How America's public schools keep kids in poverty | Kandice Sumner

Tłumaczenie: Ewa Urbaniak Korekta: Barbara Guzik

I want to talk to you about my kids.

Chcę porozmawiać o moich dzieciach.

Now, I know everyone thinks that their kid is the most fantastic,

Wiem, że każdy twierdzi, że jego dziecko jest najlepszym

the most beautiful kid that ever lived.

i najpiękniejszym dzieckiem na świecie,

But mine really are.

ale moje naprawdę takie są.

(Laughter)

(Śmiech)

I have 696 kids,

Mam 696 dzieci.

and they are the most intelligent, inventive, innovative,

Są najinteligentniejszymi, najbardziej pomysłowymi, kreatywnymi

brilliant and powerful kids that you'll ever meet.

oraz najcudowniejszymi dziećmi, jakie kiedykolwiek poznaliście.

Any student I've had the honor of teaching in my classroom is my kid.

Każdy uczeń, którego miałam przyjemność uczyć, jest moim dzieckiem.

However, because their "real" parents aren't rich

Jednak z powodu biedy ich "prawdziwych" rodziców

and, I argue, because they are mostly of color,

i według mnie również z powodu koloru ich skóry

they will seldom get to see in themselves

rzadko widzą w sobie tę nieprzeciętność,

the awesomeness that I see in them.

którą ja w nich widzę.

Because what I see in them is myself --

Ponieważ widzę w nich siebie

or what would have been myself.

albo to, kim byłabym.

I am the daughter of two hardworking,

Jestem córką dwojga ciężko pracujących

college-educated, African-American parents

afroamerykańskich wykształconych rodziców,

who chose careers as public servants:

którzy zdecydowali się na pracę w służbie publicznej,

my father, a minister; my mother, an educator.

ojciec jako minister, mama - nauczycielka.

Wealth was never the primary ambition in our house.

Dobrobyt nigdy nie był najważniejszą wartością w naszym domu.

Because of this lack of wealth,

Z powodu braku dobrobytu

we lived in a neighborhood that lacked wealth,

żyliśmy w sąsiedztwie, gdzie też go brakowało

and henceforth a school system that lacked wealth.

i nie było go też w szkolnictwie.

Luckily, however, we struck the educational jackpot

Na szczęście wygraliśmy edukacyjny los na loterii

in a voluntary desegregation program

w wolontariackim programie desegregacji

that buses inner-city kids -- black and brown --

na dowóz dzieci czarno- i brązowoskórych,

out to suburban schools -- rich and white.

z miast do szkół na przedmieściach, dla bogatych i białych.

At five years old, I had to take an hour-long bus ride

Mając pięć lat, musiałam dojeżdżać godzinę

to a faraway place

do oddalonego miejsca,

to get a better education.

żeby zdobyć lepszą edukację.

At five years old, I thought everyone had a life just like mine.

Mając pięć lat, myślałam, że każdy ma takie życie jak ja.

I thought everyone went to school

Myślałam, że inni też chodzą do szkoły

and were the only ones using the brown crayons

i jako jedyni używają brązowych kredek,

to color in their family portraits,

żeby pokolorować portret rodziny,

while everyone else was using the peach-colored ones.

gdy pozostali używali kredek brzoskwiniowych.

At five years old, I thought everyone was just like me.

Mając pięć lat myślałam, że każdy jest taki jak ja.

But as I got older, I started noticing things, like:

Kiedy podrosłam, zaczęłam zauważać różne rzeczy.

How come my neighborhood friend don't have to wake up

Jak to jest, że moi koledzy nie muszą wstawać o piątej rano

at five o'clock in the morning,

and go to a school that's an hour away?

i jechać do szkoły oddalonej o godzinę jazdy?

How come I'm learning to play the violin

Jak to jest, że uczę się grać na skrzypcach,

while my neighborhood friends don't even have a music class?

kiedy moi koledzy z sąsiedztwa nie mają nawet zajęć z muzyki?

Why were my neighborhood friends learning and reading material

Dlaczego moi koledzy z sąsiedztwa uczyli się tego,

that I had done two to three years prior?

czego ja uczyłam się dwa lub trzy lata wcześniej?

See, as I got older,

Z biegiem czasu

I started to have this unlawful feeling in my belly,

coś w środku zaczęło mnie dręczyć,

like I was doing something that I wasn't supposed to be doing;

że robię coś, czego nie powinnam,

taking something that wasn't mine;

biorę coś, co nie należało do mnie,

receiving a gift,

dostaję prezent

but with someone else's name on it.

przeznaczony dla kogoś innego.

All these amazing things that I was being exposed to

Wszystkie te cudowne rzeczy, które stały na mojej drodze

and experiencing,

i których doświadczałam,

I felt I wasn't really supposed to have.

miałam wrażenie, że nie powinnam ich mieć.

I wasn't supposed to have a library, fully equipped athletic facilities,

Nie powinnam mieć biblioteki, w pełni wyposażonych obiektów sportowych

or safe fields to play in.

czy bezpiecznego miejsca do zabawy.

I wasn't supposed to have theatre departments

Nie powinnam korzystać ze scen teatralnych

with seasonal plays and concerts --

z sezonowymi przedstawieniami i koncertami,

digital, visual, performing arts.

sztukami digitalnymi, wizualnymi i widowiskowymi.

I wasn't supposed to have fully resourced biology or chemistry labs,

Nie powinnam mieć w pełni wyposażonych laboratoriów biologicznych i chemicznych,

school buses that brought me door-to-door,

autobusów, przewożących mnie od drzwi do drzwi,

freshly prepared school lunches

świeżo przygotowanych posiłków w szkole

or even air conditioning.

czy nawet klimatyzacji.

These are things my kids don't get.

Moje dzieci nie mają tych rzeczy.

You see, as I got older,

Z biegiem czasu

while I was grateful for this amazing opportunity

byłam coraz bardziej wdzięczna za tę niezwykłą możliwość,

that I was being given,

która była mi dana,

there was this ever-present pang of:

ale zawsze był ten ból:

But what about everyone else?

"Ale co z innymi?".

There are thousands of other kids just like me,

Tysiące dzieci takich jak ja

who deserve this, too.

również na to zasługują.

Why doesn't everyone get this?

Dlaczego każde z nich tego nie dostaje?

Why is a high-quality education only exclusive to the rich?

Czemu edukacja na wyższym poziomie jest dostępna tylko dla bogatych?

It was like I had some sort of survivor's remorse.

Czułam pewnego rodzaju wyrzuty sumienia.

All of my neighborhood friends were experiencing

Wszyscy moi przyjaciele doświadczali

an educational train wreck

edukacyjnej porażki,

that I was saved from through a bus ride.

przed którą zostałam uchroniona dzięki dojazdom autobusem.

I was like an educational Moses screaming,

Byłam niczym Mojżesz edukacji krzyczący:

"Let my people go ...

"Pozwólcie moim ludziom

to high-quality schools!"

chodzić do szkół na wyższym poziomie!".

(Laughter)

(Śmiech)

I'd seen firsthand how the other half was being treated and educated.

Sama widziałam, jak inni byli traktowani i kształceni.

I'd seen the educational promised land,

Widziałam edukacyjną Ziemię Obiecaną

and I could not for the life of me justify the disparity.

i za nic nie mogłam usprawiedliwić tych różnic.

I now teach in the very same school system from which I sought refuge.

Uczę teraz w tym samym systemie, z którego szukałam ucieczki.

I know firsthand the tools that were given to me as a student,

Osobiście znam narzędzia, które były mi dane jako uczennicy,

and now as a teacher, I don't have access to those same tools

ale jako nauczycielka nie mam do nich dostępu

to give my students.

i nie mogę dać ich moim uczniom.

There have been countless nights when I've cried in frustration,

Wiele razy płakałam w nocy z frustracji,

anger

ze złości

and sorrow,

i z żalu,

because I can't teach my kids the way that I was taught,

bo nie mogę uczyć moich dzieci tak, jak sama byłam uczona,

because I don't have access to the same resources or tools

bo nie mam dostępu do tych samych źródeł i narzędzi,

that were used to teach me.

które były używane w mojej edukacji.

My kids deserve so much better.

Moje dzieci zasługują na więcej.

We sit and we keep banging our heads against this term:

Ciągle próbujemy walczyć z określeniem:

"Achievement gap, achievement gap!"

"Braki edukacyjne".

Is it really that hard to understand

Czy naprawdę trudno jest zrozumieć,

why these kids perform well and these kids don't?

dlaczego jedne dzieci mają lepsze wyniki, a inne gorsze?

I mean, really.

Naprawdę?

I think we've got it all wrong.

Myślę, że źle na to patrzymy.

I think we,

Myślę, że powinniśmy,

as Gloria Ladson-Billings says,

jak mówi Gloria Ladson-Billings,

should flip our paradigm and our language and call it what it really is.

powinniśmy zmienić nasz paradygmat oraz język

i nazwać to po imieniu.

It's not an achievement gap;

To nie braki edukacyjne,

it's an education debt,

ale dług edukacyjny,

for all of the foregone schooling resources that were never invested

z powodu braku inwestycji w zasoby szkolne

in the education of the black and brown child over time.

w edukacji czarno- i brązowoskórych.

A little-known secret in American history

Mało znanym sekretem w historii Ameryki jest to,

is that the only American institution created specifically for people of color

że jedyną amerykańską instytucją stworzoną specjalnie dla czarnych

is the American slave trade --

jest amerykański rynek niewolników.

and some would argue the prison system,

Niektórzy zaliczają też system więziennictwa,

but that's another topic for another TED Talk.

ale to jest temat na inną prelekcję TED.

(Laughter)

(Śmiech)

The public school system of this country was built, bought and paid for

System szkół publicznych tego kraju został stworzony, kupiony i opłacany

using commerce generated from the slave trade and slave labor.

z pieniędzy pochodzących z handlu i pracy niewolników.

While African-Americans were enslaved and prohibited from schooling,

Kiedy zniewolono Afroamerykanów i zablokowano im dostęp do szkół,

their labor established the very institution

władza stworzyła instytucję,

from which they were excluded.

z której zostali wykluczeni.

Ever since then, every court case, educational policy, reform,

Od tego czasu każda rozprawa sądowa, polityka edukacyjna i reformy

has been an attempt to retrofit the design,

były próbą udoskonalenia systemu.

rather than just stopping and acknowledging:

A należało zatrzymać się i przyznać,

we've had it all wrong from the beginning.

że od samego początku robiliśmy wszystko źle.

An oversimplification of American educational history.

Uproszczenie amerykańskiej historii edukacyjnej.

All right, just bear with me.

Proszę o cierpliwość.

Blacks were kept out -- you know, the whole slavery thing.

Czarni byli trzymani z daleka, sami wiecie, całe to niewolnictwo.

With the help of philanthropic white people,

Przy pomocy filantropijnych białych

they built their own schools.

zbudowali swoje własne szkoły.

Separate but equal was OK.

Zasada "oddzielnie ale po równo" była OK.

But while we all know things were indeed separate,

Ale choć wszystko było oddzielne,

they were in no ways equal.

w żadnym wypadku nie było równe.

Enter Brown v. the Board of Education of Topeka, Kansas in 1954;

Sprawa Brown przeciwko Komisji Edukacji miasta Topeka, Kansas 1954.

legal separation of the races is now illegal.

Od tego momentu segregacja rasowa została zdelegalizowana.

But very few people pay attention to all of the court cases since then,

Mało kto zwracał uwagę na sprawy sądowe,

that have undone the educational promised land for every child

które niweczyły edukacyjną Ziemię Obiecaną dla każdego dziecka,

that Brown v. Board intended.

którą zakładała sprawa Brown przeciw Komisji.

Some argue that today our schools are now more segregated

Niektórzy twierdzą, że dziś w szkołach jest większa segregacja

than they ever were before we tried to desegregate them in the first place.

niż przed próbą desegregacji.

Teaching my kids about desegregation, the Little Rock Nine,

Ucząc dzieci o desegregacji, sprawie "Dziewiątki z Little Rock"

the Civil Rights Movement,

czy ruchu praw obywatelskich,

is a real awkward moment in my classroom,

dochodzi do niezręcznych sytuacji w klasie,

when I have to hear the voice of a child ask,

kiedy słyszę, jak dziecko pyta:

"If schools were desegregated in 1954,

"Skoro zniesiono segregację szkół w 1954 roku,

how come there are no white kids here?"

to dlaczego nie ma tu białych dzieci?".

(Laughter)

(Śmiech)

These kids aren't dumb.

Te dzieci nie są głupie.

They know exactly what's happening,

Doskonale wiedzą, co się dzieje,

and what's not.

a co nie.

They know that when it comes to schooling,

Wiedzą, że jeśli chodzi o szkolnictwo,

black lives don't matter

to życie czarnych nie ma znaczenia

and they never have.

i nigdy nie miało.

For years, I tried desperately to cultivate in my kids a love of reading.

Całe lata desperacko próbowałam kultywować w moich dzieciach

miłość do czytania.

I'd amassed a modest classroom library

Zgromadziłam niewielką bibliotekę klasową

of books I'd accumulated from secondhand shops,

pełną książek, które znalazłam w antykwariatach,

thrift stores, attics -- you know.

sklepach charytatywnych czy na strychach.

But whenever I said those dreadful words,

Ale za każdym razem, kiedy mówiłam te okropne słowa:

"Take out a book and read,"

"Weź książkę i ją przeczytaj"

you'd think I'd just declared war.

można pomyśleć, że wypowiadałam wojnę.

It was torture.

To była tortura.

One day,

Pewnego dnia

after I'd heard about this website called DonorsChoose,

usłyszałam o stronie zwanej DonorsChoose,

where classroom teachers create wish lists

gdzie nauczyciele tworzą listy rzeczy,

of items they need for their classroom

których potrzebują do swojej klasy,

and anonymous donors fulfill them,

a anonimowi darczyńcy realizują je.

I figured I'd go out on a limb and just make a wish list

Doszłam do wniosku, że nie mam nic do stracenia

i zrobię listę książek wymarzonej biblioteki nastolatków.

of the teenager's dream library.

Over 200 brand-new books were sent to my room piece by piece.

Ponad 200 nowiutkich książek zostało przysłanych do mojego pokoju.

Every day there were new deliveries and my kids would exclaim with glee,

Codziennie dochodziły nowe paczki, a moje dzieci reagowały podnieceniem:

"This feels like Christmas!"

"To prawie jak święta!".

(Laughter)

(Śmiech)

Then they'd say,

Wtedy mówiły:

"Ms. Sumner, where did these books come from?"

"Pani Sumner, skąd pochodzą wszystkie te książki?".

And then I'd reply,

A ja odpowiadałam:

"Strangers from all over the country wanted you to have these."

"Obcy ludzie z całego kraju chcieli, żebyście je dostali".

And then they'd say, almost suspiciously,

A one mówiły z pewnym powątpiewaniem:

"But they're brand-new."

"Ale one są nowiuteńkie".

(Laughter)

(Śmiech)

To which I'd reply,

Na co ja odpowiadałam:

"You deserve brand-new books."

"Zasługujecie na nowe książki".

The whole experience hit home for me when one of my girls,

Jedna z dziewczynek trafnie opisała tę sytuację,

as she peeled open a crisp paperback said,

kiedy odpakowując szeleszczący papier powiedziała:

"Ms. Sumner -- you know, I figured you bought these books,

"Pani Sumner, pomyślałam, że to pani kupiła te książki,

'cause you teachers are always buying us stuff.

bo nauczyciele zawsze kupują nam różne rzeczy.

But to know that a stranger, someone I don't even know,

Ale jeśli ktoś obcy, kogo nawet nie znam,

cares this much about me

tak bardzo troszczy się o mnie,

is pretty cool."

to naprawdę super".

Knowing that strangers will take care of you

Korzystanie z pomocy obcych ludzi to przywilej,

is a privilege my kids aren't afforded.

którego moje dzieci nie doświadczały.

Ever since the donation,

Od czasu tej akcji

there has been a steady stream of kids signing out books to take home,

mnóstwo dzieci wypożycza książki do domu,

and then returning them with the exclamation,

a później zwracają je, mówiąc:

"This one was good!"

"Ta była dobra!".

(Laughter)

(Śmiech)

Now when I say, "Take out a book and read,"

Teraz kiedy mówię: "Weź książkę i ją przeczytaj"

kids rush to my library.

dzieci gnają do mojej biblioteki.

It wasn't that they didn't want to read,

Nie chodziło o to, że nie chciały czytać.

but instead, they'd gladly read if the resources were there.

Czytałyby z wielką chęcią, jeśli byłyby odpowiednie zasoby.

Institutionally speaking,

Patrząc na szkołę jako na instytucję,

our public school system has never done right by the black and brown child.

system szkolnictwa publicznego nigdy nie był dobry dla kolorowych dzieci.

We keep focusing on the end results

Skupiamy się na efektach końcowych,

or test results,

wynikach testów

and getting frustrated.

i denerwujemy się.

We get to a catastrophe and we wonder,

Dochodzi do katastrofy i zastanawiamy się:

"How did it get so bad? How did we get here?"

"Dlaczego poszło tak źle? Jak do tego doszło?".

Really?

Naprawdę?

If you neglect a child long enough,

Jeśli przez długi czas zaniedbuje się dziecko,

you no longer have the right to be surprised

to nie można się dziwić,

when things don't turn out well.

kiedy sprawy nie układają się dobrze.

Stop being perplexed

Przestańcie się zastanawiać,

or confused

zdumiewać

or befuddled

i gdybać

by the achievement gap,

nad brakami edukacyjnymi,

the income gap,

brakiem dochodów,

the incarceration rates,

statystykami przestępczymi

or whatever socioeconomic disparity is the new "it" term for the moment.

czy nad czymkolwiek określanym obecnie jako rozbieżność socjoekonomiczna.

The problems we have as a country

Nasze narodowe problemy,

are the problems we created as a country.

to problemy stworzone przez nasze państwo.

The quality of your education is directly proportionate

Jakość edukacji jest wprost proporcjonalna

to your access to college,

do dostępu na studia,

your access to jobs,

dostępu do miejsc pracy,

your access to the future.

dostępu do przyszłości.

Until we live in a world where every kid can get a high-quality education

Dopóki nie żyjemy w świecie,

w którym każde dziecko ma dostęp do szkolnictwa wyższego,

no matter where they live,

bez względu na to, gdzie żyje

or the color of their skin,

i jaki ma kolor skóry,

there are things we can do on a macro level.

są rzeczy, które możemy zrobić w skali makro.

School funding should not be decided by property taxes

Budżet szkoły nie powinien zależeć od wielkości podatku od nieruchomości

or some funky economic equation

albo od zawirowanych równań ekonomicznych,

where rich kids continue to benefit from state aid,

gdzie bogate dzieci korzystają z pomocy państwa,

while poor kids are continuously having food and resources

podczas gdy biednym dzieciom non stop

odejmuje się jedzenie i środki od ust.

taken from their mouths.

Governors, senators, mayors, city council members --

Gubernatorzy, senatorzy, burmistrzowie, członkowie rad miasta,

if we're going to call public education public education,

jeśli edukacja publiczna ma być nazywana edukacją publiczną,

then it should be just that.

to właśnie taka powinna być.

Otherwise, we should call it what it really is:

W innym razie powinniśmy nazywać ją:

poverty insurance.

ubezpieczenie biedy.

"Public education:

"Edukacja publiczna:

keeping poor kids poor since 1954."

od 1954 roku dba, żeby biedne dzieci były biedne".

(Laughter)

(Śmiech)

If we really, as a country, believe that education is the "great equalizer,"

Jeżeli naprawdę jako kraj twierdzimy, że edukacja jest "wielką równością",

then it should be just that: equal and equitable.

to powinna być właśnie taka: równa i traktująca wszystkich równo.

Until then, there's no democracy in our democratic education.

Inaczej nie ma mowy o demokracji w naszej demokratycznej edukacji.

On a mezzo level:

Na poziomie mezostrukturalnym:

historically speaking, the education of the black and brown child

historycznie rzecz ujmując, edukacja czarnych i brązowych dzieci

has always depended on the philanthropy of others.

od zawsze zależała od filantropii innych.

And unfortunately, today it still does.

Niestety nadal tak jest.

If your son or daughter or niece or nephew or neighbor

Jeśli twój syn, córka, siostrzenica, siostrzeniec czy sąsiad

or little Timmy down the street

albo mały Tommy z drugiego końca ulicy

goes to an affluent school,

chodzi do bogatej szkoły,

challenge your school committee to adopt an impoverished school

rzuć wyzwanie komitetowi szkolnemu, żeby zaadoptowali biedną szkołę

or an impoverished classroom.

czy jedną z biedniejszych klas.

Close the divide by engaging in communication

Zakończ ten podział, włączając się w komunikację

and relationships that matter.

oraz powiązania, które są ważne.

When resources are shared,

Jeśli środki są wspólne,

they're not divided;

to nie są dzielone,

they're multiplied.

ale pomnażane.

And on a micro level:

Na poziomie mikrostrukturalnym:

if you're a human being,

jeżeli jesteś człowiekiem,

donate.

daj coś od siebie.

Time, money, resources, opportunities --

Czas, pieniądze, środki, szanse,

whatever is in your heart.

cokolwiek posiadasz w sercu.

There are websites like DonorsChoose

Są strony internetowe, jak DonorsChoose,

that recognize the disparity

na których dysproporcje są zauważane

and actually want to do something about it.

i chętnie udzielana jest pomoc.

What is a carpenter with no tools?

Kim jest cieśla bez narzędzi?

What is an actress with no stage?

Co to za aktorka, która nie ma sceny?

What is a scientist with no laboratory?

Co to za naukowiec bez laboratorium?

What is a doctor with no equipment?

Co to za lekarz bez sprzętu?

I'll tell you:

Powiem wam:

they're my kids.

to są moje dzieci.

Shouldn't they be your kids, too?

Czy nie powinny być też waszymi?

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)