What happened to trial by jury? - Suja A. Thomas

809,221 views ・ 2017-03-02

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Karolina Zychowicz Korekta: Barbara Guzik
00:07
Dating back at least to the time of Socrates,
0
7213
2759
Od czasów Sokratesa
00:09
some early societies decided that certain disputes,
1
9972
3291
pierwsze społeczności zdecydowały, że niektóre spory,
00:13
such as whether a person committed a particular crime,
2
13263
2910
na przykład o to, czy ktoś popełnił przestępstwo,
00:16
should be heard by a group of citizens.
3
16173
2659
powinny być wysłuchane przez grupę obywateli.
00:18
Several centuries later, trial by jury was introduced to England,
4
18832
4221
Wieki później Anglia wprowadziła rozprawy sądzone przez przysięgłych,
00:23
where it became a fundamental feature of the legal system,
5
23053
3789
które zostały podstawą systemu prawnego,
00:26
checking the government and involving citizens in decision-making.
6
26842
4112
kontrolując rząd i angażując obywateli w proces podejmowania decyzji.
00:30
Juries decided whether defendants would be tried on crimes,
7
30954
3210
Ławnicy decydowali o sądzeniu pozwanych,
00:34
determined whether the accused defendants were guilty,
8
34164
3298
uznawali winę oskarżonych
00:37
and resolved monetary disputes.
9
37462
2991
i rozwiązywali spory finansowe.
00:40
While the American colonies eventually cast off England's rule,
10
40453
3670
Kolonie amerykańskie pozbyły się w końcu rządów Anglii,
00:44
its legal tradition of the jury persisted.
11
44123
2711
jednak ława przysięgłych pozostała.
00:46
The United States Constitution instructed a grand jury
12
46834
3010
Konstytucja USA ustanowiła, że to ława przysięgłych
00:49
to decide whether criminal cases proceeded,
13
49844
2750
będzie decydowała o wszczęciu postępowania karnego,
00:52
required a jury to try all crimes, except impeachment,
14
52594
3540
a ławnicy będą rozpatrywać wszystkie przypadki poza impeachmentem,
00:56
and provided for juries in civil cases as well.
15
56134
3148
również sprawy cywilne.
00:59
Yet, in the US today, grand juries often are not convened,
16
59282
3722
Dziś sądy przysięgłe w USA często nie są powoływane,
01:03
and juries decide less than 4% of criminal cases
17
63004
3860
a ławnicy decydują w mniej niż 4% spraw karnych
01:06
and less than 1% of civil cases filed in court.
18
66864
3490
i mniej niż 1% spraw cywilnych.
01:10
That's at the same time as jury systems in other countries are growing.
19
70354
4070
Tymczasem w innych krajach system ten jest coraz bardziej rozpowszechniony.
01:14
So what happened in the U.S.?
20
74424
2461
Co zatem wydarzyło się w Stanach?
01:16
Part of the story lies in how the Supreme Court has interpreted the Constitution.
21
76885
5010
Część wyjaśnienia leży w interpretacji konstytucji przez Sąd Najwyższy.
01:21
It's permitted plea bargaining,
22
81895
1762
Pozwala ona na ugodę obrończą,
01:23
which now occurs in almost every criminal case.
23
83657
2863
zawieraną prawie zawsze w sprawach karnych.
01:26
The way it works is the prosecutor presents the accused
24
86520
3297
Prokurator pozwala oskarżonemu zdecydować, czy przyznać się do winy.
01:29
with a decision of whether to plead guilty.
25
89817
2419
Jeśli oskarżony przyzna się, sprawa nie trafi przed sąd przysięgłych,
01:32
If they accept the plea, the case won't go in front of a jury,
26
92236
3346
01:35
but they'll receive a shorter prison sentence
27
95582
2169
a pozwany otrzyma karę pozbawienia wolności,
01:37
than they'd get if a jury did convict them.
28
97751
3090
która będzie krótsza niż w przypadku skazania przez ławników.
01:40
The risk of a much greater prison sentence after a trial
29
100841
2830
Ryzyko dłuższej kary po odbyciu procesu
01:43
can frighten even an innocent defendant into taking a plea.
30
103671
3840
może skłonić nawet niewinnie oskarżonych do podpisania ugody.
01:47
Between the 19th century and the 21st century,
31
107511
2481
Między XIX a XXI wiekiem
01:49
the proportion of guilty pleas has increased from around 20% to 90%,
32
109992
5530
stosunek zawieranych ugód wzrósł z 20% do 90%.
01:55
and the numbers continue to grow.
33
115522
2095
Liczba ta wciąż rośnie.
01:57
The Supreme Court has permitted the use of another procedure
34
117617
2886
Sąd Najwyższy uznaje też inną procedurę
02:00
that interferes with the jury
35
120503
1810
zakłócającą działanie sądów przysięgłych,
02:02
called summary judgement.
36
122313
1731
czyli postępowanie przyspieszone.
02:04
Using summary judgement, judges can decide that civil trials are unnecessary
37
124044
4099
Dzięki niemu sędzia może zadecydować, że proces jest zbędny,
02:08
if the people who sue have insufficient evidence.
38
128143
3819
jeśli pozywający nie mają wystarczających dowodów.
02:11
This is intended only for cases where no reasonable jury would disagree.
39
131962
5040
Dotyczą one spraw bezdyskusyjnych dla każdej ławy przysięgłych.
02:17
That's a difficult thing to determine,
40
137002
2100
Ciężko to ocenić, ale według niektórych użycie postępowania skróconego
02:19
yet usage of summary judgement has stretched to the point
41
139102
2880
02:21
where some would argue it's being abused.
42
141982
3030
jest tak częste, że wydaje się być nadużyciem.
02:25
For instance, judges grant fully, or in part,
43
145012
2711
Dla przykładu, sędziowie uznają, częściowo lub całkowicie,
02:27
over 70% of employers' requests
44
147723
2644
ponad 70% wniosków pracodawców o oddalenie spraw dyskryminacyjnych.
02:30
to dismiss employment discrimination cases.
45
150367
3345
W innych przypadkach, zarówno pozywający, jak i pozwany
02:33
In other cases, both the person who sues and the person who defends
46
153712
4402
rezygnują ze swojego prawa do procesu
02:38
forgo their right to go to court,
47
158114
2569
02:40
instead resolving their dispute through a professional arbitrator.
48
160683
3861
i decydują się na rozwiązanie sporu przez zawodowego arbitra.
02:44
These are generally lawyers, professors, or former judges.
49
164544
3629
Są to zazwyczaj prawnicy, profesorowie i byli sędziowie.
02:48
Arbitration can be a smart decision by both parties
50
168173
2871
Arbitraż może być decyzją podejmowaną przez obie strony,
02:51
to avoid the requirements of a trial in court,
51
171044
2940
żeby uniknąć wymogów procesu sądowego.
02:53
but it's often agreed to unwittingly when people sign contracts
52
173984
3210
Często jednak jest nieświadomie akceptowana przy podpisaniu umów,
02:57
like employment applications and consumer agreements.
53
177194
3911
takich jak umowa o pracę, czy umowa konsumencka.
03:01
That can become a problem.
54
181105
1470
To może stać się problemem.
03:02
For example, some arbitrators may be biased
55
182575
2569
Niektórzy arbitrzy mogą być stronniczy wobec firm,
03:05
towards the companies that give them cases.
56
185144
2411
które ich zatrudniają.
03:07
These are just some of the ways in which juries have disappeared.
57
187555
3170
To tylko kilka powodów, z jakich sądy przysięgłe zniknęły.
03:10
But could the disappearance of juries be a good thing?
58
190725
3040
Jednak czy może to mieć dobre skutki?
03:13
Well, juries aren't perfect.
59
193765
1920
Ławy przysięgłych nie są idealne.
03:15
They're costly,
60
195685
1090
Dużo kosztują,
03:16
time-consuming,
61
196775
990
pochłaniają czas,
03:17
and may make errors.
62
197765
1510
i nie są nieomylne.
03:19
And they're not always necessary,
63
199275
1980
Nie zawsze są też potrzebne.
03:21
like when people can simply agree to settle their disputes.
64
201255
3429
Na przykład, kiedy strony mogą rozwiązać spór między sobą.
03:24
But juries have their advantages.
65
204684
2081
Sądy te mają też swoje zalety.
03:26
When properly selected,
66
206765
1370
Odpowiednio wybrani ławnicy lepiej reprezentują ogół społeczeństwa,
03:28
jurors are more representative of the general population
67
208135
3381
03:31
and don't have the same incentives as prosecutors,
68
211516
2850
i w przeciwieństwie do prokuratorów,
03:34
legislators,
69
214366
890
prawodawców
03:35
or judges
70
215256
1000
czy sędziów,
03:36
seeking reelection or promotion.
71
216256
2059
nie ulegają pobudkom jak awans czy reelekcja.
03:38
The founders of the United States trusted in the wisdom
72
218315
2651
Założyciele Stanów Zjednoczonych wierzyli, że bezstronne grupy obywateli
03:40
of impartial groups of citizens
73
220966
1879
03:42
to check the power of all three branches of government.
74
222845
2960
mogą mądrze weryfikować działania wszystkich trzech rodzajów władzy.
03:45
And the jury trial itself has given ordinary citizens
75
225805
3441
Proces z udziałem ławników sam w sobie daje zwykłym obywatelom główną rolę
03:49
a central role in upholding the social fabric.
76
229246
2899
w utrzymywaniu struktur społecznych.
03:52
So will the jury system in the U.S. survive into the future?
77
232145
4211
Zatem czy system ławniczy w USA ma szanse przetrwać?
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7