How Vaccines Are Developed – and Why They’re Safe | Body Stuff with Dr. Jen Gunter | TED

For people who want to have a baby,

Tłumaczenie: Anna Sobota Korekta: Paulina Kaniewska

Osoby, które starają się o dziecko,

false messages about fertility can be especially powerful.

mogą być szczególnie podatne na dezinformację na temat płodności.

So I want to say upfront

Dlatego od razu zaznaczę,

that the COVID-19 vaccine is safe for fertility.

że szczepionka przeciw COVID-19 nie zagraża płodności.

[Body Stuff with Dr. Jen Gunter]

[Body Stuff z dr Jen Gunter]

The data on this is clear.

Statystyki jasno to pokazują.

COVID-19 vaccination saves lives for everyone,

Szczepionka przeciw COVID-19 ratuje życie wszystkim,

especially pregnant people and their babies.

zwłaszcza osobom w ciąży i noworodkom,

But the fog of the pandemic has made it extra challenging

ale przez pandemiczną mgłę informacyjną wyjątkowo trudno się przebić

to dispel the misinformation surrounding the COVID-19 vaccine.

i niełatwo jest dotrzeć do wiarygodnych źródeł informacji o szczepionkach.

So I want to address some of these worries

Pragnę odnieść się do niektórych z powszechnych obaw,

by talking about how a vaccine becomes a vaccine in the first place.

wyjaśniając, jak powstają szczepionki,

To show that each step of creating the vaccine

i pokazać, że na każdym etapie

is closely evaluated for safety.

są one dokładnie oceniane pod kątem bezpieczeństwa.

One of the early stages of vaccine development

Pierwszym etapem w procesie powstawania szczepionki

involves exploratory research.

jest etap badań eksploracyjnych.

In the case of the coronavirus that causes COVID-19,

W przypadku koronawirusa wywołującego COVID-19

researchers already had years of knowledge and insight to work from.

naukowcy mieli do dyspozycji dane gromadzone latami.

Scientists already knew a lot about other coronaviruses.

Wiedzieli już bardzo dużo o innych koronawirusach.

And because of knowledge sharing,

Dzięki wymianie wiedzy

they were able to simply download the virus’s genetic code off a website.

kod genetyczny wirusa mogli pobrać ze strony internetowej.

They were also able to take advantage

Mogli też wykorzystać osiągnięcia technologii szczepień mRNA,

of the advances made in mRNA vaccine technology,

which you might have heard about.

o której pewnie słyszeliście.

While mRNA vaccines are new to the public,

Chociaż szczepionki mRNA to dla społeczeństwa nowość,

researchers have been studying and working with them for decades.

naukowcy od dziesięcioleci prowadzą nad nimi badania.

I want to underscore this point.

Jest to fakt, który chcę mocno podkreślić.

One worry about the vaccine is that it felt rushed.

Mówiło się, że szczepionki powstawały w pośpiechu,

But while the COVID-19 vaccine was developed rapidly,

ale chociaż sama szczepionka powstała w ekspresowym tempie,

its creation was based on decades of research.

jej powstanie było poprzedzone dziesiątkami lat badań.

Once the exploratory stage is finished,

Po zakończeniu badań eksploracyjnych

researchers move on to the preclinical stage,

naukowcy przechodzą do etapu badań przedklinicznych,

where testing is done in petri dishes or on animals.

w których wykorzystuje się hodowle komórkowe oraz testy na zwierzętach.

The goal of preclinical tests is to see if the vaccine truly works

Badania przedkliniczne mają pokazać, czy szczepionka daje odporność na patogen,

on the pathogen --

in this case, the virus that causes COVID-19 --

w tym przypadku na wirus wywołujący COVID-19,

and also to test the safety of a vaccine.

oraz czy jest bezpieczna.

This is where researchers perform toxicity testing,

To wtedy przeprowadza się badania toksykologiczne szczepionki,

using a dosage far greater than what they might use in humans

stosując dawki wielokrotnie wyższe niż u ludzi, by ocenić jej bezpieczeństwo.

to make sure it's safe.

By testing on animals,

Testowanie na zwierzętach pozwala sprawdzić,

they're able to see if vaccines have any impact on functions

czy szczepionka ma wpływ na fizjologię,

like the reproductive system.

na przykład na układ rozrodczy.

You might be surprised to learn that the chemical signaling

Co ciekawe, przebieg sygnalizacji komórkowej

that happens in a rat uterus

zachodzącej w macicy samicy szczura i w macicy kobiety jest bardzo podobny.

is very similar to what happens in a human uterus.

Here's what's important.

A teraz ważna uwaga.

Researchers don’t move on from the preclinical testing phase

Badacze nie przechodzą z etapu badań przedklinicznych do następnego,

until they prove that the vaccine is unlikely to harm anyone.

dopóki nie udowodnią, że szczepionka nie zrobi nikomu krzywdy.

This is a rigorous process that goes through FDA approval.

Nad tym rygorystycznym procesem pieczę sprawuje

amerykańska Agencja Żywności i Leków, a po zatwierdzeniu przez FDA

Once the FDA approves,

the next step is the clinical development

szczepionka przechodzi do etapu testów klinicznych na ludziach.

or clinical trials, testing in humans, which is a three-phase process.

Przeprowadza się je w trzech fazach.

Phase one starts with a small group of people,

Faza pierwsza obejmuje małą grupę ludzi,

usually less than 100 very healthy adults.

zwykle mniej niż stu zdrowych pełnoletnich ochotników,

By phase three,

ale we wszystkich trzech fazach biorą udział tysiące,

researchers are working with thousands or even tens of thousands of people.

a nawet dziesiątki tysięcy osób.

Because of the urgency of COVID-19,

Ponieważ COVID-19 to palący problem,

researchers save time by overlapping these phases,

naukowcy zaoszczędzili czas i przeprowadzili te fazy jednocześnie,

using early data from each phase to design for the next.

używając wstępnych danych z jednej, aby opracować kolejną.

In other words, no steps were skipped.

Innymi słowy, żadna faza badań nie została pominięta.

Now, it's true that clinical trials for the COVID-19 vaccines

Prawdą jest, że w testach klinicznych szczepionek przeciw COVID-19

didn't include pregnant people, and that's not unusual.

nie brały udziału osoby w ciąży, ale nie jest to nietypowe.

Pregnant people are currently part of a protected class

Osoby w ciąży są obecnie grupą chronioną,

that typically aren't included in testing new vaccines or new drugs.

której nie włącza się do testów nowych leków i szczepionek.

I completely understand the worries around this,

Doskonale rozumiem, że może to budzić obawy,

but remember, testing in animals is a proven way to ensure vaccine safety.

ale pamiętajmy, że testy na zwierzętach

to sprawdzony sposób zapewnienia bezpieczeństwa szczepionki.

The preclinical data for the COVID-19 mRNA vaccine

Badania przedkliniczne szczepionki mRNA przeciw COVID-19

showed no impact on fertility in animals

nie wykazały jej wpływu na płodność u zwierząt,

that would lead researchers to suspect there would be issues with humans.

nie ma więc podstaw, żeby podejrzewać,

że zaburzenia płodności mogłyby wystąpić u ludzi.

Even after the vaccine has been approved by the FDA

Dopuszczenie do użytku i wprowadzenie jej do obrotu

and made available to the public, there's still work to be done.

nie kończy prac nad szczepionką.

These are called phase four trials,

Podczas czwartej fazy badań klinicznych

where researchers and regulatory agencies

naukowcy oraz organy regulacyjne śledzą długoterminowe działanie szczepionki.

track how the public responds to the vaccine long-term.

Monitoring side effects,

Monitorują jej skutki uboczne,

collecting and analyzing data from a much wider population.

zbierają i analizują dane dotyczące dużo większej liczby osób.

And now we have even more data to reassure us about fertility.

Na tym etapie mamy jeszcze większą liczbą dowodów,

że szczepionka nie wpływa na płodność.

After the COVID-19 vaccine was rolled out,

Po wprowadzeniu szczepionki do obiegu

there were reports online of people experiencing irregular periods

w internecie pojawiły się doniesienia o nieregularnych miesiączkach

or changes in their menstrual cycle.

i innych zmianach w cyklu menstruacyjnym.

This, understandably, made people nervous about a potential effect on fertility

Nic dziwnego, że zrodziło to obawy, że szczepionka wpływa na płodność

or an unknown effect of the vaccine.

lub ma jeszcze inne nieznane skutki.

We didn't have any data

Badania kliniczne nie dostarczyły żadnych danych na ten temat,

about irregular menstrual cycles from clinical trials to point to,

nie mamy się więc do czego odwołać. To problematyczne.

and that is problematic.

O takie dane nie byłoby jednak łatwo, biorąc pod uwagę tempo ich zbierania.

But given the rush to get the data,

it would have been hard to collect

because people would have had to track cycles before the vaccine.

Potrzeba byłoby osób, które śledziły cykl menstruacyjny przed zaszczepieniem się.

Differences people notice in their menstrual cycles are valid,

Zaburzeń miesiączkowania nie należy lekceważyć.

and it's scary and uncertain to notice a change in our bodies.

Co zrozumiałe, ich wystąpienie może powodować lęk i niepewność,

And because the endometrium,

a ponieważ błona śluzowa macicy, która złuszcza się podczas okresu,

the lining of the uterus that sheds during a period,

is part of our immune system,

to część układu odpornościowego,

it is theoretically possible a vaccine could have a temporary effect

teoretycznie szczepionka mogłaby mieć krótkotrwały wpływ na endometrium.

in the same way a vaccine causes temporary swelling in the lymph nodes

Analogicznie, szczepionka wywołuje niekiedy

przejściowy obrzęk węzłów chłonnych czy gorączkę.

for some people

or a temporary fever.

Researchers responded to the concerns raised online

Chcąc odnieść się do obaw, które pojawiły się w internecie,

and looked into data from almost 4,000 people

badacze przyjrzeli się danym pochodzącym od blisko 4000 osób

who tracked their cycles using an app

zapisujących swoje cykle w aplikacji.

and compared data from the vaccinated group

Porównali dane zaszczepionych z danymi niezaszczepionych.

to those who didn't get vaccinated.

On average,

U osób zaszczepionych długość cyklu zmieniła się średnio o mniej niż dzień.

the menstrual cycles of people who were vaccinated

varied in length by less than one day,

which is interesting but not medically significant

To ciekawe, ale nieistotne z medycznego punktu widzenia,

since normal menstrual cycles vary by up to seven days each cycle.

ponieważ długość prawidłowego cyklu może się wahać aż do siedmiu dni.

The only group that was more likely to show a meaningful difference

Jedyna grupa,

w której znaczące różnice w długości cyklu pojawiały się częściej,

in their menstrual cycle length

were those who received two doses of the vaccine in one cycle.

to osoby, które zaszczepiły się dwukrotnie podczas jednego cyklu.

Even then, what they observed was temporary.

Jednak nawet u nich zaobserwowane zmiany miały charakter przejściowy,

Their cycles went back to normal within three cycles.

a cykl tych osób wracał do normy w ciągu trzech miesięcy.

And we've continued to gather data.

Nie zaprzestaliśmy zbierania danych.

We now see the importance of vaccination for those who are pregnant

Wiemy już, jak ważne są szczepionki w przypadku osób w ciąży,

as the risk of mortality in pregnancy with COVID-19 is 1.6 percent.

ponieważ w tym stanie ryzyko zgonu z powodu COVID-19 wynosi 1,6%.

That's 22 times higher than the risk of mortality in pregnancy

To aż 22 razy więcej niż ryzyko zgonu w przypadku osoby w ciąży bez covida.

for those without COVID.

And unvaccinated mothers

Dla niezaszczepionych młodych matek i osób w ciąży

and pregnant people who do get COVID-19

zachorowanie na COVID-19 wiąże się z dużo większym ryzykiem hospitalizacji.

have a much higher chance of being admitted to the intensive care unit.

We also now have data showing

Mamy też dane, które mówią,

that infants from people vaccinated during pregnancy

że niemowlęta urodzone przez osoby zaszczepione w trakcie ciąży

do have antibodies to help protect them from COVID-19.

mają przeciwciała chroniące przed COVID-19.

If your goal is a healthy pregnancy,

Jeśli chcesz, żeby twoja ciąża była bezpieczna,

one of the best ways to achieve that is by getting vaccinated.

jedna z najlepszych rzeczy, jakie możesz zrobić, to zaszczepić się.

And we can have confidence

Możemy mieć pewność,

that the COVID-19 vaccines have been rigorously tested

że szczepienia przeciw COVID-19 zostały dokładnie przebadane,

and are being closely followed.

a skutki ich działania są bacznie monitorowane.