Beth Noveck: Demand a more open-source government

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Piotr Szczepankiewicz Korekta: Krzysztof Ignaciuk

So when the White House was built

Kiedy w XIX w. zbudowano Biały Dom,

in the early 19th century, it was an open house.

był on miejscem otwartym dla wszystkich.

Neighbors came and went. Under President Adams,

Odwiedzali go często sąsiedzi. Do Prezydenta Adamsa

a local dentist happened by.

zaszedł miejscowy dentysta.

He wanted to shake the President's hand.

Chciał uścisnąć Prezydentowi dłoń.

The President dismissed the Secretary of State,

Prezydent oddalił Sekretarza Stanu,

whom he was conferring with, and asked the dentist

z którym się naradzał, i zapytał dentystę,

if he would remove a tooth.

czy usunąłby mu ząb.

Later, in the 1850s, under President Pierce,

W połowie XIX w. prezydentem był Pierce,

he was known to have remarked

który poczynił pewną uwagę.

— probably the only thing he's known for —

Chyba jedynie za to go zapamiętano.

when a neighbor passed by and said, "I'd love to see

Ktoś przechodził obok Białego Domu, mówiąc,

the beautiful house," and Pierce said to him,

że chciałby go zobaczyć, na co Pierce:

"Why my dear sir, of course you may come in.

"Mój miły panie, oczywiście, że może go Pan zobaczyć.

This isn't my house. It is the people's house."

To nie mój dom, lecz dom całego narodu."

Well, when I got to the White House in the beginning

Gdy zaczęłam pracę w Białym Domu

of 2009, at the start of the Obama Administration,

na początku kadencji Baracka Obamy,

the White House was anything but open.

Biały Dom był tego dokładnym przeciwieństwem.

Bomb blast curtains covered my windows.

Na oknach były osłony antybombowe.

We were running Windows 2000.

Używaliśmy Windows 2000.

Social media were blocked at the firewall.

Firewall blokował media społeczne.

We didn't have a blog, let alone a dozen twitter accounts

Nie mieliśmy ani bloga, ani kont na Twitterze,

like we have today.

Nie mieliśmy ani bloga, ani kont na Twitterze,

I came in to become the head of Open Government,

Moim zadaniem było prowadzić program "Otwarty Rząd",

to take the values and the practices of transparency,

czyli wdrożyć wartości jak przejrzystość,

participation and collaboration, and instill them

aktywne obywatelstwo i współpraca z rządem tak,

into the way that we work, to open up government,

by uczynić rząd bardziej otwartym na współpracę z obywatelami.

to work with people.

by uczynić rząd bardziej otwartym na współpracę z obywatelami.

Now one of the things that we know

Zaletą firm jest to,

is that companies are very good at getting people to work

że potrafią łączyć ludzi w zespoły,

together in teams and in networks to make

tak, aby tworzyli oni

very complex products, like cars and computers,

bardzo złożone produkty jak samochody czy komputery.

and the more complex the products are a society creates,

A im bardziej złożone produkty społeczeństwa,

the more successful the society is over time.

tym większy jego sukces.

Companies make goods, but governments,

Firmy produkują dobra, a rządy dobra publiczne.

they make public goods. They work on the cure for cancer

Pracują nad lekarstwem na raka,

and educating our children and making roads,

edukują nasze dzieci i budują drogi.

but we don't have institutions that are particularly good

Nie ma jednak instytucji, która byłaby dobra,

at this kind of complexity. We don't have institutions

która tworzyłaby coś tak złożonego,

that are good at bringing our talents to bear,

która wykorzystałaby umiejętności obywateli

at working with us in this kind of open and collaborative way.

do współpracy z rządem w otwarty sposób.

So when we wanted to create our Open Government policy,

Jak więc opracować taką politykę?

what did we do? We wanted, naturally, to ask public sector

Spytaliśmy pracowników sektora publicznego,

employees how we should open up government.

jak uczynić rząd bardziej przystępnym.

Turns out that had never been done before.

Okazało się, że nikt wcześniej tego nie zrobił.

We wanted to ask members of the public to help us

Chcieliśmy poprosić opinię publiczną o pomoc

come up with a policy, not after the fact, commenting

w stworzeniu nowej polityki. Nie tak, jak zwykle - po fakcie,

on a rule after it's written, the way is typically the case,

dając akty prawne do skomentowania,

but in advance. There was no legal precedent,

lecz z wyprzedzeniem. Ale nie było precedensu prawnego,

no cultural precedent, no technical way of doing this.

kulturowego, czy technicznej możliwości.

In fact, many people told us it was illegal.

Niektórzy wręcz mówili, że to nielegalne!

Here's the crux of the obstacle.

Problem tkwi w tym, że władze

Governments exist to channel the flow of two things,

kierują przepływem wartości i ekspertyz

really, values and expertise to and from government

od rządu do ludzi oraz od ludzi do rządu

and to and from citizens to the end of making decisions.

do końca procesu podejmowania decyzji.

But the way that our institutions are designed,

Jednak XVIII-wieczny, scentralizowany model,

in our rather 18th-century, centralized model,

według którego działają instytucje,

is to channel the flow of values through voting,

zakłada przepływ wartości poprzez wybory

once every four years, once every two years, at best,

raz na kilka lat

once a year. This is a rather anemic and thin way, in this

W dobie mediów społecznych to słaby sposób

era of social media, for us to actually express our values.

na wyrażanie naszych wartości.

Today we have technology that lets us express ourselves

Dziś technologia pozwala wyrażać siebie

a great deal, perhaps a little too much.

czasem nawet do granic przesady.

Then in the 19th century, we layer on

W XIX wieku, z kolei,

the concept of bureaucracy and the administrative state

bazowaliśmy na idei urzędów i państwowości,

to help us govern complex and large societies.

które pomagały zarządać złożonymi społeczeństwami.

But we've centralized these bureaucracies.

Jednak scentralizowaliśmy i wzmocniliśmy te urzędy

We've entrenched them. And we know that

Teraz wiemy, że to mądrych nie sieją

the smartest person always works for someone else.

sami się rodzą i pracują dla innych.

We need to only look around this room to know that

Rozejrzmy się po tej sali, a zobaczymy

expertise and intelligence is widely distributed in society,

że inteligencja i kompetencje są powszechne

and not limited simply to our institutions.

i nie ograniczają się do instytucji rządowych.

Scientists have been studying in recent years

Ostatnimi laty naukowcy zajęli się zjawiskiem,

the phenomenon that they often describe as flow,

które nazywają mianem przepływu.

that the design of our systems, whether natural or social,

Zakłada ono, że systemy społeczne i naturalne

channel the flow of whatever runs through them.

kierują przepływem tego, co się w nich znajduje.

So a river is designed to channel the flow of water,

Rzeka kieruje przepływem wody,

and the lightning bolt that comes out of a cloud channels

a piorun wychodzący z chmury kieruje

the flow of electricity, and a leaf is designed to channel

przepływem elektryczności. Liść kieruje

the flow of nutrients to the tree,

przepływem substancji odżywczych,

sometimes even having to route around an obstacle,

czasem krążąc wokół jakiejś przeszkody,

but to get that nutrition flowing.

ale ma sprawiać, by te substancje płynęły.

The same can be said for our social systems, for our

Podobnie jest z systemami społecznymi,

systems of government, where, at the very least,

systemami rządowymi, gdzie metafora przepływu

flow offers us a helpful metaphor for understanding

daje nam sposób na zrozumienie,

what the problem is, what's really broken,

w czym tkwi problem

and the urgent need that we have, that we all feel today,

i uświadamia nam, że czujemy potrzebę

to redesign the flow of our institutions.

przeprojektowania przepływu w naszych instytucjach.

We live in a Cambrian era of big data, of social networks,

Żyjemy w kambrze wielkich danych i sieci społecznych,

and we have this opportunity to redesign these institutions

mamy więc okazję przeprojektować instytucje

that are actually quite recent.

które, tak naprawdę, są nowe.

Think about it: What other business do you know,

Pomyślcie, ile znacie firm,

what other sector of the economy, and especially one

ile gałęzi gospodarki, zwłaszcza tak olbrzymich

as big as the public sector, that doesn't seek to reinvent

jak sektor publiczny,

its business model on a regular basis?

które nie reorganizują sposobu działania?

Sure, we invest plenty in innovation. We invest

Jasne, inwestujemy w innowacje, takie jak

in broadband and science education and science grants,

Internet, edukacja czy nauka,

but we invest far too little in reinventing and redesigning

ale zbyt mało w przekształcanie

the institutions that we have.

i reorganizację istniejących instytucji.

Now, it's very easy to complain, of course, about

Wiem, że łatwo jest narzekać

partisan politics and entrenched bureaucracy, and we love

na stronniczych polityków i wybujałą biurokrację.

to complain about government. It's a perennial pastime,

Narzekanie zawsze jest w modzie,

especially around election time, but

zwłaszcza przed wyborami,

the world is complex. We soon will have 10 billion people,

ale świat jest złożony. Niedługo będzie nas 10 miliardów

many of whom will lack basic resources.

i wielu zabraknie środków do życia.

So complain as we might, what actually can replace

Możemy narzekać ile chcemy,

what we have today?

ale co zastąpi dzisiejszy świat?

What comes the day after the Arab Spring?

Co nastąpi po Arabskiej Wiośnie?

Well, one attractive alternative that obviously presents itself

Jedną z alternatyw są sieci społeczne,

to us is that of networks. Right? Networks

takie jak Facebook czy Twitter.

like Facebook and Twitter. They're lean. They're mean.

Zawsze są zwarte i gotowe,

You've got 3,000 employees at Facebook

Facebook zatrudnia 3000 pracowników,

governing 900 million inhabitants.

zarządzających 900 milionami "mieszkańców".

We might even call them citizens, because they've recently

Są wręcz obywatelami, bo ostatnio

risen up to fight against legislative incursion,

stanęli do walki przeciw naruszeniu ich praw.

and the citizens of these networks work together

Wszyscy stanęli ramię w ramię,

to serve each other in great ways.

by służyć sobie nawzajem w dobrej sprawie.

But private communities, private, corporate,

Jednak zamknięte społeczności,

privatizing communities, are not bottom-up democracies.

np. korporacje, to nie oddolne demokracje.

They cannot replace government.

Nie zastąpią rządu.

Friending someone on Facebook is not complex enough

Dodanie do znajomych na Facebooku

to do the hard work of you and I collaborating

nie równa się zobowiązaniu do wspólnej,

with each other and doing the hard work of governance.

ciężkiej pracy na rzecz zarządzania państwem.

But social media do teach us something.

Jednak media społeczne czegoś nas uczą.

Why is Twitter so successful? Because it opens up its platform.

Twitter to sukces, bo otworzył platformę API (interfejs programowania aplikacji),

It opens up the API to allow hundreds of thousands

Twitter to sukces, bo otworzył platformę API (interfejs programowania aplikacji),

of new applications to be built on top of it, so that we can

jako podstawę dla setek tysięcy aplikacji, by każdy mógł się cieszyć

read and process information in new and exciting ways.

nowym sposobem przetwarzania informacji.

We need to think about how to open up the API

Pomyślmy, jak otworzyć rządowe API,

of government, and the way that we're going to do that,

żeby w ten sposób

the next great superpower is going to be the one

stworzyć nowe mocarstwo, które

who can successfully combine the hierarchy of institution --

pomyślnie połączy hierarchię instytucji

because we have to maintain those public values,

(bo trzeba zachować taką strukturę,

we have to coordinate the flow -- but with the diversity

żeby móc kierować przepływem)

and the pulsating life and the chaos and the excitement

połączy je z pulsem życia, z chaosem

of networks, all of us working together to build

w sieciach społecznych, w nas samych

these new innovations on top of our institutions,

tworzących innowacje na bazie instytucji,

to engage in the practice of governance.

by włączyć się w rządzenie.

We have a precedent for this. Good old Henry II here,

Istnieje precedens: Henryk II Plantagenet

in the 12th century, invented the jury.

stworzył w XII w. ławę przysięgłych.

Powerful, practical, palpable model for handing power

Był to dobry i praktyczny sposób

from government to citizens.

na przekazanie władzy obywatelom.

Today we have the opportunity, and we have

Dziś mamy okazję i obowiązek,

the imperative, to create thousands of new ways

stworzyć tysiące sposobów, by połączyć

of interconnecting between networks and institutions,

społeczności z instytucjami publicznymi,

thousands of new kinds of juries: the citizen jury,

nowe "ławy obywatelskie"

the Carrotmob, the hackathon, we are just beginning

inicjatywy jak Carrotmob czy Hackathon,

to invent the models by which we can cocreate

aby stworzyć modele, według których

the process of governance.

możemy współtworzyć proces rządzenia.

Now, we don't fully have a picture of what this will look like

Nie wiemy, jak dokładnie będzie to wyglądać,

yet, but we're seeing pockets of evolution

ale widzimy ślady ewolucji

emerging all around us -- maybe not even evolution,

czy może nawet ślady rewolucji,

I'd even start to call it a revolution -- in the way that we govern.

w sposobie, w jaki rządzimy. Czasami są one

Some of it's very high-tech,

technologicznie zaawansowane,

and some of it is extremely low-tech,

a czasem nadzwyczaj proste, jak

such as the project that MKSS is running in Rajasthan,

projekt organizacji MKSS w Radżastanie (Indie).

India, where they take the spending data of the state

Informacje o wydatkach rządu

and paint it on 100,000 village walls,

maluje się na tysiącach ścian we wsiach,

and then invite the villagers to come and comment

co pozwala mieszkańcom dyskutować:

who is on the government payroll, who's actually died,

kto i ile zarabia, kto umarł,

what are the bridges that have been built to nowhere,

i gdzie są te obiecane mosty,

and to work together through civic engagement to save

Pracują razem jako obywatele, by mieć wpływ

real money and participate and have access to that budget.

na oszczędności w budżecie państwa.

But it's not just about policing government.

Nie chodzi tylko o kontrolę rządu,

It's also about creating government.

ale także o współtworzenie go.

Spacehive in the U.K. is engaging in crowd-funding,

Serwis Spacehive w Wielkiej Brytanii

getting you and me to raise the money to build

organizuje finansowanie społecznościowe

the goalposts and the park benches that will actually

inicjatyw i projektów, które mają

allow us to deliver better services in our communities.

dostarczyć usługi społecznościom lokalnym.

No one is better at this activity of actually getting us

Ale nikt nie jest tak dobry jak Ushahidi

to engage in delivering services,

w dostarczaniu usług, które normalnie

sometimes where none exist, than Ushahidi.

w danym miejscu w ogóle nie istnieją.

Created after the post-election riots in Kenya in 2008,

Powstali w 2008 r. po zamieszkach wyborczych w Kenii.

this crisis-mapping website and community is actually able

Ich serwis mapowania kryzysowego

to crowdsource and target the delivery of

poprzez crowdsourcing zapewnia ratunek

better rescue services to people trapped under the rubble,

ludziom uwięzionym pod tonami gruzu,

whether it's after the earthquakes in Haiti,

czy to po trzęsieniach ziemi na Haiti,

or more recently in Italy.

czy we Włoszech.

And the Red Cross too is training volunteers and Twitter

Czerwony Krzyż szkoli wolontariuszy, a Twitter

is certifying them, not simply to supplement existing

uwierzytelnia ich konta, by wspomagali,

government institutions, but in many cases, to replace them.

a nawet zastępowali instytucje rządowe.

Now what we're seeing lots of examples of, obviously,

To przykłady, jak rządowe dane

is the opening up of government data,

stają się dostępne dla wszystkich.

not enough examples of this yet, but we're starting

Jest ich wciąż mało, ale widzimy,

to see this practice of people creating and generating

jak ludzie tworzą innowacyjne aplikacje

innovative applications on top of government data.

na bazie danych rządowych.

There's so many examples I could have picked, and I

Jest wiele przykładów,

selected this one of Jon Bon Jovi. Some of you

ale wybrałam Jona Bon Jovi.

may or may not know that he runs a soup kitchen

Ma on w New Jersey jadłodajnię dla bezdomnych,

in New Jersey, where he caters to and serves the homeless

Ma on w New Jersey jadłodajnię dla bezdomnych,

and particularly homeless veterans.

zwłaszcza dla bezdomnych weteranów.

In February, he approached the White House, and said,

W lutym 2012 Bon Jovi podszedł pod Biały Dom

"I would like to fund a prize to create scalable national

i powiedział, że zaoferuje nagrodę za stworzenie

applications, apps, that will help not only the homeless

wydajnej aplikacji, która pomoże bezdomnym,

but those who deliver services [to] them to do so better."

ale też tym, którzy im pomagają.

February 2012 to June of 2012,

Po czterech miesiącach

the finalists are announced in the competition.

ogłoszono finalistów konkursu.

Can you imagine, in the bureaucratic world of yesteryear,

Wyobrażacie sobie, że w tak biurokratycznym świecie

getting anything done in a four-month period of time?

udało się coś osiągnąć w tak krókim czasie?

You can barely fill out the forms in that amount of time,

W tym czasie ledwie da się wypełnić wnioski,

let alone generate real, palpable innovations

nie mówiąc nawet o stworzeniu konkretnych

that improve people's lives.

innowacji pomagających ludziom.

And I want to be clear to mention that this open government

Dla jasności: w tej rewolucji

revolution is not about privatizing government,

nie chodzi o prywatyzację rządu -

because in many cases what it can do when we have

- rząd, jeśli chce, jest w stanie

the will to do so is to deliver more progressive

ustanowić prawa, które są postępowe

and better policy than the regulations and the legislative

i lepsze niż to, co dzisiaj tworzymy,

and litigation-oriented strategies

posługując się strategiami opartymi na

by which we make policy today.

regulacjach i sądach.

In the State of Texas, they regulate 515 professions,

Stan Texas reguluje 515 zawodów,

from well-driller to florist.

od wiertownictwa po florystykę.

Now, you can carry a gun into a church in Dallas,

Możemy wnieść broń do kościoła w Dallas,

but do not make a flower arrangement without a license,

ale spróbujmy ułożyć bukiet bez licencji,

because that will land you in jail.

a wylądujemy w więzieniu.

So what is Texas doing? They're asking you and me,

Texas prosi drogą online

using online policy wikis, to help not simply get rid of

byśmy zmienili niekorzystne dla przedsiębiorców ustawy

burdensome regulations that impede entrepreneurship,

byśmy zmienili niekorzystne dla przedsiębiorców ustawy

but to replace those regulations with more innovative

na bardziej innowacyjne.

alternatives, sometimes using transparency in the creation

Czasem taka przejrzystość pozwala

of new iPhone apps that will allows us

na stworzenie aplikacji na iPhone'a,

both to protect consumers and the public

która chroni konsumentów, a jednocześnie

and to encourage economic development.

rozwija gospodarkę.

That is a nice sideline of open government.

To miły dodatek do idei otwartego rządu.

It's not only the benefits that we've talked about with regard

Chodzi nie tylko o rozwój,

to development. It's the economic benefits and the

ale także o ekonomię i miejsca pracy

job creation that's coming from this open innovation work.

powstałe dzięki otwartym innowacjom.

Sberbank, the largest and oldest bank in Russia,

Sberbank to największy bank w Rosji,

largely owned by the Russian government,

jest głównie w rękach państwowych.

has started practicing crowdsourcing, engaging

Ostatnio postawił na crowdsourcing,

its employees and citizens in the public in developing innovations.

prosząc zwykłych ludzi o innowacyjne pomysły.

Last year they saved a billion dollars, 30 billion rubles,

Rok temu zaoszczędził miliard dolarów

from open innovation, and they're pushing radically

poprzez otwarte innowacje.

the extension of crowdsourcing, not only from banking,

Teraz gorąco promują crowdsourcing

but into the public sector.

także w sektorze publicznym.

And we see lots of examples of these innovators using

Widzimy dużo przykładów jak innowatorzy

open government data, not simply to make apps,

używają otwartych danych rządowych,

but then to make companies and to hire people

by tworzyć firmy i zatrudniać ludzi,

to build them working with the government.

którzy tworzą aplikacje wraz z rządem.

So a lot of these innovations are local.

Wiele z nich ma charakter lokalny.

In San Ramon, California, they published an iPhone app

W San Ramon w Kalifornii stworzono aplikację,

in which they allow you or me to say we are certified

gdzie zaznaczamy, czy umiemy udzielić RKO.

CPR-trained, and then when someone has a heart attack,

Jeśli ktoś dostanie zawału serca,

a notification goes out so that you

dostajemy powiadomienie, żeby

can rush over to the person over here and deliver CPR.

ruszyć w tę stronę i udzielić pierwszej pomocy.

The victim who receives bystander CPR

Udzielenie pierwszej pomocy

is more than twice as likely to survive.

dwukrotnie zwiększa szansę na przeżycie.

"There is a hero in all of us," is their slogan.

"W każdym z nas jest bohater" to ich slogan.

But it's not limited to the local.

Te innowacje nie są tylko lokalne.

British Columbia, Canada, is publishing a catalogue

Kolumbia Brytyjska w Kanadzie publikuje listę

of all the ways that its residents and citizens can engage

sposobów, w jakie obywatel może

with the state in the cocreation of governance.

współtworzyć państwo wraz z rządem.

Let me be very clear,

Niech będzie jasnym,

and perhaps controversial,

i być może kontrowersyjnym,

that open government is not

że otwarty rząd nie polega

about transparent government.

na przejrzystości działań rządu.

Simply throwing data over the transom doesn't change

Rzucanie tonami dokumentów nie wpłynie na działanie rządu.

how government works.

Rzucanie tonami dokumentów nie wpłynie na działanie rządu.

It doesn't get anybody to do anything with that data

NIe sprawi, że ktokolwiek użyje ich

to change lives, to solve problems, and it doesn't change

by rozwiązać problemy i pomóc ludziom

government.

czy rządowi.

What it does is it creates an adversarial relationship

Tworzy jedynie wrogą rywalizację

between civil society and government

między społeczeństwem a rządem,

over the control and ownership of information.

żeby przejąć kontrolę nad informacją.

And transparency, by itself, is not reducing the flow

Sama przejrzystość nie ograniczy pieniędzy

of money into politics, and arguably,

pompowanych w politykę. Nie sprawi, że rząd

it's not even producing accountability as well as it might

zacznie odpowiadać przed nami.

if we took the next step of combining participation and

Chyba że połączyć ją

collaboration with transparency to transform how we work.

z zaangażowaniem społecznym.

We're going to see this evolution really in two phases,

Ewolucja odbędzie się w dwóch fazach.

I think. The first phase of the open government revolution

Pierwsza faza to przekaz

is delivering better information from the crowd

użytecznych informacji od ludzi

into the center.

do centrum państwowości.

Starting in 2005, and this is how this open government

W 2005, kiedy zaczęto prace

work in the U.S. really got started,

nad otwartym rządem w USA,

I was teaching a patent law class to my students and

prowadziłam lekcję o prawie patentowym

explaining to them how a single person in the bureaucracy

i tłumaczyłam, jak jeden urzędnik

has the power to make a decision

może zadecydować o tym,

about which patent application becomes the next patent,

który wniosek patentowy zostanie uznany,

and therefore monopolizes for 20 years the rights

w ten sposób hamując na 20 lat

over an entire field of inventive activity.

innowację w danej dziedzinie.

Well, what did we do? We said, we can make a website,

Postanowiliśmy, że stworzymy

we can make an expert network, a social network,

serwis społecznościowy dla ekspertów,

that would connect the network to the institution

który łączyłby się z instytucjami,

to allow scientists and technologists to get

aby naukowcy i technicy mogli

better information to the patent office

wspomóc urzędy patentowe

to aid in making those decisions.

w podejmowaniu dobrych decyzji.

We piloted the work in the U.S. and the U.K. and Japan

Projekt ruszył w USA, Wlk. Bryt., Japonii i Australii

and Australia, and now I'm pleased to report

i miło mi ogłosić,

that the United States Patent Office will be rolling out

że Urząd Patentowy USA wprowadzi

universal, complete, and total openness,

całkowitą otwartość swoich działań,

so that all patent applications will now be open

żeby obywatele mogli uczestniczyć

for citizen participation, beginning this year.

w tworzeniu patentów już w tym roku.

The second phase of this evolution — Yeah. (Applause)

Drugą fazą ewolucji... (Brawa)

They deserve a hand. (Applause)

To zasługuje na brawa. (Brawa)

The first phase is in getting better information in.

Drugą fazą jest przekazanie mocy ustawodawczej.

The second phase is in getting decision-making power out.

Drugą fazą jest przekazanie mocy ustawodawczej.

Participatory budgeting has long been practiced

Współtworzyć budżet można

in Porto Alegre, Brazil.

w Porto Alegre w Brazylii,

They're just starting it in the 49th Ward in Chicago.

a także w 49. okręgu miejskim w Chicago.

Russia is using wikis to get citizens writing law together,

Rosja i Litwa używają serwisów wiki,

as is Lithuania. When we start to see

by obywatele współtworzyli prawo.

power over the core functions of government

Zdajmy sobie sprawę z ważności

— spending, legislation, decision-making —

tworzenia budżetu, praw i decyzji

then we're well on our way to an open government revolution.

a będziemy na drodze rewolucji otwartego rządu.

There are many things that we can do to get us there.

Wiele możemy zrobić, by w końcu zaszła.

Obviously opening up the data is one,

Otwarcie danych to jedna sprawa,

but the important thing is to create lots more --

ale ważną kwestią jest tworzenie

create and curate -- lots more participatory opportunities.

i dbanie o możliwości współpracy.

Hackathons and mashathons and working with data

Hackathony, mashathony i tworzenie aplikacji

to build apps is an intelligible way for people to engage

to jasny sposób na to, by ludzie

and participate, like the jury is,

uczestniczyli w życiu publiczym.

but we're going to need lots more things like it.

Ale potrzebujemy więcej takich inicjatyw.

And that's why we need to start with our youngest people.

Dlatego musimy edukować młodych.

We've heard talk here at TED about people

W TED widzieliśmy wystąpienia

biohacking and hacking their plants with Arduino,

o biohackowaniu roślin z pomocą Arduino,

and Mozilla is doing work around the world in getting

o Mozilli zachęcającej młodzież z całego globu

young people to build websites and make videos.

do tworzenia stron www i filmów wideo.

When we start by teaching young people that we live,

Jeśli zaczniemy uczyć młodych,

not in a passive society, a read-only society,

że nie jesteśmy biernym,

but in a writable society, where we have the power

lecz aktywnym społeczeństwem

to change our communities, to change our institutions,

potrafiącym zmienić instytucje państwowe

that's when we begin to really put ourselves on the pathway

wtedy możemy poważnie myśleć

towards this open government innovation,

o tej innowacji otwartego rządu,

towards this open government movement,

o tym ruchu otwartego rządu,

towards this open government revolution.

o tej rewolucji otwartego rządu.

So let me close by saying that I think the important thing

Zakończę, podkreślając, jak ważne

for us to do is to talk about and demand this revolution.

dla nas są dialog i domaganie się tej rewolucji.

We don't have words, really, to describe it yet.

Nie potrafimy jeszcze jej opisać.

Words like equality and fairness and the traditional

Słowa takie jak równość, sprawiedliwość,

elections, democracy, these are not really great terms yet.

demokracja nie są dobrymi słowami.

They're not fun enough. They're not exciting enough

Nie są dość ekstyujące, by wzbudzić w nas

to get us engaged in this tremendous opportunity

zainteresowanie tą niepowtarzalną okazją.

that awaits us. But I would argue that if we want to see

Jeśli chcemy ujrzeć te cudowne,

the kinds of innovations, the hopeful and exciting

te pełne nadziei innowacje,

innovations that we hear talked about here at TED,

o których słyszymy w TED, związane z

in clean energy, in clean education,

czystą energią i wiedzą o niej,

in development, if we want to see those adopted

jeśli chcemy by były

and we want to see those scaled,

wdrożone i wydajne,

we want to see them become the governance of tomorrow,

by były rządami przyszłości,

then we must all participate,

wtedy wszyscy musimy współpracować,

then we must get involved.

wszyscy musimy uczestniczyć.

We must open up our institutions, and like the leaf,

Musimy otworzyć nasze instytucje, i jak liść

we must let the nutrients flow throughout our body politic,

dać substancjom odżywczym wpłynąć do korzeni

throughout our culture, to create open institutions

naszej kultury, ażeby stworzyć

to create a stronger democracy, a better tomorrow.

silniejszą demokrację i lepsze jutro.

Thank you. (Applause)

Dziękuję. (Brawa)