What happened to trial by jury? - Suja A. Thomas

Jüri mahkemelerine ne oldu? - Suja A. Thomas

809,221 views ・ 2017-03-02

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ömer Çalışkan Gözden geçirme: Yunus ASIK
00:07
Dating back at least to the time of Socrates,
0
7213
2759
Sokrates’in zamanına kadar gittiğimizde,
00:09
some early societies decided that certain disputes,
1
9972
3291
bazı toplumlarda belirli suçların
00:13
such as whether a person committed a particular crime,
2
13263
2910
halkın bir kısmına duyurulması gerektiğinin düşünüldüğünü görürüz.
00:16
should be heard by a group of citizens.
3
16173
2659
00:18
Several centuries later, trial by jury was introduced to England,
4
18832
4221
Birkaç yüzyıl sonra jüri sistemi İngiltere'ye geldi.
Hükûmetin kontrolünü sağlayarak ve halkı karar alma sürecine dâhil ederek
00:23
where it became a fundamental feature of the legal system,
5
23053
3789
00:26
checking the government and involving citizens in decision-making.
6
26842
4112
yasal sistemin temel bir parçası hâline geldi.
00:30
Juries decided whether defendants would be tried on crimes,
7
30954
3210
Jüriler davalıların mahkemeye çıkıp çıkmayacağına,
sanıkların suçlu olup olmadığına
00:34
determined whether the accused defendants were guilty,
8
34164
3298
ve para ile ilgili meselelerin çözümlerine karar verdiler.
00:37
and resolved monetary disputes.
9
37462
2991
00:40
While the American colonies eventually cast off England's rule,
10
40453
3670
Amerikan kolonileri İngiltere'nin egemenliğinden çıktıktan sonra da
00:44
its legal tradition of the jury persisted.
11
44123
2711
jüri geleneğini devam ettirdiler.
00:46
The United States Constitution instructed a grand jury
12
46834
3010
Amerikan Anayasası ceza davalarının işleme koyulması için büyük jüriler,
00:49
to decide whether criminal cases proceeded,
13
49844
2750
meclis soruşturması hariç tüm suçlar için
00:52
required a jury to try all crimes, except impeachment,
14
52594
3540
ve tüm hukuk davaları için jüriler atamıştır.
00:56
and provided for juries in civil cases as well.
15
56134
3148
Ama günümüzde Amerika'da büyük jüriler genelde toplanılmıyor
00:59
Yet, in the US today, grand juries often are not convened,
16
59282
3722
ve suç mahkemelerinin %4,
01:03
and juries decide less than 4% of criminal cases
17
63004
3860
01:06
and less than 1% of civil cases filed in court.
18
66864
3490
hukuk mahkemelerinin %1'inden azına jüriler bakıyor.
01:10
That's at the same time as jury systems in other countries are growing.
19
70354
4070
Bu sırada diğer ülkelerdeki jüri sistemleri yaygınlık kazanıyor.
Peki Amerika'da ne oldu?
01:14
So what happened in the U.S.?
20
74424
2461
01:16
Part of the story lies in how the Supreme Court has interpreted the Constitution.
21
76885
5010
Cevabın bir kısmı Yargıtay'ın Anayasa'yı nasıl yorumladığında yatıyor.
01:21
It's permitted plea bargaining,
22
81895
1762
Bu durum ceza pazarlığına yol açtı
01:23
which now occurs in almost every criminal case.
23
83657
2863
ve çoğu ceza mahkemesinde karşılaşılıyor.
01:26
The way it works is the prosecutor presents the accused
24
86520
3297
Olay şu şekilde oluyor:
Savcı sanığa suçunu kabul edip etmediğini soruyor.
01:29
with a decision of whether to plead guilty.
25
89817
2419
Kabul ederse dava jürinin önüne gitmiyor.
01:32
If they accept the plea, the case won't go in front of a jury,
26
92236
3346
01:35
but they'll receive a shorter prison sentence
27
95582
2169
Ama jürili bir mahkemede alacağından daha hafif bir ceza alıyor.
01:37
than they'd get if a jury did convict them.
28
97751
3090
01:40
The risk of a much greater prison sentence after a trial
29
100841
2830
Daha ağır bir ceza alma riski
01:43
can frighten even an innocent defendant into taking a plea.
30
103671
3840
masum bir sanığın bile suçlu olduğunu kabul etmesine yol açabilir.
01:47
Between the 19th century and the 21st century,
31
107511
2481
19. ve 21. yüzyıllar arasında
01:49
the proportion of guilty pleas has increased from around 20% to 90%,
32
109992
5530
suç kabul etme oranı %20'lerden %90'lara çıktı
01:55
and the numbers continue to grow.
33
115522
2095
ve bu oran gittikçe büyümeye devam ediyor.
01:57
The Supreme Court has permitted the use of another procedure
34
117617
2886
Yargıtay jüri sistemi ile çatışan
02:00
that interferes with the jury
35
120503
1810
duruşmasız sorgulama yöntemine izin verdi.
02:02
called summary judgement.
36
122313
1731
Duruşmasız sorgulama ile yargıçlar
02:04
Using summary judgement, judges can decide that civil trials are unnecessary
37
124044
4099
davacının yetersiz kanıtı olduğu
02:08
if the people who sue have insufficient evidence.
38
128143
3819
hukuk davalarını iptal edebilirdi.
02:11
This is intended only for cases where no reasonable jury would disagree.
39
131962
5040
Bunun sadece hiçbir mantıklı yargıcın
farklı düşünmeyeceği durumlarda kullanılması istenmişti.
Tabi ki bu karar vermesi zor bir durum.
02:17
That's a difficult thing to determine,
40
137002
2100
02:19
yet usage of summary judgement has stretched to the point
41
139102
2880
Ve duruşmasız sorgulamalar bazılarını
02:21
where some would argue it's being abused.
42
141982
3030
suistimal olduğunu düşündürecek noktalara kadar gelmiştir.
02:25
For instance, judges grant fully, or in part,
43
145012
2711
Örneğin yargıçlar iş verenlerin
02:27
over 70% of employers' requests
44
147723
2644
istihdam ayrımcılığıyla alakalı davalarının geri çekilmesi taleplerinin
02:30
to dismiss employment discrimination cases.
45
150367
3345
%70'ini kısmen ya da tamamen onaylıyorlar.
02:33
In other cases, both the person who sues and the person who defends
46
153712
4402
Başka durumlarda ise hem davacı hem davalı mahkemeye çıkma haklarından vazgeçerek
02:38
forgo their right to go to court,
47
158114
2569
profesyonel arabulucularla problemlerini çözüme kavuşturuyorlar.
02:40
instead resolving their dispute through a professional arbitrator.
48
160683
3861
02:44
These are generally lawyers, professors, or former judges.
49
164544
3629
Bunlar genelde avukatlar, profesörler veya eski hakimler oluyorlar.
02:48
Arbitration can be a smart decision by both parties
50
168173
2871
Arabuluculuk mahkeme prosedürlerinden kaçınmak için doğru bir karar olabilir
02:51
to avoid the requirements of a trial in court,
51
171044
2940
02:53
but it's often agreed to unwittingly when people sign contracts
52
173984
3210
fakat bu insanlara iş başvurularında ve tüketici sözleşmelerinde
02:57
like employment applications and consumer agreements.
53
177194
3911
fark ettirilmeden yaptırılabiliyor.
Bu problem hâline gelebiliyor.
03:01
That can become a problem.
54
181105
1470
03:02
For example, some arbitrators may be biased
55
182575
2569
Örneğin bazı arabulucular
kendilerine dava veren firmaları tutuyor olabilirler.
03:05
towards the companies that give them cases.
56
185144
2411
03:07
These are just some of the ways in which juries have disappeared.
57
187555
3170
Bunlar jüriler olmadığında gerçekleşebilecek bazı durumlar.
03:10
But could the disappearance of juries be a good thing?
58
190725
3040
Peki jürilerin yokluğu iyi bir şey olabilir mi?
03:13
Well, juries aren't perfect.
59
193765
1920
Aslında jüriler de mükemmel değiller.
03:15
They're costly,
60
195685
1090
Para alıyorlar, süreci yavaşlatıyorlar ve hata yapabilirler.
03:16
time-consuming,
61
196775
990
03:17
and may make errors.
62
197765
1510
03:19
And they're not always necessary,
63
199275
1980
Her zaman da gerekli değiller.
03:21
like when people can simply agree to settle their disputes.
64
201255
3429
Mesela insanlar kolayca aralarındaki problemleri çözebildiğinde.
03:24
But juries have their advantages.
65
204684
2081
Ama avantajları da yok değil.
03:26
When properly selected,
66
206765
1370
İyi bir şekilde seçildiklerinde halkın tamamını daha iyi temsil ederler
03:28
jurors are more representative of the general population
67
208135
3381
03:31
and don't have the same incentives as prosecutors,
68
211516
2850
ve tekrar seçilmek ya da terfi almak gibi savcıları, milletvekillerini ve hakimleri
03:34
legislators,
69
214366
890
03:35
or judges
70
215256
1000
etkileyecek teşvikleri yoktur.
03:36
seeking reelection or promotion.
71
216256
2059
03:38
The founders of the United States trusted in the wisdom
72
218315
2651
Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucuları devlet organlarının kontrolünde
03:40
of impartial groups of citizens
73
220966
1879
halkın tarafsız kesimlerinin bilgeliğine güvenmişlerdir.
03:42
to check the power of all three branches of government.
74
222845
2960
03:45
And the jury trial itself has given ordinary citizens
75
225805
3441
Ve jüri mahkemeleri sıradan vatandaşlara
03:49
a central role in upholding the social fabric.
76
229246
2899
sosyal dinamiği korumada önemli bir görev vermiş oldu.
03:52
So will the jury system in the U.S. survive into the future?
77
232145
4211
Peki jüri sistemi ilerleyen yıllarda Amerika'da devam edecek mi?
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7