The secret lives of baby fish - Amy McDermott

Tłumaczenie: Agnieszka Fijałkowska Korekta: Rysia Wand

What you're looking at isn't some weird x-ray.

To nie jest dziwne zdjęcie rentgenowskie.

It's actually a baby yellow tang surgeonfish at two months old.

To mała, dwumiesięczna zebrasoma żółta.

And you thought your childhood was awkward.

A to niby wasze dzieciństwo było dziwne.

But here is the same fish as an adult,

To ta sama ryba jako osobnik dorosły,

a beautiful inhabitant of the Indian and Pacific Oceans' coral reefs

piękny mieszkaniec raf koralowych Oceanu Indyjskiego i Pacyfiku

and one of the most popular captive fish for salt water aquariums.

i najczęściej łapana ryba do słonowodnych akwariów.

Of the 27,000 known fish species, over a quarter live on coral reefs

Z 27 000 znanych gatunków ryb ponad jedna czwarta żyje na rafach,

that make up less than 1% of the Earth's surface.

które stanowią mniej niż 1% powierzchni Ziemi.

But prior to settling down in this diverse tropical environment,

Ale zanim osiedlą się w tym różnorodnym, tropikalnym środowisku,

baby coral reef fish face the difficult process of growing up on their own,

młode ryby muszą się zmierzyć z trudnym, samodzielnym dorastaniem,

undergoing drastic changes, and the journey of a lifetime

przechodzeniem drastycznych zmian i podróżą życia,

before they find that reef to call home.

zanim znajdą rafę, którą nazwą domem.

The life cycle for most of these fish

Cykl życia większości tych ryb

begins when their parents spew sperm and eggs into the water column.

rozpoczyna się, gdy rodzice wyrzucają plemniki i ikrę do prądu wodnego.

This can happen daily, seasonally, or yearly depending on the species,

Dzieje się to codziennie, sezonowo lub corocznie w zależności od gatunku,

generally following lunar or seasonal tidal patterns.

na ogół zgodnie z pływami księżycowymi lub sezonowymi.

Left to their fate, the fertilized eggs drift with the currents,

Pozostawione samym sobie zapłodnione jaja dryfują z prądami,

and millions of baby larvae hatch into the world.

a na świat przychodzą miliony larw ryb.

When they first emerge, the larvae are tiny and vulnerable.

Najpierw larwy są malutkie i delikatne.

Some don't even have gills yet and must absorb oxygen

Niektóre nawet nie mają jeszcze skrzeli

i pochłaniają tlen bezpośrednio z wody przez cienką jak bibuła skórę.

directly from the water through their tissue-thin skin.

They may float in the water column anywhere from minutes to months,

Unoszą się w wodzie od kilku minut do kilku miesięcy,

sometimes drifting thousands of miles across vast oceans,

czasem dryfując tysiące mil po rozległych oceanach,

far from the reefs where they were born.

z dala od raf, w których się wykluły.

Along the way, they must successfully avoid predators,

Po drodze muszą skutecznie unikać drapieżników,

obtain food, and ride the right currents to find their way to a suitable adult habitat,

zdobywać pożywienie i płynąć z właściwymi prądami,

żeby znaleźć drogę do odpowiedniego siedliska,

which might as well be a needle in vast haystack of ocean.

które jest jak igła w rozległym stogu siana oceanu.

So, how did they accomplish this feat?

Jak dokonują takiego wyczynu?

Until recently, marine biologists thought of larval fish as largely passive drifters,

Do niedawna biolodzy morscy uważali, że rozproszone larwy biernie dryfują

dispersed by ocean currents to distant locales.

z prądami oceanicznymi do odległych miejsc.

But in the last 20 years, new research has suggested

Ale nowe badania z ostatnich 20 lat sugerują,

that larvae may not be as helpless as they seem,

że larwy wcale nie są tak bezradne, jak się wydaje,

and are capable of taking their fate in their own fins

i że biorą los we własne płetwy,

to maximize their chances of survival.

maksymalizując szanse na przeżycie.

The larvae of many species are unexpectedly strong swimmers,

Larwy wielu gatunków są dobrymi pływakami

and can move vertically in the water column to place themselves in different water masses

i umieją poruszać się pionowo w wodzie, żeby przenosić się między masami wody

and preferentially ride certain currents.

i wybierać podróż określonymi prądami.

These fish may be choosing the best routes to their eventual homes.

Ryby zapewne wybierają najlepsze trasy docelowe.

When searching for these homes,

Dowody sugerują, że podczas poszukiwań

evidence suggests that larvae navigate via a complex suite of sensory systems,

larwy nawigują z pomocą skomplikowanych narządów zmysłów

detecting both sound and smell.

wykrywających dźwięki i zapachy.

Odor, in particular, allows larvae to distinguish between different environments,

W szczególności zapach pozwala larwom rozróżniać środowiska,

even adjacent reefs,

nawet sąsiednie rafy,

helping guide them toward their preferred adult habitats.

pomagając im dotrzeć do preferowanego siedliska.

Many will head for far-flung locales miles away from their birth place.

Wiele z nich wybierze miejsca oddalone o wiele mil od lęgowiska.

But some will use smell and other sensory cues

Ale niektóre wykorzystają zapach i inne sygnały,

to navigate back to the reefs where they were born,

żeby wrócić do rodzimych raf,

even if they remain in the larval stage for months.

nawet jeśli są w stadium larwalnym przez wiele miesięcy.

So, what happens when larvae do find a suitable coral reef?

Co się dzieje, gdy larwy znajdują odpowiednią rafę koralową?

Do they risk it all in one jump from the water column,

Czy ryzykują wszystko, wskakując ze strumienia wody

hoping to land in exactly the right spot to settle down

z nadzieją, że wylądują dokładnie we właściwym miejscu,

and metamorphose into adults?

żeby się osiedlić i przekształcić w dorosłe osobniki?

Not exactly.

Nie do końca.

Instead, larvae appear to have more of a bungee system.

Zamiast tego larwy mają chyba coś w rodzaju systemu bungee.

Larvae will drop down in the water column to check out a reef below.

Skaczą z górnego prądu i sprawdzają rafę poniżej.

If conditions aren't right, they can jump back up

Jeśli warunki nie są odpowiednie, mogą wskoczyć z powrotem

into higher water masses and ride on,

na wyższe masy wody i płynąć dalej,

chancing that the next reef they find will be a better fit.

w nadziei, że następna napotkana rafa będzie lepsza.

But this is the point where our knowledge ends.

Tu nasza wiedza się kończy.

We don't know the geographic movements of individual larva for most species.

Nie znamy geograficznych ruchów poszczególnych larw większości gatunków.

Nor do we know which exact environmental cues and behaviors they use

Nie wiemy też,

jakie wskazówki środowiskowe i zachowania

to navigate to the reefs they will call home.

pomagają im nawigować do raf, które nazwą domem.

But we do know that these tiny trekkers

Wiemy jednak, że ci mali wędrowcy

are more than the fragile and helpless creatures

są czymś więcej niż kruchymi i bezradnymi stworzeniami,

science once believed them to be.

jak niegdyś sądzono.

The secret lives of baby fish remain largely mysterious to us,

Sekretne życie młodych ryb jest dla nas w dużej mierze tajemnicą,

unknown adventures waiting to be told.

a ich nieznane przygody czekają na opowiedzenie.