The secret lives of baby fish - Amy McDermott

250,489 views ・ 2014-08-11

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Adel Kuzulu Gözden geçirme: Eren Gokce
00:07
What you're looking at isn't some weird x-ray.
0
7147
2794
Baktığınız şey garip bir röntgen değil.
00:09
It's actually a baby yellow tang surgeonfish at two months old.
1
9941
4018
Aslında iki aylık bir bebek sarı su yosunu cerrah balığı.
00:13
And you thought your childhood was awkward.
2
13959
2277
Bir de kendi çocukluğunuzun garip olduğunu düşünüyordunuz.
00:16
But here is the same fish as an adult,
3
16236
2459
Ama burada bir yetişkin olarak aynı balık,
00:18
a beautiful inhabitant of the Indian and Pacific Oceans' coral reefs
4
18695
3743
Hint ve Pasifik Okyanuslarının mercan resiflerinin güzel bir sakini
00:22
and one of the most popular captive fish for salt water aquariums.
5
22438
3807
ve tuzlu su akvaryumları için en popüler esir balıklardan biri.
00:26
Of the 27,000 known fish species, over a quarter live on coral reefs
6
26245
5244
Bilinen 27.000 balık türünün dörtte birinden fazlası
00:31
that make up less than 1% of the Earth's surface.
7
31489
4050
Dünya yüzeyinin % 1'inden daha azını oluşturan mercan resiflerinde yaşıyor.
00:35
But prior to settling down in this diverse tropical environment,
8
35539
2993
Ancak bu çeşitli tropik ortama yerleşmeden önce,
00:38
baby coral reef fish face the difficult process of growing up on their own,
9
38532
4298
bebek mercan kayalığı balıkları kendi başlarına büyümek,
00:42
undergoing drastic changes, and the journey of a lifetime
10
42830
3223
sert değişiklikler yapmak
ve ev olarak görecekleri ömürlük resifi bulmanın yolculuğuyla karşı karşıya.
00:46
before they find that reef to call home.
11
46053
2253
00:48
The life cycle for most of these fish
12
48306
2429
Bu balıkların çoğunun yaşam döngüsü,
00:50
begins when their parents spew sperm and eggs into the water column.
13
50735
3702
ebeveynleri sperm ve yumurtaları su sütununa püskürttüğünde başlar.
00:54
This can happen daily, seasonally, or yearly depending on the species,
14
54437
4708
Bu, türlere bağlı olarak, genellikle ay veya mevsimsel gelgit modellerini
00:59
generally following lunar or seasonal tidal patterns.
15
59145
3369
takip ederek günlük, mevsimsel veya yıllık olabilir.
01:02
Left to their fate, the fertilized eggs drift with the currents,
16
62514
3738
Kaderlerine bırakılan döllenmiş yumurtalar akımlarla sürüklenir
01:06
and millions of baby larvae hatch into the world.
17
66252
3178
ve milyonlarca bebek larvaları dünyaya açılır.
01:09
When they first emerge, the larvae are tiny and vulnerable.
18
69430
3883
İlk ortaya çıktıklarında, larvalar küçük ve savunmasız.
01:13
Some don't even have gills yet and must absorb oxygen
19
73313
2827
Bazılarının solungaçları bile yok
01:16
directly from the water through their tissue-thin skin.
20
76140
3645
ve oksijeni ince dokulu derileri yoluyla doğrudan sudan emmeli.
01:19
They may float in the water column anywhere from minutes to months,
21
79785
3178
Dakikalardan aylara kadar su sütununda her yerde yüzebilirler
01:22
sometimes drifting thousands of miles across vast oceans,
22
82963
3558
bazen doğdukları resiflerden uzak,
01:26
far from the reefs where they were born.
23
86521
2675
geniş okyanuslara binlerce mil sürüklenirler.
01:29
Along the way, they must successfully avoid predators,
24
89196
2845
Yol boyunca yırtıcılardan başarıyla kaçınmalı, yiyecek almalı
01:32
obtain food, and ride the right currents to find their way to a suitable adult habitat,
25
92041
4968
ve uygun bir yetişkin yaşam alanına doğru yol bulmak için doğru akımlara binmeliler,
01:37
which might as well be a needle in vast haystack of ocean.
26
97009
3606
bu da okyanusun geniş samanlıklarında bir iğne olabilir.
01:40
So, how did they accomplish this feat?
27
100615
2207
Peki, bu başarıyı nasıl yakaladılar?
01:42
Until recently, marine biologists thought of larval fish as largely passive drifters,
28
102822
5005
Yakın zamana kadar deniz biyologları, larvaları okyanus akıntıları tarafından
01:47
dispersed by ocean currents to distant locales.
29
107827
3310
uzaklara dağılmış hâlde büyük ölçüde pasif sürükleyiciler olarak düşünmüşlerdi.
01:51
But in the last 20 years, new research has suggested
30
111137
3088
Ancak son 20 yılda, yeni araştırmalar
01:54
that larvae may not be as helpless as they seem,
31
114225
2823
larvaların göründüğü kadar çaresiz olmayabileceğini
01:57
and are capable of taking their fate in their own fins
32
117048
2752
ve hayatta kalma şansını maksimuma çıkarmak için
01:59
to maximize their chances of survival.
33
119800
2927
kaderlerini kendi yüzgeçlerine alabildiklerini gösterdi.
02:02
The larvae of many species are unexpectedly strong swimmers,
34
122727
3430
Birçok türün larvaları beklenmedik şekilde güçlü yüzücüler,
02:06
and can move vertically in the water column to place themselves in different water masses
35
126157
4121
farklı akımlara geçebilmek için su sütununda dikey olarak hareket edebilirler
02:10
and preferentially ride certain currents.
36
130278
2779
ve kendilerini tercihen belli su kütlelerine atabilirler.
02:13
These fish may be choosing the best routes to their eventual homes.
37
133057
4105
Bu balıklar nihai evlerine giden en iyi yolları seçiyor olabilir.
02:17
When searching for these homes,
38
137162
1895
Bu evleri ararken,
02:19
evidence suggests that larvae navigate via a complex suite of sensory systems,
39
139057
4498
kanıtlar larvaların hem ses hem de kokuyu algılayan karmaşık bir
02:23
detecting both sound and smell.
40
143555
2872
duyusal sistemler üzerinden geçtiğini göstermekte.
02:26
Odor, in particular, allows larvae to distinguish between different environments,
41
146427
4192
Koku, larvaların farklı ortamları hatta bitişik resifleri bile
02:30
even adjacent reefs,
42
150619
1959
ayırt etmelerine izin vererek
tercihlerindeki yetişkin yaşam alanlarına yönlendirmelerine yardımcı olur.
02:32
helping guide them toward their preferred adult habitats.
43
152578
3169
02:35
Many will head for far-flung locales miles away from their birth place.
44
155747
4432
Birçoğu, doğum yerlerinden kilometrelerce uzakta olan uzak bölgelere gidecek.
02:40
But some will use smell and other sensory cues
45
160179
2569
Bazıları aylarca larva aşamasında kalsalar bile
02:42
to navigate back to the reefs where they were born,
46
162748
2626
doğdukları resiflere geri dönmek için
02:45
even if they remain in the larval stage for months.
47
165374
3238
koku ve diğer duyusal ipuçlarını kullanacaklar.
02:48
So, what happens when larvae do find a suitable coral reef?
48
168612
3467
Peki, larvalar uygun bir mercan kayalığı bulduğunda ne olur?
02:52
Do they risk it all in one jump from the water column,
49
172079
2484
Su sütunundan tek bir sıçramada,
02:54
hoping to land in exactly the right spot to settle down
50
174563
3053
yerleşmek ve yetişkinliğe dönüşmek için
02:57
and metamorphose into adults?
51
177616
2226
tam olarak doğru yere inmeyi mi umuyorlar?
02:59
Not exactly.
52
179842
1430
Tam olarak değil.
03:01
Instead, larvae appear to have more of a bungee system.
53
181272
3195
Larvaların daha elastik bir sistemi var gibi görünüyor.
03:04
Larvae will drop down in the water column to check out a reef below.
54
184467
3864
Larva, aşağıdaki resifleri kontrol etmek için su sütununa düşecek.
03:08
If conditions aren't right, they can jump back up
55
188331
2624
Koşullar uygun değilse, buldukları bir sonraki resifin
03:10
into higher water masses and ride on,
56
190955
2403
daha iyi bir uyum sağlaması için
03:13
chancing that the next reef they find will be a better fit.
57
193358
3178
daha yüksek su kütlelerine atlayabilirler.
03:16
But this is the point where our knowledge ends.
58
196536
2664
Ancak bu, bilgimizin bittiği nokta.
03:19
We don't know the geographic movements of individual larva for most species.
59
199200
4325
Çoğu tür için bireysel larvaların coğrafi hareketlerini bilmiyoruz.
03:23
Nor do we know which exact environmental cues and behaviors they use
60
203525
3924
Ayrıca evleri bildikleri resiflere gitmek için hangi çevresel ipuçları
03:27
to navigate to the reefs they will call home.
61
207449
2934
ve davranışları kullandıklarını da bilmiyoruz.
03:30
But we do know that these tiny trekkers
62
210383
1810
Fakat biliyoruz ki bu minik yüzücüler,
03:32
are more than the fragile and helpless creatures
63
212193
2307
bilimin bir zamanlar inandığı gibi
03:34
science once believed them to be.
64
214500
2484
kırılgan ve çaresiz yaratıklardan daha fazlası.
03:36
The secret lives of baby fish remain largely mysterious to us,
65
216984
3380
Bebek balıkların bilinmeyen maceralar anlatan gizli yaşamları
03:40
unknown adventures waiting to be told.
66
220364
2838
bizim için büyük ölçüde gizemli kalıyor.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7