Why we make bad financial choices -- even when we know better | Your Money and Your Mind

Transcriber:

"Always wear sunscreen."

Translator: Sanjalee Chandrasekara Reviewer: Dulini Mudunkotuwa

“හිරු ආවරණයක් පළඳින්න”

"Eat a balanced diet."

’සමබල ආහර වේලක් ගන්න”

"A penny saved is a penny earned."

“ඉතුරු කරන සෑම සතයක්ම උපයන ලද ඒවායි”

You probably all learned these lessons as a kid,

ඔබ සියළුදෙනා කුඩා දරුවන් ලෙස මේවා ඉගෙනගෙන ඇත.

maybe from your parents,

ඒ ඔබේ දෙමාපියන් ගෙන් හෝ

or if you grew up in the '80s, on the public service announcements

ඔබ 80 ගණන් වල කෙනෙක්නම්, ජී.අයි.ජෝ කාටූන්වල

at the end of every episode of the G.I. Joe cartoons.

සෑම කථාංගයක් අවසනායේම ඇති පොදු නිවේදන වලින් විය හැකියි

But chances are, despite knowing this,

නමුත් මෙය දැන සිටියත් නැතත් ඔබට අවස්ථාව තිබේ,

you still stepped outside without putting on sunscreen,

ඔබ හිරු ආවරණ නොමැතිව තවමත් එළියට යනු ඇත.

devoured an entire bag of chips in one go

චිප්ස් බෑගයම එක වර ගිල දමනු ඇත

or spent way more of your paycheck than you anticipated.

හෝ ඔබේ වැටුපෙන් බලාපොරොත්තු වූ ප්‍රමාණයට වඩා වියදම් කරන්නට ඇති

So why is that?

මෙසේ සිදු වන්නේ ඇයි?

[Your Money and Your Mind] with Wendy De La Rosa

[වෙන්ඩි ඩී ලා රෝසා සමඟ ඔබේ මනස සහ ඔබේ මුදල්]

A few years ago, two Yale professors coined the term "G.I. Joe fallacy"

වසර කිහිපයකට පෙර, යේල්හි මහාචාර්යවරුන් දෙදෙනෙක්

“G.I. Joe fallacy” යන යෙදුම නිර්මාණය කළේය.

to describe this very phenomenon.

ඒ මෙම සංසිද්ධිය විස්තර කිරීමටයි

It's the mistaken idea that knowing is half the battle.

යමක් ගැන දැන ගැනීම යනු සටනෙන් භාගයක් අවසන් බවට ඇති වැරදි අදහසකි

But as it turns out, in most situations,

එහෙත්, බොහෝ අවස්ථාලදී සිදු වන පරිදි,

just knowing something is not nearly enough

යමක් පිළිබඳව දැන ගැනීම පමණක් ප්‍රමාණාත්මක නොවේ.

for you to put it into practice.

එය අනුගමනය කළ යුතුය.

Information doesn't always change behavior.

තොරතුරු මඟින් සෑම විටම චර්යාවන් වෙනස් කළ නොහැක.

As a behavioral scientist helping families make better financial decisions,

පවුල්වලට මනා මූල්‍ය තීරණ ගැනීමට සහය වන චර්යාත්මක විද්‍යාඥයෙකු ලෙස,

I've seen people struggle to save money,

මුදල් ඉතිරි කිරීමට මිනිසුන් වෙහෙසෙනු මම දැක ඇත්තෙමි.

to cut back on their expenses or to manage their debt,

ඒ ඔවුන්ගේ වියදම අඩු කරගැනීමට හා ණය කළමණාකරණය කර ගැනීමටයි

even after they've taken a financial literacy class.

මූල්‍ය සාක්ෂරතා පන්තිකට සහභාගී වූ පසුවද එය එසේම වෙයි

And the reality is that people fundamentally know

ඇත්තෙන්ම, මිනිසුන් ඔවුන්ගේ මූල්‍ය තත්ත්වය දියුණු කර ගැනීමට

what they need to do to improve their financial situation.

අවශ්‍ය මූලික දේවල් දන්නවා

We all do.

අපි ඒ දේවල් කරනවා

The equation is simple: they need to save more and spend less.

සමීකරණය සරලයි: ඔවුන් වැඩිපුර ඉතිරි කර අඩුවෙන් වියදම් කළ යුතුය.

But the thing is, that's just really hard to do.

නමුත්, එය ඇත්තටම කරන්න අමාරුයි

It's easier said than done,

කියන එක කරනවාට වඩා ලේසියි

and I've been in this boat as well.

මමත් මේ බෝට්ටුවේ ඉඳලා තියෙනවා.

So for example, I had a magazine subscription

උදාහරණයක් ලෙස, මම

සඟරාවක ලියාපදිංචි වීමි

that I knew I should just cancel.

මම එය අවලංගු කළ යුතු බව මම දැන සිටියෙමි.

I never read the magazine,

මම කවදාවත් සඟරාව කියෙව්වේ නැහැ

and every month, money was coming out of my checking account,

නමුත් සෑම මසකම මගේ චෙක්පතින් ඒ සඳහා මුදල් ඉවත් වෙනවා

and every time I reviewed my budget, I saw it,

මම මගේ අයවැය සමාලෝචනය කළ සෑම අවස්ථාවකදීම එය දුටුවෙමි,

I knew I had to cancel it, but I didn't.

මට එය අවලංගු කළ යුතු බව දැන සිටියත් මම එය නොකළෙමි.

It took me two years to cancel that magazine subscription.

එම සඟරාවේ ලියාපදිංචිය ඉවත් කිරීමට මට වසර දෙකක් ගත විය.

And I'm sure I'm not alone.

මට විශ්වාසයි මම තනි නොවන බව

You probably have some type of subscription

ඔබටත් මෙවැනි ඉවත් කළ යුතු බව දන්නා

that you know you should cancel.

දායකත්වයක් තිබෙන්නට ඇත.

So the critical piece in all of this is to get rid of this belief

ඉතින් මේ හැමදේකම තීරණාත්මක කොටස වන්නේ මේ විශ්වාසයෙන් මිදීමයි

that financial security is just a problem that we can teach away.

මූල්‍ය සුරක්ෂිතතාව අපට ඉගැන්විය හැකි ගැටලුවක්

In the US, for example,

උදාහරණයකට, ඇමරිකාවේ,

we spend nearly 700 million dollars every year on financial education programs,

මූල්‍ය අධ්‍යාපන වැඩසටහන් සඳහා අපි ඩොලර් මිලියන 700කට ආසන්න මුදලක් වැය කරනවා

yet a team of researchers have found

පරීක්ෂණ කණ්ඩායමක් සොයාගෙන ඇති පරිදි,

that these programs explained only 0.1 percent

මෙම වැඩසටහන් වලින් පැහැදිලි කරන්නේ

of the variance in financial behaviors.

මූල්‍ය හැසිරීම් විචලනයෙන් 0.1% පමණි

Not zero, but pretty close to it.

බිංදුව නොවේ, නමුත් එයට ඉතා ආසන්නයි.

Meanwhile, 20 states mandate financial literacy classes in high school,

මේ අතර, ප්‍රාන්ත 20 ක් උසස් පාසල්වල මූල්‍ය සාක්ෂරතා පන්ති අනිවාර්ය වේ

but studies have found that unless these programs are well-implemented,

නමුත් අධ්‍යයනවලින් හෙළි වී ඇත්තේ මෙම වැඩසටහන් හොඳින් ක්‍රියාත්මක වන බවයි,

they are unlikely to have any effect on a student's future credit score

ශිෂ්‍යයෙකුගේ අනාගත ණය ලකුණු මත හෝ ඔවුන් ආයෝජනය කිරිමේ සම්භාවිතාව මත

or their likelihood to invest.

එයින් බලපෑමක් ඇති නොවේ.

A more significant predictor of how well you manage your finances

ඔබ ඔබේ මුදල් කළමනාකරණය කරන ආකාරය ගැන වඩා වැදගත් පුරෝකථනයක් වන්නේ

is your general ability to do math.

ඔබට ඇති සාමාන්‍ය ගණිත හැකියාවයි.

From all of this, I've learned that behavior change

මේ හැමදේකින්ම මම ඉගෙන ගත්තා හැසිරීම් යනු වෙනස් වන දෙයක් බව,

is not an educational pursuit.

එය අධ්‍යාපනික කටයුත්තක් නොවේ

It's an environmental one.

ඒක පාරිසරික දෙයක්

If you are struggling,

ඔබ අරගල කරන්නේ නම්,

it's not because there's something fundamentally wrong with you.

එය ඔබේ මූලික වශයෙන් වරදක් ඇති නිසා නොවේ

It's most likely because there is something wrong

ඔබේ පරිසරය හැඩ ගැසී ඇති ආකරයේ

with how your environment is set up.

යම් වෙනසක් ඇති නිසයි

Look around you.

ඔබ වටේ බලන්න

The cues to spend money have gotten smarter,

මුදල් වියදම් කිරීමට ඇති අවස්ථා වඩාත් වැදගත්,

faster and more efficient.

ඉක්මන් හා ඵලදායි වී ඇත.

Targeted ads are becoming more personalized,

ඉලක්කගත දැන්වීම් දැන් වඩාත් පුද්ගලාරෝපිත වී ඇත.

corporate content is becoming more engaging,

අන්තර්ගතය ද වඩාත් ආකර්ෂණීය වෙමින් පවතී,

and everything around you is focusing on spending.

සහ ඔබ වටා ඇති සියල්ල වියදම් කිරීමට අවධානය යොමු කරයි

So let's change that.

ඉතින් අපි එය වෙනස් කරමු.

You can reshape your environment and how you interact with it,

ඔබට ඔබේ පරිසරය හා ඒ සමඟ කටයුතු කරන ආකාරය නැවත සකස් කළ යුතුය.

and I can guide you through it.

ඒ හරහා මට ඔබට මඟ පෙන්විය හැක

Over the course of this series,

මෙම මාලාව පුරාවට ම,

I'll take you through a step-by-step look

මම ඔබව පියවරෙන් පියවර රැගෙන යන්නම්

at how you can change your environment

ඔබේ පරිසරය වෙනස් කළ හැකි ආකාරය ගැන

and regain control of your finances.

සහ ඔබේ මුදල් පාලනය නැවත ලබා ගන්න.

At the end of every episode,

සෑම කථාංගයක්ම අවසානයේ,

I'll share practical tips based on research

පරීක්ෂණය ප්‍රතිඵල මත පදනම්ව මම ප්‍රායෝගික උපදෙස් බෙදා ගන්නම්

on how to spend less and save more today --

අඩුවෙන් වියදම් කර වැඩියෙන් මුදල් ඉතිරි කරන්නේ කෙසේද කියා

not tomorrow, but today.

ඒ හෙට නොව, අදයි

And your future self will thank you.

ඒ ගැන ඔබේ අනාගත ආත්මය ඔබට ස්තූති කරාවි