Can you solve the secret sauce riddle? - Alex Gendler

Translator: Ayan Organization Reviewer: Ramyar Kamal

One of the top chefs from Pasta Palace

یەکێك لە باشترین چێشتلێنەرەکانی کۆشکی پاستا

has been kidnapped by operatives from Burger Bazaar

لە لایەن بریکارەکانی چەتەی بازاڕەوە فڕێندراوە

hoping to learn the location of their secret sauce recipe.

بەو هیوایەی شوێنی ڕەچەتەی ساسە نهێنیەکەیان دەست بکەوێت.

Little do they know that a third party—

ئەوان نازانن کە کەسی سێیەم---

Sausage Saloon—

سۆسەج ساڵۆن—

has sent you to take advantage of the situation.

تۆی ناردووە تاوەکو ئەو هەلەکە بقۆزیەوە.

As their top spy, your skills range from infiltration and subterfuge,

وەکو باشترین سیخوڕەکەیان، پسپۆڕیەکانی تۆ خۆی لە دزە کردن و فێڵ کردن دەبینێتەوە،

to safecracking and reading faces for signs of deception.

بۆ شکاندنی خەزێنەی ئاسنین و خوێندنەوەی ڕوخسارە فریودەرەکان.

You’ve tracked the captors to where they’re holding the chef prisoner.

تۆ بە دوای ڕفێنەرەکان کەوتیت بۆ ئەو شوێنەی کە چێشتلێنەرەکەی لێ بەند دەکەن.

From your hiding spot, you can see him on the other side of the glass,

لە کونێکەوە دەتوانی ڕووەکەی تری پەنجەرەکە ببینیت،

while in front of you an interrogator wearing headphones

کاتێك لە بەردەم تۆدا لێکۆڵەرەکە بیستۆکێکی لە گوێ کردوە

speaks into a microphone.

و لە مایکرۆفۆنەکەوە قسە دەکات.

“We already know the recipe is on the 13th floor of the bank vault,

"ئێمە بەر لەوە دەمانزانی کە ڕەچەتەکە، لە نهۆمی ١٣ی ژێرزەمینی بانکێکە،

in a safe deposit box numbered between 13 and 1300.

لە سندوقێکی پارێزراودا ژمارە کراوە لە نێوان ١٣ و ١٣٠٠.

Now tell us… Is the number less than 500?”

ئێستا پێمان بڵێ.. ئایا ژمارەکە لە ٥٠٠ کەمترە؟"

You can’t hear the chef’s answer, but you can see that he’s lying.

تۆ ناتوانیت گوێت لە وەڵامی چێشتلێنەرەکە بێت بەڵام دەتوانیت بزانیت کە درۆ دەکات.

The interrogator, however, falls for it.

هەر چۆنێك بێت، لێکۆڵەرەکە، بڕوای پێ کرد.

He follows up by asking, “Is it a perfect square?”

ئەو بەردەوام بوو لە پرسیار کردن "ئایا دووجای تەواوە؟" دووبارە ناتوانیت

Again you can’t hear the answer but can tell the chef is lying,

گوێت لە وەڵامەکە بێت بەڵام دەتوانیت بڵێیت کە چێشتلێنەرەکە درۆ دەکات،

while the interrogator takes him at his word.

کاتێك لێکۆڵەرەکە وشەکانی ئەو بە ڕاست وەر دەگرێت.

He then asks, “Is it a perfect cube?”

دواتر دەپرسێت،" ئایا سێجای تەواوە؟"

This time the chef answers truthfully.

ئەو جارە چێشت لێنەرەکە بە ڕاستی وەڵامی دایەوە.

The interrogator thinks for a minute and says,

لێکۆڵەرەکە بۆ خولەکێك بیری کردەوە و گووتی،

“Good. Now if you just tell me whether or not the number’s second digit is a one,

"باشە. ئێستا ئەگەر تەنها پێم بڵێیت کە ڕەنووسی دووەمی ژمارەکە یەکە یاخود نا،

we’ll be done here.”

کاری ئێمە لێرە کۆتایی دێت.''

But as the chef starts to answer,

بەڵام لەگەڵ وەڵام دانەوەی چێشتلێنەرەکە،

the interrogator stands up, blocking your view.

لێکۆڵەرەکە هەڵ دەستێتە سەر پێ، بەر چاوت دەگرێت.

Within moments he rushes out of the room,

لە چەند خولەکێكدا بە خێرایی لە ژوورەکە دێتە دەرەوە.

announcing that he’s got the answer and is sending agents to retrieve the recipe.

پێی گووتن کە وەڵامەکانی دەست کەوتوە و ئەفسەرەکان بنێرن بۆ هێنانی ڕەچەتەکە.

You know that the Burger Bazaar people have the wrong box number.

تۆ دەزانیت کە چەتەکانی بازاڕ ژمارەی سندوقێکی هەڵەیان لایە.

But can you figure out the right one and retrieve the recipe yourself?

بەڵام ئایا تۆ دەتوانیت دانە ڕاستەکە هەڵ بێنیت و ڕەچەتەکە بۆ خۆت بە دەست بێنیت؟

Pause the video to figure it out for yourself.

ڤیدیۆکە ڕابگرە بۆ ئەوەی خۆت هەڵی بهێنیت.

Answer in 3

وەڵامەکە لە ٣

Answer in 2

وەڵامەکە لە ٢

Answer in 1

وەڵامەکە لە ١

The key here is to work backwards.

کلیلەکە لێرەدا ئەوەیە کە بەرەو دواوە کار بکەیت.

We don’t know what the chef answers to the final question

ئێمە وەڵامی چێشتلێنەرەکە بۆ پرسیاری کۆتایی نازانین

or whether he answers truthfully.

یاخود ئەگەر بە ڕاستگۆیانە وەڵامی دابێتەوە.

But we do know that by the time the interrogator asks it,

بەڵام ئێمە دەزانین کاتێك لێکۆڵەرەکە پرسیاری کرد،

he’s narrowed the options down to two numbers–

ئەو بژاردەکانی بۆ دوو ژمارە کەم کردنەوە--

one where the second digit is 1, and one where it isn’t.

یەکێکیان کە خانەی دووەم ١ـە، و یەکێکیان کە وانییە،

Our goal, then, is to find answers to the previous questions

ئامانجی ئێمە، دواتر، ئەوەیە کە وەڵامی پرسیارەکانی پێشوو بدۆزینەوە

that lead to just two possibilities.

کە ڕابەرایەتی تەنها دوو ئەگەر دەکات.

Of the three constraints offered,

لەو سێ مەرجە پێدراوە،

the one that narrows our options the most is if the number is a perfect cube.

یەکێک لە بژاردە ئاسانەکان ئەوەیە کە ژمارەکە سێجای تەواو بێت.

That leaves us with only eight answers between 13 and 1300.

کە تەنها ٨ وەڵامان دەداتەوە لە نێوان ١٣ بۆ ١٣٠٠.

So let’s assume the answer to the third question was a truthful YES.

کەواتە با وەڵامی سێیەم پرسیار وەر بگرین کە بە ڕاستگۆیانە بەڵێ بوو.

Now, let’s look at the second question.

ئێستا، با لە پرسیاری دووەم بڕوانین.

If the chef answered YES to the number being a perfect square,

ئەگەر چێشتلێنەرەکە وەڵامی بەڵێ بووبێت بۆ ژمارەکە کە دووجای تەواوە،

it would narrow the interrogator’s options to just 64 and 729–

ئەوا هەڵبژاردنەکانی لێکۆڵەرەکە تەسك دەکاتەوە بۆ تەنها ٦٤ و ٧٢٩–

the only numbers in our range that are both a square and a cube.

تەنها ژمارەکانی ناو مەودای ئێمە ئەوەیە کە هەردووکی دووجا و سێجایە.

But neither of these has a 1 as the second digit.

بەڵام هیچ یەكێك لەمانە ژمارە ١ لە خانەی دووەمیدا نییە.

So the given answer to the second question must’ve been NO.

کەواتە وەڵامی پێدراو بۆ پرسیاری دووەم دەبێت نەخێر بوو بێت. و ئەوەش

And that also means we can eliminate these two squares from the interrogator's list,

مانای ئەوەیە دەتوانین ئەو دوو ژمارە دووجایانە لە لیستی لێکۆڵەرەکە لاببەین،

leaving only six numbers.

تەنها ٦ ژمارە مایەوە.

Now for the first question, which allows us to divide this list.

ئێستا بۆ پرسیاری یەکەم، کە ڕێگەمان پێ دەدات ئەو لیستەکە دابەش بکەین.

If the chef answered YES to the number being less than 500,

ئەگەر چێشتلێنەرەکە وەڵامی ''بەڵێ '' بوو بێت کە ژمارەکە لە ٥٠٠ کەمترە،

we’d have four options, which is too many.

ئێمە چوار بژاردەمان دەبێت، کە ئەوەش زۆر زۆرە.

But a NO leaves us with two numbers greater than 500,

بەڵام ''نەخێر'' دوو ژمارەی گەورەتر لە ٥٠٠ بۆ ئێمە جێ دەهێڵێت.

one of which does have a 1 as its second digit.

کام دانە ژمارە ١ لە خانەی دووەمیدا هەیە.

We don’t know which of these numbers the interrogator thinks is correct.

ئێمە نازانین کام لەو ژمارانە لێکۆڵەرەکە بە دروستی دەزانێت.

But that doesn’t matter–

بەڵام ئەوە گرنگ نییە–

remember, his conclusion was based on lies.

بیرت بێت، دەرئەنجامەکەی ئەو لەسەر بنەمای درۆ پێکهاتووە.

You, on the other hand, are now in a position to reconstruct the truth.

تۆ، لە لایەکی دیکەوە، ئێستا لە شوێنێکیت بۆ دووبارە ڕێکخستنەوەی ڕاستیەکە.

First, the chef said the number was greater than 500 but lied,

یەکەم، چێشتلێنەرەکە گوتی کە ژمارەکە گەورەترە لە ٥٠٠ بەڵام درۆی کرد،

meaning it’s actually less than 500.

لە ڕاستیدا ئەوەش مانای ئەوەیە کەمترە لە ٥٠٠.

Second, the chef said it wasn’t a perfect square but lied again,

دووەم، چێشتلێنەرەکە گوتی کە دووجای تەواو نییە بەڵام دووبارە درۆی کرد،

meaning the number is indeed a square.

ئەوە دەگەیەنێت کە ژمارەکە بە ڕاستی دووجایە.

And finally, he truthfully confirmed that it was also a cube.

و لە کۆتاییدا، ئەو بە ڕاستگۆیانە دووپاتی کردەوە کە لەهەمان کاتدا سێجاشە.

And as we’ve already seen,

و وەك ئەوەی پێشتر بینیومانە،

the only number under 500 that’s both a square and a cube is 64.

تاکە ژمارە لە خوار ٥٠٠ کە هەردوو سێجا و دووجاش بێت بریتیە لە٦٤.

You find the secret recipe and are gone before anyone’s the wiser.

تۆ ڕەچەتە نهێنیەکەت دۆزیەوە و دەڕۆیت پێش ئەوەی کەسێك پێت بزانێت.

Corporate espionage is not an easy game—

سیخوڕی یەکگرتووەکان یاریەکی ئاسان نییە--

but sometimes, that’s just how the sausage is made.

بەڵام هەندێك کات، تەنها ئەوەیە کە چۆن سۆسج دروست کراوە.