Bruce McCall: Nostalgia for a future that never happened

Tłumaczenie: Seweryn Jakubiec Korekta: Marcin Kasiak

I don't know what the hell I'm doing here.

Nie mam pojęcia co ja tu do diabła robię.

I was born in a Scots Presbyterian ghetto in Canada,

Urodziłem się w szkocko-prezbiteriańskim getcie w Kanadzie,

and dropped out of high school. I don't own a cell phone,

rzuciłem szkołę. Nie mam komórki

and I paint on paper using gouache, which hasn't changed in 600 years.

i maluję techniką gwaszu, która nie zmieniła się przez 600 lat.

But about three years ago I had an art show in New York,

Jakieś 3 lata temu miałem wernisaż w Nowym Yorku,

and I titled it "Serious Nonsense."

który nazwałem "Poważny Nonsens".

So I think I'm actually the first one here -- I lead.

Myślę, że byłem w tym wszystkim pierwszy.

I called it "Serious Nonsense" because on the serious side,

Wystawę nazwałem "Poważny Nonsens" ponieważ od formalnej strony

I use a technique of painstaking realism of editorial illustration

Posługuję się czasochłonnym stylem realistycznych ilustracji prasowych

from when I was a kid. I copied it and I never unlearned it --

Gdy byłem mały kopiowałem je - i tak mi już zostało.

it's the only style I know. And it's very kind of staid and formal.

To jedyny styl jaki znam. Jest bardzo statyczny i formalny.

And meanwhile, I use nonsense, as you can see.

Równocześnie posługuję się nonsensem.

This is a Scottish castle where people are playing golf indoors,

Oto szkocki zamek, gdzie wewnątrz ludzie grają w golfa

and the trick was to bang the golf ball off of suits of armor --

a celem jest odbicie piłki od średniowiecznych zbroi

which you can't see there.

- których akurat tu nie widać,

This was one of a series called "Zany Afternoons," which became a book.

Ten jest jednym z serii "Głupiutkie Popołudnia" - seria została opublikowana w książce.

This is a home-built rocket-propelled car. That's a 1953 Henry J --

Oto amatorski samochód rakietowo-śmigłowy. Model Henry J z 1953 roku.

I'm a bug for authenticity -- in a quiet neighborhood in Toledo.

Jestem maniakiem autentyzmu - mieszkam w cichej okolicy Toledo.

This is my submission for the L.A. Museum of Film.

To moja praca zgłoszona do Muzeum Filmu w L.A.

You can probably tell Frank Gehry and I come from the same town.

Pewnie pomyślicie, że Frank Gehry i ja pochodzimy z tego samego miasta.

My work is so personal and so strange

Moje prace są bardzo osobiste i tak dziwaczne,

that I have to invent my own lexicon for it.

że musiałem wymyślić do nich własne słownictwo.

And I work a lot in what I call "retrofuturism,"

Dużo pracuje nad - jak to określam - retro-futuryzmem,

which is looking back to see how yesterday viewed tomorrow.

który pokazuje, w jaki sposób "wczoraj" postrzegało "jutro".

And they're always wrong, always hilariously, optimistically wrong.

W zabawny i optymistyczny sposób - nigdy nie miano racji,

And the peak time for that was the 30s,

Szczytowy okres przypadał na lata 30,

because the Depression was so dismal

gdy depresja była tak przygnębiająca

that anything to get away from the present into the future ...

że ludzie chcieli zapomnieć o teraźniejszości -

and technology was going to carry us along.

właśnie dzięki wyobrażeniom o technologii w przyszłości.

This is Popular Workbench. Popular science magazines in those days --

Warsztat Popularny - w tamtych czasach poczytny magazyn naukowy

I had a huge collection of them from the '30s --

miałem ich wielka kolekcję z lat 30

all they are is just poor people being asked to make sunglasses

a tak naprawdę to pokazywano ludziom, jak robić okulary

out of wire coat hangers and everything improvised

z drucianych wieszaków, wszystko było improwizowane,

and dreaming about these wonderful giant radio robots

z marzeniami o wielkich zdalnie sterowanych robotach

playing ice hockey at 300 miles an hour --

grających w hokeja przy 300 milach/h -

it's all going to happen, it's all going to be wonderful.

właśnie tak miało się stać i miało być tak cudowne.

Automotive retrofuturism is one of my specialties.

Moją specjalnością jest retro-futuryzm samochodowy.

I was both an automobile illustrator and an advertising automobile copywriter,

Byłem zarówno ilustratorem i copywriterem reklam motoryzacyjnych,

so I have a lot of revenge to take on the subject.

więc z pewnością mam się za co mścić na tym temacie.

Detroit has always been halfway into the future -- the advertising half.

Detroit zawsze było o krok do tyłu, zwłaszcza reklamowo -

This is the '58 Bulgemobile: so new, they make tomorrow look like yesterday.

- to Bulgemobile'58, tak nowoczesny, że przy nim jutro to było już wczoraj.

This is a chain gang of guys admiring the car.

Widać wianuszek facetów go podziwiających.

That's from a whole catalog -- it's 18 pages or so --

Rysunek pochodzi 18-sto stronicowego katalogu

ran back in the days of the Lampoon, where I cut my teeth.

z czasów magazynu Lampoon, gdzie zdobywałem doświadczenie.

Techno-archaeology is digging back and finding past miracles that never happened --

Techno-Archeologia to poszukiwanie zjawisk, które nigdy się nie wydarzyły -

for good reason, usually.

- zazwyczaj ze słusznych powodów.

The zeppelin -- this was from a brochure about the zeppelin

Zeppelin - z broszury o zeppelinie właśnie -

based, obviously, on the Hindenburg.

- wzorowany oczywiście na Hindenburgu.

But the zeppelin was the biggest thing that ever moved made by man.

Zeppelin był największym ruchomym obiektem stworzonym przez człowieka.

And it carried 56 people at the speed of a Buick at an altitude you could hear dogs bark,

Mieścił 56 osób, poruszał sie z predkoscią Buicka na wysokości gdzie słychać było psy

and it cost twice as much as a first-class cabin on the Normandie to fly it.

a bilet kosztował dwa razy więcej niż kajuta pierwszej klasy do Normandii.

So the Hindenburg wasn't, you know, it was inevitable it was going to go.

Poza tym, jak wiecie, Hindenburg nie był zbyt pewnym środkiem lokomocji.

This is auto-gyro jousting in Malibu in the 30s.

Tutaj mamy auto-żyroskop toczący się po Malibu w latach 30.

The auto-gyro couldn't wait for the invention of the helicopter,

Nie mogło to poczekać na wynalezienie helikoptera,

but it should have -- it wasn't a big success.

a powinno - to nie był duży sukces.

It's the only Spanish innovation, technologically, of the 20th century, by the way.

To jedyny hiszpański technologiczny wynalazek XX wieku - tak a propos.

You needed to know that.

Musiałem to powiedzieć.

The flying car which never got off the ground -- it was a post-war dream.

Latający samochód, który nigdy się nie wzniósł - powojenne marzenie.

My old man used to tell me we were going to get a flying car.

Mój ojciec zawsze mi powtarzał, że będziemy mieć latające auto.

This is pitched into the future from 1946,

Tak widziano przyszłość w latach 1946,

looking at the day all American families have them.

gdzie wszystkie amerykańskie rodziny miały taki

"There's Moscow, Shirley. Hope they speak Esperanto!"

"Oto Moskwa, Shirley. Mam nadzieję, ze mówią tu w Esperanto"

Faux-nostalgia, which I'm sort of -- not, say, famous for, but I work an awful lot in it.

Niby-Nostalgia - to z czego jestem sławny i nad czym najwięcej pracuje

It's the achingly sentimental yearning for times that never happened.

- to smutna, sentymentalna tęsknota za czasami, które się nigdy nie wydarzyły.

Somebody once said that nostalgia is the one utterly most useless human emotion --

Ktoś kiedyś powiedział, że nostalgia to najbardziej bezużyteczna emocja

so I think that’s a case for serious play.

więc myślę, że warto się nią zająć na poważnie.

This is emblematic of it -- this is wing dining,

Oto typowy przykład - posiłek na skrzydle

recalling those balmy summer days somewhere over France in the 20s,

przywołujący duszne letnie dni gdzieś we Francji w latach '20

dining on the wing of a plane. You can't see it very well here,

posiłek na skrzydle samolotu - pewnie nie widzicie dokładnie -

but that's Hemingway reading some pages from his new novel

ale oto Hemingway czytający swoją najnowszą powieść

to Fitzgerald and Ford Madox Ford until the slipstream blows him away.

a to Fitzgerald i Ford Madox Ford - tuż przed zdmuchnięciem przez wiatr.

This is tank polo in the South Hamptons.

A to polo czołgów w South Hamptons. Bardzo fajnie

The brainless rich are more fun to make fun of than anybody. I do a lot of that.

żartuje się z bogatych głupków. Często to robię.

And authenticity is a major part of my serious nonsense.

Autentyczność to ważna strona mojego Poważnego Nonsensu.

I think it adds a huge amount.

Myślę, że wnosi bardzo wiele.

Those, for example, are Mark IV British tanks from 1916.

Oto, na przykład, brytyjskie czołgi Mark IV z 1916 roku

They had two machine guns and a cannon,

Miała 2 karabiny maszynowe i działo,

and they had 90 horsepower Ricardo engines.

oraz 90-cio konny silnik Ricardo

They went five miles an hour and inside it was 105 degrees in the pitch dark.

Jechały 5 mil na godzinę a w środku było 50 stopni w cieniu.

And they had a canary hung inside the thing

I jeszcze mieli tam kanarka w klatce

to make sure the Germans weren't going to use gas.

jako zabezpieczenie przed niemieckim gazem.

Happy little story, isn't it?

Zabawna historyjka, prawda?

This is Motor Ritz Towers in Manhattan in the 30s,

A to wieże Motor Ritz za Manhattanie w latach '30,

where you drove up to your front door, if you had the guts.

Mając odwagę można było podjechać autem pod same drzwi

Anybody who was anybody had an apartment there.

Nikt kto był nikim nie miał tam apartamentu.

I managed to stick in both the zeppelin and an ocean liner out of sheer enthusiasm.

Na rysunku udało mi się zmieścić zeppelina i horyzont - tak dla pociechy.

And I love cigars -- there's a cigar billboard down there.

Kocham cygara - widać tam bilbord z cygarem.

And faux-nostalgia works even in serious subjects like war.

Niby-Nostalgia sprawdza się w takich tematach jak wojna.

This is those wonderful days of the Battle of Britain in 1940,

Cudowne czasy bitwy o Anglię w 1940

when a Messerschmitt ME109 bursts into the House of Commons

gdy Messerschmitt wlatuje do Izby Reprezentantów

and buzzes around, just to piss off Churchill, who's down there somewhere.

i lata w kółko, tylko po to by wkurzyć Churchilla, który tam siedzi.

It's a fond memory of times past.

To miłe wspomnienia przeszłych czasów.

Hyperbolic overkill is a way of taking exaggeration to the absolute ultimate limit,

Hiperboliczna Przesada to używanie wyolbrzymień do granic możliwości

just for the fun of it. This was a piece I did -- a brochure again --

ot - dla zabawy. To ilustracja - znowu w broszurze -

"RMS Tyrannic: The Biggest Thing in All the World."

RMS Tyrannic - największą rzecz na całym świecie.

The copy, which you can't see because it goes on and on for several pages,

Tekst, którego tu nie widać i który jest na następnych stronach

says that steerage passengers can't get their to bunks before the voyage is over,

Mówi, że pasażerowie nie docierają do swoich kajut przed końcem podróży

and it's so safe it carries no insurance.

a statek jest tak bezpieczny, że nie ma

It's obviously modeled on the Titanic.

ubezpieczenia. Oczywiście bazuje na Tytanicu.

But it's not a cri de coeur about man's hubris in the face of the elements.

Ale to nie jest wołanie o wyższości człowieka nad żywiołami -

It's just a sick, silly joke.

ot, głupi dowcip

Shamelessly cheap is something, I think -- this will wake you up.

To jest prostackie - myślę, że to was rozrusza.

It has no meaning, just -- Desoto discovers the Mississippi,

Bez głębszego znaczenia - Desoto odkrywa Missisippi,

and it's a Desoto discovering the Mississippi.

i oto samochód Desoto odkrywający Mississippi.

I did that as a quick back page -- I had like four hours to do a back page

To był rysunek na tylną stronę - a miałem na to tylko 4 godziny.

for an issue of the Lampoon, and I did that,

dla wydania magazynu Lampoon. Zrobiłem go

and I thought, "Well, I'm ashamed. I hope nobody knows it."

i pomyślałem: "Ale wstyd, mam nadzieje, że nikt się nie dowie"

People wrote in for reprints of that thing.

Ludzie potem pisali z prośba o kopię.

Urban absurdism -- that's what the New Yorker really calls for.

Miejski Absurd - to czym naprawdę jest Nowy York

I try to make life in New York look even weirder than it is with those covers.

Staram się pokazywać życie w Nowym Yorku jeszcze dziwniej, niż na tych okładkach

I've done about 40 of them, and I'd say 30 of them are based on that concept.

Stworzyłem 40 obrazów, z czego 30 bazuje na tym koncepcie.

I was driving down 7th Avenue one night at 3 a.m.,

Jechałem kiedyś 7 Aleją o 3 nad ranem

and this steam pouring out of the street, and I thought, "What causes that?" And that --

i zobaczyłem parę wydobywająca sie spod ziemi. "Jak to się dzieje? Kto to sprawia?

who’s to say?

Kogo pytać?

The Temple of Dendur at the Metropolitan in New York -- it's a very somber place.

Świątynia Dendur w Metropolitan w Nowym Yorku - bardzo ponure miejsce

I thought I could jazz it up a bit, have a little fun with it.

Pomyślałem, że mogę mieć trochę zabawy i je podkolorować

This is a very un-PC cover. Not in New York.

To bardzo politycznie niepoprawna okładka. Nie w Nowym Yorku.

I couldn't resist, and I got a nasty email from some environmental group saying,

Nie mogłem się oprzeć, i potem dostałem wstrętny email od obrońców przyrody:

"This is too serious and solemn to make fun of. You should be ashamed,

"To zbyt poważny temat by się z niego nabijać. Powinieneś się wstydzić.

please apologize on our website."

Prosimy przeprosić na naszej stronie www"

Haven't got around to it yet but -- I may.

Jeszcze tego nie zrobiłem, ale kto wie?

This is the word side of my brain.

Oto słowne zobrazowanie mojego mózgu

(Laughter)

(śmiech)

I love the word "Eurotrash."

Uwielbiam słowo Eurośmieć.

(Laughter)

(śmiech)

That's all the Eurotrash coming through JFK customs.

wszystkie Eurośmiecie z odprawy celnej na lotnisku JFK

This was the New York bike messenger meeting the Tour de France.

Nowojorski kurier spotyka Tour de France.

If you live in New York, you know how the bike messengers move.

Jeśli jesteście z tego miasta to wiecie w jaki sposób oni jeżdżą,

Except that he's carrying a tube for blueprints and stuff -- they all do --

Ten akurat wiezie tubę na plany czy wydruki - zazwyczaj takie mają -

and a lot of people thought that meant it was a terrorist

a wielu ludzi myślało, że to terrorysta

about to shoot rockets at the Tour de France --

z rakietnicą na Tour de France -

sign of our times, I guess.

to chyba znak naszych czasów.

This is the only fashion cover I've ever done.

To jedyna okładka modowa jaka zrobiłem.

It's the little old lady that lives in a shoe, and then this thing --

Przedstawia staruszkę która mieszka w bucie

the title of that was, "There Goes the Neighborhood."

zatytułowałem to: "No to po sąsiadach".

I don't know a hell of a lot about fashion --

Nie mam bladego pojęcia o modzie -

I was told to do what they call a Mary Jane,

zostałem poproszony o przygotowanie czegoś zwanego "Mary Jane"

and then I got into this terrible fight between the art director and the editor saying:

i zostałem uwikłany w straszną kłótnie między Kreatywnym a wydawcą:

"Put a strap on it" -- "No, don't put a strap on it" -- "Put a strap on it -- "Don't put a strap on it" --

narysuj pasek, nie rysuj go, rysuj, nie rysuj

because it obscures the logo and looks terrible and it's bad and --

bo przeszkadza logo i wygląda fatalnie i w ogóle jest źle -

I finally chickened out and did it for the sake of the authenticity of the shoe.

spanikowałem i dodałem ten pasek dla podkreślenia autentyczności buta.

This is a tiny joke -- E-ZR pass. One letter makes an idea.

A to drobny humor - E-ZR pass. Jedna litera robi różnicę.

This is a big joke.

A to gruby dowcip.

This is the audition for "King Kong."

Casting do filmu "King Kong"

(Laughter)

(śmiech)

People always ask me, where do you get your ideas, how do your ideas come?

Ciągle zadają mi pytania o inspirację, o źródła moich pomysłów.

Truth about that one is I had a horrible red wine hangover,

A prawda jest taka, że miałem strasznego kaca po czerwonym winie

in the middle of the night, this came to me like a Xerox -- all I had to do was write it down.

i w środku nocy jakby strzelił mnie piorun - wystarczyło tylko zapisać.

It was perfectly clear. I didn't do any thinking about it.

Jasne jak słońce. Nic więcej nie trzeba było wymyślać.

And then when it ran, a lovely lady, an old lady named Mrs. Edgar Rosenberg --

Po opublikowaniu pewna urocza starsza dama imieniem Edgar Rosenberg

if you know that name -- called me and said she loved the cover, it was so sweet.

pewnie kojarzycie - zadzwoniła do mnie zachwycona okładką. To było słodkie.

Her former name was Fay Wray, and so that was --

Wcześniej nazywała się Fray Wray - i

I didn't have the wit to say, "Take the painting."

nie miałem jaj by powiedzieć "Możesz wziąć obraz"

Finally, this was a three-page cover, never done before,

Na zakończenie: 3-stronicowa okładka, po raz pierwszy w historii

and I don't think it will ever be done again --

i pewnie po raz ostatni -

successive pages in the front of the magazine.

strona po stronie na początku magazynu.

It's the ascent of man using an escalator, and it's in three parts.

Rozwój człowieka jako jazda ruchomymi schodami - w 3 częściach.

You can't see it all together, unfortunately, but if you look at it enough,

Nie widać tego w całości, niestety, ale gdy się dobrze przyjrzeć,

you can sort of start to see how it actually starts to move.

to widać, jak mężczyzna zaczyna się poruszać...

(Applause)

(oklaski)

Pretty elegant. Nothing like a crash to end a joke. That completes my oeuvre.

Eleganckie. Nie ma jak wypadek na koniec dowcipu. I to tyle na temat mojego dorobku.

I would just like to add a crass commercial --

I jeszcze kryptoreklama na koniec:

I have a kids' book coming out in the fall called "Marvel Sandwiches,"

Na jesieni ukaże się moja książka dla dzieci p.t "Cudaczne Kanapki"

a compendium of all the serious play that ever was,

Kompendium wszystkich poważnych sztuk na świecie

and it’s going to be available in fine bookstores, crummy bookstores,

i będzie dostępna w dobrych i kiepskich księgarniach

tables on the street in October.

i na polówkach na ulicy - już w październiku.

So thank you very much.

Dziękuje za uwagę