Biodiesel: The afterlife of oil - Natascia Radice

Diesel sinh học: Kiếp sau của dầu ăn - Natascia Radice

Translator: nguyen hieu Reviewer: Nhu PHAM

Just a minute ago,

Vừa mới phút trước,

this oil helped make a delicious meal possible.

chỗ dầu này đã giúp làm một bữa ăn thêm ngon.

But now, it's just some nasty goop.

Nhưng giờ, nó chỉ là thứ dầu nhớt bẩn.

What should we do with it?

Chúng ta nên làm gì với nó?

Well, the easiest thing would be

À, dễ nhất là

to pour it down the drain;

đổ nó xuống ống thoát;

that makes it seem like it's gone,

điều đó làm nó như thể đã biến mất,

but it's not really gone.

nhưng thực sự thì không phải vậy.

Instead, it's collecting bits of food

Thay vào đó, nó kéo theo những mẩu thức ăn

and other random stuff,

và những thứ khác,

producing monstrous, greasy blockages

tạo nên những khối chặn nhớp nháp rất lớn

that clog not only your own drain

nó không chỉ chặn ống thoát

but entire sewage systems,

mà cả hệ thống thoát nước,

causing flooding and pollution.

gây ra ngập lụt và ô nhiễm.

Many places have laws for proper disposal of grease,

Rất nhiều nơi có luật riêng cho việc thải loại mỡ thừa,

but we can go one step further.

nhưng chúng ta có thể đi một bước xa hơn thế.

Instead of just throwing it away safely,

Thay vì chỉ việc ném nó đi một cách an toàn,

we can turn it into something useful.

chúng ta có thể biến nó thành thứ gì đó hữu dụng.

And if you're wondering

Và nếu bạn đang băn khoăn

what anyone could possibly want

liệu có ai lại có thể muốn

with a bunch of digusting, used cooking oil,

một đống dầu mỡ bẩn thỉu đã qua sử dụng,

the answer is: biodiesel.

câu trả lời là: dầu sinh học.

You've probably heard of diesel engines.

Có lẽ bạn đã nghe tới động cơ diesel,

They power farming and construction equipment,

Chúng là nguồn năng lượng của nông trường, thiết bị xây dựng,

trucks, buses, ships, trains, backup generators,

các xe tải, xe buýt, tàu thuỷ, tàu hoả, máy phát dự phòng,

and even some cars.

và cả một vài loại xe hơi.

Most of the fuel that feeds these engines

Hầu hết các loại nhiên liệu dùng cho các động cơ này

is refined from petroleum,

đã được tinh chế từ dầu mỏ,

which comes from long-dead dinosaurs

thứ đến từ xác khủng long đã chết từ xưa

and other ancient fossils.

và những hoá thạch cổ đại khác.

But diesel fuel can also be derived from

Nhưng dầu diesel cũng có thể chuyển hoá từ

more recently-dead organisms,

những sinh vật chết gần đây hơn,

like plants and animals.

như cây và động vật.

And this type of fuel is what we call biodiesel.

Dạng nhiên liệu này là cái mà chúng ta vẫn gọi là dầu sinh học.

Biodiesel is a biodegradable energy source,

Dầu sinh học là một nguồn năng lượng sinh học,

made from plant oils or animal fats,

làm từ dầu thực vật hoặc mỡ động vật,

that can usually be burned in regular diesel engines.

nó có thể đốt trong các động cơ diesel thông thường.

You guessed it,

Bạn đã đoán đúng,

it's the 'bio' version of diesel.

nó chính là phiên bản sinh học của dầu diesel.

It's cleaner than normal diesel,

Nó sạch hơn dầu diesel thường,

so there has been a push to generate it

nên đã có một động lực để sản xuất nó

from crops like soybeans.

từ hoa màu như đậu nành.

Now, growing plants for fuel,

Ngày nay, việc trồng cây làm nhiên liệu,

instead of food, comes with its own problems.

thay vì thực phẩm, đi kèm những vấn đề riêng của nó.

But fortunately, we already have some oils and fats right here.

Nhưng may thay, chúng ta đã có sẵn lượng dầu mỡ ngay đây.

Preparing your used cooking grease for recycling

Chuẩn bị cho việc tái sử dụng dầu ăn thừa

is easy.

là dễ dàng.

First, let it cool down to room temperature.

Đầu tiên, hãy để nguội nó xuống bằng nhiệt độ phòng.

Then, transfer it to a clean container.

Sau đó, chuyển nó tới một dụng cụ chứa sạch.

You can use any old bottles you have lying around,

Bạn có thể dùng những cái bình cũ mà mình có xung quanh,

like milk jugs,

như bình sữa,

as long as they're completely empty,

miễn là nó hoàn toàn không có gì bên trong,

rinsed, and dried.

sạch sẽ và khô ráo.

Use a funnel to avoid spills

Dùng một cái phễu để tránh rơi vãi

and a sieve to filter out any small food particles.

và một cái muỗng để lọc ra mọi mẩu vụn thức ăn.

You can even add bacon grease

Bạn có thể cho thêm cả mỡ thịt xông khói

and other animal fats

và các loại mỡ động vật khác

or the excess oil from canned food,

hoặc dầu mỡ thừa từ thức ăn đóng hộp,

like tuna or sardines,

như cá ngừ hay cá đóng hộp,

just make sure it's really oil and not brine.

chỉ cần đảm bảo đó đúng là dầu chứ không phải nước muối.

So, what happens now that your oil is safely contained?

Vậy, giờ điều tiếp theo là gì khi dầu của bạn đã được đựng an toàn?

Well, many cities have recycling services

À, rất nhiều thành phố có dịch vụ tái chế

that will pick up large amounts of grease

sẽ thu nhặt lượng lớn dầu mỡ

from restaurants and other establishments.

từ các nhà hàng và các cơ quan công cộng khác.

But there are locations

Nhưng cũng có những địa điểm

where individuals can drop off their containers, as well.

để các cá nhân có thể bỏ các thùng chứa dầu của họ.

All of this grease will end up at a processing plant,

Tất cả lượng mỡ này sẽ được tập kết tại một nhà máy chế biến,

where it can be converted to useable biodiesel.

nơi nó sẽ được chuyển hoá thành dầu diesel sinh học sử dụng được.

How does this conversion work?

Sự chuyển hoá này diễn ra như thế nào?

Well, all these oils and fats you donated

Oh, tất cả lượng dầu mỡ mà bạn đóng góp

are made up of triglycerides,

được làm từ chất béo(lipid) trung tính,

a glycerol molecule connected to

một phân tử glyxêrin liên kết với

three fatty acid chains.

ba chuỗi axít-béo.

To convert fats to fuel,

Để chuyển hoá mỡ thành nhiên liệu,

they react with an alcohol,

chúng phản ứng với rượu,

usually methanol or ethanol,

thường là rượu metanol hoặc etanol,

which produces long-chain esters and glycerol.

thứ tạo ra chuỗi êste và glyxêrin mạch dài.

To compare, here are some molecules

Để so sánh, đây là vài phân tử

of regular diesel fuel.

của nhiên liệu diesel.

Now, here are the molecules we created

Còn bây giờ, đây là các phân tử mà chúng ta tạo ra

by breaking apart the triglycerides.

bằng cách phá vỡ các lipid trung tính.

Glycerol is the odd man out,

Glyxêrin là kẻ khác loại,

so it's removed at the end of the process.

nên nó bị loại bỏ ở cuối quá trình.

But look at these esters!

Nhưng hãy nhìn vào những êste!

If you squint, their structures look pretty similar

Nếu chỉ nhìn sơ qua, cấu trúc của chúng trông rất giống với

to those of the long-chain hydrocarbons in regular diesel.

những chuỗi hydro-cacbon dài trong dầu diêsel thường.

And diesel engines, with a few small modifications,

Và động cơ diesel, với một vài thay đổi nhỏ,

can also be made to squint

cũng có thể được làm để phun

and burn these esters like regular diesel fuel.

và đốt những êste này như dầu diesel thông thường.

Et voila! Biodiesel.

Úmbala! Diesel sinh học.

Now, you might be wondering whether all this hassle

Giờ, có thể bạn đang băn khoăn liệu tất cả những việc phức tạp

over recycling used cooking oil

để tái chế dầu ăn đã qua sử dụng này

is even worth it.

có đáng không.

After all, how much energy can it possibly generate?

Sau hết, có bao nhiêu năng lượng có thể được tạo ra?

Well, if all the grease that New Yorkers throw away in one day

À, nếu thế cả lượng dầu mỡ mà dân New York bỏ đi trong một ngày

were converted to jet fuel,

được chuyển thành nhiên liệu máy bay,

it would be enough to power several hundred flights

nó có thể cung cấp năng lượng đủ cho hàng trăm chuyến bay

from New York to Los Angeles.

từ NewYork tới Los Angeles.

And let's not forget that using waste oil

Và đừng quên rằng sử dụng dầu thải

instead of burning more fossil fuels

thay vì đốt nhiều hơn nhiên liệu hoá thạch

will limit our negative effects on the environment.

sẽ làm hạn chế tác động tiêu cực tới môi trường.

Recycling used cooking grease

Tái chế dầu ăn thừa

turns goop into good.

biến bẩn tưởi thành tốt tươi.

By contributing a little bit,

Bằng cách đóng góp một chút,

individuals and businesses can help create

các cá nhân và doanh nghiệp có thể giúp tạo ra

an alternative, stable source of diesel oil,

một nguồn thay thế ổn định cho dầu diesel,

while protecting the environment

trong khi vẫn bảo vệ môi trường

and keeping our cities cleaner.

và giữ gìn thành phố của mình sạch sẽ.

And that's pretty slick.

Và điều đó thì khá là suôn sẻ.