The most important thing you can do to fight climate change: talk about it | Katharine Hayhoe

Reviewer: Camille Martínez

Çeviri: Bulent Cevik Gözden geçirme: Gülsüm Öztürk

It was my first year as an atmospheric science professor

Atmosferik bilim profesörü olarak

at Texas Tech University.

Texas Tech University'de ilk yılımdı.

We had just moved to Lubbock, Texas,

Teksas Lubbock'a yeni taşınmıştık,

which had recently been named the second most conservative city

ki orası o sıralar tüm ABD'de

en muhafazakar ikinci şehir olarak ilan edilmişti.

in the entire United States.

A colleague asked me to guest teach his undergraduate geology class.

Bir meslektaşım misafir öğretmen olarak jeoloji dersine katılmamı istedi.

I said, "Sure."

"Zevkle" dedim.

But when I showed up, the lecture hall was cavernous and dark.

Ben gittiğimde konferans salonu mağara gibi ve karanlıktı.

As I tracked the history of the carbon cycle

Jeolojik zamandan günümüze kadar

through geologic time to present day,

olan karbon döngüsünün tarihini izlerken

most of the students were slumped over, dozing or looking at their phones.

öğrencilerden bir çoğu çökmüş, uyukluyor ya da telefonuna bakıyordu.

I ended my talk with a hopeful request for any questions.

Konuşmamı gelecek sorulardan umutlu bir taleple bitirdim.

And one hand shot up right away.

Ve bir kişi hemen el kaldırdı.

I looked encouraging, he stood up, and in a loud voice, he said,

Cesaret verici bir şekilde baktım, ayağa kalktı ve yüksek sesle dedi ki,

"You're a democrat, aren't you?"

"Sen bir demokratsın değil mi?"

(Laughter)

(Gülüşmeler)

"No," I said, "I'm Canadian."

"Hayır," dedim, "Kanadalıyım."

(Laughter)

(Gülüşmeler)

(Applause)

(Alkışlar)

That was my baptism by fire

Bu benim, şu sıra ABD'de

into what has now become a sad fact of life here in the United States

ve giderek artan bir şekilde Kanada'da hayatın üzücü bir gerçeği olan şeyle

and increasingly across Canada as well.

zorlu bir ilk deneyimimdi.

The fact that the number one predictor

Konu iklim değişikliği olduğunda

of whether we agree that climate is changing,

iklimin ne kadar değiştiği konusunda hemfikir olmamız,

humans are responsible

insanların sorumlu olup olmaması

and the impacts are increasingly serious and even dangerous,

ve etkilerinin giderek ciddileşerek daha tehlikeli hâle gelmesi

has nothing to do with how much we know about science or even how smart we are

ne kadar bilimi anladığımızla ya da ne kadar akıllı olduğumuzla ilgili değil

but simply where we fall on the political spectrum.

siyasi yelpazede hangi noktada olduğumuzla alakalı.

Does the thermometer give us a different answer

Termometre liberal ya da muhafazakar oluşumuza göre

depending on if we're liberal or conservative?

bize farklı cevap mı veriyor?

Of course not.

Tabii ki hayır.

But if that thermometer tells us that the planet is warming,

Fakat termometre bize gezegenin ısındığını,

that humans are responsible

bundan insanların sorumlu olduğunu

and that to fix this thing,

ve bunu toparlamamızı,

we have to wean ourselves off fossil fuels as soon as possible --

en kısa sürede fosil yakıtlarından vazgeçmemiz gerektiğini söylediği zaman,

well, some people would rather cut off their arm

bazı insanlar, hükûmete rahat yaşamlarını bozacak bir sebep vermek

than give the government any further excuse

ve birtakım konuda talimat almaktansa

to disrupt their comfortable lives and tell them what to do.

kollarını kesip atmayı tercih ediyorlar.

But saying, "Yes, it's a real problem, but I don't want to fix it,"

Fakat, “ Evet. Bu gerçek bir sorun ama bunu düzeltmek istemiyoruz," demek

that makes us the bad guy, and nobody wants to be the bad guy.

bizi kötü adam yapar ve kimse kötü adam olmak istemez.

So instead, we use arguments like, "It's just a natural cycle."

Onun yerine biz "Sadece doğal bir döngü." argümanını kullanırız.

"It's the sun."

"Sadece Güneş'ten."

Or my favorite,

Ya da benim favorim

"Those climate scientists are just in it for the money."

"İklim bilimciler bunu sadece para için yapıyor."

(Laughter)

(Kahkahalar)

I get that at least once a week.

Bunu haftada bir kez duyuyorum.

But these are just sciencey-sounding smoke screens,

Bunlar sadece bilimsel söylemlerden uzak,

that are designed to hide the real reason for our objections,

itirazlarımızın gerçek sebeplerini maskelemek için kurgulanan

which have nothing to do with the science

bilimle hiçbir alakası olmayan

and everything to do with our ideology and our identity.

ideolojimiz ve kimliğimizle yapılan söylemler.

So when we turn on the TV these days,

Bugünlerde televizyonu açtığınızda

it seems like pundit X is saying,

üstat X'in söylediği gibi,

"It's cold outside. Where is global warming now?"

"Dışarısı soğuk. Küresel ısınma hani nerede?"

And politician Y is saying,

Ve politikacı Y de der ki

"For every scientist who says this thing is real,

"Doğru olduğunu söyleyen her bilim insanı için

I can find one who says it isn't."

doğru değil diyen birini bulabilirim."

So it's no surprise that sometimes we feel like everybody is saying these myths.

Bu yüzden bazen bu matematiği yapan herkes gibi hissetmemiz sürpriz olmaz.

But when we look at the data --

Fakat verilere baktığımızda...

and the Yale Program on Climate [Change] Communication

Yale Üniversitesi İklim Değişikliği İletişim Programı

has done public opinion polling across the country now for a number of years --

son birkaç yıldır ülke genelinde yaptığı kamuoyu anketinde,

the data shows that actually 70 percent of people in the United States agree

veriler Birleşik Devletler'de insanların yüzde 70’inin

iklim değişikliğine inandığını gösterdi.

that the climate is changing.

And 70 percent also agree that it will harm plants and animals,

Ve ayrıca bu yüzde 70 bunun bitkilere ve hayvanlara

and it will harm future generations.

hatta gelecek nesillere zarar vereceğine de inanıyor.

But then when we dig down a bit deeper, the rubber starts to hit the road.

Ancak daha da derine indiğimizde iş ciddileşmeye başlıyor.

Only about 60 percent of people think it will affect people in the United States.

Sadece %60 kişi Birleşik Devletler'deki insanların etkileneceğini düşünüyor.

Only 40 percent of people think it will affect us personally.

Yalnız %40 kişi ise, sadece kişisel olarak bizleri etkileyeceğini düşünüyor.

And then when you ask people, "Do you ever talk about this?"

Ve sonra insanlara sorduğunuzda "Bu konu hakkında hiç konuşuyor musunuz?"

two-thirds of people in the entire United States say, "Never."

Birleşik Devletler genelindeki insanların üçte ikisinin cevabı "Hayır" oldu.

And even worse, when you say, "Do you hear the media talk about this?"

Ve daha da kötüsü “Medya da bunun konuşulduğunu duyudunuz mu?" sorusuna.

Over three-quarters of people say no.

İnsanların dörtte üçü "Hayır" dedi.

So it's a vicious cycle.

Bu yüzden bu bir kısır döngü.

The planet warms.

Gezegen ısınır.

Heat waves get stronger.

Isı dalgaları güçlenir.

Heavy precipitation gets more frequent.

Şiddetli yağış daha sık olur.

Hurricanes get more intense.

Kasırgalar daha da artar.

Scientists release yet another doom-filled report.

Bilim insanları yeni bir felaket raporu yayınlar.

Politicians push back even more strongly,

Politikacılar aynı bilimsel olmayan söylemleri tekrarlayarak

repeating the same sciencey-sounding myths.

daha sert bir şekilde geri püskürtür.

What can we do to break this vicious cycle?

Bu kısır döngüyü kırmak için ne yapabiliriz?

The number one thing we can do is the exact thing that we're not doing:

Birinci olarak yapmadığımız bir şeyi kesinlikle yapabiliriz:

talk about it.

Bu konuda konuşmak.

But you might say, "I'm not a scientist.

Şunu diyebilirsiniz "Ben bir bilim insanı değilim.

How am I supposed to talk about radiative forcing

Nasıl iklim modelleri içinde radyal kuvvetlendirme

or cloud parametrization in climate models?"

ya da bulut parametreleştirmesi hakkına konuşabilirim?"

We don't need to be talking about more science;

Fazla teknik konuşmaya gerek yok,

we've been talking about the science for over 150 years.

teknik olarak zaten 150 yıldır konuşuyoruz.

Did you know that it's been 150 years or more since the 1850s,

İklim bilimcilerin, kömür, gaz ve petrolü kazıp yakmamızın

when climate scientists first discovered

gezegenin etrafına fazladan bir örtü ören

that digging up and burning coal and gas and oil

ısı tutucu gazlar ürettiğini ilk keşfettiğinden bu yana

is producing heat-trapping gases

150 yıl geçtiğini

that is wrapping an extra blanket around the planet?

biliyor musunuz?

That's how long we've known.

O zamandan beri biliyoruz.

It's been 50 years since scientists first formally warned a US president

Bilim adamlarının ilk kez resmen bir ABD başkanını iklim değişikliği

of the dangers of a changing climate,

tehlikeleri için uyaralı 50 yıl oldu

and that president was Lyndon B. Johnson.

ve o Başkan Lyndon B. Johnson’dı.

And what's more, the social science has taught us

Dahası sosyal bilimin bize öğrettiği

that if people have built their identity on rejecting a certain set of facts,

insanlar kimliklerini net bir dizi gerçeği reddetmek üzerine kurmuşlarsa

then arguing over those facts is a personal attack.

gerçeği tartışmak kişisel bir saldırıdır.

It causes them to dig in deeper,

Onları derine inmeye zorlarsak

and it digs a trench, rather than building a bridge.

bu, köprü kurmak yerine, bir hendek kazılmasına sebep olur.

So if we aren't supposed to talk about more science,

Eğer daha bilimsel olarak konuşmak gerekmiyorsa

or if we don't need to talk about more science,

ya da daha bilimsel konuşmamıza gerek yoksa

then what should we be talking about?

o halde biz ne hakkında konuşmalıyız?

The most important thing to do is,

Yapılacak en önemli şey,

instead of starting up with your head, with all the data and facts in our head,

bizim aklımızdaki tüm veri ve gerçekleri size aktarmaya çalışmak yerine

to start from the heart,

yürekten başlamak,

to start by talking about why it matters to us,

bizler için meselenin neden önemli olduğunu konuşmaya başlamak,

to begin with genuinely shared values.

paylaşılan ortak değerlerle başlamaktır.

Are we both parents?

Hepimiz ebeveyn miyiz?

Do we live in the same community?

Aynı toplulukta mı yaşıyoruz?

Do we enjoy the same outdoor activities: hiking, biking, fishing, even hunting?

Aynı aktivitelerden hoşlanıyor muyuz: Yürüyüş, bisiklet binmek hatta avlanmak?

Do we care about the economy or national security?

Ekonomiyi ya da ulusal güvenliği önemsiyor muyuz?

For me, one of the most foundational ways I found to connect with people

Benim için insanlarla en temel iletişim kurmanın yollarından biri,

is through my faith.

inancımdır.

As a Christian, I believe that God created this incredible planet that we live on

Bir Hıristiyan olarak Tanrı bu muhteşem gezegeni biz yaşayalım diye yarattı

and gave us responsibility over every living thing on it.

ve yaşayan bütün canlılarla birlikte sorumluluğunu bize verdiğine inanıyorum.

And I furthermore believe that we are to care for and love

Ben şuna da inanıyorum ki bizler

aramızdaki şansız insanlarla ilgilenmeli ve onları sevmeliyiz,

the least fortunate among us,

those who are already suffering the impacts of poverty,

onlar zaten yoksulluk, açlık, hastalık

hunger, disease and more.

ve daha pek çok şeyden etkileniyor.

If you don't know what the values are that someone has,

Siz birinin değerlerinin ne olduğunu bilmiyorsanız

have a conversation, get to know them, figure out what makes them tick.

sohbet edin, onları tanımaya çalışın, onların neden böyle davrandığını bulun.

And then once we have,

Sonra bunları öğrenince

all we have to do is connect the dots between the values they already have

bütün yapmanız gereken, sahip oldukları değerlerle iklim değişikliğine

and why they would care about a changing climate.

önem verecekleri noktalar arasında bağ kurmak.

I truly believe, after thousands of conversations that I've had

Son on yılda veya daha fazla sürede

over the past decade and more,

yaptığım binlerce konuşmadan sonra

that just about every single person in the world

gerçekten inanıyorum ki dünyadaki her bir insan

already has the values they need to care about a changing climate.

iklim değişikliğini dikkate alması için gerekli değerlere sahip.

They just haven't connected the dots.

Onlar sadece noktaları birleştirmediler.

And that's what we can do through our conversation with them.

Ve onlarla konuşmak ile yapabileceğimiz şey bu.

The only reason why I care about a changing climate

Değişen bir iklimi önemsememin tek nedeni,

is because of who I already am.

zaten kim olduğumdur.

I'm a mother, so I care about the future of my child.

Ben bir anneyim, bu yüzden çocuğumun geleceğini önemsiyorum.

I live in West Texas, where water is already scarce,

Suyun çok az olduğu Batı Teksas'ta yaşıyorum.

and climate change is impacting the availability of that water.

ve iklim değişikliği suyun varlığını etkiliyor.

I'm a Christian, I care about a changing climate

Ben bir Hristiyanım, iklim değişikliğinden kaygılıyım

because it is, as the military calls it, a "threat multiplier."

çünkü askeriyede dendiği gibi, bu bir "tehdit çoğaltıcı."

It takes those issues,

Şu konuları tartışır:

like poverty and hunger and disease and lack of access to clean water

yoksulluk, açlık, hastalık ve temiz suya erişim eksikliği gibi

and even political crises that lead to refugee crises --

ve hatta mülteci krizlerine yol açan politik krizleri...

it takes all of these issues and it exacerbates them,

Tüm bu sorunları alır ve onları azdırır,

it makes them worse.

onları daha da kötüleştirir.

Ben Rotary kulübü üyesi değilim.

I'm not a Rotarian.

But when I gave my first talk at a Rotary Club,

Ama ilk Rotary Kulübü konuşmamı yaptığımda

I walked in and they had this giant banner that had the Four-Way Test on it.

içeri girdim ve "Dört Yönlü Test" yazılı dev bir afiş gördüm.

Is it the truth?

Bu gerçek mi?

Absolutely.

Kesinlikle.

Is it fair?

Adil mi?

Heck, no, that's why I care most about climate change,

Hayır, bu yüzden iklim değişikliğini çok önemsiyorum

because it is absolutely unfair.

çünkü kesinlikle adil değil.

Those who have contributed the least to the problem

Probleme en az katkıda bulunanlar da

are bearing the brunt of the impacts.

etkilerin sıkıntısını çekiyor.

It went on to ask:

Sormaya devam etti:

Would it be beneficial to all, would it build goodwill?

Herkese faydalı olur mu? İyi niyet inşa eder mi?

Well, to fix it certainly would.

Kesinlikle düzeltmek için olurdu.

So I took my talk, and I reorganized it into the Four-Way Test,

Ben konuşmamı alıp onu Dört Yönlü Teste göre organize ettim

and then I gave it to this group of conservative businesspeople

ve sonra bunu Batı Teksas'taki muhafazakar iş adamları

in West Texas.

grubuna verdim.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And I will never forget at the end,

Sonunda asla unutamayacağım bir şey oldu,

a local bank owner came up to me with the most bemused look on his face.

yüzündeki en şaşkın bakışıyla bir yerel banka sahibi yanıma geldi.

And he said, "You know, I wasn't sure about this whole global warming thing,

Ve dedi ki; ''Bu bütün küresel ısınma olayından emin değildim

but it passed the Four-Way Test."

ama Dört Yönlü Test'i geçti."

(Laughter)

(Kahkahalar)

(Applause)

(Alkışlar)

These values, though -- they have to be genuine.

Bu değerler sahici olmak zorunda.

I was giving a talk at a Christian college a number of years ago,

Birkaç yıl önce bir Hristiyan okulunda konuşma yapıyordum

and after my talk, a fellow scientist came up and he said,

ve konuşmadan sonra bir bilim insanı geldi ve dedi ki

"I need some help.

"Yardıma ihtiyacım var.

I've been really trying hard to get my foot in the door

Bölgemizdeki kiliselerin kapısından içeri adımımı atmayı

with our local churches,

gerçekten deniyorum

but I can't seem to get any traction.

fakat herhangi bir çekicilik görmüyorum.

I want to talk to them about why climate change matters."

Onlara iklim değişikliğinin önemini anlatmak istiyorum."

So I said, "Well, the best thing to do

Bende dedim ki "Yapılacak en iyi şey,

is to start with the denomination that you're part of,

sizin bir parçası olduğunuz mezheple başlamak olmalı,

because you share the most values with those people.

çünkü siz o toplulukla en fazla değeri paylaşırsınız.

What type of church do you attend?"

Ne tür bir kiliseye bağlısınız?"

"Oh, I don't attend any church, I'm an atheist," he said.

"Hiçbir kiliseye bağlı değilim. Ben bir Ateistim," dedi.

(Laughter)

(Kahkahalar)

I said, "Well, in that case, starting with a faith community

Dedim ki; "Öyleyse bir inananlar grubuyla başlamak

is probably not the best idea.

iyi bir fikir değil.

Let's talk about what you do enjoy doing, what you are involved in."

Neler yapmaktan hoşlandığından nelerle ilgilendiğinden konuşalım."

And we were able to identify a community group

Ve kendisine bir grup kimliği kazandırmak için

that he was part of, that he could start with.

parçası olacağı bir tane belirledik.

The bottom line is, we don't have to be a liberal tree hugger

Sonuçta bizim değişen iklimle ilgilenmek için

to care about a changing climate.

bir çevreci liberal olmamız gerekmez.

All we have to be is a human living on this planet.

Yapmamız gereken tek şey, bu gezegende yaşayan bir insan olmak.

Because no matter where we live,

Nerede yaşadığımızın bir önemi yok

climate change is already affecting us today.

zaten iklim değişikliği bizleri bugün bile etkiliyor.

If we live along the coasts,

Eğer kıyı kesimlerinde yaşıyorsak

in many places, we're already seeing "sunny-day flooding."

çoğu yerde sürekli "gelgit selleri" olduğunu görüyoruz.

If we live in western North America,

Kuzey Amerika'nın batısında yaşıyorsak

we're seeing much greater area being burned by wildfires.

orman yangınlarında yanan çok büyük alanlar görüyoruz.

If we live in many coastal locations,

Eğer farklı sahil bölgelerinde yaşıyorsak

Meksika Körfezi’nden Güney Pasifik’e kadarki bölümde

from the Gulf of Mexico to the South Pacific,

we are seeing stronger hurricanes, typhoons and cyclones,

ısınan okyanus sebebiyle güçlenen tayfunları, kasırgaları

powered by a warming ocean.

ve siklonları görürüz.

If we live in Texas or if we live in Syria,

Teksas’ta ya da Suriye’de yaşıyorsak

we're seeing climate change supersize our droughts,

iklim değişikliğinin kuraklığımızı arttırdığını,

making them more frequent and more severe.

daha sık ve ciddi hale getirdiğini görürüz.

Wherever we live, we're already being affected by a changing climate.

Nerede yaşarsak yaşayalım, iklim değişikliğinden etkileniyoruz.

So you might say, "OK, that's good. We can talk impacts.

Şunu diyebilirsiniz, "Güzel. Etkilerinden konuşabiliriz.

We can scare the pants off people, because this thing is serious."

İnsanların canını sıkabiliriz çünkü bu durum çok ciddi."

And it is, believe me. I'm a scientist, I know.

Gerçek. İnanın bana. Bilim insanıyım. Biliyorum.

(Laughter)

(Kahkahalar)

But fear is not what is going to motivate us

Fakat korku, uzun süreliğine bu durumu sürekli olarak

for the long-term, sustained change that we need to fix this thing.

değiştirmek için gerekli olan motivasyon kaynağı değil.

Fear is designed to help us run away from the bear.

Korku, bizim ayılardan kaçmamız için var.

Or just run faster than the person beside us.

Ya da yanımızdaki kişiden daha hızlı koşmak için.

(Laughter)

(Kahkahalar)

What we need to fix this thing is rational hope.

Bu şeyi düzeltmek için ihtiyacımız olan akılcı umut.

Yes, we absolutely do need to recognize what's at stake.

Evet. Kesinlikle neyin tehlikede olduğunu bilmemiz gerekiyor.

Of course we do.

Elbette bilebiliriz.

But we need a vision of a better future --

Fakat daha iyi bir gelecek vizyonuna ihtiyacımız var.

a future with abundant energy,

Bol enerjili,

with a stable economy,

istikrarlı bir ekonomiyle,

with resources available to all,

herkesin kullanabileceği,

where our lives are not worse but better than they are today.

hayatımızın kötü olmadığı ama bugünden daha iyi olduğu bir gelecek.

There are solutions.

Çözümler var.

And that's why the second important thing that we have to talk about

işte bu sebepten konuşmamız gereken ikinci konu çözümlerdir.

is solutions -- practical, viable, accessible, attractive solutions.

Pratik, uygulanabilir, erişilebilir, çekici çözümler.

Like what?

Ne gibi mi?

Well, there's no silver bullet, as they say,

Denildiği gibi gümüş bir kurşun yok

but there's plenty of silver buckshot.

ama bir sürü gümüş tüfek saçması var.

(Laughter)

(Kahkahalar)

There's simple solutions that save us money

Bize para kazandırıp ve aynı zamanda

and reduce our carbon footprint at the same time.

karbon ayak izimizi azaltan basit çözümler.

Yes, light bulbs.

Evet. Ampuller.

I love my plug-in car.

Elektirikli arabamı seviyorum.

I'd like some solar shingles.

Bir güneş panelli çatı istiyorum.

But imagine if every home came with a switch beside the front door,

Yani evinizin ön kapısının yanında bir düğme olduğunu,

that when you left the house, you could turn off everything except your fridge.

siz evden ayrıldığınızda buzdolabı hariç her şeyi kapatabildiğinizi hayal edin.

And maybe the DVR.

Hatta DVR kayıt cihazını.

(Laughter)

(Kahkahalar)

Lifestyle choices: eating local, eating lower down the food chain

Yaşam tarzı seçimleri: yerel yemekler, besin zinciri altından beslenmek

and reducing food waste, which at the global scale,

ve küresel ölçekte israfı azaltmak,

is one of the most important things that we can do to fix this problem.

bu problemi düzeltebilmek için yapılacak en önemli şeylerden biridir.

I'm a climate scientist,

Ben bir iklim bilimciyim,

so the irony of traveling around to talk to people about a changing climate

insanlarla değişen iklimi konuşmak için etrafta dolaşma gerçeği

is not lost on me.

beni pek etkilemiyor.

(Laughter)

(Kahkahalar)

The biggest part of my personal carbon footprint is my travel.

Kişisel karbon ayak izimin en büyük kısmı seyahatim.

And that's why I carefully collect my invitations.

Bu sebepten davetleri dikkatlice topluyorum.

I usually don't go anywhere unless I have a critical mass

Genellikle hiçbir yere gitmem, tabii ciddi bir kitleye sahip

of invitations in one place --

bir yerdeki davetlerden başka...

anywhere from three to four

Farklı yerlerde 3 veya 4,

to sometimes even as many as 10 or 15 talks in a given place --

bazen de 10 veya 15 konuşma olsa bile…

so I can minimize the impact of my carbon footprint

Böylece karbon ayak izimin etkisini

as much as possible.

olabildiğince en aza indirebilirim.

And I've transitioned nearly three-quarters of the talks I give

Ve videolardaki konuşmalarımın neredeyse dörtte üçünü

to video.

değiştirdim.

Often, people will say, "Well, we've never done that before."

Çoğu zaman insanlar der ki "Bunu daha önce hiç yapmadık."

But I say, "Well, let's give it a try, I think it could work."

Ancak ben de; "Bir deneyelim. Sanırım işe yarayabilir," derim.

Most of all, though,

Her şeyden önce,

we need to talk about what's already happening today around the world

dünyada bugün gerçekte neler olup bittiğini konuşmamız gerek

and what could happen in the future.

ve gelecekte neler olabileceğini de.

Now, I live in Texas,

Şimdi, Teksas'ta yaşıyorum

and Texas has the highest carbon emissions of any state in the United States.

ve Teksas, Birleşik Devletler'in en yüksek karbon emisyonuna sahip eyaleti.

You might say, "Well, what can you talk about in Texas?"

"Teksas'ta ne hakkında konuşabilirsiniz?" diyebilirsiniz.

The answer is: a lot.

Cevap : Çok şey.

Did you know that in Texas there's over 25,000 jobs

Teksas'ta 25.000'den fazla işin rüzgar enerjisi endüstrisinde

in the wind energy industry?

olduğunu biliyor muydunuz?

We are almost up to 20 percent of our electricity

Elektriğimizin neredeyse yüzde 20'sinden fazlası, temiz,

from clean, renewable sources, most of that wind,

yenilenebilir kaynaklardan, ve rüzgardan geliyor,

though solar is growing quickly.

güneş enerjisi hızla büyüyorsa da.

The largest army base in the United States, Fort Hood,

Birleşik Devletler'deki en büyük ordu üssü Fort Hood

is, of course, in Texas.

elbette Teksas'ta.

And they've been powered by wind and solar energy now,

Ve şimdi rüzgar ve güneş enerjisiyle çalışıyor,

because it's saving taxpayers over 150 million dollars.

çünkü vergi mükelleflerine 150 milyon dolardan fazla tasarruf sağlıyor.

Yes.

Evet.

(Applause)

(Alkışlar)

What about those who don't have the resources that we have?

Peki bizim sahip olduğumuz kaynaklara sahip olmayanlar?

In sub-Saharan Africa, there are hundreds of millions of people

Sahra altı Afrika'da yüz milyonlarca insan var ve

who don't have access to any type of energy except kerosine,

herhangi bir enerji kaynağına erişimleri yok, gaz yağı hariç

and it's very expensive.

ve o da çok pahalı.

Around the entire world,

Bütün dünyada

the fastest-growing type of new energy today is solar.

en hızlı büyüyen enerji kaynağı güneş.

And they have plenty of solar.

Onlar buna miktarda sahipler.

So social impact investors, nonprofits, even corporations

Sıradan yatırımcılar, kar amacı gütmeyen kuruluşlar hatta şirketler

are going in and using innovative new microfinancing schemes,

bu işe girişiyor ve yeni mikro finansman programları da

like, pay-as-you-go solar,

güneş enerjisiyle öde şeklinde.

so that people can buy the power they need in increments,

Bu yüzden insanlar kazançlarında ihtiyaç duydukları gücü

sometimes even on their cell phone.

cep telefonuyla bile satın alıyor.

One company, Azuri, has distributed tens of thousands of units

Azuri isimli bir şirket, on bir ülkede on binlerce birimini

across 11 countries, from Rwanda to Uganda.

Ruanda'dan Uganda'ya kadar dağıttı.

They estimate that they've powered over 30 million hours of electricity

Onlar tahminen 30 milyon saatin üzerinde elektrik

and over 10 million hours of cell phone charging.

ve 10 milyon saat cep telefonu şarjı için güç kullanıyor.

What about the giant growing economies of China and India?

Peki ya Çin ve Hindistan'ın büyüyen dev ekonomileri?

Well, climate impacts might seem a little further down the road,

İklime etkileri daha yolun başında görünebilir

but air quality impacts are right here today.

ama hava kalitesi üzerindeki etkileri ortada.

And they know that clean energy is essential to powering their future.

Ve onlar temiz enerjinin geleceklerini güçlendirmedeki gerekliliğini biliyorlar.

So China is investing hundreds of billions of dollars in clean energy.

Bu yüzden Çin, temiz enerjiye yüz milyarlarca dolar yatırım yapıyor.

They're flooding coal mines,

Kömür madenini suyla dolduruyor

and they're putting floating solar panels on the surface.

ve üzerine de yüzen güneş panelleri yerleştiriyor.

They also have a panda-shaped solar farm.

Panda şekilli bir güneş çiftlikleri var.

(Applause)

(Alkışlar)

(Laughter)

(Kahkahalar)

Yes, they're still burning coal.

Evet, hala kömür yakıyorlar.

But they've shut down all the coal plants around Beijing.

Ancak Pekin'deki tüm kömür santrallerini kapattılar.

And in India, they're looking to replace

Ve Hindistan, çeyrek milyar

a quarter of a billion incandescent light bulbs with LEDs,

akkor ampulünü LED'ler ile değiştirmenin yolunu aramakta ki

which will save them seven billion dollars in energy costs.

bu, enerji maliyetlerinde yedi milyar dolar tasarruf demek.

They're investing in green jobs,

Çevre ile ilgili işlere yatırım yapıyorlar

and they're looking to decarbonize their entire vehicle fleet.

ve araç filosunun tamamını karbondan arındırmak istiyorlar.

India may be the first country to industrialize

Hindistan, belki de fosil yakıtına bel bağlamadan

without relying primarily on fossil fuels.

endüstrileşen ilk ülke olabilir.

The world is changing.

Dünya değişiyor.

But it just isn't changing fast enough.

Ama sadece yeterince hızlı değişmiyor.

Too often, we picture this problem

Bu sorunu bir tepenin dibinde duran

as a giant boulder sitting at the bottom of a hill,

dev bir kaya olarak tasvir edersek

with only a few hands on it, trying to roll it up the hill.

sadece birkaç el üstünde ve tepeye doğru çıkarmaya çalışıyor.

But in reality, that boulder is already at the top of the hill.

Ama gerçekte, bu kaya zaten tepenin zirvesinde.

And it's got hundreds of millions of hands, maybe even billions on it,

Ve üstündeki yüz milyonlarca belki de milyarlarca el

pushing it down.

onu aşağıya itiyor.

It just isn't going fast enough.

Sadece yeterince hızlı gitmiyor.

So how do we speed up that giant boulder so we can fix climate change in time?

Dev kayayı nasıl hızlandırırız ki zamanla iklim değişikliğini düzeltebilelim?

You guessed it.

Bildiniz.

The number one way is by talking about it.

The bottom line is this:

Sözün özü:

climate change is affecting you and me right here, right now,

iklim değişikliği şu anda burada sizi ve beni,

in the places where we live.

yaşadığımız yerleri etkiliyor.

But by working together, we can fix it.

Fakat birlikte çalışarak bunu düzeltebiliriz.

Sure, it's a daunting problem.

Şüphesiz korkutucu bir problem.

Nobody knows that more than us climate scientists.

Kimse bunu biz iklim bilimcilerden daha iyi bilemez.

But we can't give in to despair.

Ama umutsuzluğa teslim olamayız.

We have to go out and actively look for the hope that we need,

Dışarı çıkmalı ve ihtiyaç duyduğumuz ve bizi harekete geçirecek

that will inspire us to act.

umudu aramalıyız.

And that hope begins with a conversation today.

Ve bu umut bugünki konuşma ile başlar.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)