Simon Lewis: Don't take consciousness for granted

Tłumaczenie: Malgorzata B. Irminska Korekta: Agata Leśnicka

There was a time in my life

Był kiedyś taki czas w moim życiu,

when everything seemed perfect.

kiedy wszystko wydawało się wspaniałe.

Everywhere I went, I felt at home.

Dokądkolwiek poszedłem, czułem się jak w domu.

Everyone I met,

Kogokolwiek spotkałem,

I felt I knew them for as long as I could remember.

czułem, że znam tę osobę całe życie.

And I want to share with you how I came to that place

A teraz chciałbym wam powiedzieć, jak się znalazłem w tym miejscu

and what I've learned since I left it.

i czego się nauczyłem, odkąd je opuściłem.

This is where it began.

To tutaj się wszystko zaczęło.

And it raises an existential question,

I tu pojawia się egzystencjalne pytanie,

which is, if I'm having this experience of complete connection and full consciousness,

które brzmi: skoro doświadczam tego całkowitego połączenia i pełnej świadomości,

why am I not visible in the photograph,

czemu mnie nie widać na tym zdjęciu

and where is this time and place?

a także gdzie to jest i kiedy?

This is Los Angeles, California, where I live.

To jest w Los Angeles, w Kalifornii, gdzie mieszkam.

This is a police photo. That's actually my car.

Jest to zdjęcie policyjne. To jest mój samochód.

We're less than a mile from one of the largest hospitals in Los Angeles,

Znajdujemy się niecałą milę (1,6 km) od największego szpitala w Los Angeles,

called Cedars-Sinai.

który nazywa się Cedars-Senai.

And the situation is that a car full of paramedics

Sytuacja wygląda tak, że grupa sanitariuszy,

on their way home from the hospital after work

wracając do domu po pracy w szpitalu,

have run across the wreckage,

natrafiła na wrak samochodu

and they've advised the police

i poinformowała policję,

that there were no survivors inside the car,

że w samochodzie nie ma nikogo, kto przeżył,

that the driver's dead, that I'm dead.

że kierowca nie żyje, że ja nie żyję.

And the police are waiting for the fire department to arrive

A więc policja czeka, aż przyjedzie straż pożarna,

to cut apart the vehicle

aby rozciąć samochód

to extract the body of the driver.

i wydostać ciało kierowcy.

And when they do, they find that behind the glass,

I kiedy tak właśnie robią, okazuje się, że za szkłem

they find me.

znajduję się ja --

And my skull's crushed and my collar bone is crushed;

i moja czaszka jest zmiażdżona i obojczyk jest zmiażdżony,

all but two of my ribs,

wszystkie żebra, oprócz dwóch,

my pelvis and both arms --

moja miednica i obie ręce.

they're all crushed, but there is still a pulse.

To wszystko jest zmiażdżone, ale nadal jest tętno.

And they get me to that nearby hospital,

A więc zawieźli mnie to tego pobliskiego szpitala,

Cedars-Sinai,

Cedars-Senai,

where that night I receive, because of my internal bleeding,

gdzie tej nocy, z powodu wewnętrznego krwotoku, otrzymuję,

45 units of blood --

45 jednostek krwi --

which means full replacements of all the blood in me --

co oznacza całkowitą wymianę krwi w moim ciele --

before they're able to staunch the flow.

zanim było możliwe zatamowanie krwotoku.

I'm put on full life support,

Znajduję się na oddziale intensywnej terapii,

and I have a massive stroke,

i mam poważny wylew,

and my brain drops into a coma.

i mój mózg zapada w śpiączkę.

Now comas are measured

Dzisiaj śpiączki są mierzone

on a scale from 15 down to three.

na skali od 15 do 3.

Fifteen is a mild coma. Three is the deepest.

15 to łagodna śpiączka. 3 jest najgłębsza.

And if you look, you'll see that there's only one way you can score three.

I jeśli spojrzycie, zauważycie, że jest tylko jeden sposób, aby zdobyć trójkę.

It's essentially there's no sign of life

W przypadku, kiedy nie ma żadnych oznak życia

from outside at all.

na zewnątrz.

I spent more than a month in a Glasgow Coma Scale three,

Spędziłem ponad miesiąc w śpiączce o stopniu trzy wg skali Glasgow

and it is inside that deepest level of coma,

i to jest właśnie podczas tej najgłębszej śpiączki,

on the rim between my life and my death,

na krawędzi pomiędzy moim życiem a moją śmiercią,

that I'm experiencing the full connection and full consciousness

kiedy doświadczam pełnego połączenia i pełnej świadomości

of inner space.

wnętrza.

From my family looking in from outside,

Moja rodzina, patrząca z zewnątrz,

what they're trying to figure out

stara się odpowiedzieć sobie

is a different kind of existential question,

na inne egzystencjalne pytanie,

which is, how far is it going to be possible to bridge

które brzmi: do jakiego stopnia będzie możliwe połączenie

from the comatose potential mind that they're looking at

pomiędzy potencjalnym umysłem w stanie śpiączki, na który patrzą,

to an actual mind,

a właściwym umysłem,

which I define simply

który definiuję po prostu

as the functioning of the brain

jako działanie mózgu,

that is remaining inside my head.

który pozostaje wewnątrz mojej czaszki.

Now to put this into a broader context,

A teraz, żeby to przedstawić w szerszym kontekście,

I want you to imagine that you are an eternal alien

chcę, abyście wyobrazili sobie, że jesteście wiecznym obcym,

watching the Earth from outer space,

oglądającym Ziemię z kosmosu,

and your favorite show on intergalactic satellite television

i waszym ulubionym programem w intergalaktycznej telewizji satelitarnej,

is the Earth channel,

jest kanał Ziemia,

and your favorite show is the Human Show.

a Waszym ulubionym show jest przedstawienie z człowiekiem.

And the reason I think it would be so interesting to you

I powód, dla którego, jak sądzę, to byłoby tak ciekawe dla Was,

is because consciousness is so interesting.

to to, że świadomość jest tak interesująca,

It's so unpredictable

jest tak nieprzewidywalna

and so fragile.

i tak bardzo delikatna.

And this is how we began.

A to pokazuje, jak zaczynaliśmy.

We all began in the Awash Valley in Ethiopia.

Jak my wszyscy zaczynaliśmy w Dolinie Awash w Etiopii.

The show began with tremendous special effects,

Show rozpoczyna się z potężnymi efektami specjalnymi,

because there were catastrophic climate shifts --

ponieważ zdarzały się katastrofalne zmiany klimatu --

which sort of sounds interesting as a parallel to today.

co brzmi bardzo interesująco, porównując do tego, co mamy dzisiaj.

Because of the Earth tilting on its axis

Z powodu odchyleń Ziemi od swojej osi

and those catastrophic climate shifts,

i tych dramatycznych zmian klimatu,

we had to figure out how to find better food,

musieliśmy wymyślić, jak znaleźć lepsze pożywienie,

and we had to learn -- there's Lucy; that's how we all began --

a także musieli się nauczyć -- to jest Lucy; to tak się wszystko zaczęło --

we had to learn how to crack open animal bones,

musieliśmy się nauczyć, jak rozłupywać kości zwierząt,

use tools to do that, to feed on the marrow,

używając narzędzi do tego, aby żywić się szpikiem,

to grow our brains more.

aby nasz mózg się rozrastał.

So we actually grew our consciousness

Tak więc właściwie nasza świadomość wzrastała

in response to this global threat.

w odpowiedzi na to globalne zagrożenie.

Now you also continue to watch

A teraz widzicie dalej

as consciousness evolved to the point

jak świadomość ewoluowała to tego momentu,

that here in India, in Madhya Pradesh,

że tutaj w Indiach, w Madhya Pradesh,

there's one of the two oldest known pieces of rock art found.

znajduje się jedno z dwóch najstarszych znanych nam malowideł naskalnych.

It's a cupule that took 40 to 50,000 blows with a stone tool to create,

Jest to wzór, który został stworzony z ok. 40 to 50 tysięcy pociągnięć narzędziem z kamienia,

and it's the first known expression of art

i jest pierwszym znanym dziełem sztuki

on the planet.

na Ziemi.

And the reason it connects us with consciousness today

I głównym sposobem, w jaki łączy nas to ze świadomością dzisiaj,

is that all of us still today,

jest to, że wciąż dla nas wszystkich,

the very first shape we draw as a child

pierwszym kształtem, który rysujemy jako dziecko,

is a circle.

jest koło.

And then the next thing we do is we put a dot in the center of the circle.

A potem następną rzeczą, którą robimy, jest dorysowanie kropki w środku kółka.

We create an eye --

Rysujemy oko --

and the eye that evolves through all of our history.

i to jest oko, które ewoluuje przez całe dzieje naszej ludzkości.

There's the Egyptian god Horus,

To jest egipski bóg Horus,

which symbolizes prosperity, wisdom and health.

który symbolizuje dobrobyt, mądrość i zdrowie.

And that comes down right way to the present

I ten symbol dociera również do współczesności

with the dollar bill in the United States,

na banknocie dolarowym w Stanach Zjednoczonych,

which has on it an eye of providence.

który przedstawia Oko Opatrzności.

So watching all of this show from outer space,

A więc obserwując ten program z kosmosu,

you think we get it, we understand

myślicie, że łapiemy to, rozumiemy,

that the most precious resource on the blue planet

że najcenniejszym zasobem na błękitnej planecie

is our consciousness.

jest nasza świadomość.

Because it's the first thing we draw;

Ponieważ jest to pierwsza rzecz, którą rysujemy;

we surround ourselves with images of it;

otaczamy się jej obrazami;

it's probably the most common image on the planet.

prawdopodobnie jest to najbardziej popularny obraz na Ziemi.

But we don't. We take our consciousness for granted.

Ale my tego nie rozumiemy. Nie doceniamy świadomości.

While I was producing in Los Angeles, I never thought about it for a second.

Podczas gdy pracowałem w Los Angeles, nawet przez sekundę o niej nie pomyślałem.

Until it was stripped from me, I never thought about it.

Do momentu, kiedy zostałem jej pozbawiony, nigdy o niej nie pomyślałem.

And what I've learned since that event

I to, czego się nauczyłem od tego wydarzenia

and during my recovery

i podczas mojej rekonwalescencji,

is that consciousness is under threat on this planet

to to, że świadomości jest zagrożona na naszej planecie

in ways it's never been under threat before.

w sposób, w który nie była do tej pory.

These are just some examples.

To jest jedynie parę przykładów.

And the reason I'm so honored to be here

A powodem, dla którego jestem zaszczycony, aby być tutaj dzisiaj

to talk today in India

i mówić dzisiaj w Indiach,

is because India has the sad distinction

jest to, że Indie są niestety wyróżnione,

of being the head injury capital of the world.

aby być stolicą świata o największej liczbie urazów głowy.

That statistic is so sad.

Ta statystyka jest bardzo smutna.

There is no more drastic and sudden gap created

Nie ma bardziej tragicznej i nagłej przepaści powstałej

between potential and actual mind

pomiędzy prawdopodobnym i rzeczywistym umysłem

than a severe head injury.

niż poważny uraz głowy.

Each one can entail up to a decade of rehabilitation,

Każdy może wiązać się z rehabilitacją aż do 10 lat,

which means that India, unless something changes,

co oznacza, że Indie, o ile nic się nie zmieni,

is accumulating a need

gromadzą potrzebę

for millennia of rehabilitation.

tysięcy lat rehabilitacji.

What you find in the United States

Natomiast w Stanach Zjednoczonych

is an injury every 20 seconds -- that's one and a half million every year --

uraz głowy następuje co 20 sekund -- to oznacza 1,5 miliona przepadków rocznie --

stroke every 40 seconds,

wylew co 40 sekund,

Alzheimer's disease, every 70 seconds somebody succumbs to that.

a na chorobę Alzheimera zaczyna ktoś chorować co 70 sekund.

All of these represent gaps

Wszystkie te przypadki pokazują rozdzielenie

between potential mind and actual mind.

pomiędzy prawdopodobnym umysłem, a rzeczywistym umysłem.

And here are some of the other categories, if you look at the whole planet.

I tutaj znajduje się kilka z innych kategorii, jeśli spojrzymy na całą planetę.

The World Health Organization tells us

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) informuje,

that depression is the number one disease on Earth

że depresja jest najczęstszą chorobą na Ziemi,

in terms of years lived with disability.

biorąc pod uwagę długość życia z niepełnosprawnością.

We find that the number two source of disability

Dowiadujemy się, że na drugim miejscu najczęstszym źródłem niepełnosprawności

is depression in the age group

jest depresja w grupie ludzi w wieku

of 15 to 44.

od 15 do 44 lat.

Our children are becoming depressed

Nasze dzieci popadają w depresję

at an alarming rate.

w zatrważającym tempie.

I discovered during my recovery

Odkryłem podczas mojego dochodzenia do zdrowia, że

the third leading cause of death amongst teenagers

trzecią główną przyczyną śmierci wśród nastolatków

is suicide.

jest samobójstwo.

If you look at some of these other items -- concussions.

Jeśli spojrzymy na niektóre z tych pozycji -- wstrząśnienie mózgu.

Half of E.R. admissions from adolescents

Połowa przyjęć na Ostry Dyżur wśród nastolatków

are for concussions.

to przypadki wstrząśnienia mózgu.

If I talk about migraine,

Jeśli wspomnieć migrenę,

40 percent of the population

to 40 procent społeczeństwa

suffer episodic headaches.

cierpi na epizodyczne bóle głowy.

Fifteen percent suffer migraines

15 procent cierpi na migrenę,

that wipe them out for days on end.

która ich wykańcza przez wiele dni.

All of this is leading -- computer addiction,

Wszystko to prowadzi to uzależnienia od komputera.

just to cover that: the most frequent thing we do

Chciałbym jedynie o tym wspomnieć, że najczęstszą rzeczą, którą się zajmujemy,

is use digital devices.

to użytkowanie urządzeń elektronicznych.

The average teenager

Przeciętny nastolatek

sends 3,300 texts every [month].

wysyła 3,300 wiadomości w ciągu miesiąca.

We're talking about a society that is retreating

Mówimy tutaj o społeczeństwie, które wycofuje się

into depression and disassociation

popadając w depresję i odłączenie emocjonalne,

when we are potentially confronting

kiedy stajemy przed prawdopodobnym problemem

the next great catastrophic climate shift.

kolejnej ogromnej tragicznej zmiany klimatu.

So what you'd be wondering, watching the Human Show,

Więc pewnie byście się zastanawiali, oglądając program o człowieku,

is are we going to confront and address

czy będziemy musieli się zmierzyć i poradzić sobie

the catastrophic climate shift that may be heading our way

ze zmianą klimatu, która może będzie kierować naszym losem

by growing our consciousness,

poprzez rozwijanie naszej świadomości,

or are we going to continue to retreat?

czy też będziemy się wciąż wycofywać?

And that then might lead you

A to mogłoby wówczas doprowadzić do tego,

to watch an episode one day

że pewnego dnia obejrzelibyście odcinek

of Cedars-Sinai medical center

o centrum medycznym Cedars-Sinai

and a consideration of the difference between potential mind and actual mind.

i o rozważaniach na temat różnicy pomiędzy prawdopodobnym i rzeczywistym umysłem.

This is a dense array EEG MRI

To jest szereg obrazów EEG MRI

tracking 156 channels of information.

pokazujący 156 kanałów informacyjnych.

It's not my EEG at Cedars;

To nie jest moje EEG w Cedars;

it's your EEG tonight and last night.

to jest wasze EEG dzisiejszej i wczorajszej nocy.

It's the what our minds do every night

To jest to, co nasz umysł robi każdej nocy,

to digest the day

aby przetrawić wydarzenia tego dnia

and to prepare to bridge from the potential mind when we're asleep

i aby przygotować się na łączenie pomiędzy potencjalnym umysłem, kiedy śpimy

to the actual mind when we awaken the following morning.

a rzeczywistym umysłem, kiedy się budzimy kolejnego ranka.

This is how I was when I returned from the hospital

To właśnie tak wyglądałem po moim powrocie ze szpitala

after nearly four months.

po prawie 4 miesiącach.

The horseshoe shape you can see on my skull

Ten kształt podkowy, który możecie zobaczyć na mojej czaszce,

is where they operated and went inside my brain

to jest właśnie miejsce, które operowano i przez które dotarto do wnętrza mózgu,

to do the surgeries they needed to do to rescue my life.

aby zoperować to, co trzeba było, aby ratować moje życie.

But if you look into the eye of consciousness, that single eye you can see,

Ale jeśli zajrzycie w oko świadomości, to pojedyncze oko, które widzicie,

I'm looking down,

wyglądam na przybitego,

but let me tell you how I felt at that point.

ale pozwólcie, że wam powiem, jak się czułem w tym momencie.

I didn't feel empty; I felt everything simultaneously.

Nie czułem się pusty; Czułem wszystko jednocześnie.

I felt empty and full, hot and cold,

Czułem się pusty i pełny, że mi gorąco i zimno,

euphoric and depressed

Byłem radosny i zdołowany.

because the brain is the world's first

Ponieważ mózg jest pierwszym na świecie

fully functional quantum computer;

w pełni funkcjonującym komputerem kwantowym,

it can occupy multiple states at the same time.

może zajmować wiele stanów w tym samym czasie.

And with all the internal regulators of my brain damaged,

I ponieważ wszystkie wewnętrzne regulatory mojego mózgu były zniszczone,

I felt everything simultaneously.

czułem wszystko naraz.

But let's swivel around and look at me frontally.

Ale odwróćmy się i spójrzmy na mnie od przodu.

This is now flash-forward to the point in time

Teraz przenosimy się w przyszłość, do momentu,

where I've been discharged by the health system.

kiedy zostaję wypisany z systemu zdrowotnego.

Look into those eyes. I'm not able to focus those eyes.

Spójrzcie w te oczy. Nie jestem w stanie skupić na niczym wzroku.

I'm not able to follow a line of text in a book.

Nie jestem w stanie podążać wzrokiem za linią tekstu w książce.

But the system has moved me on

Ale system popchnął mnie dalej,

because, as my family started to discover,

ponieważ, jak zaczęła zauważać moja rodzina,

there is no long-term concept

nie istnieje żadna definicja długotrwałego leczenia

in the health care system.

w systemie opieki zdrowotnej.

Neurological damage, 10 years of rehab,

Uszkodzenie neurologiczne, 10 lat rehabilitacji,

requires a long-term perspective.

wymaga perspektywy długoterminowej.

But let's take a look behind my eyes.

Ale spójrzmy na to, co jest za moimi oczami.

This is a gamma radiation spec scan

To jest skan mózgu promieniami gamma,

that uses gamma radiation

który posługuje się promieniowaniem gamma,

to map three-dimensional function within the brain.

aby zobrazować funkcje mózgu w trójwymiarze.

It requires a laboratory to see it in three dimension,

To wymaga laboratorium, aby zobaczyć to w trzech wymiarach,

but in two dimensions I think you can see

ale w w dwóch wymiarach, myślę, że wciąż możecie dojrzeć

the beautiful symmetry and illumination

tę piękną symetrię i naświetlenie

of a normal mind at work.

normalnie funkcjonującego umysłu podczas pracy.

Here's my brain.

A to jest mój mózg.

That is the consequence of more than a third of the right side of my brain

To jest skutek tego, że więcej niż jedna trzecia prawej strony mojego mózgu

being destroyed by the stroke.

została zniszczona podczas wylewu.

So my family, as we moved forward

A więc moja rodzina, jak poszliśmy naprzód

and discovered that the health care system had moved us by,

i odkryliśmy, że zostaliśmy przeniesieni przez system opieki zdrowotnej,

had to try to find solutions and answers.

musiała wypróbowywać rozwiązania i znajdować odpowiedzi.

And during that process -- it took many years --

I podczas tego procesu -- zajęło to wiele lat --

one of the doctors said that my recovery, my degree of advance,

jeden z lekarzy powiedział, że mój powrót do zdrowia, stopień poprawy,

since the amount of head injury I'd suffered,

pomimo znacznego urazu głowy, którego doznałem

was miraculous.

był cudowny.

And that was when I started to write a book,

I to był właśnie czas, kiedy zacząłem pisać książkę,

because I didn't think it was miraculous.

ponieważ wcale nie uważałem, że ten powrót do zdrowia był cudem.

I thought there were miraculous elements,

Uważałem, że były elementy cudowne,

but I also didn't think it was right

ale zdawało mi się również, że to nie było w porządku,

that one should have to struggle and search for answers

że człowiek musi walczyć i szukać odpowiedzi,

when this is a pandemic within our society.

podczas gdy trwa pandemia w naszym społeczeństwie.

So from this experience of my recovery,

A więc z tego doświadczenia z mojego powrotu do zdrowia,

I want to share four particular aspects --

chciałbym się podzielić czterema poszczególnymi aspektami --

I call them the four C's of consciousness --

nazywam je Czterema Zasadami Świadomości --

that helped me grow my potential mind

które pomogły mi utworzyć mój potencjalny umysł

back towards the actual mind that I work with every day.

na wzór rzeczywistego umysłu, którym posługuję się pracując każdego dnia.

The first C is cognitive training.

Pierwsza zasada to trening poznawczy.

Unlike the smashed glass of my car,

W odróżnieniu od rozbitej szyby w moim samochodzie,

plasticity of the brain

plastyczność mózgu

means that there was always a possibility, with treatment,

oznacza, że zawsze istnieje możliwość, stosując terapię,

to train the brain

aby trenować mózg,

so that you can regain and raise your level of awareness and consciousness.

a więc możliwość odtworzenia i podniesienia poziomu świadomości.

Plasticity means that there was always

Plastyczność oznacza, że zawsze istnieje

hope for our reason --

nadzieja na nasz rozum --

hope for our ability to rebuild that function.

nadzieja na naszą zdolność odbudowania tej funkcji.

Indeed, the mind can redefine itself,

Naprawdę, umysł może zdefiniować się na nowo

and this is demonstrated by two specialists called Hagen and Silva

i to zostało udowodnione przez dwóch specjalistów: Hagen i Silva,

back in the 1970's.

w latach 70tych.

The global perspective

Ogólnie rzecz biorąc,

is that up to 30 percent of children in school

aż do 30 procent dzieci w wieku szkolnym

have learning weaknesses

ma problemy z nauką,

that are not self-correcting,

które nie mijają same,

but with appropriate treatment,

ale w trakcie odpowiedniej terapii

they can be screened for and detected and corrected

można ich poszukiwać, wykryć i korygować,

and avoid their academic failure.

i uniknąć porażki w szkole.

But what I discovered is it's almost impossible to find anyone

Jednak odkryłem, że jest praktycznie niemożliwe znalezienie kogokolwiek,

who provides that treatment or care.

kto zapewniałby tego typu terapią bądź opiekę.

Here's what my neuropsychologist provided for me

Tutaj jest to, co mój neuropsycholog zapewnił mi,

when I actually found somebody who could apply it.

kiedy właśnie znalazłem kogoś, kto mógłby zastosować tę terapię.

I'm not a doctor, so I'm not going to talk about the various subtests.

Nie jestem lekarzem, a więc nie będę wyjaśniał tych różnych testów.

Let's just talk about full-scale I.Q.

Omówmy jedynie pełną skalę IQ.

Full-scale I.Q. is the mental processing --

Pełna skala IQ pokazuje przetwarzanie poznawcze --

how fast you can acquire information,

jak szybko jest człowiek w stanie przyswoić informacje,

retain it and retrieve it --

zapamiętać i odtworzyć je --

that is essential for success in life today.

co jest ważne, aby osiągnąć sukces w dzisiejszym świecie.

And you can see here there are three columns.

I jak możecie zobaczyć, znajdują się tu trzy kolumny.

Untestable -- that's when I'm in my coma.

Niezmierzalny - to wówczas, kiedy przebywam w śpiączce.

And then I creep up to the point that I get a score of 79,

A potem wspinam się do punktu, kiedy osiągam wynik 79 punktów,

which is just below average.

który jest tuż poniżej średniej.

In the health care system, if you touch average, you're done.

W systemie opieki zdrowotnej, jeśli osiągniesz średnią, kończysz kurację.

That's when I was discharged from the system.

To właśnie wówczas ja zostałem wypisany.

What does average I.Q. really mean?

Co oznacza tak naprawdę średni iloraz IQ?

It meant that when I was given two and a half hours

To oznaczało, że kiedy dano mi 2,5 godziny

to take a test that anyone here

na zrobienie testu, który ktokolwiek na tej sali

would take in 50 minutes,

zrobiłby w 50 minut,

I might score an F.

mógłbym osiągnąć ocenę F.

This is a very, very low level

To jest bardzo, bardzo niski poziom potrzebny,

in order to be kicked out of the health care system.

aby zostać wyrzuconym z systemu opieki zdrowotnej.

Then I underwent cognitive training.

Później przeszedłem trening poznawczy.

And let me show you what happened to the right-hand column

I pozwólcie, że wam pokażę, co się stało z prawą kolumną,

when I did my cognitive training over a period of time.

kiedy przechodziłem terapią poznawczą przez jakiś okres czasu.

This is not supposed to occur.

To nie powinno mieć miejsca.

I.Q. is supposed to stabilize and solidify

IQ zwykle stabilizuje się i utrwala się

at the age of eight.

w wieku 8 lat.

Now the Journal of the National Medical Association

Obecnie, Journal of the National Medical Association (Czasopismo Narodowego Stowarzyszenia Medycznego)

gave my memoir a full clinical review,

zajęło się dokładnym badaniem moich wspomnień,

which is very unusual.

co jest bardzo niezwykłe.

I'm not a doctor. I have no medical background whatsoever.

Nie jestem lekarzem. Nie mam żadnego wykształcenia medycznego.

But they felt the evidences

Jednak oni uznali, że ważne dowody

that there was important, valuable information in the book,

oraz cenne informacje można znaleźć w tej książce

and they commented about it when they gave the full peer review to it.

i skomentowali to, kiedy wydali pełną naukową recenzję tej książki.

But they asked one question. They said, "Is this repeatable?"

Ale zadawali jedno pytanie. Spytali: "Czy to jest powtarzalne?"

That was a fair question

To jest bardzo dobre pytanie,

because my memoir was simply how I found solutions that worked for me.

ponieważ mój dziennik opisywał jedynie, w jaki sposób ja znalazłem rozwiązania, które mnie pomogły.

The answer is yes, and for the first time,

Odpowiedź brzmi: tak; i po raz pierwszy

it's my pleasure to be able to share two examples.

mam przyjemność podzielić się z wami dwoma przykładami.

Here's somebody, what they did as they went through cognitive training

Jest ktoś, kto również przeszedł terapię poznawczą

at ages seven and 11.

pomiędzy 7, a 11 rokiem życia.

And here's another person in, call it, high school and college.

A także jest inna osoba w, nazwijmy to, liceum albo college'u.

And this person is particularly interesting.

I przypadek tej osoby jest szczególnie interesujący.

I won't go into the intrascatter that's in the subtests,

Nie będę wyjaśniał wszystkich zawiłości, które są w testach,

but they still had a neurologic issue.

ale wspomnę, że również miało to podłoże neurologiczne.

But that person could be identified

Ale ta osoba mogłaby być zdiagnozowana

as having a learning disability.

jako mająca problemy z nauką.

And with accommodation, they went on to college

I z pewną pomocą, te osoby poszły na studia

and had a full life in terms of their opportunities.

i otworzyło się dla nich wiele możliwości.

Second aspect:

Drugi aspekt:

I still had crushing migraine headaches.

wciąż miałem miażdżące bóle migrenowe.

Two elements that worked for me here

Dwie rzeczy, które mi w tym wypadku pomogły, to

are -- the first is 90 percent, I learned, of head and neck pain

to, że jak odkryłem, 90 procent bólu głowy i szyi

is through muscular-skeletal imbalance.

jest spowodowane nierównowagą mięśniowo-kostną.

The craniomandibular system is critical to that.

Układ czaszkowo-żuchwowy jest krytyczny w tym przypadku.

And when I underwent it and found solutions,

I kiedy doświadczyłem tego, znalazłem rozwiązanie,

this is the interrelationship between the TMJ and the teeth.

że jest to współzależność pomiędzy stawem skroniowo-żuchwowym, a zębami.

Up to 30 percent of the population

Aż do 30 procent społeczeństwa

have a disorder, disease or dysfunction in the jaw

ma problemy, chorobę lub dysfunkcję żuchwy,

that affects the entire body.

które wpływa na całe ciało.

I was fortunate to find a dentist

Ja miałem szczęście, że znalazłem dentystę,

who applied this entire universe

który zastosował całą dostępną

of technology you're about to see

technologię, którą za moment poznacie,

to establish that if he repositioned my jaw,

aby ustalić, że jeśli moja żuchwa została przemieszczona,

the headaches pretty much resolved,

bóle głowy prawie ustąpiły,

but that then my teeth weren't in the right place.

ale moje zęby wciąż nie były w prawidłowej pozycji.

He then held my jaw in the right position

Lekarz wtedy utrzymał moją żuchwę w prawidłowej pozycji,

while orthodontically he put my teeth into correct alignment.

podczas gdy ortodontyczne ustawił moje zęby w ich właściwe położenie.

So my teeth actually hold my jaw in the correct position.

A więc de facto moje zęby utrzymywały moją żuchwę w prawidłowej pozycji.

This affected my entire body.

To wpłynęło na moje całe ciało.

If that sounds like a very, very strange thing to say

To brzmi pewnie bardzo bardzo dziwnie

and rather a bold statement --

i raczej jak jakieś zuchwałe stwierdzenie --

How can the jaw affect the entire body? --

jak żuchwa może wpływać na cały organizm? --

let me simply point out to you,

spróbuję to wam prosto wyjaśnić,

if I ask you tomorrow

jeśli poproszę was jutro,

to put one grain of sand between your teeth

abyście włożyli jedno ziarnko piasku pomiędzy zęby

and go for a nice long walk,

i poszli na przyjemny, długi spacer,

how far would you last

jak daleko doszlibyście,

before you had to remove that grain of sand?

zanim byście wyjęli to ziarnko piasku?

That tiny misalignment.

Takie małe niewyrównanie.

Bear in mind, there are no nerves in the teeth.

Weźcie pod uwagę, że w zębach nie ma żadnych nerwów.

That's why the same between the before and after that this shows,

To właśnie dlatego to samo pomiędzy tym, co przed tym i po tym, pokazuje,

it's hard to see the difference.

trudno zauważyć różnicę.

Now just trying putting a few grains of sand between your teeth

Teraz spróbujcie włożyć parę ziarenek piasku pomiędzy zęby

and see the difference it makes.

i zauważcie, jaką różnicę to robi.

I still had migraine headaches.

Wciąż miałem bóle migrenowe.

The next issue that resolved

Następną sprawą, którą została rozwiązana

was that, if 90 percent of head and neck pain

było to, że 90 procent bólu głowy i szyi

is caused by imbalance,

jest spowodowane przez nierównowagę,

the other 10 percent, largely --

pozostałe 10 procent, w większości --

if you set aside aneurysms, brain cancer

odkładając na bok sprawę tętniaków, raka mózgu

and hormonal issues --

i gospodarki hormonalnej --

is the circulation.

to układ krążenia.

Imagine the blood flowing through your body --

Wyobraźcie sobie, że krew przepływa przez wasze ciało --

I was told at UCLA Medical Center --

powiedziano mi w Centrum Medycznym Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles (UCLA) --

as one sealed system.

jak przez jeden szczelny system.

There's a big pipe with the blood flowing through it,

Jest tam wielka rura, przez którą płynie krew.

and around that pipe are the nerves

A wokół tej rury są nerwy,

drawing their nutrient supply from the blood.

czerpiące swoje składniki odżywcze z krwi.

That's basically it.

To właściwie tyle.

If you press on a hose pipe in a sealed system,

Jeśli naciśniesz na wąż ogrodowy w szczelnym obiegu,

it bulges someplace else.

wybrzuszy się w jakimś innym miejscu.

If that some place else where it bulges

Jeśli to jakieś inne miejsce, gdzie się wybrzuszy,

is inside the biggest nerve in your body, your brain,

znajduje się wewnątrz największego nerwu w waszym ciele, mózgu,

you get a vascular migraine.

dostaniecie migreny naczyniowej.

This is a level of pain that's only known

Jest taki poziom bólu, który jest znany

to other people who suffer vascular migraines.

tylko ludziom cierpiącym na migreny naczyniowe.

Using this technology,

Korzystając z tej technologii,

this is mapping in three dimensions.

to jest obrazowanie w trzech wymiarach.

This is an MRI MRA MRV,

To jest MRI MRA MRV (magnetyczny rezonans jądrowy, angiografia rezonansu magnetycznego, magnetyczny rezonans żył),

a volumetric MRI.

objętościowy rezonans magnetyczny .

Using this technology, the specialists at UCLA Medical Center

Korzystając z tej technologii, specjaliści w Centrum Medycznym Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles

were able to identify

byli w stanie określić,

where that compression in the hose pipe was occurring.

gdzie występuje to ściskanie w wężu ogrodowym.

A vascular surgeon removed most of the first rib on both sides of my body.

Chirurg naczyniowy usunął większą część pierwszych żeber po obu stronach mojego ciała.

And in the following months and years,

I w kolejnych miesiącach i latach

I felt the neurological flow of life itself returning.

czułem powracający przypływ życia.

Communication, the next C. This is critical.

Komunikacja, kolejna zasada. To jest bardzo ważne.

All consciousness is about communication.

Cała świadomość opiera się na komunikacji.

And here, by great fortune,

I w tym przypadku, z dużą dozą szczęścia,

one of my father's clients

jedna z klientek mojego ojca

had a husband who worked

miała męża, który pracował

at the Alfred Mann Foundation for Scientific Research.

w Fundacji Alfreda Manna zajmującej się badaniami naukowymi.

Alfred Mann is a brilliant physicist and innovator

Alfred Mann to wspaniały fizyk i innowator,

who's fascinated with bridging gaps in consciousness,

który jest zafascynowany łączeniem luk w świadomości,

whether to restore hearing to the deaf, vision to the blind

zarówno przywracając słuch głuchym, wzrok niewidomym,

or movement to the paralyzed.

czy też ruch sparaliżowanym.

And I'm just going to give you an example today

Podam wam dzisiaj jedynie przykład

of movement to the paralyzed.

przywrócenia ruchu sparaliżowanym.

I've brought with me, from Southern California,

Przywiozłem ze sobą, z Południowej Kalifornii,

the FM device.

przyrząd do fal FM.

This is it being held in the hand.

Jest on noszony w ręce.

It weighs less than a gram.

Waży mniej niż gram.

So two of them implanted in the body would weigh less than a dime.

A więc dwa takie wszczepione przyrządy ważyłyby mniej niż moneta dziesięciocentowa.

Five of them would still weigh less

Pięć takich ważyłoby wciąż mniej

than a rupee coin.

niż jedna rupia.

Where does it go inside the body?

W jakim miejscu się to wszczepia?

It has been simulated and tested to endure in the body corrosion-free

Przeprowadzana na tym symulacje i testy, tak by przetrwało w ciele bez korozji

for over 80 years.

przez ponad 80 lat.

So it goes in and it stays there.

A więc to jest wszczepiane i zostaje w ciele.

Here are the implantation sites.

Tutaj znajdują się miejsce wszczepień.

The concept that they're working towards -- and they have working prototypes --

Pomysł, nad którym teraz pracują -- i mają sprawne prototypy --

is that we placed it throughout the motor points of the body

zakłada, że są one zakładanie w miejscach ruchu w ciele,

where they're needed.

tam, gdzie są potrzebne.

The main unit will then go inside the brain.

Główna jednostka będzie następnie wszczepione do mózgu.

An FM device in the cortex of the brain, the motor cortex,

Przyrząd FM w korze mózgu, w korze ruchowej,

will send signals in real time

będzie wysyłał sygnały w czasie rzeczywistym

to the motor points in the relevant muscles

do miejsc ruchu w odpowiednich mięśniach,

so that the person will be able to move their arm, let's say, in real time,

tak, że osoba będzie w stanie ruszać ręką, powiedzmy, że w czasie rzeczywistym,

if they've lost control of their arm.

jeśli straciła kontrolę w ręce.

And other FM devices implanted in fingertips,

I inne przyrządy FM wszczepione w opuszkach palców

on contacting a surface,

na powierzchni stycznej,

will send a message back to the sensory cortex of the brain,

będą wysyłały sygnał zwrotny do kory czuciowej w mózgu,

so that the person feels a sense of touch.

a więc osoba będzie czuła dotyk.

Is this science fiction? No,

Czy to jest science-fiction? Nie.

because I'm wearing the first application of this technology.

Ponieważ ja noszę pierwszą wersję tej technologii.

I don't have the ability to control my left foot.

Nie mogę kontrolować mojej lewej stopy.

A radio device is controlling every step I take,

Urządzenie radiowe kontroluje każdy krok, który robię.

and a sensor picks up my foot for me

I czujnik podrywa moją stopę do góry za mnie

every time I walk.

za każdym razie, kiedy idę.

And in closing, I want to share

A na zakończenie, chciałbym się podzielić

the personal reason why this meant so much to me

moim prywatnym powodem, dlaczego to tak wiele znaczy dla mnie

and changed the direction of my life.

i zmieniło kierunek mojego życia.

In my coma, one of the presences I sensed

Podczas mojej śpiączki, jednym z odczuć, które miałem,

was someone I felt was a protector.

był ktoś, kto w moim odczuciu był moim obrońcą.

And when I came out of my coma, I recognized my family,

I kiedy wyszedłem ze śpiączki, rozpoznałem moją rodzinę,

but I didn't remember my own past.

ale nie pamiętałem własnej przeszłość.

Gradually, I remembered the protector was my wife.

Stopniowo, zacząłem pamiętać, że tym obrońcą była moja żona.

And I whispered the good news

I wyszeptałem tę dobrą wiadomość,

through my broken jaw, which was wired shut,

mając złamaną szczękę, która była unieruchomiona,

to my night nurse.

mojej nocnej pielęgniarce.

And the following morning, my mother came to explain

Następnego ranka moja mama przyszła wyjaśnić,

that I'd not always been in this bed, in this room,

że ja nie zawsze znajdowałem się w tym łóżku, w tym pokoju,

that I'd been working in film and television

że pracowałem w filmie i telewizji

and that I had been in a crash

i że miałem wypadek

and that, yes, I was married,

i że, tak, że byłem żonaty,

but Marcy had been killed instantly in the crash.

ale Marcy zginęła od razu w wypadku.

And during my time in coma,

I podczas mojego pozostawania w śpiączce,

she had been laid to rest in her hometown of Phoenix.

została pochowana w jej rodzinnym mieście Phoenix.

Now in the dark years that followed, I had to work out what remained for me

Potem w tych trudnych latach, które nastąpiły, musiałem zrozumieć, co ze mnie pozostało,

if everything that made today special was gone.

jeśli wszystko, co czyni dzień szczególnym już nie wróci.

And as I discovered these threats to consciousness

I jak odkryłem te zagrożenia dla świadomości

and how they are surrounding the world

i w jaki sposób one otaczają świat

and enveloping the lives of more and more people every day,

i wiszą one nad życiem coraz większej ilości ludzi każdego dnia,

I discovered what truly remained.

zdałem sobie sprawę, co tak naprawdę pozostało.

I believe that we can overcome the threats to our consciousness,

Wierzę, że możemy pokonać te zagrożenia dla naszej świadomości,

that the Human Show can stay on the air

że ludzkie show może pozostać na antenie

for millennia to come.

na kolejne tysiąclecia.

I believe that we can all rise and shine.

Wierzę, że możemy wszyscy powstać i promienieć.

Thank you very much.

Dziękuję Wam bardzo.

(Applause)

(oklaski)

Lakshmi Pratury: Just stay for a second. Just stay here for a second.

Lakshmi Pratury: Zaczekaj moment, zostań tu jeszcze przez moment.

(Applause)

(oklaski)

You know,

Wiecie,

when I heard Simon's --

kiedy usłyszałam o Simonie --

please sit down; I just want to talk to him for a second --

proszę, usiądź; Chcę tylko przez chwilę z nim porozmawiać --

when I read his book, I went to LA to meet him.

kiedy przeczytałam jego książkę, pojechałam do Los Angeles, żeby się z nim spotkać.

And so I was sitting in this restaurant,

A więc siedziałam w restauracji,

waiting for a man to come by

czekając na człowieka,

who obviously would have some difficulty ...

który oczywiście będzie miał pewne trudności...

I don't know what I had in my mind.

Sama nie wiem, co ja sobie myślałam.

And he was walking around.

I on wszedł, spacerował.

I didn't expect that person that I was going to meet

Nie spodziewałam się, że osoba, którą mam spotkać

to be him.

to on.

And then we met and we talked,

I wtedy się poznaliśmy i rozmawialiśmy

and I'm like, he doesn't look

i pomyślałam sobie, że on nie wygląda

like somebody who was built out of nothing.

na kogoś, kto został zbudowany z niczego.

And then I was amazed

I byłam wówczas zachwycona,

at what role technology played

jak ogromną rolę odegrała technologia

in your recovery.

w twoim powrocie do zdrowia.

And we have his book outside

I mamy jego książkę, na zewnątrz

in the bookshop.

w księgarni.

The thing that amazed me

Rzecz, która mnie najbardziej zdumiała

is the painstaking detail

to ta skrupulatność,

with which he has written

z jaką on opisuje

every hospital he has been to,

każdy szpital, w którym przebywał,

every treatment he got,

każdą kurację, którą przeszedł,

every near-miss he had,

każde "o mało brakowało"

and how accidentally he stumbled upon innovations.

i jak przypadkowo napotykał kolejne innowacje.

So I think this one detail

I myślę, że ten szczegół

went past people really quick.

umknął ludziom bardzo szybko.

Tell a little bit about what you're wearing on your leg.

Opowiedz trochę o tym, co masz na nodze.

Simon Lewis: I knew when I was timing this

Simon Lewis: Wiedziałem, jak mierzyłem czas,

that there wouldn't be time for me to do anything about --

że nie będzie wystarczająco dużo czasu, żebym zrobił cokolwiek z --

Well this is it. This is the control unit.

Dobrze, więc to jest to. To jest urządzenie do kontroli.

And this records every single step I've taken

I to zapisuje każdy krok, który zrobiłem

for, ooh, five or six years now.

od, ojej, od 5 czy 6 lat.

And if I do this, probably the mic won't hear it.

A jeśli nacisnę to, prawdopodobnie mikrofon tego nie wykryje,

That little chirp followed by two chirps is now switched on.

ten krótki dźwięk, a potem dwa sygnały, i teraz jest włączone.

When I press it again, it'll chirp three times,

Kiedy nacisnę to znowu, piśnie trzy razy.

and that'll mean that it's armed and ready to go.

I to oznacza, że jest przygotowany, żeby działać.

And that's my friend. I mean, I charge it every night.

I to jest właśnie mój przyjaciel. Wprawdzie muszę ładować go każdej nocy,

And it works. It works.

ale działa. To działa.

And what I would love to add because I didn't have time ...

I jeszcze chciałbym dodać, ponieważ nie miałem czasu wcześniej...

What does it do? Well actually, I'll show you down here.

Jak to działa? W sumie, mogę wam pokazać.

This down here, if the camera can see that,

Ten przycisk tutaj, jeśli kamera to w ogóle uchwyci,

that is a small antenna.

to jest taki mała antenka.

Underneath my heel, there is a sensor

Pod moją piętą znajduje się czujnik,

that detects when my foot leaves the ground --

który wykrywa kiedy odrywam stopę od ziemi --

what's called the heel lift.

to się nazywa podniesienie pięty.

This thing blinks all the time; I'll leave it out, so you might be able to see it.

To miga non-stop. Pokażę Wam, to może będziecie w stanie to zobaczyć.

But this is blinking all the time. It's sending signals in real time.

Ale to miga non-stop. Wysyła sygnały w czasie rzeczywistym.

And if you walk faster, if I walk faster,

I jeśli się idzie szybciej, jeśli ja idę szybciej,

it detects what's called the time interval,

to wyczuwa tzw. przedział czasowy,

which is the interval between each heel lift.

który jest odstępem pomiędzy każdym podniesieniem pięty.

And it accelerates the amount and level of the stimulation.

I wtedy to przyspiesza ilość i poziom stymulacji.

The other things they've worked on -- I didn't have time to say this in my talk --

Inną rzeczą, nad którą pracowano -- nie miałem czasu, żeby wspomnieć o tym w mojej prezentacji --

is they've restored functional hearing

jest sposób przywracania sprawnego słuchu

to thousands of deaf people.

tysiącom głuchym.

I could tell you the story: this was going to be an abandoned technology,

Mógłbym wam opowiedzieć taką historię: ta technologia miała być w sumie niewykorzystana,

but Alfred Mann met the doctor who was going to retire,

ale Alfred Mann spotkał się z doktorem, który miał właśnie odejść na emeryturę,

[Dr. Schindler.]

z doktorem Fisherem.

And he was going to retire -- all the technology was going to be lost,

I on właśnie miał odejść na emeryturę -- a cała technologia miała zostać zapomniana,

because not a single medical manufacturer would take it on

ponieważ żaden producent medyczny nie podjąłby się pracy z nią,

because it was a small issue.

ponieważ to była mało istotna sprawa.

But there's millions of deaf people in the world,

Ale na świecie są miliony głuchych ludzi

and the Cochlear implant has given hearing to thousands of deaf people now.

i implant ślimakowy umożliwił dotychczas słyszenie tysiącom niesłyszącym.

It works.

Działa.

And the other thing is they're working on artificial retinas for the blind.

A inną rzeczą, nad którą obecnie pracują, jest sztuczna siatkówka dla niewidomych.

And this, this is the implantable generation.

I to, to jest wszczepialny implant.

Because what I didn't say in my talk

Bo to, właściwie nie powiedziałem wcześniej,

is this is actually exoskeletal.

to jest pozaszkieletowy implant...

I should clarify that.

Powinienem to wyjaśnić.

Because the first generation is exoskeletal,

Ponieważ pierwszy typ to typ pozaszkieletowy,

it's wrapped around the leg,

który jest owinięty wokół nogi,

around the affected limb.

wokół uszkodzonej kończyny.

I must tell you, they're an amazing --

Muszę Wam powiedzieć, oni są niesamowici --

there's a hundred people who work in that building --

setka ludzi, która pracuje w tym budynku --

engineers, scientists,

inżynierowie, naukowcy,

and other team members -- all the time.

a także inni członkowie zespołu -- cały czas.

Alfred Mann has set up this foundation

Alfred Mann założył tę fundację,

to advance this research

aby czynić postępy w badaniach,

because he saw

ponieważ widział,

there's no way venture capital would come in for something like this.

że nie ma żadnych funduszy, które zostałyby przeznaczone na coś takiego.

The audience is too small.

Odbiorcy to zbyt mała grupa.

You'd think, there's plenty of paralyzed people in the world,

Pomyślelibyście, że jest mnóstwo sparaliżowanych ludzi na świecie,

but the audience is too small,

ale to jest zbyt mała grupa

and the amount of research, the time it takes,

i ilość badań, czas na nie potrzebny,

the FDA clearances,

cięcie kosztów w Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków,

the payback time is too long

czas zwrotu tej inwestycji jest zbyt długi,

for V.C. to be interested.

aby kapitał inwestycyjny był zainteresowany.

So he saw a need and he stepped in.

Więc on zauważył potrzebę i wkroczył.

He's a very, very remarkable man.

Jest bardzo, bardzo nadzwyczajnym człowiekiem.

He's done a lot of very cutting-edge science.

Okrył wiele krzyków techniki.

LP: So when you get a chance, spend some time with Simon.

LP: Więc jeśli będziecie mieli szansę, spędźcie trochę czasu z Simonem.

Thank you. Thank you.

Dziękuję. Dziękuję.

(Applause)

(oklaski)