Yoruba Richen: What the gay rights movement learned from the civil rights movement

Tłumaczenie: Justyna Niedbała Korekta: Krystian Aparta

Election night 2008

Noc wyborów w 2008 rozdarła mnie na pół.

was a night that tore me in half.

It was the night that Barack Obama was elected.

Była to noc wygranej Baracka Obamy.

[One hundred and forty-three] years after the end of slavery,

143 lata po zniesieniu niewolnictwa

and [43] years after the passage

i 48 lat po wejściu w życie

of the Voting Rights Act,

Voting Rights Act - karty praw wyborczych,

an African-American was elected president.

Afroamerykanina wybrano na prezydenta.

Many of us never thought that this was possible

Wielu z nas nie wierzyło, że to możliwe,

until the moment that it happened.

aż do momentu, w którym to się stało.

And in many ways, it was the climax

Na wielu płaszczyznach było to zwieńczenie ruchu

of the black civil rights movement

na rzecz praw czarnoskórych obywateli w Stanach Zjednoczonych.

in the United States.

I was in California that night,

Tej nocy byłam w Kalifornii,

which was ground zero at the time

która w tym czasie była centrum innego ruchu:

for another movement:

the marriage equality movement.

ruchu na rzecz równości małżeńskiej.

Gay marriage was on the ballot

Głosowano w sprawie małżeństw nieheteroseksualnych

in the form of Proposition 8,

w formie Propozycji 8.

and as the election returns started to come in,

A kiedy pojawiły się wyniki wyborów,

it became clear that the right

stało się jasne, że prawo do małżeństw par jednopłciowych,

for same sex couples to marry,

which had recently been granted by the California courts,

które ostatnio zostało przyznane przez sądy w Kalifornii,

was going to be taken away.

zostanie takim parom odebrane.

So on the same night

Tej samej nocy,

that Barack Obama won his historic presidency,

kiedy Barack Obama wygrał swoją historyczną prezydenturę,

the lesbian and gay community suffered

społeczność gejów i lesbijek poniosła jedną z najdotkliwszych klęsk.

one of our most painful defeats.

And then it got even worse.

Później jeszcze się pogorszyło.

Pretty much immediately,

Praktycznie natychmiast

African-Americans started to be blamed

Afroamerykanie zaczęli być oskarżani o przegłosowanie Propozycji 8.

for the passage of Proposition 8.

This was largely due to an incorrect poll that said

Spowodował to przede wszystkim nieprawidłowy sondaż,

that blacks had voted for the measure

według którego głosowali za w ilości około 70%.

by something like 70 percent.

This turned out not to be true,

Okazało się to nieprawdą,

but this idea of pervasive black homophobia set in,

ale utrwaliła się opinia o powszechnej homofobii wśród czarnych,

and was grabbed on by the media.

którą podchwyciły media.

I couldn't tear myself away from the coverage.

Nie mogłam się oderwać od transmisji.

I listened to some gay commentator say

Głos reprezentujący społeczność LGBT

that the African-American community

twierdził, że społeczność afroamerykańska jest przesiąknięta homofobią

was notoriously homophobic,

and now that civil rights had been achieved for us,

i skoro wywalczyliśmy już dla siebie prawa obywatelskie,

we wanted to take away other people's rights.

chcemy odebrać je innym.

There were even reports of racist epithets

Wspominano nawet, że niektórych uczestników

being thrown at some of the participants

zorganizowanych po wyborach marszów o prawa LGBT

of the gay rights rallies

that took place after the election.

obrzucono rasistowskimi wyzwiskami.

And on the other side,

Z drugiej strony,

some African-Americans dismissed or ignored

niektórzy Afroamerykanie ignorowali lub negowali

homophobia that was indeed real in our community.

fakt istnienia homofobii w naszej społeczności.

And others resented this comparison

Inni odrzucali porównywanie

between gay rights and civil rights,

praw osób LGBT do praw obywatelskich

and once again, the sinking feeling

i znowu pojawiło się nieprzyjemne uczucie,

that two minority groups

że dwie mniejszości, których jestem częścią,

of which I'm both a part of

were competing with each other

rywalizowały ze sobą, zamiast się wspierać.

instead of supporting each other

overwhelmed and, frankly, pissed me off.

Przytłoczyło mnie to i po prostu wkurzyło.

Now, I'm a documentary filmmaker,

Jestem reżyserką filmów dokumentalnych,

so after going through my pissed off stage

więc po przejściu etapu wkurzenia

and yelling at the television and radio,

i wrzeszczenia na telewizję i radio,

my next instinct was

moim następnym odruchem było zrobienie filmu.

to make a movie.

And what guided me in making this film was,

Przy pracy nad nim kierowałam się pytaniem,

how was this happening?

jak to się stało.

How was it that the gay rights movement

Jak to się stało, że ruch na rzecz praw LGBT

was being pitted against the civil rights movement?

przeciwstawiono ruchowi na rzecz praw obywatelskich?

And this wasn't just an abstract question.

I nie było to tylko abstrakcyjne pytanie.

I'm a beneficiary of both movements,

Jestem beneficjentką obu ruchów, więc dotknęło mnie to osobiście.

so this was actually personal.

But then something else happened

Ale po tych wyborach w 2008 roku zdarzyło się coś jeszcze innego.

after that election in 2008.

The march towards gay equality

Dążenie do równości LGBT osiągnęło tempo,

accelerated at a pace

that surprised and shocked everyone,

które zaskoczyło i zszokowało wszystkich

and is still reshaping our laws and our policies,

i wciąż zmienia nasze prawa, nasze instytucje i całe nasze państwo.

our institutions and our entire country.

And so it started to become increasingly clear to me

Zaczęło być to dla mnie jasne,

that this pitting of the two movements

że stawianie tych dwóch ruchów przeciwko sobie nie miało sensu.

against each other actually didn't make sense,

and that they were in fact

Były one dużo bardziej powiązane.

much, much more interconnected,

and that, in fact, some of the way

Jedną z przyczyn tak dużych i szybkich osiągnięć

that the gay rights movement has been able

to make such incredible gains so quickly

ruchu LGBT było to,

is that it's used some of the same tactics

że wykorzystał on niektóre taktyki i strategie

and strategies that were first laid down

wypracowane przez ruch na rzecz praw obywatelskich.

by the civil rights movement.

Let's just look at a few of these strategies.

Rzućmy okiem na kilka z tych strategii.

First off, it's really interesting to see,

Po pierwsze warto zwrócić uwagę,

to actually visually see, how quick

the gay rights movement has made its gains,

jak szybko ruch LGBT osiągnął swoje cele,

if you look at a few of the major events

w kontekście kilku głównych wydarzeń w historii obu ruchów.

on a timeline of both freedom movements.

Now, there are tons of milestones

Jest mnóstwo kamieni milowych w ruchu na rzecz praw obywatelskich,

in the civil rights movement,

but the first one we're going to start with

ale zaczniemy od bojkotu autobusów w Montgomery, w roku 1955.

is the 1955 Montgomery bus boycott.

This was a protest campaign

Był to protest przeciwko segregacji w Montgomery w Alabamie,

against Montgomery, Alabama's segregation

on their public transit system,

rozgrywającej się w komunikacji miejskiej.

and it began when a woman named Rosa Parks

Zaczęło się, kiedy Rosa Parks odmówiła ustąpienia miejsca białemu.

refused to give up her seat to a white person.

The campaign lasted a year,

Protesty trwały rok

and it galvanized the civil rights movement

i rozogniły ruch na rzecz praw obywatelskich

like nothing had before it.

jak nic wcześniej.

And I call this strategy the

Ja nazywam tę strategię

"I'm tired of your foot on my neck" strategy.

"mam dość twojej stopy na mojej szyi".

So gays and lesbians have been in society

Geje i lesbijki byli częścią społeczeństwa odkąd ono istnieje,

since societies began,

but up until the mid-20th century,

ale aż do połowy XX wieku

homosexual acts were still illegal in most states.

akty homoseksualne były nielegalne w większości stanów USA.

So just 14 years after the Montgomery bus boycott,

Zaledwie 14 lat po bojkocie autobusowym w Montgomery

a group of LGBT folks took that same strategy.

grupa działaczy LGBT przyjęła tę samą strategię.

It's known as Stonewall, in 1969,

Stonewall, rok 1969.

and it's where a group of LGBT patrons

To tam grupa stałych klientów LGBT tego baru w Greenwich Village

fought back against police beatings

przeciwstawiła się przemocy policji, co wywołało trzy dni zamieszek.

at a Greenwich Village bar that sparked

three days of rioting.

Incidentally, black and latino LGBT folks

Tak przy okazji, czarni i latynoscy działacze LGBT

were at the forefront of this rebellion,

byli w pierwszym szeregu tej rebelii

and it's a really interesting example

i to naprawdę interesujący przykład

of the intersection of our struggles against racism,

spotkania naszej walki z walką z rasizmem,

homophobia, gender identity and police brutality.

homofobią, transfobią i brutalnością policji.

After Stonewall happened, gay liberation groups

Po wydarzeniach w Stonewall grupy aktywistów LGBT

sprang up all over the country,

zaczęły zbierać się w całym kraju

and the modern gay rights movement as we know it took off.

i rozpoczął się współcześnie nam znany ruch na rzecz praw osób LGBT.

So the next moment to look at on the timeline

Następny ważny moment w historii

is the 1963 March on Washington.

to Marsz na Waszyngton w roku 1963.

This was a seminal event in the civil rights movement

Było to przełomowe wydarzenie dla ruchu na rzecz praw obywatelskich

and it's where African-Americans called for both

i to wtedy właśnie Afroamerykanie wezwali

civil and economic justice.

do obywatelskiej i ekonomicznej sprawiedliwości.

And it's of course where Martin Luther King

To tam Martin Luther King wygłosił słynną mowę "Mam marzenie",

delivered his famous "I have a dream" speech,

but what's actually less known

ale mniej znane jest to,

is that this march was organized

że ten marsz zorganizował Bayard Rustin.

by a man named Bayard Rustin.

Bayard was an out gay man,

Bayard był zdeklarowanym gejem

and he's considered one of the most brilliant

i jednym z najgenialniejszych

strategists of the civil rights movement.

strategów ruchu na rzecz praw obywatelskich.

He later in his life became a fierce advocate

Później został również zaciętym obrońcą ruchu LGBT,

of LGBT rights as well, and his life

a jego życie to świadectwo przeplatania się tych walk.

is testament to the intersection of the struggles.

The March on Washington

Marsz na Waszyngton to jeden z punktów kulminacyjnych ruchu

is one of the high points of the movement,

and it's where there was a fervent belief

i to tam zrodziła się żarliwa wiara w to, że również Afroamerykanie

that African-Americans too

could be a part of American democracy.

mogą być częścią amerykańskiej demokracji.

I call this strategy the

Ja nazywam tę strategię "Jesteśmy widoczni i liczni".

"We are visible and many in numbers" strategy.

Some early gay activists were actually

Niektórzy wcześni aktywiści na rzecz praw LGBT

directly inspired by the march,

zainspirowali się tym właśnie marszem,

and some had taken part.

a niektórzy brali w nim udział.

Gay pioneer Jack Nichols said,

Jeden z pionierów, Jack Nichols, powiedział:

"We marched with Martin Luther King,

"Maszerowaliśmy z Martinem L. Kingiem,

seven of us from the Mattachine Society" --

on i siedmiu członków Mattachine Society" -

which was an early gay rights organization —

wczesnej organizacji LGBT -

"and from that moment on, we had our own dream

"i od tamtego momentu mieliśmy własne marzenie

about a gay rights march of similar proportions."

o marszu na rzecz praw LGBT o podobnych rozmiarach".

Several years later, a series of marches took place,

Parę lat później odbyło się kilka marszów,

each one gaining the momentum

każdy o dużym znaczeniu w walce o wolność gejów i lesbijek.

of the gay freedom struggle.

The first one was in 1979,

Pierwszy odbył się w 1979 roku, drugi w 1987.

and the second one took place in 1987.

The third one was held in 1993.

Trzeci miał miejsce w roku 1993.

Almost a million people showed up,

Uczestniczyło w nim prawie milion osób,

and people were so energized and excited

a ludzie byli tak podekscytowani tymi wydarzeniami,

by what had taken place,

they went back to their own communities

że po powrocie do swoich społeczności

and started their own political

założyli własne organizacje polityczne i społeczne,

and social organizations,

further increasing the visibility of the movement.

jeszcze bardziej zwiększając widoczność ruchu.

The day of that march, October 11,

Dzień tego marszu, 11 października,

was then declared National Coming Out Day,

a dzień ten zaczęto obchodzić jako Dzień Wychodzenia z Szafy,

and is still celebrated all over the world.

obecnie obchodzony na całym świecie.

These marches set the groundwork

Te marsze przygotowały grunt pod historyczne zmiany,

for the historic changes that we see happening

które zachodzą dziś w Stanach Zjednoczonych.

today in the United States.

And lastly, the "Loving" strategy.

I na koniec strategia "Loving".

The name speaks for itself.

Nazwa mówi sama za siebie.

In 1967, the Supreme Court ruled

W 1967 roku Sąd Najwyższy

in Loving v. Virginia,

w sprawie Lovingów przeciwko stanowi Virginia

and invalidated all laws

unieważnił wszystkie przepisy zabraniające małżeństw międzyrasowych.

that prohibited interracial marriage.

This is considered one of the Supreme Court's

Jest to uznawane za jedną z przełomowych

landmark civil rights cases.

spraw dotyczących praw obywatelskich w Sądzie Najwyższym.

In 1996, President Clinton signed

W 1996 roku prezydent Clinton podpisał ustawę o Obronie Małżeństwa,

the Defense of Marriage Act, known as DOMA,

znaną jako DOMA,

and that made the federal government

czym spowodował, że rząd federalny

only have to recognize marriages

uznawał małżeństwa jedynie między mężczyzną a kobietą.

between a man and a woman.

In United States v. Windsor,

W sprawie USA przeciwko Windsor

a 79-year-old lesbian named Edith Windsor

79-letnia lesbijka o imieniu Edith Windsor pozwała rząd federalny,

sued the federal government

when she was forced to pay estate taxes

kiedy dostała wezwanie do zapłaty podatku od nieruchomości

on her deceased wife's property,

od lokalu swojej zmarłej żony.

something that heterosexual couples don't have to do.

Coś, czego nie wymaga się od par heteroseksualnych.

And as the case wound its way

I kiedy sprawa była rozpatrywana przez sądy niższej instancji,

through the lower courts,

the Loving case was repeatedly cited as precedent.

wielokrotnie wspominano jako precedens sprawę Lovingów.

When it got to the Supreme Court in 2013,

Kiedy w roku 2013 dotarło to do Sądu Najwyższego,

the Supreme Court agreed,

zgodził się on z poprzednikami

and DOMA was thrown out.

i ustawa DOMA została unieważniona.

It was incredible.

To było niesamowite.

But the gay marriage movement

Ale ruch na rzecz małżeństw nieheteroseksualnych

has been making gains for years now.

osiąga swoje cele już od lat.

To date, 17 states

Jak dotąd 17 stanów wprowadziło równość małżeńską.

have passed laws allowing marriage equality.

It's become the de facto battle

Stało się to tak naprawdę walką o równouprawnienie gejów i lesbijek.

for gay equality,

and it seems like daily,

Przepisy zabraniające takich małżeństw codziennie są gdzieś pozywane,

laws prohibiting it are being challenged in the courts,

even in places like Texas and Utah,

nawet w stanach konserwatywnych, jak Texas i Utah,

which no one saw coming.

czego nikt się nie spodziewał.

So a lot has changed

Zatem wiele się zmieniło od tej nocy w 2008,

since that night in 2008

when I felt torn in half.

kiedy poczułam się rozdarta na pół.

I did go on to make that film.

Zaczęłam kręcić ten film.

It's a documentary film,

Jest to dokument "The New Black", czyli "Nowi czarni".

and it's called "The New Black,"

and it looks at how the African-American community

Mówi on o tym, jak społeczność afroamerykańska

is grappling with the gay rights issue

boryka się z kwestią równouprawnienia gejów i lesbijek

in light of the gay marriage movement

w kontekście ruchu o równość małżeńską

and this fight over the meaning of civil rights.

i walki o znaczenie praw obywatelskich.

And I wanted to capture

Chciałam uchwycić część tej niesamowitej zmiany

some of this incredible change that was happening,

and as luck or politics would have it,

- i szczęśliwie wybuchła kolejna walka o małżeństwa,

another marriage battle started gearing up,

this time in Maryland,

tym razem w Maryland,

where African-Americans make up 30 percent

gdzie Afroamerykanie stanowią prawie 30% elektoratu.

of the electorate.

So this tension between gay rights

Wróciło napięcie między prawami LGBT a równością obywatelską.

and civil rights started to bubble up once again,

and I was lucky enough to capture

Miałam szczęście uchwycić,

how some people were making the connection

jak niektórzy ludzie łączą ze sobą te dwa ruchy.

between the movements this time.

This is a clip of Karess Taylor-Hughes

Oto fragment z Karess Taylor-Hughes

and Samantha Masters, two characters in the film,

i Samanthą Masters, dwójką bohaterek filmu,

as they hit the streets of Baltimore

kiedy wychodzą na ulice Baltimore

and try to convince potential voters.

i starają się przekonać potencjalnych wyborców.

(Video) Samantha Masters: That's what's up, man, this is a righteous man over here.

(Wideo) Samantha Masters: O to chodzi, tu mamy prawego człowieka.

Okay, are you registered to vote?

Możesz głosować?

Man: No. Karess Taylor-Hughes: Okay. How old are you?

Mężczyzna: Nie. KTH: Ile masz lat?

Man: 21. KTH: 21? You gotta get registered to vote.

M: 21. KTH: 21? Musisz się zarejestrować.

We got to get you registered to vote.

Zarejestrujemy cię.

Man: I ain't voting on no gay shit.

M: Nie będę głosować na jakichś kurwa gejów.

SM: Okay, why? What's up? Man: I ain't with that.

SM: Dobra, a dlaczego? Co jest nie tak? M: Nie pasuje mi to.

SM: That's not cool.

SM: To niefajnie.

Man: What made you be gay? SM: So what made you be straight?

M: Dlaczego jesteś homo? SM: A dlaczego ty jesteś hetero?

So what made you be straight?

Co spowodowało, że jesteś hetero?

Man 2: You can't answer that question. (Laughter)

Drugi mężczyzna: Nie umiesz odpowiedzieć. (Śmiech)

KSM: I used to not have the same rights as you,

KSM: Kiedyś nie miałam tych samych praw, co ty,

but I know that because a black man like yourself

ale dzięki temu, że czarny mężczyzna taki jak ty

stood up for a woman like me,

wstawił się za kobietą taką jak ja, teraz mam te same możliwości.

I know that I've got the same opportunities.

So you, as a black man, have the opportunity

Więc ty, jako czarny facet, masz szansę wstawić się za kimś innym.

to stand up for somebody else.

Whether you're gay or not,

these are your brothers and sisters out here,

Nieważne, czy jesteś homo czy nie, to twoi bracia i siostry,

and they need you to represent.

Man 2: Who is you to tell somebody

którzy potrzebują, żebyś się stawił.

M2: Kto rozkazuje innym, z kim mogą mieć seks,

who they can't have sex with,

z kim nie mogą być?

who they can't be with?

They ain't got that power.

Oni nie mają tej władzy.

Nobody has that power to say, you can't marry that young lady.

Nikt nie ma prawa mówić, że nie możesz hajtnąć się ze swoją laską.

Who has that power? Nobody.

SM: But you know what?

SM: Ale wiesz co? Tę właśnie władzę rząd oddał w wasze ręce,

Our state has put the power in your hands,

and so what we need you to do

więc potrzebny nam twój głos na ustawę nr 6.

is vote for, you gonna vote for 6.

Man 2: I got you.

M2: Nie ma sprawy.

SM: Vote for 6, okay? Man 2: I got you.

SM: Zagłosuj na 6, dobra? M2: Jasne.

KSM: All right, do y'all need community service hours?

KSM: Macie do odrobienia godziny społeczne?

You do? All right, you can always volunteer with us

Możecie przyłączyć się do nas i wyrobić te godziny.

to get community service hours.

Y'all want to do that?

Chcecie?

We feed you. We bring you pizza.

Damy wam jedzenie. Będzie pizza.

(Laughter) (Applause)

(Śmiech) (Brawa)

Yoruba Richen: Thank you.

Dziękuję.

(Brawa

What's amazing to me about that clip

Wspaniale, że udało się uchwycić na taśmie sposób,

that we just captured as we were filming

is, it really shows how Karess

w jaki Karess rozumie historię ruchu na rzecz praw obywatelskich,

understands the history of the civil rights movement,

but she's not restricted by it.

ale nie jest przez nią ograniczona.

She doesn't just limit it to black people.

Nie ogranicza tej tradycji tylko do czarnych ludzi.

She sees it as a blueprint

To dla niej plan tego,

for expanding rights to gays and lesbians.

jak poszerzyć prawa gejów i lesbijek.

Maybe because she's younger, she's like 25,

Może dlatego, że jest młoda, ma około 25 lat,

she's able to do this a little bit more easily,

łatwo jej tak ten ruch interpretować,

but the fact is that Maryland voters

ale faktem jest, że wyborcy w Maryland

did pass that marriage equality amendment,

przegłosowali poprawkę o równości małżeńskiej.

and in fact it was the first time

Był to pierwszy raz,

that marriage equality was directly voted on

kiedy równość małżeńska uzyskała poparcie

and passed by the voters.

w bezpośrednim plebiscycie.

African-Americans supported it at a higher level

Afroamerykanie poparli ją w wyższym stopniu

than had ever been recorded.

niż kiedykolwiek wcześniej.

It was a complete turnaround from that night

Było to kompletne przeciwieństwo sytuacji

in 2008 when Proposition 8 was passed.

przegłosowania Propozycji 8.

It was, and feels, monumental.

Było to przełomowe.

We in the LGBT community have gone

My, społeczność LGBT,

from being a pathologized and reviled

z patologizowanej, wyśmiewanej i kryminalizowanej grupy

and criminalized group

to being seen as part of the great human quest

staliśmy się częścią ogólnoludzkich starań o godność i równość.

for dignity and equality.

We've gone from having to hide our sexuality

Od konieczności ukrywania naszej orientacji

in order to maintain our jobs and our families

w obawie przed utratą pracy i rodziny

to literally getting a place at the table

przeszliśmy do zasiadania u stołu samego prezydenta

with the president

and a shout out at his second inauguration.

i do momentu, w którym prezydent mówi o nas w przemowie inauguracyjnej.

I just want to read what he said

Chciałabym odczytać, co wtedy powiedział:

at that inauguration:

"We the people declare today

"My, naród, deklarujemy dziś jedną z najoczywistszych prawd,

that the most evident of truths,

that all of us are created equal.

że wszystkich nas stworzono równymi.

It is the star that guides us still,

Jest to gwiazda, która wciąż nas prowadzi,

just as it guided our forebears

tak jak poprowadziła nas na pierwszą konferencję o prawa kobiet w Seneca Falls,

through Seneca Falls

and Selma and Stonewall."

do walki o prawa do głosowania dla Afroamerykanów i do Stonewall".

Now we know that everything is not perfect,

Wiemy oczywiście, że nie wszystko jest idealne,

zwłaszcza patrząc na to, co dzieje się z prawami LGBT na świecie,

especially when you look at what's happening

with the LGBT rights issue internationally,

but it says something about how far we've come

ale widać, jak daleko już zaszliśmy,

when our president puts the gay freedom struggle

skoro prezydent umieszcza walkę osób LGBT o wolność

in the context of the other great freedom struggles

w kontekście innych wielkich starań o wolność naszych czasów:

of our time: the women's rights movement

ruchu na rzecz praw kobiet i na rzecz praw obywatelskich.

and the civil rights movement.

His statement demonstrates not only

Jego przemowa świadczy nie tylko o wzajemnym przenikaniu się tych ruchów,

the interconnectedness of those movements,

but how each one borrowed

ale też o tym, jak od siebie wzajemnie czerpały.

and was inspired by the other.

So just as Martin Luther King

Zupełnie jak Martin Luther King wykorzystywał taktyki Gandhiego

learned from and borrowed from Gandhi's tactics

of civil disobedience and nonviolence,

dotyczące obywatelskiego nieposłuszeństwa i strategii "non violence",

which became a bedrock of the civil rights movement,

które stały się podstawą ruchu na rzecz praw obywatelskich,

the gay rights movement saw what worked

tak ruch LGBT podpatrzył, jak działał ruch na rzecz praw obywatelskich

in the civil rights movement,

and they used some of those same strategies

i wykorzystał część jego strategii i taktyk,

and tactics to make gains

żeby osiągnąć cele jeszcze szybciej.

at an even quicker pace.

Maybe one more other reason

Jest jeszcze jedna przyczyna stosunkowo szybkich postępów

for the relative quick progress

of the gay rights movement.

ruchu na rzecz praw LGBT.

Whereas a lot of us continue to still live

Podczas gdy wielu z nas wciąż żyje w przestrzeniach podzielonych rasowo,

in racially segregated spaces,

LGBT folks, we are everywhere.

osoby LGBT są wszędzie.

We are in urban communities

Jesteśmy w społecznościach miejskich i podmiejskich,

and rural communities,

communities of color, immigrant communities,

w grupach rasowych, imigranckich,

churches and mosques and synagogues.

w kościołach, meczetach i synagogach.

We are your mothers and brothers

Jesteśmy waszymi matkami i braćmi,

and sisters and sons.

siostrami i ojcami.

And when someone that you love

I jeśli ktoś, kogo kochacie, lub jakiś członek rodziny

or a family member comes out,

it may be easier to support their quest for equality.

ujawnia się i wychodzi z szafy,

to takiego człowieka może być wam łatwiej wesprzeć w walce o równość.

And in fact, the gay rights movement

Ruch LGBT prosi nas o wspieranie sprawiedliwości i równości

asks us to support justice and equality

from a space of love.

z perspektywy miłości.

That may be the biggest, greatest gift

To może być największy dar, jaki otrzymaliśmy od tego ruchu.

that the movement has given us.

It calls on us to access that which is most universal

Wzywa nas on do tego, co najbardziej uniwersalne

and most intimate:

i najintymniejsze:

a love of our brother and our sister

do miłości wobec naszego brata i siostry

and our neighbor.

i do miłości bliźniego.

I just want to end with a quote

Chciałabym zakończyć słowami

by one of our greatest freedom fighters

jednego z największych wojowników o wolność,

who's no longer with us, Nelson Mandela

którego nie ma już z nami -

Nelsona Mandeli z RPA.

of South Africa.

Nelson Mandela led South Africa

Nelson Mandela poprowadził RPA

after the dark and brutal days of Apartheid,

po ciemnych i brutalnych czasach Apartheidu

and out of the ashes of that legalized racial discrimination,

i wyprowadził ją z tej zalegalizowanej dyskryminacji rasowej.

he led South Africa to become the first country

Poprowadził RPA do stania się pierwszym państwem na świecie,

in the world to ban discrimination

które zabrania w konstytucji

based on sexual orientation within its constitution.

dyskryminacji ze względu na orientację seksualną.

Mandela said,

Mandela powiedział:

"For to be free is not merely to cast off one's chains,

"Bo żeby być wolnym, nie wystarczy zrzucić okowy,

but to live in a way that respects

lecz trzeba żyć tak, by szanować i zwiększać wolność innych."

and enhances the freedom of others."

So as these movements continue on,

Zatem kiedy takie ruchy się rozwijają

and as freedom struggles around the world continue on,

i gdy trwa światowa walka o wolność,

let's remember that not only are they interconnected,

pamiętajmy, że nie tylko są one połączone,

but they must support and enhance each other

ale że muszą się nawzajem wspierać,

for us to be truly victorious.

byśmy mogli naprawdę zwyciężyć.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)