The electrifying speeches of Sojourner Truth - Daina Ramey Berry

481,898 views ・ 2020-04-28

TED-Ed


Videoni ijro etish uchun quyidagi inglizcha subtitrlarga ikki marta bosing.

Translator: Arofat Akhundjanova Reviewer: Nazarbek Nazarov
00:06
In early 1828, Sojourner Truth approached the Grand Jury of Kingston, New York.
0
6783
5512
1828-yil boshida Sojorner Trut Kingston (Nyu-York) okrugi Bosh sudiga murojaat
00:12
She had no experience with the legal system,
1
12295
2380
qiladi. U sud tizimida hech qanday tajribaga
00:14
no money, and no power in the eyes of the court.
2
14675
3450
ega emas edi, sud qarshisida uning na puli va na kuchi bor edi.
00:18
Ignoring the jury’s scorn,
3
18125
1820
Hakamlar hay'atining bepisandligiga
00:19
Truth said she was there to fight for custody of her five-year-old son Peter,
4
19945
4141
e'tibor bermay, Trut Alabamadagi quldorga noqonuniy ravishda sotilgan
00:24
who’d been illegally sold to an enslaver in Alabama.
5
24086
3400
besh yoshli o'g'li Pitrni qaytarish uchun kurashgani kelganini aytadi.
00:27
As the trial played out over the next several months,
6
27486
2790
Bir necha oy davom etgan sud jarayoni chog'ida
00:30
Truth raised funds, strategized with lawyers,
7
30276
3184
Trut mablag' to'playdi, advokatlar bilan maslahatlashadi
00:33
and held her faith.
8
33460
1840
va o'z e'tiqodiga sodiq qoladi.
00:35
Finally in the spring of 1828, Peter was returned to her care—
9
35300
4982
Nihoyat, 1828-yil bahorida, Pitr onasi bag'riga qaytadi,
00:40
but Truth’s work was far from over.
10
40282
2400
ammo Trutning faoliyati bu bilan tugamaydi.
00:42
She would dedicate the rest of her life to pursuing justice
11
42682
2850
U umrining qolgan qismini adolat o'rnatish va
00:45
and spiritual understanding.
12
45532
2550
ma'naviy qarashlarini shakllantirishga bag'ishlaydi.
00:48
Truth was born into slavery as Isabella Baumfree
13
48082
2841
Trut 18-asr oxirida Nyu-Yorkning Ulster okrugida
00:50
in the late 18th century in Ulster County, New York.
14
50923
3500
Izabella Baumfri nomi bilan qullikda dunyoga keladi.
00:54
Although New York state had announced the abolition of slavery in 1799,
15
54423
4049
Garchi Nyu-York shtati 1799-yil qullikni bekor qilish to'g'risida e'lon qilgan
00:58
the emancipation act was gradual.
16
58472
2570
bo'lsa-da, emansipatsiya akti sekin amalga oshiriladi.
01:01
Those who were currently enslaved
17
61042
1588
Ayni paytda qullikka olinganlar
01:02
were forced to serve a period of indentured servitude until their mid-20s.
18
62630
4596
20 yosh o'rtalarigacha doimiy xizmat muddatini o'tashga majbur bo'lishadi.
01:07
Throughout this period, enslavers repeatedly sold Baumfree,
19
67226
3731
Bu davr mobaynida quldorlar Baumfrini yaqinlaridan ayirib,
01:10
tearing her from her loved ones.
20
70957
2160
bir necha bor sotib yuborishadi.
01:13
Often, she was explicitly prevented from pursuing new relationships.
21
73117
4284
Ko'pincha uning oila qurishiga to'sqinlik qilishadi.
01:17
Eventually, she married an enslaved man named Thomas,
22
77401
3460
Vanihoyat, Tomas ismli qulga turmushga chiqib,
01:20
with whom she had three children.
23
80861
2450
3 farzandni dunyoga keltiradi.
01:23
She was desperate to keep her new family together—
24
83311
2610
U yangi oilasini jipslikda saqlashni istaydi, ammo
01:25
but the slow progress of abolition threatened this hope.
25
85921
3520
qullikni bekor qilish jarayoni sekinlash- gani umidini puchga chiqaradi.
01:29
Baumfree’s enslaver, John Dumont, had promised to free her by 1826.
26
89441
5332
Baumfrining xo'jayini Jon Dyumont 1826-yil ga qadar uni ozod qilishni va'da beradi.
01:34
When he failed to keep his word, Baumfree fled for her safety.
27
94773
4047
So'zining ustidan chiqmagach, Baumfri qochib ketadi.
01:38
During the escape, she was only able to rescue her youngest daughter Sophia,
28
98820
4684
O'zi bilan faqat kenja qizi Sofiyani qutqarishga muvaffaq bo'ladi,
01:43
while her other children remained in bondage.
29
103504
2590
qolgan bolalari esa qullikda qoladi.
01:46
It would be two years before she regained custody of Peter.
30
106094
3720
2 yildan so'ng Pitrni ozod qilishga erishadi.
01:49
After that, she would wait another two years
31
109814
2720
Boshqa farzandlarini ko'rish uchun
01:52
before she saw any of her other children.
32
112534
3050
yana 2 yil kutishiga to'g'ri keladi.
01:55
During this time, Baumfree found solace in her faith
33
115584
3350
Bu vaqt ichida Baumfrining e'tiqodi unga taskin beradi va
01:58
and became increasingly dedicated to religious reflection.
34
118934
3283
diniy qarashlari yanada mustahkamlanadi.
02:02
After settling in Kingston, New York,
35
122217
2180
Kingstonga (Nyu-York) ko'chib kelgach,
02:04
she joined a Methodist community that shared her political views.
36
124397
3550
siyosiy qarashlari o'xshash bo'lgan Metodistlar jamoasiga qo'shiladi.
02:07
She continued her practice of speaking aloud to God in private,
37
127947
3550
U yolg'izlikda ovoz chiqarib Xudoga murojaat qilishda davom etadi.
02:11
and one night, her evening prayers took on even more sacred significance.
38
131497
4992
Kunlardan bir kun uning kechki ibodatlari yanada muhim ahamiyat kasb eta boshlaydi.
02:16
Baumfree claimed to hear the voice of God, telling her to leave Kingston,
39
136489
4000
Baumfri Xudoning ovozini eshitganini, u Kingstonni tark etib, o'zining muqaddas
02:20
and share her holy message with others.
40
140489
2680
xabarini boshqalar bilan bo'lishishni buyurganini aytadi.
02:23
Though she never learned to read or write,
41
143169
2220
O'qish va yozishni bilmasligiga qaramay,
02:25
Baumfree became known as an electrifying orator,
42
145389
3070
Baumfri ruhlantiruvchi voiz sifatida taniladi.
02:28
whose speeches drew on Biblical references,
43
148459
2360
Uning nutqlari Bibliyadagi fikrlar,
02:30
spiritual ideals, and her experience of slavery.
44
150819
3542
ma'naviy ideallari va qullik tajribasiga asoslanadi.
02:34
Her sermons denounced the oppression of African Americans and women in general,
45
154361
4183
Va'zlari afro-amerikaliklar va umuman ayollarga nisbatan zulmni qoralaydi,
02:38
and became prominent in campaigns for both abolition and women’s rights.
46
158544
4659
qullikni bekor qilish va ayollar huquqlari uchun kurashda ommalashadi.
02:43
In 1843, she renamed herself Sojourner Truth
47
163203
4000
1843-yil u ismini Sojorner Trut deb o'zgartiradi
02:47
and embarked on a legendary speaking tour.
48
167203
3280
va o'zining afsonaviy notiqlik safarini boshlaydi.
02:50
Truth saw her journey as a mission from God.
49
170483
2880
Trut sayohatini Xudoning topshirig'i sifatida ko'radi.
02:53
Her faith often led her to the nation’s most hostile regions,
50
173363
3350
E'tiqodi uni ko'p bor mamlakatni eng tahlikali hududlariga yetaklaydi.
02:56
where she spoke to bigoted audiences as the only Black woman in the crowd.
51
176713
4364
Olomon orasidagi yagona qora tanli ayol o’z tinglovchilariga murojaat qiladi.
03:01
Truth was confident God would protect her,
52
181077
2430
Trut Xudo uni himoya qilishiga amin edi,
03:03
but some crowds responded to her bravery with violence.
53
183507
3630
ammo ayrimlar uning jasoratiga zo'ravonlik bilan javob qaytaradi.
03:07
During one of her sermons,
54
187137
1250
Va'zlarining birida bir
03:08
a mob of white men threatened to set fire to the tent where she was speaking.
55
188387
4219
guruh oq tanli kishilar u nutq so'zla- yotgan chodirni yoqib yubormoqchi bo'ladi.
03:12
In her memoir, Truth recalled steeling herself to confront them:
56
192606
4518
Trut ular bilan to'qnashuvni shunday xotirlaydi: "Olomonga qarshi
03:17
“Have I not faith enough to go out and quell that mob…
57
197124
3190
chiqib, uni bostirishga yetarlicha ishonmaganimda... O'zimni go'yo
03:20
I felt as if I had three hearts!
58
200314
2090
bir emas uchta yuragim bordek his etardim!
03:22
And that they were so large, my body could hardly hold them!”
59
202404
3940
Ular shu qadar katta ediki, tanam ularni bazo'r ushlab turardi! ”. Kishilar
03:26
She placated the men with song and prayer, until they had no desire to harm her.
60
206344
5441
o'z fikridan qaytmaguncha Trut ularga qo'shiq va ibodat aytib tinchlantiradi.
03:31
Truth’s speeches impacted thousands of people in communities across the nation,
61
211785
4150
Trut nutqlari butun mamlakat bo'ylab minglab insonlarga ta'sir ko'rsatadi, ammo
03:35
but her activism went far beyond public speaking.
62
215935
3140
uning faoliyati ommaviy chiqishlar bilan chegaralanib qolmaydi.
03:39
During the Civil War, she became involved with the Union Army,
63
219075
3520
Fuqarolik urushi paytida u Ittifoq armiyasiga qo'shilib, askarlarni yollash
03:42
recruiting soldiers and organizing supplies for Black troops.
64
222595
3700
va qora tanlilar qo'shiniga ta'minot tashkil etish bilan shug'ullanadi.
03:46
Her work was so well regarded that she was invited to meet President Lincoln.
65
226295
4211
Uning mehnati e'tirof etilib, Prezident Linkoln bilan uchrashuvga taklif qilinadi.
03:50
She took the occasion to argue that all formerly enslaved people
66
230506
3500
Fursatdan foydalanib, u ilgari qul bo'lgan kishilarga
03:54
should be granted land by the government.
67
234006
2800
hukumat tomonidan yer berilishi kerakligini aytadi.
03:56
Truth continued to travel and speak well into her 80s.
68
236806
3300
Trut 80 yoshlarida ham sayohat qilib, nutq irod etishda davom etadi.
04:00
Until her death in 1883, she remained an outspoken critic
69
240106
4544
1883-yil vafotiga qadar u adovatga boy dunyoda
04:04
who fought for her right to be heard in a hostile world.
70
244650
3880
o'z huquqlari uchun kurashgan to'g'riso'z tanqidchi bo'lib qoladi.
04:08
As Truth once said, “I feel safe even in the midst of my enemies;
71
248530
4701
Trutning o'zi aytganidek: “Hatto dushmanlarim orasida ham
04:13
for the truth is powerful and will prevail."
72
253231
4000
men o'zimni xavfsiz his etaman; chunki haqiqat kuchli va u tantana qiladi".
Ushbu veb-sayt haqida

Ushbu sayt sizni ingliz tilini o'rganish uchun foydali bo'lgan YouTube videolari bilan tanishtiradi. Dunyo bo'ylab eng yaxshi o'qituvchilar tomonidan o'qitiladigan ingliz tili darslarini ko'rasiz. Videoni u yerdan o'ynash uchun har bir video sahifasida ko'rsatilgan inglizcha subtitrlarga ikki marta bosing. Subtitrlar video ijrosi bilan sinxronlashtiriladi. Agar sizda biron bir fikr yoki so'rov bo'lsa, iltimos, ushbu aloqa formasi orqali biz bilan bog'laning.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7