Can you solve the secret sauce riddle? - Alex Gendler

3,343,073 views ・ 2019-09-16

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Nevaz Mescioğlu
00:07
One of the top chefs from Pasta Palace
0
7928
2420
Pasta Palace'ın baş şeflerinden biri
00:10
has been kidnapped by operatives from Burger Bazaar
1
10348
3620
Burger Bazaar'ın ajanları tarafından kaçırıldı,
00:13
hoping to learn the location of their secret sauce recipe.
2
13968
4160
gizli sos tariflerinin yerini öğrenmeyi umuyorlardı.
00:18
Little do they know that a third party—
3
18128
2307
Ancak üçüncü bir tarafın—
00:20
Sausage Saloon—
4
20435
1360
Sausage Saloon'un—
00:21
has sent you to take advantage of the situation.
5
21795
3260
fırsattan istifade etmek için seni gönderdiklerinden haberleri yoktu.
00:25
As their top spy, your skills range from infiltration and subterfuge,
6
25055
4720
Baş ajanları olarak yeteneklerin gizlice sızma ve dolap çevirmekten
00:29
to safecracking and reading faces for signs of deception.
7
29775
4170
kasa soymaya ve aldatma belirtileri bulmak için
yüz okumaya kadar değişiklik gösteriyordu.
00:33
You’ve tracked the captors to where they’re holding the chef prisoner.
8
33945
4065
Esir alanların şef esiri tuttukları yere kadar takip ettin.
00:38
From your hiding spot, you can see him on the other side of the glass,
9
38010
4019
Saklandığın alandan camın diğer tarafında onu görebiliyordun,
00:42
while in front of you an interrogator wearing headphones
10
42029
3412
önünde ise bir mikrofona konuşan kulaklık takan bir sorgulayıcı duruyordu.
00:45
speaks into a microphone.
11
45441
2120
00:47
“We already know the recipe is on the 13th floor of the bank vault,
12
47561
3260
"Tarifin banka kasasının 13. katında,
00:50
in a safe deposit box numbered between 13 and 1300.
13
50821
4120
13 ile 1300 arasında numaralandırılmış bir çelik kasada olduğunu zaten biliyoruz.
00:54
Now tell us… Is the number less than 500?”
14
54941
4160
Şimdi söyle bize... Sayı 500'den daha mı küçük?"
00:59
You can’t hear the chef’s answer, but you can see that he’s lying.
15
59101
3780
Şefin cevabını duyamıyordun ancak yalan söylediğini görebiliyordun.
01:02
The interrogator, however, falls for it.
16
62881
3325
Sorgulayıcı ise her nasılsa kanıyor.
01:06
He follows up by asking, “Is it a perfect square?”
17
66206
3600
Şöyle sorarak devam ediyor: "Tam kare mi?"
01:09
Again you can’t hear the answer but can tell the chef is lying,
18
69806
4220
Yine cevabı duyamıyorsun ancak şefin yalan söylediğini anlayabiliyorsun,
01:14
while the interrogator takes him at his word.
19
74026
2921
sorgulayıcı ise inanıyor.
01:16
He then asks, “Is it a perfect cube?”
20
76947
2990
Daha sonra "Tam küp mü?" diye soruyor.
01:19
This time the chef answers truthfully.
21
79937
3140
Bu sefer şef dürüstçe cevaplıyor.
Sorgulayıcı bir saniyeliğine düşünüyor ve şöyle soruyor:
01:23
The interrogator thinks for a minute and says,
22
83077
2280
01:25
“Good. Now if you just tell me whether or not the number’s second digit is a one,
23
85357
4250
"Güzel. Şimdi eğer bana sayının ikinci hanesinin 1 olup olmadığını söylersen
01:29
we’ll be done here.”
24
89607
1686
burada işimiz biter."
01:31
But as the chef starts to answer,
25
91293
2150
Ancak şef tam cevap verecektir ki
01:33
the interrogator stands up, blocking your view.
26
93443
4000
sorgulayıcı ayağa kalkıyor ve görüş alanını kapatıyor.
01:37
Within moments he rushes out of the room,
27
97443
2230
Saniyeler içinde odadan fırlayıp çıkıyor,
01:39
announcing that he’s got the answer and is sending agents to retrieve the recipe.
28
99673
4950
cevabı aldığını ve tarifi almaları için ajanları yolladığını duyuruyor.
01:44
You know that the Burger Bazaar people have the wrong box number.
29
104623
3880
Burger Bazaar'ın yanlış kutu numarasını aldıklarını biliyorsun.
01:48
But can you figure out the right one and retrieve the recipe yourself?
30
108503
3860
Ama doğrusunu sen bulabilir ve tarifi kendin alabilir misin?
01:52
Pause the video to figure it out for yourself.
31
112363
2260
Cevapı kendiniz bulmak için videoyu durdurun.
01:54
Answer in 3
32
114623
710
Cevap için: 3
01:55
Answer in 2
33
115333
2790
Cevap için: 2
01:58
Answer in 1
34
118123
2680
Cevap için: 1
02:00
The key here is to work backwards.
35
120803
2300
Buradaki kilit nokta sondan başlamak.
02:03
We don’t know what the chef answers to the final question
36
123103
3120
Şefin son soruya ne cevap verdiğini
ya da dürüstçe cevap verip vermediğini bilmiyoruz.
02:06
or whether he answers truthfully.
37
126223
1950
02:08
But we do know that by the time the interrogator asks it,
38
128173
3200
Ancak sorgulayıcı sorasıya kadar
02:11
he’s narrowed the options down to two numbers–
39
131373
2770
seçenekleri iki sayıya daralttığını biliyoruz–
02:14
one where the second digit is 1, and one where it isn’t.
40
134143
4260
biri, ikinci hanenin 1 olduğu ve diğeri, ikinci hanenin 1 olmadığı.
02:18
Our goal, then, is to find answers to the previous questions
41
138403
3904
Dolayısıyla amaç, sadece iki olasılığa götüren
02:22
that lead to just two possibilities.
42
142307
2740
önceki soruların cevaplarını bulmak.
02:25
Of the three constraints offered,
43
145047
1770
Sorulan 3 kısıtlama arasından seçeneklerimizi en çok daraltanı
02:26
the one that narrows our options the most is if the number is a perfect cube.
44
146817
4720
sayının tam küp olup olmadığı sorusu.
02:31
That leaves us with only eight answers between 13 and 1300.
45
151537
4815
Bu, bizi 13 ile 1300 arasında sadece 8 cevapla bırakıyor.
02:36
So let’s assume the answer to the third question was a truthful YES.
46
156352
4951
Dolayısıyla üçüncü sorunun cevabının dürüst bir EVET olduğunu varsayalım.
02:41
Now, let’s look at the second question.
47
161303
2171
Şimdi bir de ikinci soruya bakalım.
02:43
If the chef answered YES to the number being a perfect square,
48
163474
3470
Eğer şef, sayının tam kare olduğuna EVET cevabını verseydi
02:46
it would narrow the interrogator’s options to just 64 and 729–
49
166944
5320
sorgulayıcının seçeneklerini sadece 64 ve 729'a daraltırdı–
02:52
the only numbers in our range that are both a square and a cube.
50
172264
4743
yani seçeneklerimiz arasında hem kare hem de küp olan sayılar.
02:57
But neither of these has a 1 as the second digit.
51
177007
3218
Ancak hiçbirinin ikinci hanesinde 1 rakamı yok.
03:00
So the given answer to the second question must’ve been NO.
52
180225
4070
Bu yüzden ikinci soruya verilen cevap HAYIR olmuş olmalı.
03:04
And that also means we can eliminate these two squares from the interrogator's list,
53
184295
4780
Bu aynı zamanda sorgulayıcının listesinden bu iki şıkkı elediğimiz anlamına geliyor,
03:09
leaving only six numbers.
54
189075
3130
geriye sadece 6 sayı bırakıyor.
03:12
Now for the first question, which allows us to divide this list.
55
192205
4090
Şimdi, bu listeyi bölmemizi sağlayan ilk soruya gelelim.
03:16
If the chef answered YES to the number being less than 500,
56
196295
3797
Eğer şef sayının 500'den küçük olduğuna EVET cevabını verseydi
03:20
we’d have four options, which is too many.
57
200092
2770
4 seçeneğimiz olurdu ki bu çok fazla.
03:22
But a NO leaves us with two numbers greater than 500,
58
202862
3940
Ancak HAYIR cevabı 500'den büyük 2 sayıyla bizi baş başa bırakıyor
03:26
one of which does have a 1 as its second digit.
59
206802
3990
ki birinin ikinci hanesi 1 rakamı.
03:30
We don’t know which of these numbers the interrogator thinks is correct.
60
210792
3740
Sorgulayıcının bu sayılardan hangisinin doğru olduğunu düşündüğünü bilmiyoruz.
03:34
But that doesn’t matter–
61
214532
1240
Ancak bunun bir önemi yok–
03:35
remember, his conclusion was based on lies.
62
215772
3180
hatırlayın, sorgulayıcının vardığı sonuç yalanlara dayanıyordu.
03:38
You, on the other hand, are now in a position to reconstruct the truth.
63
218952
5200
Siz, diğer taraftan, doğruyu yeniden düzenleyebilecek bir konumdasınız.
03:44
First, the chef said the number was greater than 500 but lied,
64
224152
4550
İlk olarak şef sayının 500'den büyük olduğunu söyledi ancak yalan söyledi,
03:48
meaning it’s actually less than 500.
65
228704
3200
yani bu, sayının aslında 500'den küçük olduğu anlamına geliyor.
03:51
Second, the chef said it wasn’t a perfect square but lied again,
66
231904
4390
İkinci olarak şef tam kare olmadığını söyledi
ancak yeniden yalan söyledi,
03:56
meaning the number is indeed a square.
67
236294
2917
bu da sayının aslında bir kare olduğu anlamına geliyor.
03:59
And finally, he truthfully confirmed that it was also a cube.
68
239211
3990
En sonunda dürüstçe sayının ayrıca bir küp olduğunu da onayladı.
04:03
And as we’ve already seen,
69
243201
1650
Zaten gördüğümüz üzere
04:04
the only number under 500 that’s both a square and a cube is 64.
70
244851
5820
hem kare hem de küp olan 500'den küçük tek sayı 64.
04:10
You find the secret recipe and are gone before anyone’s the wiser.
71
250671
4630
Gizli tarifi buluyorsun
ve birisi daha akıllıca davranmadan önce oradan ayrılıyorsun.
04:15
Corporate espionage is not an easy game—
72
255301
2450
Kurumsal casusluk kolay bir oyun değil—
04:17
but sometimes, that’s just how the sausage is made.
73
257751
4000
ancak bazen sosis işte böyle yapılır.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7