Calculating The Odds of Intelligent Alien Life - Jill Tarter

1,259,545 views ・ 2012-07-02

TED-Ed


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

00:00
Transcriber: Ido Dekkers Reviewer: Ariana Bleau Lugo
0
0
7000
00:00
(Music)
1
0
14000
Translator: Võ Sơn Reviewer: Tran Thao
(Âm nhạc)
00:14
The basic question is, does life exist beyond Earth?
2
14000
3000
Câu hỏi quen thuộc nhất là, liệu có sự sống ngoài Trái Đất
00:17
Scientists who are called astrobiologists
3
17000
4000
Các nhà khoa học trong ngành sinh vật học vũ trụ
00:21
are trying to find that out right now.
4
21000
2000
đang cố gắng để tìm ra chúng ngay bây giờ
00:23
Most astrobiologists are trying to figure out
5
23000
2000
Nhiều nhà sinh học vũ trụ đang cố gắng xem
00:25
if there's microbial life on Mars,
6
25000
2000
nếu có sự sống của vi sinh vật trên Sao Hỏa
00:27
or in the ocean under the frozen surface of Jupiter's moon Europa,
7
27000
5000
hay ở trong đại dương dưới mặt băng trên mặt trăng Europa của sao Mộc
00:32
or in the liquid hydrocarbon lakes
8
32000
2000
hoặc ở trong các hồ hiđrôcacbon lỏng
00:34
that we've found on Saturn's moon Titan.
9
34000
3000
mà chúng ta đã tìm thấy trên mặt trăng Titan của sao Thổ
00:37
But one group of astrobiologists works on SETI.
10
37000
3000
Nhưng một nhóm nhà sinh vật học vũ trụ đang làm việc tại SETI
00:40
SETI is the Search for Extraterrestrial Intelligence,
11
40000
3000
SETI nghĩa là Tìm tới Sự sống ngoài Trái Đất,
00:43
and SETI researchers are trying to detect some evidence
12
43000
3000
và các nhà nghiên cứu ở SETI đang thử tìm ra những bằng chứng
00:46
that intelligent creatures elsewhere
13
46000
3000
cho thấy động vật có trí tuệ đang ở nơi khác
00:49
have used technology to build a transmitter of some sort.
14
49000
4000
đã dùng công nghệ để xây một số loại máy phát tín hiệu.
00:53
But how likely is it
15
53000
2000
Nhưng liệu có khả năng
00:55
that they will manage to find a signal?
16
55000
3000
họ sẽ tìm thấy những tín hiệu ấy?
00:58
There are certainly no guarantees when it comes to SETI,
17
58000
3000
SETI không thể chắc chắn điều đó,
01:01
but something called the Drake equation,
18
61000
3000
nhưng có một thứ gọi là Phường trình Drake
01:04
named after Frank Drake,
19
64000
3000
được đặt tên theo Frank Drake,
01:07
can help us organize our thinking
20
67000
2000
nhằm giúp ta hiểu thêm
01:09
about what might be required
21
69000
2000
về những thứ cần thiết
01:11
for successful detection.
22
71000
3000
cho một lần dò tín hiệu thành công.
01:14
If you've dealt with equations before,
23
74000
2000
Nếu bạn đã từng giải phương trình,
01:16
then you probably expect
24
76000
2000
bạn có thể mong muốn
01:18
that there will be a solution to the equation,
25
78000
2000
sẽ có một giải pháp cho phương trình trên,
01:20
a right answer.
26
80000
2000
một câu trả lời chính xác.
01:22
The Drake equation, however, is different,
27
82000
3000
Tuy vậy, Phương trình Drake lại khác
01:25
because there are so many unknowns.
28
85000
2000
vì trong nó có quá nhiều ẩn.
01:27
It has no right answer.
29
87000
3000
Nó không có đáp án chính xác.
01:30
As we learn more about our universe
30
90000
2000
Khi chúng ta học hỏi thêm về vũ trụ của ta
01:32
and our place within it,
31
92000
2000
và nơi ta đang sống ở trong nó,
01:34
some of the unknowns get better known,
32
94000
3000
vài ẩn số có thể được giải đáp,
01:37
and we can estimate an answer a bit better.
33
97000
3000
và chúng ta có thể ước lượng một câu trả lời gần đúng hơn
01:40
But there won't be a definite answer to the Drake equation
34
100000
3000
Nhưng chúng ta sẽ không thấy đáp án đúng của Phương trình Drake
01:43
until SETI succeeds
35
103000
3000
cho tới khi SETI tìm thấy nó
01:46
or something else proves that
36
106000
2000
hay ai khác chứng minh được nó
01:48
Earthlings are the only intelligent species in our portion of the cosmos.
37
108000
4000
Người ngoài hành tinh là loài thông minh duy nhất trong suy nghĩ của ta về vũ trụ
01:52
In the meantime,
38
112000
1000
Trong lúc đó,
01:53
it is really useful to consider the unknowns.
39
113000
3000
thật tốt để cân nhắc về những ẩn số.
01:56
The Drake equation attempts to estimate
40
116000
3000
Phương trình Drake được dùng để ước lượng
01:59
the number of technological civilizations
41
119000
3000
số những nền văn minh hiện đại
02:02
in the Milky Way Galaxy -- we call that N --
42
122000
3000
trong dài hành tinh Milky Way, ta gọi đó là N,
02:05
with whom we could make contact,
43
125000
2000
với những nơi ta có thể liên lạc được
02:07
and it's usually written as:
44
127000
3000
và nó thường được viết như sau:
02:10
N equals R-star
45
130000
3000
N bằng R*
02:13
multiplied by f-sub-p
46
133000
4000
nhân với f bậc p
02:17
multiplied by n-sub-e
47
137000
3000
nhân với n bậc e
02:20
multiplied by f-sub-l
48
140000
4000
nhân với f bậc l
02:24
multiplied by f-sub-i
49
144000
3000
nhân với f bậc i
02:27
multiplied by f-sub-c
50
147000
3000
nhân với f bậc c
02:30
and lastly, multiplied by capital L.
51
150000
5000
và cuối cùng, nhân với L hoa
02:35
All those factors multiplied together
52
155000
2000
Tất cả những yếu tố trên nhân lại với nhau
02:37
help to estimate the number
53
157000
2000
giúp ta ước lượng được
02:39
of technological civilizations
54
159000
2000
số nền văn minh hiện đại
02:41
that we might be able to detect right now.
55
161000
3000
mà ta có thể tìm thấy bây giờ.
02:44
R-star is the rate at which
56
164000
3000
R* là tỉ lệ mà
02:47
stars have been born in the Milky Way Galaxy
57
167000
3000
số những ngôi sao được tạo ra trong dải hành tinh Milky Way
02:50
over the last few billion years,
58
170000
2000
trong vài tỷ năm gần đây,
02:52
so it's a number that is stars per year.
59
172000
3000
vậy nó là số sao sinh ra trong một năm.
02:55
Our galaxy is 10 billion years old,
60
175000
2000
Dải hành tinh của ta đã 10 tỷ năm tuổi,
02:57
and early in its history stars formed at a different rate.
61
177000
4000
và gần đây trong lịch sử của nó những ngôi sao sinh ra theo tỷ lệ riêng.
03:01
All of the f-factors are fractions.
62
181000
3000
Tất cả tiền tố f là phần ít.
03:04
Each one must be less than or equal to one.
63
184000
4000
Mỗi cái phải nhỏ hơn hay bằng với cái kia.
03:08
F-sub-p is the fraction of stars that have planets.
64
188000
3000
F bậc p là phần ít các sao có hành tinh
03:11
N-sub-e
65
191000
2000
N bậc e
03:13
is the average number of habitable planets
66
193000
4000
là số trung bình của các hành tinh có thể ở
03:17
in any planetary system.
67
197000
2000
trong bất cứ hệ hành tinh nào.
03:19
F-sub-l
68
199000
1000
F bậc l
03:20
is the fraction of planets on which life actually begins
69
200000
3000
là phần nhỏ các hành tinh mà sự sống bắt đầu hình thành
03:23
and f-sub-i is the fraction of all those life forms
70
203000
4000
và f bậc i là phần nhỏ của các thể sinh vật sống
03:27
that develop intelligence.
71
207000
2000
mà phát triển trở nên thông minh.
03:29
F-sub-c is the fraction of intelligent life
72
209000
3000
F bậc c là số ít các sự sống có trí thông minh
03:32
that develops a civilization
73
212000
2000
tạo được nên một nền văn minh
03:34
that decides to use some sort of transmitting technology.
74
214000
4000
mà sử dụng vài kiểu hệ thống truyền dẫn.
03:38
And finally, L --
75
218000
2000
Và cuối cùng, L --
03:40
the longevity factor.
76
220000
2000
yếu tố thời gian.
03:42
On average, how many years
77
222000
2000
Theo ước lượng, trong bao nhiêu năm
03:44
do those transmitters continue to operate?
78
224000
3000
những cách truyền dẫn ấy còn được sử dụng?
03:47
Astronomers are now almost able
79
227000
3000
Các nhà thiên văn học giờ gần như có thể
03:50
to tell us what the product of the first three terms is.
80
230000
4000
nói được cho ta biết những sản phẩm của ba ẩn số lúc đầu
03:54
We're now finding exoplanets almost everywhere.
81
234000
4000
Chúng ta đang tìm kiếm hành tinh khác ở gần như khắp nơi
03:58
The fractions dealing with life and intelligence
82
238000
3000
Một phần ít đang đối phó với cuộc sống và sinh vật thông minh
04:01
and technological civilizations
83
241000
2000
và cả nền văn minh hiện đại
04:03
are ones that many, many experts ponder,
84
243000
4000
là một thứ mà rất nhiều các chuyên gia cân đong đo đếm,
04:07
but nobody knows for sure.
85
247000
2000
nhưng không ai chắc chắn.
04:09
So far,
86
249000
2000
Cho tới giờ,
04:11
we only know of one place in the universe
87
251000
2000
ta chỉ biết về một nơi trong vũ trụ
04:13
where life exists,
88
253000
2000
mà sự sống tồn tại,
04:15
and that's right here on Earth.
89
255000
2000
và nó chính là Trái Đất.
04:17
In the next couple of decades,
90
257000
2000
Trong một vài thế kỷ tới,
04:19
as we explore Mars and Europa and Titan,
91
259000
3000
khi ta khám phá sao Hỏa hay sao Europa hay sao Titan,
04:22
the discovery of any kind of life there
92
262000
4000
khám phá ra bất cứ dạng sự sống nào ở đó
04:26
will mean that life will be abundant
93
266000
3000
có nghĩa là cuộc sống sẽ đông vui
04:29
in the Milky Way.
94
269000
1000
ở dải Milky Way.
04:30
Because if life originated twice
95
270000
3000
Bởi nếu cuộc sống bắt đầu hai lần
04:33
within this one Solar System,
96
273000
2000
trong hệ Mặt Trời này,
04:35
it means it was easy,
97
275000
2000
nghĩa là nó rất dễ,
04:37
and given similar conditions elsewhere,
98
277000
2000
và cho những điều kiện trên bất cứ nơi đâu
04:39
life will happen.
99
279000
2000
sự sống sẽ xuất hiện.
04:41
So the number two is a very important number here.
100
281000
4000
Cho nên con số hai là một con số rất quan trọng ở đây
04:45
Scientists, including SETI researchers,
101
285000
3000
Các nhà khoa học, cả các nhà nghiên cứu của SETI,
04:48
often tend to make very crude estimates
102
288000
4000
đều có xu hướng tạo ra những con số dự tính khá tồi tệ
04:52
and acknowledge that there are very large
103
292000
2000
và phải công nhận là
04:54
uncertainties in these estimates, in order to make progress.
104
294000
3000
có một sự không chắc chắn trong ước lượng, để tạo nên thay đổi.
04:57
We think we know
105
297000
2000
Chúng ta nghĩ chúng ta biết
04:59
that R-star and n-sub-e are both numbers that
106
299000
3000
R* và n bậc e là hai ẩn mà
05:02
are closer to 10 than, say, to one,
107
302000
3000
gần với 10 hơn với, chẳng hạn, với 1,
05:05
and all the f-factors are less than one.
108
305000
3000
và tất cả các tiền tố f đều bé hơn một.
05:08
Some of them may be much less than one.
109
308000
3000
Một số có thế bé hơn một rất nhiều.
05:11
But of all these unknowns,
110
311000
2000
Nhưng tất cả các ẩn ấy,
05:13
the biggest unknown is L,
111
313000
2000
ẩn lớn nhất là L,
05:15
so perhaps the most useful version of the Drake equation
112
315000
4000
thứ được coi là phiên bản hữu dụng nhất của Phương trình Drake
05:19
is simply to say that
113
319000
2000
thì thật dễ để nói rằng
05:21
N is approximately equal to L.
114
321000
5000
N gần bằng L.
05:26
The information in this equation is very clear.
115
326000
3000
Thông tin trong phương trình này thật rõ ràng.
05:29
Unless L is large,
116
329000
2000
Trừ khi L thì lớn,
05:31
N will be small.
117
331000
2000
vậy N sẽ nhỏ hơn.
05:33
But, you know, you can also turn that around.
118
333000
4000
Nhưng, bạn biết đấy, bạn sẽ xem kỹ nó.
05:37
If SETI succeeds in detecting a signal in the near future,
119
337000
4000
Nếu SETI thành công trong việc dò ra một tín hiệu trong tương lai gần,
05:41
after examining only a small portion
120
341000
3000
sau khi khảo sát một phần nhỏ
05:44
of the stars in the Milky Way,
121
344000
2000
các vì sao trong hệ hành tinh Milky Way,
05:46
then we learn that
122
346000
2000
vậy ta hiểu ra rằng
05:48
L, on average, must be large.
123
348000
2000
L, theo ước lượng, phải to.
05:50
Otherwise, we couldn't have succeeded so easily.
124
350000
4000
Nếu không, chúng ta không thể thành công dễ như vậy.
05:54
A physicist named Philip Morrison
125
354000
2000
Một nhà vật lý học tên Philip Morrison
05:56
summarizes by saying
126
356000
2000
đã tóm tắt lại khi nói rằng
05:58
that SETI is the archaeology of the future.
127
358000
4000
SETI là khảo cổ học của tương lai.
06:02
By this, he meant that
128
362000
1000
Điều ông muốn nói là
06:03
because the speed of light is finite,
129
363000
3000
bởi tốc độ ánh sáng có hạn,
06:06
any signals detected from distant technologies
130
366000
3000
mọi tín hiệu dò từ công nghệ truyền tải
06:09
will be telling us about their past
131
369000
3000
sẽ nói cho chúng ta về quá khứ của họ
06:12
by the time they reach us.
132
372000
2000
vào lúc có tín hiệu đến chúng ta.
06:14
But because L must be large
133
374000
3000
Nhưng vì L phải to
06:17
for a successful detection,
134
377000
2000
cho một lần dò thành công,
06:19
we also learn about our future,
135
379000
3000
chúng ta cũng học hỏi được về tương lai của chúng ta,
06:22
particularly that we can have a long future.
136
382000
4000
đặc biệt là chúng ta có thể có một tương lai dài.
06:26
We've developed technologies that can send signals into space
137
386000
3000
Chúng ta đã tạo nên các công nghệ có thể phát tín hiệu ra vũ trụ
06:29
and humans to the moon,
138
389000
2000
và đưa con người lên mặt trăng,
06:31
but we've also developed technologies that can destroy the environment,
139
391000
3000
nhưng chúng ta cũng tạo ra các công nghệ làm phá hủy môi trường,
06:34
that can wage war
140
394000
2000
cố thế tạo nên chiến tranh
06:36
with weapons and biological terrorism.
141
396000
2000
với vũ khí và vũ khí sinh học.
06:38
In the future,
142
398000
1000
Trong tương lai,
06:39
will our technology help stabilize our planet
143
399000
3000
liệu công nghệ của chúng ta có giúp ổn định hành tinh của ta
06:42
and our population,
144
402000
1000
và dân số của ta,
06:43
leading to a very long lifetime for us?
145
403000
3000
giúp thời gian sống của chúng ta dài hơn?
06:46
Or will we destroy our world and its inhabitants
146
406000
3000
Hay chúng ta sẽ phá hủy thế giới và giết sự sống ngoài trái đất
06:49
after only a brief appearance on the cosmic stage?
147
409000
4000
sau khi xuất hiện ngắn ngủi trong vũ tụ?
06:53
I encourage you to consider
148
413000
3000
Tôi khuyến khích bạn hãy cân nhắc
06:56
the unknowns in this equation.
149
416000
2000
đến những ẩn số trong phương trình này.
06:58
Why don't you make your own estimates
150
418000
2000
Sao bạn không tạo ra số ước lượng riêng
07:00
for these unknowns, and see what you come up with for N?
151
420000
3000
cho những ẩn ấy, và tìm ra N của bạn?
07:03
Compare that with the estimates made by Frank Drake,
152
423000
3000
So sánh nó với số của Frank Drake,
07:06
Carl Sagan, other scientists
153
426000
2000
Carl Sagan, các nhà khoa học khác
07:08
or your neighbors.
154
428000
2000
hay hàng xóm của bạn.
07:10
Remember, there's no right answer.
155
430000
3000
Hãy nhớ rằng, không có đáp án chính xác.
07:13
Not yet.
156
433000
4000
Chưa phải bây giờ.
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7