Steven Johnson: The Web and the city

Tłumaczenie: Marek Lisik Korekta: Marcin Kasiak

I want to take you back basically to my hometown,

Zabiorę was do mojego rodzinnego miasta

and to a picture of my hometown of the week

do obrazu mojego rodzinnego miasta z czasu

that "Emergence" came out.

gdy ukazała się "Emergence".

And it's a picture we've seen several times.

Jest to obraz, który widzieliśmy już kilkakrotnie.

Basically, "Emergence" was published on 9/11.

"Emergence" opublikowano 11 września 2001.

I live right there in the West Village,

Żyję tu, w West Village.

so the plume was luckily blowing west, away from us.

Wiatr przegonił dym na zachód, daleko od nas.

We had a two-and-a-half-day-old baby in the house that was ours --

Mieliśmy w domu dwuipółmiesięczne dziecko. Było nasze,

we hadn't taken it from somebody else.

nie zabraliśmy go nikomu.

(Laughter)

(Śmiech)

And one of the thoughts that I had dealing with these two separate emergences

Kiedy dziecko i książka pojawiły się,

of a book and a baby, and having this event happen so close --

obie w tak niedługim czasie,

that my first thought, when I was still kind of in the apartment looking out at it all

jedną z moich pierwszych myśli, kiedy patrzyłem na to wszytko,

or walking out on the street and looking out on it just in front of our building,

kiedy szedłem chodnikiem i obserwowałem to wszytko przed budynkiem,

was that I'd made a terrible miscalculation in the book that I'd just written.

było, że pomyliłem się ogromnie w mojej książce.

Because so much of that book was a celebration of the power

Ogromna jej część była celebracją siły

and creative potential of density, of largely urban density,

i kreatywnego potencjału jakie daje wysoka gęstość zaludnienia,

of connecting people and putting them together in one place,

siły łączenia ludzi i gromadzenia ich w jednym miejscu

and putting them on sidewalks together and having them share ideas

wypędzania ich na ulice i sprawiania, że łączą ich idee

and share physical space together.

i że dzielą wspólną przestrzeń.

And it seemed to me looking at that -- that tower burning and then falling,

Wydawało mi się, kiedy na to patrzyłem, na te płonące wieże,

those towers burning and falling -- that in fact, one of the lessons

że w zasadzie nauczyło to nas,

here was that density kills.

że gęstość zabija.

And that of all the technologies that were exploited

I że spośród wszystkich technologii użytych,

to make that carnage come into being,

w tym masowym morderstwie,

probably the single group of technologies that cost the most lives

być może tymi, które kosztowały nas najwięcej istnień

were those that enable 50,000 people to live in two buildings

były te, które pozwoliły 50.000 ludziom żyć w dwóch budynkach,

110 stories above the ground.

110 pięter nad ziemią.

If they hadn't been crowded --

Jeśli nie tłoczyliby się --

you compare the loss of life at the Pentagon to the Twin Towers,

jeśli porównać liczbę zabitych z Pentagonu i z WTC,

and you can see that very powerfully.

widać to bardzo wyraźnie.

And so I started to think, well, you know, density, density --

Zacząłem myśleć: gęstość, gęstość --

I'm not sure if, you know, this was the right call.

nie byłem pewien, ale to było to.

And I kind of ruminated on that for a couple of days.

Myślałem o tym kilka dni.

And then about two days later, the wind started to change a little bit,

Jakieś dwa dni później wiatr zaczął się zmieniać,

and you could sense that the air was not healthy.

i powietrze stało się niezdrowe.

And so even though there were no cars still in the West Village

Choć w West Village wciąż nie było samochodów,

where we lived, my wife sent me out to buy a, you know,

żona wysłała mnie

a large air filter at the Bed Bath and Beyond,

po duży filtr powietrza,

which was located about 20 blocks away, north.

do sklepu jakieś 20 przecznic na północ.

And so I went out.

A więc poszedłem.

And obviously I'm physically a very strong person, as you can tell -- (Laughter) --

Jak widzicie jestem bardzo silny, nie przejąłem się więc

so I wasn't worried about carrying this thing 20 blocks.

perspektywą taszczenia tego filtra 20 przecznic.

And I walked out, and this really miraculous thing happened to me

Kiedy wyszedłem, stało się coś niezwykłego,

as I was walking north to buy this air filter,

Kiedy wyszedłem, stało się coś niezwykłego,

which was that the streets were completely alive with people.

zobaczyłem, że wszystkie ulice były pełne ludzi.

There was an incredible -- it was, you know, a beautiful day,

To było coś niesamowitego -- był to, jak wiecie, piękny dzień,

as it was for about a week after,

jak cały tydzień zresztą,

and the West Village had never seemed more lively.

i West Village była wyjątkowo pełna życia.

I walked up along Hudson Street --

Szedłem wzdłuż Hudson Street,

where Jane Jacobs had lived and written her great book

gdzie Jane Jacobs żyła i napisała swoją świetną książkę,

that so influenced what I was writing in "Emergence" --

która tak wpłynęła na moją "Emergence,"

past the White Horse Tavern,

minąłem White Horse Tavern,

that great old bar where Dylan Thomas drank himself to death,

ten stary pub, gdzie Dylan Thomas zapił się na śmierć,

and the Bleecker Street playground was filled with kids.

a plac zabaw na Bleecker Street pełen był dzieci.

And all the people who lived in the neighborhood,

Wszyscy z sąsiedzctwa,

who owned restaurants and bars in the neighborhood,

właściciele restauracji i barów,

were all out there -- had them all open.

byli tam - wszystko było otwarte.

People were out.

Wszyscy wyszli na ulice.

There were no cars, so it seemed even better, in some ways.

Nie było samochodów, co było w pewnym sensie lepsze.

And it was a beautiful urban day,

I był to piękny miejski dzień,

and the incredible thing about it was that the city was working.

i niezwykłe było to, że miasto wciąż pracowało.

The city was there.

Było obecne.

All the things that make a great city successful

Wszystko, co czyni miasto miejscem sukcesu,

and all the things that make a great city stimulating --

wszystko co sprawia, że miasto inspiruje --

they were all on display there on those streets.

wszystko było tam, na ulicach.

And I thought, well, this is the power of a city.

Pomyślałem, że w tym tkwi siła miasta.

I mean, the power of the city --

Siła miasta --

we talked about cities as being centralized in space,

mówiliśmy, że miasta są scentralizowane w przestrzeni,

but what makes them so strong most of the time

jednak to, co je wzmacnia to zwłaszcza fakt,

is they're decentralized in function.

że są zdecentralizowane w funkcji.

They don't have a center executive branch that you can take out

Nie ma centralnego organu, który można wyłączyć,

and cause the whole thing to fail.

by sprawić, że wszytko upadnie.

If they did, it probably was right there at Ground Zero.

Gdyby było, znajdowało by się pewnie w Ground Zero.

I mean, you know, the emergency bunker was right there,

Wiecie, że bunkier, który był właśnie tam,

was destroyed by the attacks,

został zniszczony w czasie ataków,

and obviously the damage done to the building and the lives.

zginęło wielu ludzi, a wiele budynków uległo zniszczeniu.

But nonetheless, just 20 blocks north, two days later,

Mimo wszystko, 20 przecznic na północ, dwa dni później,

the city had never looked more alive.

miasto nigdy nie było bardziej żywe.

If you'd gone into the minds of the people,

W ludzkich myślach,

well, you would have seen a lot of trauma,

było wtedy wiele traumy,

and you would have seen a lot of heartache,

serca ich były w bólu,

and you would have seen a lot of things that would take a long time to recover.

i potrzeba by wiele czasu, by ukoić te rany.

But the system itself of this city was thriving.

Jednak miasto, jako system, żyło.

So I took heart in seeing that.

Ucieszył mnie ten widok.

So I wanted to talk a little bit about the reasons why that works so well,

Chcę opowiedzieć o tym, dlaczego tak dobrze to działa,

and how some of those reasons kind of map

i jak w pewnym stopniu znajduje to analogię

on to where the Web is going right now.

w obecnym kształcie sieci WWW.

The question that I found myself asking to people

Wielu ludziom zadawałem takie pytanie,

when I was talking about the book afterwards is --

gdy opowiadałem o mojej książce...

when you've talked about emergent behavior,

kiedy rozmawia się o zachowaniach emergentnych,

when you've talked about collective intelligence,

o kolektywnej inteligencji,

the best way to get people to kind of wrap their heads around that

najlepszym sposobem na przybliżenie tematu to zapytać:

is to ask, who builds a neighborhood?

co buduje sąsiedztwo?

Who decides that Soho should have this personality

Kto decyduje o tym, jaką osobowość powinny mieć Soho lub Dzielnica Łacińska?

and that the Latin Quarter should have this personality?

Kto decyduje o tym, jaką osobowość powinny mieć Soho lub Dzielnica Łacińska?

Well, there are some kind of executive decisions,

Są pewne czynniki administracyjne,

but mostly the answer is -- everybody and nobody.

ale prawdziwa odpowiedź to -- wszyscy i nikt.

Everybody contributes a little bit.

Wszyscy wnoszą coś od siebie.

No single person is really the ultimate actor

Nie ma pojedynczego sprawcy, który stałby

behind the personality of a neighborhood.

za osobowością sąsiedztwa.

Same thing to the question of, who was keeping the streets alive

To samo tyczy się kwestii tego, kto utrzymywał ulice przy życiu

post-9/11 in my neighborhood?

po wrześniowych zamachach.

Well, it was the whole city.

Było to całe miasto.

The whole system kind of working on it,

Cały system na to pracował

and everybody contributing a small little part.

i każdy wnosił coś od siebie.

And this is increasingly what we're starting to see on the Web

Podobny model obserwujemy obecnie w sieci --

in a bunch of interesting ways --

a w zasadzie wiele podobnych modeli.

most of which weren't around, actually,

W większości nie były jeszcze widoczne,

except in very experimental things,

a najwyżej w stadiach experymentalnych,

when I was writing "Emergence" and when the book came out.

kiedy pisałem "Emergence" i kiedy została opublikowana.

So it's been a very optimistic time, I think,

Był to więc optymistyczny czas.

and I want to just talk about a few of those things.

Chcę opowiedzieć o paru z tych rzeczy.

I think that there is effectively a new kind of model of interactivity

Sądzę, że nowy model interaktywności

that's starting to emerge online right now.

właśnie teraz pojawia się w sieci.

And the old one looked like this.

Stary wyglądał tak:

This is not the future King of England, although it looks like it.

(to nie jest przyszły król Anglii, choć go przypomina)

It's some guy, it's a GeoCities homepage of some guy that I found online

to przypadkowy facet i przypadkowa strona domowa GeoCities.

who's interested, if you look at the bottom, in soccer and Jesus

Do zainteresowań właściciela należą piłka nożna i Jezus,

and Garth Brooks and Clint Beckham and "my hometown" -- those are his links.

Garth Brooks i Clint Beckham, rodzinne miasteczko -- to jego linki.

But nothing really says

Nic jednak nie wyraża

this model of interactivity -- which was so exciting and captures the real,

tego modelu, który był tak ekscytujący i dotykał sedna,

the Web Zeitgeist of 1995 -- than

swoistego ducha czasu roku 1995,

"Click here for a picture of my dog."

niż "Zobacz tutaj zdjęcie mojego psa."

That is -- you know, there's no sentence

Jak sądzę, nie istnieje zdanie,

that kind of conjures up that period better than that, I think,

które lepiej przywołuje ten czas niż to.

which is that you suddenly have the power to put up a picture of your dog

To, że możemy umieścić w sieci zdjęcie swojego psa,

and link to it, and somebody reading the page

umieścić do niego link, a ktoś, kto ogląda tą strone

has the power to click on that link or not click on that link.

ma wybór: albo podąży za tym linkiem albo nie.

And, you know, I don't want to belittle that. That, in a sense --

Nie chcę umniejszać znaczenia tego wyboru, tej władzy,

to reference what Jeff was talking about yesterday --

tego, o czym Jeff mówił wczoraj,

that was, in a sense, the kind of interface electricity that

a co jest niejako motorem napędowym

powered a lot of the explosion of interest in the Web:

rosnącego zainteresowania siecią --

that you could put up a link, and somebody could click on it,

że można umieścić link, że ktoś może na niego kliknąć,

and it could take you anywhere you wanted to go.

a on zabierze nas dokąd tylko chcemy.

But it's still a very one-to-one kind of relationship.

Jest to jednak wciąż relacja jeden do jednego.

There's one person putting up the link, and there's another person

Jedna osoba umieszcza link, a druga,

on the other end trying to decide whether to click on it or not.

na drugim końcu, zastanawia się czy go kliknąć.

The new model is much more like this,

Nowy model wygląda raczej tak --

and we've already seen a couple of references to this.

widzieliśmy już kilka nawiązań do tego.

This is what happens when you search "Steven Johnson" on Google.

To są wyniki wyszukiwania "Steve Johnson" w Google Search.

About two months ago, I had the great breakthrough --

Jakieś dwa miesiące temu miałem przełom,

one of my great, kind of shining achievements --

jedno z moich wyjątkowych osiągnięć.

which is that my website finally became a top result for "Steven Johnson."

Moja strona została najwyższym wynikiem dla zapytania "Steven Johnson."

There's some theoretical physicist at MIT named Steven Johnson

Jest jakiś fizyk teoretyczny z MIT o nazwisku Steven Johnson,

who has dropped two spots, I'm happy to say.

który, miło mi ogłosić, spadł o dwa miejsca.

(Laughter)

(Śmiech)

And, you know, I mean, I'll look at a couple of things like this,

Przyjrzę się jeszcze paru podobnym rzeczom,

but Google is obviously the greatest technology ever invented for navel gazing.

choć Google jest cudowną technologią dla narcyzów.

It's just that there are so many other people in your navel when you gaze.

Niestety - w lustrze jest razem z tobą tyle innych ludzi.

Because effectively, what's happening here,

Koniec końców, co się tu dzieje,

what's creating this page, obviously -- and we all know this,

co tworzy tą stronę, oczywiście -- jak wszyscy wiemy,

but it's worth just thinking about it --

choć warto się nad tym zastanowić --

is not some person deciding that I am the number one answer for Steven Johnson,

to nie jedna osoba, która decyduje, że jestem pierwszym wynikiem dla Steven Johnson, ale cała sieć ludzi,

but rather somehow the entire web of people

to nie jedna osoba, która decyduje, że jestem pierwszym wynikiem dla Steven Johnson, ale cała sieć ludzi,

putting up pages and deciding to link to my page or not link to it,

którzy mają swoje strony i linkują do mojej lub nie,

and Google just sitting there and running the numbers.

a Google tylko siedzi z kalkulatorem.

So there's this collective decision-making that's going on.

Jest to więc kolektywna siła decyzyjna.

This page is effectively, collectively authored by the Web,

Tą stronę dynamicznie tworzy cała sieć,

and Google is just helping us

a Google tylko nam pomaga

kind of to put the authorship in one kind of coherent place.

umieścić ten twór w jednym miejscu.

Now, they're more innovative -- well, Google's pretty innovative --

Są też nowe rozwiązania -- Google jest bardzo innowacyjny,

but there are some new twists on this.

ale są też inne pomysły.

There's this incredibly interesting new site -- Technorati --

Na przykład ta niezwykle ciekawa strona -- Technorati --

that's filled with lots of little widgets that are expanding on these.

pełna małych, prostych widgetów, które to wykorzystują.

And these are looking in the blog world and the world of weblogs.

I przyglądają się światu blogów i weblogów.

He's analyzed basically all the weblogs out there that he's tracking.

Technorati przeanalizował wszystkie weblogi

And he's tracking how many other weblogs linked to those weblogs,

i jak są połączone z innymi weblogami,

and so you have kind of an authority --

jest to więc pewna hierarchia --

a weblog that has a lot of links to it

weblog, do którego wiele linkuje,

is more authoritative than a weblog that has few links to it.

ma większy autorytet niż taki, do którego linkuje niewiele.

And so at any given time, on any given page on the Web, actually,

I w dowolnej chwili, dla dowolnej witryny

you can say, what does the weblog community think about this page?

można określić, co sądzi o niej społeczność blogerów.

And you can get a list.

Można stworzyć listę.

This is what they think about my site; it's ranked by blog authority.

Oto co sądzą o mojej stronie -- kolejność według autorytetu bloga.

You can also rank it by the latest posts.

Można je posortować według daty.

So when I was talking in "Emergence,"

W "Emergence"

I talked about the limitations of the one-way linking architecture

pisałem o ograniczeniach takiej jednostronnej architektury --

that, basically, you could link to somebody else

że można było podlinkować do kogoś

but they wouldn't necessarily know that you were pointing to them.

a ten ktoś mógł o tym nie wiedzieć.

And that was one of the reasons why the web

To jeden z powodów, dlaczego sieć

wasn't quite as emergent as it could be

nie była w pełni emergentna --

because you needed two-way linking, you needed that kind of feedback mechanism

ponieważ potrzebna była obustronna komunikacja, ten odzew,

to be able to really do interesting things.

by zrobić coś naprawdę ciekawego.

Well, something like Technorati is supplying that.

Technorati oferuje właśnie to.

Now what's interesting here is that this is a quote from Dave Weinberger,

To, co jest interesujące, to te słowa Dave Weinbergera,

where he talks about everything being purposive in the Web --

że w wszystko w sieci ma swój cel --

there's nothing artificial.

że nic nie jest przypadkowe.

He has this line where he says, you know, you're going to put up a link there,

Jest taki fragment, w którym mówi, że celem jest umieszczenie linka,

if you see a link, somebody decided to put it there.

jeśli go widzisz, ktoś go tam umieścił.

And he says, the link to one site didn't just grow on the other page "like a tree fungus."

I mówi, że link do jednej strony nie pojawił się na tej drugiej jak "grzyb na drzewie".

And in fact, I think that's not entirely true anymore.

Myślę, że to już niezupełnie prawda.

I could put up a feed of all those links generated by Technorati

Mogę umieścić linki generowane przez Technorati

on the right-hand side of my page,

w prawej kolumnie mojej strony,

and they would change as the overall ecology of the Web changes.

a one będą się zmieniać w miarę jak zmienia się sieć.

That little list there would change.

Ta krótka lista zmieniałaby się.

I wouldn't really be directly in control of it.

Nie miałbym nad nią zupełnej kontroli.

So it's much closer, in a way, to a data fungus, in a sense,

Jest to więc raczej grzyb danych,

wrapped around that page, than it is to a deliberate link that I've placed there.

który oplata tą stronę, niż link, który sam tam umieściłem.

Now, what you're having here is basically a global brain

To, co tu mamy, to w zasadzie globalny mózg

that you're able to do lots of kind of experiments on to see what it's thinking.

z którym można eksperymentować, by sprawdzić, o czym myśli.

And there are all these interesting tools.

I mamy te wszystkie narzędzia.

Google does the Google Zeitgeist,

Google ma Google Zeitgeist,

which looks at search requests to test what's going on, what people are interested in,

który analizuje zapytania by sprawdzić, co się dzieje, czego ludzie szukają,

and they publish it with lots of fun graphs.

i prezentuje wyniki na kolorowych wykresach.

And I'm saying a lot of nice things about Google,

Mówię dużo dobrego o Google,

so I'll be I'll be saying one little critical thing.

powiem więc też coś krytycznego.

There's a problem with the Google Zeitgeist,

Problem z Google Zeitgeist jest taki,

which is it often comes back with news that a lot of people are searching

że często ważną wiadomością okazuje się liczba ludzi szukających

for Britney Spears pictures, which is not necessarily news.

zdjęć Britney Spears, a to żadna wiadomość.

The Columbia blows up, suddenly there are a lot of searches on Columbia.

W Kolumbii robi się gorąco, nagle ludzie zaczynają szukać informacji.

Well, you know, we should expect to see that.

Cóż, to było do przewidzenia.

That's not necessarily something we didn't know already.

Nie jest to nic specjalnie nowego.

So the key thing in terms of these new tools

Kluczowym pytaniem odnośnie tych narzędzi,

that are kind of plumbing the depths of the global brain,

które penetrują głębiny globalnego mózgu,

that are sending kind of trace dyes through that whole bloodstream --

które wstrzykują kontrast to tego układu krwionośnego --

the question is, are you finding out something new?

kluczowym pytaniem jest: czy znaleźliśmy coś nowego?

And one of the things that I experimented with is this thing called Google Share

Jedno z narzędzi, z którymi eksperymentuję to Google Share.

which is basically, you take an abstract term,

Wystarczy wyszukać w Google

and you search Google for that term,

jakieś abstrakcyjne pojęcie,

and then you search the results that you get back for somebody's name.

a następnie w wynikach wyszukać czyjeś imię.

So basically, the number of pages that mention this term,

Liczba stron, które zawierają to pojęcie

that also mention this page, the percentage of those pages

i jednocześnie zawierają to imię, procent tych stron,

is that person's Google Share of that term.

to dla tej osoby Google Share tego pojęcia.

So you can do kind of interesting contests.

Można przeprowadzić zawody.

Like for instance, this is a Google Share of the TED Conference.

To jest Google Share dla TED Conference.

So Richard Saul Wurman

Richard Saul Wurman ma około 15% Google Share dla Ted Conference.

has about a 15 percent Google Share of the TED conference.

Richard Saul Wurman ma około 15% Google Share dla Ted Conference.

Our good friend Chris has about a six percent -- but with a bullet, I might add.

Nasz dobry znajomy Chris około 6% -- wciąż niezwyciężony.

(Laughter)

(Śmiech)

But the interesting thing is, you can broaden the search a little bit.

Ale co interesujące, można rozszerzyć nieco zakres,

And it turns out, actually, that 42 percent is the Mola mola fish.

i okazuje się, że 42% należy do ryby Mola Mola.

I had no idea.

Nie miałem pojęcia.

No, that's not true.

To tylko żart.

(Laughter)

(Śmiech)

I made that up because I just wanted to put up a slide

Zmyśliłem to, żeby pokazać wam zdjęcie

of the Mola mola fish.

ryby Mola Mola.

(Laughter)

(Śmiech)

I also did -- and I don't want to start a little fight in the next panel --

Zrobiłem też -- i nie chcę wywoływać konfliktu w następnym panelu --

but I did a Google Share analysis of evolution and natural selection.

zrobiłem Google Share dla ewolucji i doboru naturalnego.

So right here -- now this is a big category, you have smaller percentages,

Jest to ogromna dziedzina, więc procenty są mniejsze.

so this is 0.7 percent -- Dan Dennett, who'll be speaking shortly.

Tutaj mamy 7 promili - Dan Dennet, który będzie przemawiał wkrótce.

Right below him, 0.5 percent, Steven Pinker.

Zaraz poniżej, 5 promili, Steven Pinker.

So Dennett's in the lead a little bit there.

Dennett jest na prowadzeniu.

But what's interesting is you can then broaden the search

Ale jeśli rozszerzymy zakres

and actually see interesting things and get a sense of what else is out there.

zobaczymy fakty niejako spoza spodziewanego kanonu.

So Gary Bauer is not too far behind --

Jest tu więc Gary Bauer - nieco w tyle.

has slightly different theories about evolution and natural selection.

Ma trochę inny pogląd na ewolucję i dobór naturalny.

And right behind him is L. Ron Hubbard. So --

A zaraz zanim L. Ron Hubbard, więc...

(Laughter)

(Śmiech)

you can see we're in the ascot, which is always good.

jak widzicie ma apaszkę, to dobrze.

And by the way, Chris, that would've been a really good panel,

Nawiasem mówiąc, Chris, to byłby całkiem niezły panel,

I think, right there.

ta czwórka.

(Laughter)

(Śmiech)

Hubbard apparently started to reach, but besides that,

Hubbard nie jest łatwo dostępny, ale i tak

I think it would be good next year.

myślę, że to świetny pomysł.

Another quick thing -- this is a slightly different thing,

Kolejna dygresja -- coś trochę innego,

but this analysis some of you may have seen.

być może już to widzieliście.

It just came out. This is bursty words,

Pojawiło się niedawno. To wyskakujące słowa.

looking at the historical record of State of the Union Addresses.

Analiza tekstów orędzia noworocznego prezydenta USA.

So these are words that suddenly start to appear out of nowhere,

To są słowa, które pojawiają się nagle, znikąd,

so they're kind of, you know, memes that start taking off,

to niejako memy, które zaczynają się rozprzestrzeniać,

that didn't have a lot of historical precedent before.

a w zasadzie nie miały znaczenia wcześniej.

So the first one is -- these are the bursty words around 1860s --

Pierwszy zestaw pochodzi z lat 1860:

slaves, emancipation, slavery, rebellion, Kansas.

"niewolnictwo, emancypacja, powstanie, Kansas".

That's Britney Spears. I mean, you know, OK, interesting.

To Britney Spears. Wiemy to. Interesujące.

They're talking about slavery in 1860.

Mówią o niewolnictwie w 1860.

1935 -- relief, depression, recovery banks.

1935 -- "zapomoga, kryzys, kredyty".

And OK, I didn't learn anything new there as well -- that's pretty obvious.

Ok, znowu nie dowiedziałem się nic nowego -- to wszystko już wiemy.

1985, right at the center of the Reagan years --

1985, środek kadencji Reagana --

that's, we're, there's, we've, it's.

"to, jesteśmy, jest, myśmy, tego".

(Laughter)

(Śmiech)

Now, there's one way to interpret this, which is to say that

Można to interpretować tak:

"emancipation" and "depression" and "recovery" all have a lot of syllables.

"emancypacja", "kryzys" czy "zapomoga" mają dużo sylab.

So you know, you can actually download -- it's hard to remember those.

Trudno je zapamiętać, ale można je skrócić.

But seriously, actually, what you can see there,

Ale naprawdę to, co tu widzimy,

in a way that would be very hard to detect otherwise,

a co inaczej byłoby niewidoczne,

is Reagan reinventing the political language of the country

to że Reagan zrewolucjonizował język polityki

and shifting to a much more intimate, much more folksy, much more telegenic --

kładąc nacisk na bardziej swobodny, prosty, telegeniczny język --

contracting all those verbs.

skracając czasowniki.

You know, 20 years before it was still, "Ask not what you can do,"

20 lat temu słyszeliśmy jeszcze: "Nie pytajcie, co kraj może zrobić dla was."

but with Reagan, it's, "that's where, there's Nancy and I," that kind of language.

A u Reagana: "to tutaj, to Nancy i ja," tego typu język.

And so something we kind of knew,

A więc coś, o czym niby wiedzieliśmy,

but you didn't actually notice syntactically what he was doing.

ale nie widzieliśmy składni tego, co robił.

I'll go very quickly.

Przyśpieszę trochę.

The question now -- and this is the really interesting question --

Pytanie -- a jest to bardzo interesująca kwestia -- to:

is, what kind of higher-level shape is emerging right now

jakiego rodzaju kształt rodzi się teraz

in the overall Web ecosystem -- and particularly in the ecosystem of the blogs

w ekosystemie sieci - zwłaszcza w środowisku blogów

because they are really kind of at the cutting edge.

gdyż to one są w tej chwili na przedzie.

And I think what happens there will also happen in the wider system.

Myślę, że to, co narodzi się tu, zaszczepi się szerzej.

Now there was a very interesting article by Clay Shirky

Jest interesujący artykuł Claya Shirky'ego

that got a lot of attention about a month ago,

wokół którego było głośno miesiąc temu.

and this is basically the distribution of links

To jest rozmieszczenie linków

on the web to all these various different blogs.

do tych różnych blogów.

It follows a power law, so that there are a few extremely well-linked to, popular blogs,

Zgodnie z prawem potęgowym, jest bardzo mało popularnych blogów

and a long tail of blogs with very few links.

i długi ogon z małą ilością linków.

So 20 percent of the blogs get 80 percent of the links.

20 procent blogów ma 80 procent linków.

Now this is a very interesting thing.

To bardzo interesujące

It's caused a lot of controversy

i wywołało nieco kontrowersji,

because people thought that this was the ultimate kind of one man,

gdyż wszyscy myśleli, że sieć jest tą nowoczesną,

one modem democracy, where anybody can get out there and get their voice heard.

ostateczną demokracją, gdzie każdy może się pokazać i wypowiedzieć.

And so the question is, "Why is this happening?"

Pytanie: "Dlaczego tak się dzieje?"

It's not being imposed by fiat from above.

Nie jest to narzucone z góry.

It's an emergent property of the blogosphere right now.

To emergentna właściwość blogosfery.

Now, what's great about it is that people are working on --

Niesamowite, ale ludzie już nad tym pracują --

within seconds of Clay publishing this piece, people started working on changing

w ciągu sekund od publikacji artykułu, ludzie zaczęli pracować nad zmianą

the underlying rules of the system so that a different shape would start appearing.

podstawowych zasad systemu aby wywołać nieco inny kształt.

And basically, the shape appears

Zasadniczo, ten kształt pojawił się

largely because of a kind of a first-mover advantage.

gdyż działa zasada "kto pierwszy, ten lepszy".

if you're the first site there, everybody links to you.

Wszyscy linkują do tego, kto pierwszy coś opisze.

If you're the second site there, most people link to you.

Jesteś na drugim miejscu -- większość linkuje do ciebie.

And so very quickly you can accumulate a bunch of links,

Dzięki temu łatwo zgromadzić dużo linków,

and it makes it more likely for newcomers to link to you in the future,

a to sprawia, że nowi chętniej będą do ciebie linkować.

and then you get this kind of shape.

Stąd długi ogon.

And so what Dave Sifry at Technorati started working on,

Dave Sifry z Technorati zaczął pracę --

literally as Shirky started -- after he published his piece --

dosłownie w chwili gdy Shirky opublikował artykuł --

was something that basically just gave a new kind of priority to newcomers.

nad systemem, który nadawał pewien priorytet nowym blogom.

And he started looking at interesting newcomers that don't have a lot of links,

Przyglądał się interesującym blogom, które nie miały wielu linków,

that suddenly get a bunch of links in the last 24 hours.

ale dostały sporo linków w ciągu 24 godzin.

So in a sense, bursty weblogs coming from new voices.

To w pewnym sensie "wyskakujące" blogi, nowe głosy.

So he's working on a tool right there that can actually change the overall system.

Pracuje teraz nad narzędziem, które zmieni cały system.

And it creates a kind of planned emergence.

To niejako planowana emergencja.

You're not totally in control,

Nie masz totalnej kontroli,

but you're changing the underlying rules in interesting ways

ale zmieniasz zasady w interesujący sposób,

because you have an end result which is

gdyż masz na celu

maybe a more democratic spread of voices.

bardziej demokratyczne rozłożenie głosów.

So the most amazing thing about this -- and I'll end on this note --

Najbardziej niesamowite jest to -- i na tym skończę --

is, most emergent systems, most self-organizing systems

że większość systemów emergentnych, samo-organizujących,

are not made up of component parts that are capable of looking at the overall pattern

nie jest złożona z części, które mogą kontrolować cały system,

and changing their behavior based on whether they like the pattern or not.

zmieniać swoje zachowanie jeśli chcą zmienić system.

So the most wonderful thing, I think, about this whole debate

Cudowne w tej całej dyskusji

about power laws and software that could change it

o prawach potęgowych i narzędziach, które mogłyby je zmienić

is the fact that we're having the conversation.

jest to, że trwa rozmowa.

I hope it continues here.

Kontynuujmy ją tutaj.

Thanks a lot.

Ogromnie dziękuję.