeyebilir.

what's important is that Godwin described getting to the Moon not by a dream

Burada önemli olan şey şu: Godwin Ay'a yolculuğu

or by magic, as Johannes Kepler had written about,

hayal ile veya Johannes Kepler'in de yazdığı gibi büyü aracılığı ile değil de

but rather, through human invention.

bir insan icadıyla gerçekleşebileceğini yazdı.

And it was this idea that we could build machines

İşte bu, göklere seyahat edebilecek

that could travel into the heavens,

makineler yapma fikri

that would plant its seed in minds across the generations.

zihinlerde nesiller boyunca yeşerdi.

The idea was next taken up by his contemporary, John Wilkins,

O dönemlerde Oxford'da öğrenci olan

ve daha sonra the Royal Society kurucularından biri olacak olan

then just a young student at Oxford,

but later, one of the founders of the Royal Society.

John Wilkins, bu fikrin peşine düştü.

John Wilkins took the idea of space travel in Godwin's text seriously

John Wilkins, Godwin'in metnindeki uzak yolculuğu fikrini ciddiye aldı

and wrote not just another story

ve sadece bir hikaye değil,

but a nonfiction philosophical treatise,

''Ay'daki Yeni Dünya'nın Keşfi

entitled, "Discovery of the New World in the Moon,

veya O Gezegende Yaşanabilir Yeni Bir Dünya

or, a Discourse Tending to Prove

Olma Olasılığını Kanıtlama Çabası''

that 'tis Probable There May Be Another Habitable World in that Planet."

adında felsefi bir tez de yazdı.

And note, by the way, that word "habitable."

''Yaşanabilir'' kelimesine dikkat edin.

That idea in itself would have been a powerful incentive

Sadece bu fikir bile, oraya gidecek makineler yapma hayali kuran

for people thinking about how to build machines that could go there.

insanlarda güçlü bir dürtü uyandırır.

In his books, Wilkins seriously considered a number of technical methods

Wilkins, kitaplarında uzay yolculuğu için birkaç teknik metodu değerlendirmiş

for spaceflight,

ve günümüze,

and it remains to this day the earliest known nonfiction account

Ay'a nasıl gidebileceğimiz konusunda

ilk kurgusal olmayan kaynak olarak taşınmıştır.

of how we might travel to the Moon.

Other stories would soon follow, most notably by Cyrano de Bergerac,

Ardından başka hikayeler de yazılmıştır. Bunlardan en dikkat çekeni

with his "Lunar Tales."

Cyrano de Bergerac'ın ''Ay Masalları''dır.

By the mid-17th century, the idea of people building machines

17. Yüzyıl'ın ortalarında,

that could travel to the heavens

göklere seyahat edebilecek yeni makineler yapma fikri

was growing in complexity and technical nuance.

daha karmaşık ve teknik bir biçimde gelişiyordu.

And yet, in the late 17th century,

17. yüzyılın sonlarında

this intellectual progress effectively ceased.

bu entelektüel ilerleme durdu.

People still told stories about getting to the Moon,

İnsanlar Ay'a gitmekten bahsetmeye devam ettiler

but they relied on the old ideas

ancak büyü ve rüyalar gibi

or, once again, on dreams or on magic.

eski fikirlere yöneldiler.

Why?

Neden?

Well, because the discovery of the laws of gravity by Newton

Çünkü Newton'un kütle çekim yasalarının keşfi,

and the invention of the vacuum pump by Robert Hooke and Robert Boyle

ve Robert Hooke ve Robert Boyle tarafından geliştirilen vakum pompasının

icadı demek oluyordu ki insanlar,

meant that people now understood

that a condition of vacuum existed between the planets,

gezegenler arasında bir vakum olduğunu ve sonuçta Dünya ile Ay arasında da

and consequentially between the Earth and the Moon.

bir vakum durumu oluştuğunu anlayabiliyorlar.

And they had no way of overcoming this,

Bunun üstesinden gelmenin, veya bunu değiştirebilecek

no way of thinking about overcoming this.

bir düşüncenin de bir yolu yoktu.

And so, for well over a century,

Böylece, bir yüzyıldan fazla süre boyunca

the idea of a voyage to the Moon made very little intellectual progress

Ay'a yolculuk fikri çok az entelektüel gelişme gösterdi.

until the rise of the Industrial Revolution

Ta ki Sanayi Devrimi'ne,

and the development of steam engines and boilers

buhar makinelerine ve kazanlara,

and most importantly, pressure vessels.

en önemlisi de basınçlı kaplara kadar.

And these gave people the tools to think about how they could build a capsule

Bunlar insanlara, uzaydaki vakuma dayanabilecek kapsüller yapma fikrini

that could resist the vacuum of space.

geliştirmelerinde yardımcı oldu.

So it was in this context, in 1835,

Bu bağlamda, 1835 yılında,

that the next great story of spaceflight was written,

Edgar Allan Poe tarafından

önemli bir uzay yolculuğu öyküsü daha yazıldı.

by Edgar Allan Poe.

Now, today we think of Poe in terms of gothic poems

Bugün, Poe deyince aklımıza gotik şiirler,

and telltale hearts and ravens.

Gammaz Yürek ve Kuzgun geliyor.

But he considered himself a technical thinker.

O ise kendisini teknik bir düşünür olarak tanımlar.

He grew up in Baltimore,

Gazlı sokak lambalarını

the first American city with gas street lighting,

ilk kullanan Amerikan şehri olan Baltimore'da büyüdü.

and he was fascinated by the technological revolution

Çevresinde gördüğü teknolojik devrimlerden

that he saw going on all around him.

çok etkilenmişti.

He considered his own greatest work not to be one of his gothic tales

Gotik şiirlerinden biri yerine,

but rather his epic prose poem "Eureka,"

evrenin kozmografik doğasına karşı

in which he expounded his own personal view

kendi bakış açısını izah ettiği ''Eureka'' adlı epik mensur şiirini

of the cosmographical nature of the universe.

en önemli eseri olarak değerlendirmiştir.

In his stories, he would describe in fantastical technical detail

Hikayelerinde, hayali teknik detayları,

machines and contraptions,

makineleri ve mekanizmaları betimledi.

and nowhere was he more influential in this than in his short story,

En önemli eseri ise

"The Unparalleled Adventure of One Hans Pfaall."

"Hans Pfaall Diye Birinin Benzeri Görülmemiş Serüveni''dir.

It's a story of an unemployed bellows maker in Rotterdam,

Hikaye, Rotterdamda yaşayan işsiz, depresif ve hayattan bıkmış

who, depressed and tired of life -- this is Poe, after all --

ve borç içinde bir körük yapımcısı hakkında

and deeply in debt,

Poe'dan bahsediyoruz sonuçta.

he decides to build a hermetically enclosed balloon-borne carriage

Hikayenin kahramanı Hermetik kapatılmış, dinamitle havaya fırlatıldıktan sonra

that is launched into the air by dynamite

uzaydaki vakumun içinden süzülerek

and from there, floats through the vacuum of space

Ay'ın yüzeyine ulaşacak,

all the way to the lunar surface.

balonlu bir araç yapmaya karar verir.

And importantly, he did not develop this story alone,

Poe, bu hikayeyi tek başına tasarlamamış,

for in the appendix to his tale,

ek olarak

he explicitly acknowledged Godwin's "A Man in the Moone"

Godwin'in 200 yıl evvel yazdığı

from over 200 years earlier

''A Man in the Moone'' kitabından

as an influence,

ilham aldığını belirten bir referans bırakarak

calling it "a singular and somewhat ingenious little book."

bu kitabı ''tekil ve ustaca yazılmış küçük bir kitap'' olarak tanımlamıştır.

And although this idea of a balloon-borne voyage to the Moon may seem

Balonlarla Ay'a gitme fikri

not much more technically sophisticated than the goose machine,

kaz makinesinden daha teknik görünmese de

in fact, Poe was sufficiently detailed

Poe, cihazın yapım aşamalarını

in the description of the construction of the device

yolculuğun yörünge dinamikleri kapsamında

and in terms of the orbital dynamics of the voyage

yeteri kadar detaylandırdı

that it could be diagrammed in the very first spaceflight encyclopedia

ve 1920'lerde ilk uzay uçuşu ansiklopedisinde

as a mission in the 1920s.

diyagramlandırılabildi.

And it was this attention to detail, or to "verisimilitude," as he called it,

Detaylandırmadaki ya da dediği gibi ''gerçek olabilirlik''teki bu özen

that would influence the next great story:

bir sonraki büyük hikayeye ilham oldu:

Jules Verne's "From the Earth to the Moon," written in 1865.

Jules Verne'in 1865'te yazmış olduğu ''Ay'a Sehayat''...

And it's a story that has a remarkable legacy

Bu hikayenin fevkalade bir mirası

and a remarkable similarity to the real voyages to the Moon

ve yüzyıl sonra gerçekleşecek olan

that would take place over a hundred years later.

gerçek Ay yolculuklarına kayda değer benzerlikleri vardır.

Because in the story, the first voyage to the Moon takes place from Florida,

Hikayede, ilk yolculuğun kalkışının Florida'da gerçekleşmesi,

with three people on board,

mürettebatta üç kişinin olması

in a trip that takes three days --

ve yolculuğun üç gün sürmesi

exactly the parameters that would prevail during the Apollo program itself.

gibi parametreler Apollo programında da tam olarak aynıydı.

And in an explicit tribute to Poe's influence on him,

Verne, kitabında Poe'ya saygı duruşu olarak,

Verne situated the group responsible for this feat in the book in Baltimore,

yolculuğu gerçekleştirecek grubun üyelerinin

at the Baltimore Gun Club,

Baltimore'daki Baltimore Silah Kulübü'nde

with its members shouting, "Cheers for Edgar Poe!"

Ay'ı fethetme planlarını yaparken

as they began to lay out their plans for their conquest of the Moon.

''Edgar Poe'nun şerefine!'' diye bağırdıklarını yazmıştır.

And just as Verne was influenced by Poe,

Tıpkı Verne'in Poe'dan ilham alması gibi

so, too, would Verne's own story go on to influence and inspire

Verne'in hikayesi de

the first generation of rocket scientists.

ilk kuşak roket bilimcilerine ilham olmuştur.

The two great pioneers of liquid fuel rocketry in Russia and in Germany,

Almanya ve Rusya'da sıvı yakıtlı roketlerin fikir öncülüğünü yapan

Konstantin Tsiolkovsky and Hermann Oberth,

Konstantin Tsiolkovsky ve Hermann Oberth,

both traced their own commitment to the field of spaceflight

uzay yolculuğuna olan tutkuları,

to their reading "From the Earth to the Moon" as teenagers,

ergenlik dönemlerinde ''Ay'a Yolculuk''u okumalarından gelmekteydi.

and then subsequently committing themselves

Daha sonra kendilerini,

to trying to make that story a reality.

bu hikayeyi gerçekleştirmeye adadılar.

And Verne's story was not the only one in the 19th century

Verne'in hikayesi 19. yüzyıldaki

with a long arm of influence.

tek büyük ilham kaynağı değildi.

On the other side of the Atlantic,

Atlas Okyanusu'nun öbür tarafında

H.G. Wells'in yazdığı ''Dünyaların Savaşı'' Robert Goddard isimli

H.G. Wells's "War of the Worlds" directly inspired

a young man in Massachusetts, Robert Goddard.

Massachusetts'li genç bir adamı doğrudan etkiledi.

And it was after reading "War of the Worlds"

Goddard'ın, 1890'ların sonlarında bir gün

that Goddard wrote in his diary,

ailesinin çiftliğindeki bir kiraz ağacını kırparken

one day in the late 1890s,

bir uzay aracının,

of resting while trimming a cherry tree on his family's farm

aşağıdaki vadiden havalandığı hayalini kurması

ve bunu günlüğüne yazması

and having a vision of a spacecraft taking off from the valley below

''Dünyaların Savaşı''nı okumasından sonraydı.

and ascending into the heavens.

And he decided then and there that he would commit the rest of his life

O an ve orada, hayatının geri kalanını

to the development of the spacecraft that he saw in his mind's eye.

zihninde canlandırdığı uzay aracını geliştirmeye adayacağına karar verdi.

And he did exactly that.

Tam olarak da bunu yaptı.

Throughout his career, he would celebrate that day

Kariyeri boyunca,

her yıl o günün, kiraz ağacı gününün, yıldönümünü kutladı.

as his anniversary day, his cherry tree day,

and he would regularly read and reread the works of Verne and of Wells

İlhamını ve tutkusunu taze tutabilmek için

in order to renew his inspiration and his commitment

düzenli olarak Verne'in ve Wells'in çalışmalarını tekrar tekrar okudu.

over the decades of labor and effort that would be required

Hayallerinin ilk aşamasını gerçekleştirebilmek için

onlarca yıllık emek ve çaba gerekiyordu.

to realize the first part of his dream:

the flight of a liquid fuel rocket,

Nihayet 1926 yılında başarılmış

which he finally achieved in 1926.

ilk sıvı yakıtlı roketin uçuşu için...

So it was while reading "From the Earth to the Moon" and "The War of the Worlds"

Yani astronotiğin öncüleri,

uzay uçuşunun problemlerini çözmeye hayatlarını adama kararını

that the first pioneers of astronautics were inspired to dedicate their lives

''Ay'a Yolculuk'' ve ''Dünyaların Savaşı'' okuduktan sonra almışlardır.

to solving the problems of spaceflight.

Onların tezleri ve çalışmaları

And it was their treatises and their works in turn

ilk teknik topluluklara

that inspired the first technical communities

ve ilk uzay uçuşu projelerine ilham olmuştur.

and the first projects of spaceflight,

thus creating a direct chain of influence

Böylece, Godwin'den Poe'ya Poe'dan Verne'e,

Apollo programına

that goes from Godwin to Poe to Verne

ve günümüz uzay uçuşu topluluklarına

to the Apollo program

uzanan bir ilham zinciri oluştu.

and to the present-day communities of spaceflight.

So why I have told you all this?

Peki bunları size neden anlattım?

Is it just because I think it's cool,

Çünkü bence bu çok etkileyici

or because I'm just weirdly fascinated by stories

ya da ben 17.-19. yüzyıl bilim kurgu hikayelerinden

garip bir şekilde büyüleniyorum.

of 17th- and 19th-century science fiction?

It is, admittedly, partly that.

Kısmen bu yüzden, şüphesiz...

But I also think that these stories remind us

Aynı zamanda bence bu hikayeler bize,

of the cultural processes driving spaceflight

uzay uçuşlarının kültürel süreçlerini

hatta teknolojik yeniliklerini daha geniş bir biçimde hatırlatıyor.

and even technological innovation more broadly.

As an economist working at NASA,

NASA'da çalışan bir ekonomist olarak zamanımın çoğunu,

I spend time thinking about the economic origins

evrene açılışımızın ekonomik kökenlerini

of our movement out into the cosmos.

düşünerek geçiriyorum.

And when you look before the investments of billionaire tech entrepreneurs

Milyarder teknoloji girişimcilerinin yatırımlarından,

and before the Cold War Space Race,

Soğuk Savaş Uzay Yarışı'ndan,

hatta sıvı yakıtlı roketlere yapılan askeri yatırımlardan da önce

and even before the military investments in liquid fuel rocketry,

the economic origins of spaceflight are found in stories and in ideas.

uzay uçuşlarının ekonomik kökenlerini hikayelerde bulabilirsiniz.

It was in these stories that the first concepts for spaceflight were articulated.

Uzay uçuşunun ilk kavramları bu hikayelerde ifade edilmiştir.

And it was through these stories

Bu hikayeler aracılığıyla

that the narrative of a future for humanity in space

insanlığın uzaydaki geleceği hakkındaki fikirler

zihinden zihne aktarılarak çoğalmaya başladı

began to propagate from mind to mind,

eventually creating an intergenerational intellectual community

ve en sonunda uzay aracı fikirleri

uzay araçları yapılana kadar

that would iterate on the ideas for spacecraft

nesillerarası entelektüel bir topluluk oluşturdu.

until such a time as they could finally be built.

This process has now been going on for over 300 years,

Bu süreç 300 yıldır devam ediyor

and the result is a culture of spaceflight.

ve sonuçta bir uzay uçuşu kültürü oluştu.

It's a culture that involves thousands of people

Yüzlerce yılda,

over hundreds of years.

binlerce insanı barındıran bir kültür.

Because for hundreds of years, some of us have looked at the stars

Çünkü yüzlerce yıldır, bazılarımız yıldızlara baktı

ve oraya gitmeyi arzuladı.

and longed to go.

Yüzlerce yıldır,

And because for hundreds of years,

bazılarımız, bu yolculukları mümkün kılabilmek için

some of us have dedicated our labors

to the development of the concepts and systems

yeni fikirler ve sistemler geliştirmeye

required to make those voyages possible.

emeklerini harcadılar.

I also wanted to tell you about Godwin, Poe and Verne

Ayrıca size Godwin, Poe ve Verne'den bahsetmek istedim.

because I think their stories also tell us of the importance

Bence onların hikayesi,

birbirimize gelecek hakkında anlattığımız hikayelerin önemini açıklıyor.

of the stories that we tell each other about the future more generally.

Because these stories don't just transmit information or ideas.

Bu hikayeler direkt bilgi veya hikaye aktarmıyor.

They can also nurture passions,

Ayrıca, önemli planlarımızı gerçekleştirmeye

hayatlarımızı adamamızı sağlayacak

passions that can lead us to dedicate our lives

tutkularımızı da besliyor.

to the realization of important projects.

Which means that these stories can and do

Yani bu hikayeler,

gelecek yüzyılların

influence social and technological forces

sosyal ve teknolojik güçlerini etkileyebilir.

centuries into the future.

I think we need to realize this and remember it when we tell our stories.

Bence hikayelerimizi anlatırken bunun farkında olmamız gerekir.

We need to work hard to write stories

Hikaye yazarken daha çok çalışmalıyız.

that don't just show us the possible dystopian paths we may take

Birbirimize, bize sadece kötü olasılıkları gösteren

for a fear that the more dystopian stories we tell each other,

distopik hikayeler anlattıkça

the more we plant seeds for possible dystopian futures.

olası distopik bir geleceğin tohumlarını ekiyoruz.

Instead we need to tell stories that plant the seeds,

Onun yerine, ütopya anlatmasak bile

if not necessarily for utopias,

en azından yeni teknolojik, sosyal

then at least for great new projects of technological, societal

ve kurumsal değişimlerin

tohumlarını ekecek hikayeler anlatmalıyız.

and institutional transformation.

And if we think of this idea that the stories we tell each other

Birbirimize anlattığımız hikayelerin,

geleceğimizi şekillendirebileceği fikri

can transform the future

hayalperestçe ya da imkansız geldi ise

is fanciful or impossible,

then I think we need to remember the example of this,

hatırlamamız gerekir ki

our voyage to the Moon,

Ay'a yolculuğumuz,

an idea from the 17th century

nihayet gerçekleşene kadar

17. yüzyıldan gelen

that propagated culturally for over 300 years

ve 300 yıl boyunca kültürde yayılmakta olan bir fikirdi.

until it could finally be realized.

So, we need to write new stories,

Öyle hikayeler yazmalıyız ki

stories that, 300 years in the future,

300 yıl sonra,

people will be able to look back upon and remark

insanlar geriye dönüp baktıklarında

how they inspired us to new heights and to new shores,

onlara nasıl yeni ufuklar kattığımızı

nasıl yeni yollar ve ihtimaller gösterdiğimizi

how they showed us new paths and new possibilities,

ve dünyamızı nasıl daha iyiye yonttuğumuzu söyleyebilsinler.

and how they shaped our world for the better.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)