Coneheads, egg stacks and anteater attacks: The reign of a termite queen - Barbara L. Thorne

Çeviri: Ali Eren Kayhan Gözden geçirme: Yiğit Yıldırım

Tens of thousands of conehead termites are swarming in the Panamanian air.

Panama havasında on binlerce koni başlı termit kaynıyor.

These 4 young hopefuls are brave— oh...

Bu 4 genç umutlu cesur.. ah...

I guess 3. Oh, wow, 2 in 1. Okay!

Sanırım 3. Ah, vay, 2′si 1 arada. Tamam!

This single determined termite is braving countless threats

Bu kararlı tek termit, yaşamının tek uçuşuna

to participate in the only flight of her lifetime.

katılmak için sayısız tehdide göğüs germektedir.

She evades the onslaught of predators even as she lands, flips off her wings,

İnerken bile yırtıcıların saldırısından kaçar, kanatlarını açar,

secretes pheromones, and attracts a mate.

feromon salgılar ve bir eş çeker.

The pair dash from the danger zone into a rotting tree stump.

Çift, tehlike bölgesinden çürüyen bir ağaç kütüğüne atılır.

It’s the perfect first home— but they’re not alone.

Mükemmel bir ilk ev ama yalnız değiller.

Unlike most termite species,

Çoğu termit türünün aksine,

conehead termite colonies can have multiple queens and kings.

koni başlı termit kolonilerinin birden fazla kraliçesi ve kralı olabilir.

The pair is joined by several other termites ready to reproduce.

Çifte, çoğalmaya hazır birkaç başka termit katılır.

Together, they excavate a chamber in the stump,

Birlikte, kütükte bir oda kazarlar,

seal the entrance and get busy.

girişi kapatırlar ve meşgul olurlar.

When the resulting offspring hatch, they bear little resemblance to their parents;

Yavrular yumurtadan çıktıklarında, anne babalarına çok az benzerlik gösterirler;

they’re smaller, wingless, eyeless, and sterile.

daha küçük, kanatsız, gözsüz ve kısırdırlar.

Some of them, the soldiers,

Bazıları, askerler,

have the species’ trademark conspicuously shaped heads—

türün işareti olan, işlevi yakında ortaya çıkacak olan,

the function of which will soon be revealed.

göze çarpan şekilli kafalara sahiptir.

They set out to scout for dead wood, laying the pheromone trails

Çürük odun aramak için yola çıktılar, bir yandan da feromon izlerini yayarak.

the rest of the offspring, the colony’s workers,

Geri kalan yavruları, koloninin işçileri,

follow and reinforce as they retrieve food.

yiyecek alırken onları takip edip yuvayı sağlamlaştırdılar.

As the termites collect and decompose plant debris,

Termitler bitki artıklarını toplayıp ayrıştırırken,

they return essential nutrients to the soil,

temel besin maddelerini toprağa geri döndürerek

daha fazla bitki örtüsünün gelişmesine izin verir.

allowing more vegetation to thrive.

Gradually, worker termites expand the colony's central chamber

Yavaş yavaş, işçi termitler, gelecek yavruları yetiştirirken ve kraliyet ailesi

as they groom and feed the royals and the upcoming broods.

üyelerini beslerken koloninin merkez odasını genişletir.

The tiniest termites can’t yet eat wood independently.

En küçük termitler henüz bağımsız olarak odun yiyemez.

So, the workers process it and gift it to the youngsters through their saliva

Böylece, işçiler onu işliyor ve tükürükleriyle

and by basically throwing up into their mouths.

ve temelde ağızlarına atarak gençlere hediye ediyor.

With the workers managing groceries, construction, and child care,

Yiyecek, inşaat ve çocuk bakımını yöneten işçilerle birlikte,

the royals fully commit themselves to reproduction.

kraliyet ailesi üyeleri kendilerini tamamen üremeye adadılar.

The kings provide sperm on an as-needed basis,

Krallar gerektiği kadar sperm sağlar,

and the queens undergo radical transformations.

ve kraliçeler radikal dönüşümlerden geçer.

Their abdomens develop efficient egg-laying machinery

Karınları verimli yumurtlama makineleri geliştirir

and extend dramatically.

ve çarpıcı biçimde uzar.

Each queen may produce hundreds of eggs a day.

Her kraliçe günde yüzlerce yumurta üretebilir. Bu arada,

Meanwhile, a worker entourage retrieves and neatly stacks them into piles.

bir işçi maiyeti onları alır ve düzgün bir şekilde yığınlar halinde istifler.

The colony grows quickly.

Koloni hızla büyür.

And once its population is big enough,

Nüfusu yeterince büyüdüğünde,

workers construct a system of tunnels stretching over 100 meters across terrain,

işçiler, düşen kütükler boyunca ve ağaç tepelerine kadar arazi boyunca

along fallen logs, and up into tree crowns.

100 metreden fazla uzanan bir tünel sistemi inşa ediyor.

These tunnels shelter the termites as they travel to and from food sites

Bu tüneller, günün her saatinde yiyecek alanlarına gidip gelirken

around the clock.

termitlere ev sahipliği yapar.

And eventually, they build a distinctive central nest.

Sonunda, kendilerine özgü bir merkezi yuva inşa ederler.

Using partially digested plant material, soil, and poop,

Kısmen sindirilmiş bitki materyali, toprak ve dışkı kullanarak,

they construct a massive egg-shaped structure,

çok sayıda geçit, oda ve havalandırma deliği ile tamamlanmış

complete with numerous passages, chambers, and ventilation holes.

yumurta şeklinde büyük bir yapı oluştururlar. Derinlerde,

Deep within, they establish a royal cell that's fortified with extra thick walls.

ekstra kalın duvarlarla güçlendirilmiş bir kraliyet hücresi kurarlar.

It’s not long before this architectural marvel attracts an admirer: an anteater.

Bu mimari harikanın bir hayranı çekmesi çok uzun sürmez: bir karıncayiyen.

She swipes at the nest and pokes her long tongue in.

Yuvaya saldırır ve uzun dilini içeri sokar.

Those trapped in the tongue’s spines and sticky saliva

Dilin dikenlerinde ve yapışkan tükürüğünde sıkışıp kalanlar

are whisked off to their deaths.

ölüme terk edilir.

But the termite soldiers launch a counterattack.

Ama termit askerler bir karşı saldırı başlatır.

They’re tiny and blind but their heads function like squirt guns.

Ufacık ve körler ama kafaları su tabancası gibi çalışıyor.

They secure the anteater’s position using chemical signals,

Kimyasal sinyaller kullanarak karıncayiyenin konumunu sabitlerler,

clench their powerful muscles and shoot a sticky spray from their heads.

güçlü kaslarını sıkarlar ve başlarından yapışkan bir sprey atarlar.

After a minute, the anteater stops feeding,

Bir dakika sonra, karıncayiyen beslenmeyi bırakır,

scratches the goo away, and lopes off.

kaşınarak uzaklaşır ve keser.

The nest sustained some damage, but the royals remain undisturbed,

Yuva biraz hasar gördü, ama kraliyet ailesi rahatsız edilmeden

pumping out eggs into their reinforced fortress.

sağlamlaştırılmış kalelerine yumurtlamaya devam eder.

As the colony matures, some of the young develop into reproductives.

Koloni olgunlaştıkça, gençlerin bir kısmı üremeye gelişir.

Most fly off to establish new colonies— one lands on a fallen tree,

Çoğu yeni koloniler kurmak için uçar, biri devrilmiş bir ağaca iner,

another scrambles into a crack in a house,

diğeri evdeki bir çatlağa girer,

and another climbs into a shipping crate.

ve diğeri bir nakliye sandığına tırmanır.

But some will simply saunter to sites nearby

Ama bazıları sadece yakınlardaki sitelere gidecek

and become the monarchs of the colony’s satellite nests.

ve koloninin uydu yuvalarının hükümdarı olacak.

With one of the longest insect lifespans,

En uzun böcek ömürlerinden birine sahip olan

a termite queen’s reign can last more than 20 years.

bir termit kraliçesinin saltanatı 20 yıldan fazla sürebilir.

The original queens and kings eventually die, but by the time they go,

Orijinal kraliçeler ve krallar sonunda ölür, ama gittikleri zaman,

several satellite nests are already thriving.

birkaç uydu yuva zaten gelişir.

Their reproductive offspring inherit the throne,

Onların üreme yavruları tahtı devralır,

meaning that their colony may persist for decades to come.

bu da kolonilerinin gelecek on yıllar boyunca devam edebileceği anlamına gelir.