Why do we have to wear sunscreen? - Kevin P. Boyd

Tại sao chúng ta phải bôi kem chống nắng? - Kevin P. Boyd

Translator: Hang Phan Reviewer: Nhu PHAM

Most of us think of the Sun as our friend.

Hầu hết chúng ta đều xem mặt trời là bạn.

It helps plants grow,

Nó giúp cây cối phát triển,

keeps us warm,

sưởi ấm chúng ta,

and who doesn't love to lie on the beach on a sunny day?

và ai lại chẳng thích nằm trên bãi biển vào một ngày nắng cơ chứ?

But for all of it's good qualities,

Nhưng ngoài những điểm tốt đó,

the Sun can also be harmful in large amounts.

mặt trời cũng có thể gây hại rất lớn.

That's why we invented sunscreen.

Đó là lí do chúng ta phát minh ra kem chống nắng.

The purpose of sunscreen is to shield the body

Mục đích của kem chống nắng là bảo vệ cơ thể

from the Sun's ultraviolet rays,

khỏi tia cực tím,

which have several harmful effects,

vốn có một vài tác hại,

including sunburn,

bao gồm sạm nắng,

aging,

and skin cancer promotion.

lão hóa,

và thúc đẩy ung thư da.

These rays are separated

Những tia này được phân chia

by their different wave lengths,

dựa trên những bước sóng khác nhau

into types such as UVA

thành các loại như UVA

and UVB,

và UVB,

which exert a variety of effects in the skin

đều ít nhiều gây ảnh hưởng lên làn da

due to the absorption patterns of chromophores,

do sự hấp thụ các mẫu chất chromophore,

the parts of the molecules

các phần của những phân tử

responsible for their color.

chịu trách nhiệm tạo màu.

The primary two chromophores are hemoglobin,

Có 2 loại choromophore chính là hemoglobin,

found in our red blood cells,

được tìm thấy trong các huyết cầu,

and melanin, which gives our skin its pigment.

và melanin, tạo nên sắc tố da.

We know that UVB rays cause the skin to burn.

Chúng ta biết rằng tia UVB làm cháy da.

The role of UVA rays is less well understood

Còn vai trò của tia UVA lại ít được thấy rõ

and appears to have an effect

và chúng xuất hiện để tác động vào

on our tanning response,

phản ứng của da trước sự sạm nắng,

carcinogenesis,

các chất gây ung thư

and aging.

và lão hóa.

So, how does the sunscreen protect us from these rays?

Vậy, làm thế nào mà kem chống nắng lại bảo vệ được chúng ta khỏi những tia này?

There are two basic types of sunscreen,

Có hai loại kem chống nắng cơ bản

physical and chemical blockers.

chống nắng vật lý và chống nắng hóa học.

Physical blockers, like zinc oxide

Các chất chống nắng vật lý như chất zinc ôxít

or titanium dioxide,

hay titanum điôxít

reflect the Sun's rays by acting as a physical barrier.

phản xạ lại các tia mặt trời bằng cách hoạt động như một lớp bảo vệ cơ thể

If you've seen lifeguards with noses covered in white,

Nếu bạn đã từng thấy người cứu hộ với cái mũi màu trắng,

then you know what this looks like.

thì bạn sẽ hình dung được điều này như thế nào.

The same ingredients are primary components

Những thành phần tương tự là thành phần chính

of diaper creams,

của kem dưỡng ẩm,

where the goal is also to create a physical barrier.

mà mục đích cũng là để tạo ra một lớp bảo vệ vật lý.

Historically, they haven't always been easy to apply

Chúng không phải bao giờ cũng dễ bôi

and were conspicuously visible on the skin,

và có thể thấy rõ trên da,

but new formulations have made this less of an issue.

nhưng một công thức mới đã làm giảm bớt vấn đề này.

Chemical blockers, on the other hand,

Mặt khác, các chất chống nắng hóa học

absorb the Sun's rays.

hấp thụ các tia mặt trời.

They deteriorate more quickly than physical sunscreens

Chúng phân hủy nhanh hơn chất chống nắng vật lý

because their ability to absorb the Sun diminishes.

bởi khả năng hấp thụ ánh nắng mặt trời của chúng giảm đi theo thời gian.

Generally, these are more transparent

Nói chung, điều này sẽ rõ ràng hơn

when rubbed on the skin,

khi thoa lên da,

but some people develop allergric reactions

nhưng một số người lại có những phản ứng dị ứng

to some of the chemicals.

với một số hóa chất.

Regardless of the type of sunscreen,

Bất kể loại kem chống nắng nào,

all are subjected to testing

tất cả đều phải qua thử nghiệm

to determine their sunburn protection factor,

để quyết định yếu tố bảo vệ sạm nắng của chúng

or SPF.

hoặc SPF.

This is essentially a measure of the protection

Đây thực chất là một biện pháp bảo vệ

that the sunscreen will provide from UVB rays

mà kem chống nắng sẽ cung cấp chống lại các tia UVB

before one begins to burn.

trước khi cơ thể bắt đầu bị cháy nắng.

But even if you don't burn,

Nhưng thậm chí nếu bạn không bị nắng cháy

you still need to use sunscreen

bạn vẫn cần sử dụng kem chống nắng

because unless you live in a cave,

bởi vì trừ khi bạn sống trong hang động,

you're not immune to the effects of the Sun.

bạn không thể tránh khỏi tác động của ánh nắng mặt trời.

It is true that darker skinned people

Điều này cũng đúng với những người có màu da tối

and those who tan easily

và những người dễ bị rám nắng

have more built-in protection from sunburns,

tuy sở hữu nhiều sự bảo vệ nội sinh hơn khỏi cháy nắng,

but they are still vulnerable

nhưng họ vẫn sẽ tổn thương

to the effects of UVA.

do tác động của UVA.

Children under the age of six months,

Mặt khác

on the other hand,

Trẻ em dưới 6 tháng,

should have almost no sun exposure

hầu như không nên cho phơi nắng

as their protective mechanisms

vì cơ cấu bảo vệ của chúng

are not fully functioning,

chưa thật hoàn chỉnh về chức năng,

and their skin is more likely to absorb

và da của trẻ sẽ có nhiều khả năng hấp thụ

any sunscreen that is applied.

bất kì một loại kem chống nắng nào được bôi.

Wearing sunscreen helps protect

Thoa kem chống nắng giúp bảo vệ

against the development of all three types of skin cancer:

chống lại sự phát triển của cả 3 loại ung thư da:

basal cell carcinoma,

carcinôm tế bào đáy

squamous cell carcinoma,

carcinôm tế bào vảy,

and melanoma.

và mêlanôm.

On a daily basis, the DNA in your cells

Đều đặn mỗi ngày, các DNA trong tế bào

is developing mutations and errors

gia tăng các đột biến và những sai sót

that are generally handled

mà thông thường có thể điều chỉnh được

by machinery within your cells,

bởi bộ máy cơ cấu trong các tế bào của bạn,

but ultraviolet rays from the Sun lead to mutations

nhưng các tia cực tím từ mặt trời thúc đẩy những biến đổi

that the cell may not be able to overcome,

mà các tế bào có thể không khắc phục được,

leading to uncontrolled growth

dẫn đến sự phát triển không kiểm soát

and eventual skin cancer.

và thậm chí là ung thư da

The scariest thing about this

Điều đáng sợ nhất ở đây

is that usually you can't even see it happening

là bạn thường không thể nhận ra

until its too late.

cho đến khi điều đó trở nên quá muộn.

But if these concrete risks to your health

Nhưng nếu những nguy hiểm đáng kể này đối với sức khỏe của bạn

are not enough to convince you to use sunscreen,

mà vẫn chưa đủ thuyết phục bạn dùng kem chống nắng,

there are aesthetic reasons as well.

thì còn có những lý do về thẩm mĩ nữa.

Along with cigarette smoking,

Cùng với việc hút thuốc lá,

sun damage is the leading cause of premature aging.

sự tổn hại từ ánh nắng mặt trời là nguyên nhân dẫn đến lão hóa.

Photoaging from chronic sun exposure

Lão hóa da do phơi nắng thường xuyên

leads to a loss of elasticity in the skin,

dẫn đến da mất độ đàn hồi,

in other words, making it look saggy.

hay nói cách khác, làm da trông chùng nhão.

Take a look at this truck driver

Hãy nhìn vào người lái xe tải này

who's left side was chronically exposed to the sun

phía bên trái của ông bị phơi nắng thường xuyên

and notice the difference.

và hãy để ý đến sự khác biệt.

This is an important point.

Đây là một điểm quan trọng.

Car windows block UVB, the burn rays,

Cửa kính xe hơi ngăn cản UVB - các tia đốt cháy,

but not UVA, the aging rays.

nhưng không ngăn UVS - những tia lão hóa.

It is recommended to use sunscreen daily,

Thế nên cần dùng kem chống nắng hằng ngày,

but you should pay special attention

nhưng bạn cũng nên đặc biệt chú ý

before prolonged sun exposure

trước khi phơi nắng lâu

or when at the beach

hay khi ở bãi biển

or among snow

hay giữa trời tuyết

since the reflectivity of water and ice

bởi vì sự phản chiếu của nước và băng

amplifies the Sun's rays.

làm khuếch đại các tia mặt trời.

For these cases, apply about an ounce

Đối với những trường hợp này, bôi một lượng nhỏ

fifteen to thirty minutes before you go out

15 đến 30 phút trước khi bạn ra ngoài

and once again soon after you get outside.

và một lần nữa ngay sau khi bạn ra ngoài.

After that, you should reapply it every two to three hours,

Sau đó, bạn nên bôi lại mỗi 2-3 giờ,

especially after swimming or sweating.

đặc biệt là sau khi bơi hay đổ mồ hôi.

Otherwise you should wear protective clothing

Nếu không, bạn nên mặc quần áo bảo hộ

with ultraviolet protection factor, or UPF.

với các yếu tố bảo vệ tia cực tím, hoặc UPF.

Stay in shaded areas,

Ở trong những chỗ râm mát

such as under trees or an umbrella,

như dưới cây hoặc dưới ô,

and avoid the sun at the peak hours

và tránh ánh nắng mặt trời vào những giờ cao điểm

of 10 a.m. to 4 p.m.

trong khoảng 10h sáng đến 4h chiều.

And what's the best kind of sunscreen?

Loại kem chống nắng nào là tốt nhất?

Everyone will have their preference,

Mỗi người sẽ có sở thích riêng,

but look for the following things:

nhưng hãy cố gắng tìm kiếm những tiêu chuẩn sau đây:

broad spectra,

phổ rộng,

SPF of at least 30,

SPF tối thiểu là 30,

and water-resistant.

và chịu nước.

A light moisturizer with SPF 30

Một loại kem dưỡng ẩm nhẹ với SPF 30

should be good for daily use.

tốt cho việc sử dụng hàng ngày.

Take note if you decide to use a spray.

Hãy lưu ý nếu bạn quyết định sử dụng một bình xịt.

They take several coats to effectively cover your skin,

Chúng mất một vài lần xịt để phủ hết da bạn một cách hiệu quả,

like painting a wall with a spray can

giống như sơn một bức tường bằng một bình xịt

versus a paint brush.

so với một cái chổi sơn.

So, enjoy the sun,

Thế nên, cứ tận hưởng ánh nắng mặt trời,

but enjoy it with sunscreen.

nhưng hãy làm điều đó với kem chống nắng.