The Akune brothers: Siblings on opposite sides of war - Wendell Oshiro

Gia đình Akune: Anh em một nhà ở hai bờ chiến tuyến - Wendell Oshiro

Translator: Loan Nguyen

There are many stories that can be told about World War II,

Có nhiều câu chuyện được kể về Thế Chiến II,

from the tragic to the inspring.

từ thê thảm đến cả lôi cuốn.

But perhaps one of the most heartrending experiences

Nhưng có lẽ một trong những câu chuyện xúc động nhất

was that of the Akune family,

là câu chuyện của nhà Akune,

divided by the war against each other and against their own identities.

một gia đình bị chia cắt bởi chiến tranh và trở thành đối địch.

Ichiro Akune and his wife Yukiye

Ichiro Akune và vợ là Yukiye

immigrated to America from Japan in 1918

nhập cư vào Hoa Kỳ từ Nhật Bản vào năm 1918

in search of opportunity,

để tìm kiếm cơ hội mới,

opening a small grocery store in central California

họ mở một tiệm tạp hoá nhỏ ở trung tâm California

and raising nine children.

và nuôi chín người con.

But when Mrs. Akune died in 1933,

Nhưng khi bà Akune mất vào năm 1933,

the children were sent to live with relatives in Japan,

bọn trẻ được gửi về cho người thân ở Nhật,

their father following soon after.

và bố của chúng cũng theo sau.

Though the move was a difficult adjustment

Dù lần di cư này khá khó khăn

after having been born and raised in America,

khi bọn trẻ được sinh ra và nuôi dạy ở Mỹ,

the oldest son, Harry, formed a close bond with his grand uncle,

cậu con cả Harry đã trở nên thân thiết với bác cả,

who taught him the Japanese language, culture and values.

người bác dạy cậu tiếng Nhật, cũng như văn hoá và giá trị của người Nhật.

Nevertheless, as soon as Harry and his brother Ken

Tuy nhiên, khi Harry và cậu em Ken

were old enough to work,

trưởng thành và bắt đầu đi làm,

they returned to the country they considered home,

họ trở về đất nước mà họ luôn coi là nhà

settling near Los Angeles.

và sinh sống gần Los Angeles.

But then, December 7, 1941, the attack on Pearl Harbor.

Nhưng, ngày 7 tháng 12 năm 1941, chiến dịch Trân Châu Cảng bùng nổ

Now at war with Japan,

châm ngòi chiến tranh Mỹ - Nhật,

the United States government did not trust the loyalty

chính phủ Mỹ đã không thể tin tưởng vào lòng trung thành

of those citizens who had family or ancestral ties to the enemy country.

của những người dân có gia đình hoặc tổ tiên thuộc phe địch.

In 1942, about 120,000 Japanese Americans living on the West Coast

Năm 1942, khoảng 120000 người Mỹ gốc Nhật sống ở West Coast

were stripped of their civil rights

đã bị tước bỏ quyền công dân

and forcibly relocated to internment camps,

và bị ép chuyển tới sống ở những trại tạm giam,

even though most of them, like Harry and Ken, were Nisei,

dù rằng đa số bọn họ, cũng như Harry và Ken là những Nisei,

American or dual citizens who had been born in the US

tức người Mỹ hay người đồng quốc tịch sinh ra ở Mỹ

to Japanese immigrant parents.

có cha mẹ là người Nhật di cư sang.

The brothers not only had very limited contact with their family in Japan,

Anh em nhà này hiếm khi liên lạc về gia đình ở Nhật,

but found themselves confined to a camp in a remote part of Colorado.

nhưng cũng bị bắt giam tại một nơi xa xôi của Colorado.

But their story took another twist

Câu chuyện của họ có thêm nút thắt mới

when recruiters from the US Army's military intelligence service

khi phòng tình báo Mỹ cần chiêu mộ người

arrived at the camp looking for Japanese-speaking volunteers.

và đến trại tạm giam tìm tình nguyện viên biết nói tiếng Nhật.

Despite their treatment by the government,

Dù bị chính phủ đối xử tệ bạc,

Harry and Ken jumped at the chance to leave the camp

Harry và Ken quyết nắm bắt cơ hội này để rời khỏi trại giam

and prove their loyalty as American citizens.

và chứng tỏ lòng trung thành với người Mỹ.

Having been schooled in Japan,

Từng đi học ở Nhật,

they soon began their service,

họ bắt đầu vào nhiệm vụ,

translating captured documents,

dịch những văn bản được thu thập,

interrogating Japanese soldiers,

thẩm vấn lính Nhật,

and producing Japanese language propaganda

và tuyên truyền thông điệp tiếng Nhật

aimed at persuading enemy forces to surrender.

nhằm thuyết phục kẻ thù đầu hàng.

The brothers' work was invaluable to the war effort,

Công việc của họ là vô giá đối với nỗ lực trong cuộc chiến

providing vital strategic information

với việc cung cấp những thông tin chiến lược

about the size and location of Japanese forces.

về quy mô và địa điểm của lực lượng quân đội Nhật.

But they still faced discrimination and mistrust from their fellow soldiers.

Nhưng họ vẫn chịu sự kỳ thị và nghi ngờ từ đồng đội.

Harry recalled an instance

Harry nhớ lại có lần

where his combat gear was mysteriously misplaced

khi vũ khí của anh biến mất một cách kỳ lạ

just prior to parachuting into enemy territory,

ngay trước lúc nhảy dù vào lãnh địa của địch,

with the white officer reluctant to give him a weapon.

người chỉ huy da trắng đã tỏ ra do dự khi đưa vũ khí mới cho anh.

Nevertheless, both brothers continued to serve loyally

Tuy nhiên, anh em họ tiếp tục cống hiến

through the end of the war.

cho đến khi chiến tranh kết thúc.

But Harry and Ken were not the only Akune brothers fighting in the Pacific.

Nhưng nhà Akune không chỉ có Harry và Ken tham gia cuộc chiến.

Unbeknownst to them, two younger brothers,

Họ không biết rằng, hai cậu em nhỏ

the third and fourth of the five Akune boys,

thứ ba và thứ tư trong năm anh em trai nhà Akune

were serving dutifully in the Imperial Japanese Navy,

cũng đang phục vụ cho Quân đội Hoàng gia Nhật,

Saburo in the Naval Airforce,

Saburo thuộc lực lượng Thuỷ Hải Quân,

and 15-year-old Shiro as an orientation trainer for new recruits.

còn Shiro 15 tuổi là huấn luyện viên của các tân binh.

When the war ended, Harry and Ken served in the allied occupational forces

Khi chiến tranh kết thúc, Harry và Ken phục vụ cho các thế lực đồng minh

and were seen as traitors by the locals.

và bị xem như những kẻ phản bội đất nước.

When all the Akune brothers gathered at a family reunion

Khi anh em Akune đoàn tụ

in Kagoshima for the first time in a decade,

tại Kagoshima lần đầu tiên sau một thập kỷ,

it was revealed that the two pairs had fought on opposing sides.

họ mới biết rằng hai bên đã đối đầu nhau.

Tempers flared and a fight almost broke out

Họ nổi giận và đánh nhau

until their father stepped in.

đến khi người bố ra mặt.

The brothers managed to make peace

Sau đó anh em họ giảng hoà,

and Saburo and Shiro joined Harry and Ken in California,

Saburo và Shiro về sống với Harry và Ken ở California

and later fought for the US Army in Korea.

và cùng nhập ngũ quân đội Mỹ trong cuộc chiến ở Triều Tiên.

It took until 1988 for the US government

Mãi đến năm 1988, chính phủ Mỹ

to acknowledge the injustice of its internment camps

mới thừa nhận sự bất công của những trại giam ngày xưa

and approve reparations payments to survivors.

và đền bù cho những nạn nhân.

For Harry, though, his greatest regret was not having the courage

Đối với Harry, tiếc nuối lớn nhất của ông là đã không đủ dũng khí

to thank his Japanese grand uncle who had taught him so much.

để cảm ơn người bác Nhật Bản đã dạy dỗ mình nhiều điều.

The story of the Akune brothers is many things:

Câu chuyện nhà Akune để lại nhiều điều:

a family divided by circumstance,

một gia đình tình cờ bị chia rẽ,

the unjust treatment of Japanese Americans,

sự đối xử bất công đối với người Mỹ gốc Nhật,

and the personal struggle of reconciling two national identities.

và những nỗ lực cá nhân để hòa hợp hai danh tính, sắc tộc.

But it also reveals a larger story about American history:

Nhưng nó cũng tiết lộ một câu chuyện lớn hơn về lịch sử Mỹ:

the oppression faced by immigrant groups and their perseverance in overcoming it.

sự áp bức mà người nhập cư phải chịu đựng và họ đã kiên nhẫn thế nào để vượt qua.