The Fijian myth of the greedy god - Raiana McKinney and Esther Wozniak

210,514 views ・ 2024-02-13

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Selenay Şimşek Gözden geçirme: Emel Çırakoğlu
00:06
With his appetite for conquest and knack for combat,
0
6836
3295
Fetih iştahı ve savaş becerisiyle,
00:10
the shark god Dakuwaqa was determined to vanquish all his rivals.
1
10131
5714
köpekbalığı tanrısı Dakuwaqa, tüm rakiplerini yenmeye kararlıydı.
00:16
Long ago, the ancestral gods of Fiji, known as kalou vu or simply vu,
2
16471
6715
Uzun zaman önce, kalou vu veya sadece vu olarak bilinen
Fiji’nin atalarının tanrıları Pasifik takım adalarına yerleşti
00:23
settled on the Pacific archipelago,
3
23186
2377
00:25
each establishing a village in a different area.
4
25563
2586
ve her biri farklı bir bölgede bir köy kurdu.
00:29
Eventually, they metamorphosed into various forms.
5
29275
2920
Sonunda, çeşitli biçimlere dönüştüler.
00:32
Dakuwaqa settled on resource-rich Cakaudrove
6
32195
3587
Dakuwaqa, kaynak açısından zengin Cakau drove’a yerleşti
00:36
and transformed into a shark.
7
36074
2961
ve bir köpekbalığına dönüştü
00:39
But he was unsatisfied.
8
39702
1919
Ama tatminsizdi.
00:41
He became proud and greedy, and wanted to challenge every vu,
9
41788
3712
Gururlu ve açgözlü oldu ve her vu’ya meydan okumak,
00:45
establish himself as the mightiest, and dominate all of Fiji’s islands.
10
45500
5338
kendini en güçlü olarak belirlemek ve tüm Fiji adalarına hükmetmek istedi.
00:52
In his quest for power, Dakuwaqa sped through the waters toward Rewa,
11
52131
4630
Güç arayışında, Dakuwaqa sulardan Rewa’ya doğru hızla ilerledi, burada hızlı ve
00:56
where a quick and cunning eel-shaped vu tried to stop him in the mouth of a river.
12
56928
4838
kurnaz bir yılan balığı şeklindeki vu onu bir nehrin ağzında durdurmaya çalıştı.
01:01
Soon, the two were tumbling through the water, locked in combat.
13
61891
3879
Kısa süre sonra, ikisi savaşa kilitli olarak
suyun içinde yuvarlanıyordu.
01:06
The brawling vu created towering waves,
14
66104
3044
Kavgacı vu, nehri daha kıyıya uzatan ve yakındaki kıyı topluluklarını
01:09
stretching the river further inshore and flooding nearby coastal communities.
15
69148
5130
sular altında bırakan yüksek dalgalar yarattı.
01:14
In the end, the eel was no match for Dakuwaqa’s ferocity.
16
74445
4630
Sonunda yılan balığı, Dakuwaqa’nın vahşeti ile eşleşmedi.
01:19
After the fight, the Rewa River became the longest and widest in Fiji,
17
79117
5463
Kavgadan sonra, Rewa Nehri Fiji’deki en uzun ve en geniş oldu
01:24
which made nearby communities especially prone to flooding.
18
84914
3962
ve bu da yakınındaki toplulukları özellikle sele eğilimli hale getirdi.
01:28
But Dakuwaqa didn’t care what damage he caused,
19
88960
3253
Ancak Dakuwaqa yenilmez kaldığı sürece ne kadar hasara neden olduğu
01:32
so long as he remained undefeated.
20
92213
3128
umrunda değildi.
01:35
Dakuwaqa continued on his rampage, later vanquishing Masilaca,
21
95967
4421
Dakuwaqa öfkesine devam etti, daha sonra Beqa Adası yakınlarında yaşayan,
01:40
the small, mischievous shark vu that lived near Beqa Island.
22
100388
4171
küçük yaramaz köpekbalığı vu Masilaca’yı yendi.
01:44
Despite their rocky start, the two became friends.
23
104892
3587
Sert başlangıçlarına rağmen, ikisi arkadaş oldu.
01:48
But one day, Masilaca— perhaps growing tired of Dakuwaqa’s proud, selfish ways
24
108855
5130
Ama bir gün Masilaca - belki de Dakuwaqa’nın gururlu,
bencil davranışlarından
01:53
and the chaos he’d caused across the archipelago—
25
113985
3170
ve takımadalarda yarattığı kaostan bıktı-
01:57
presented a challenge he knew Dakuwaqa couldn’t resist.
26
117155
4170
Dakuwaqa’nın direnemeyeceğini bildiği bir meydan okuma sundu.
02:01
Masilaca spoke about a fierce vu called Rokobakaniceva,
27
121325
4421
Masilaca, dış Kadavu adasını koruyan Rokobakaniceva adlı
02:05
who guarded the outer island of Kadavu,
28
125746
2628
şiddetli bir vu’dan bahsetti
02:08
and teased that, until Dakuwaqa defeated them,
29
128374
3253
ve Dakuwaqa onları yenene kadar en güçlü vu ünvanını
02:11
he couldn’t claim the title of strongest vu.
30
131627
3212
talep edemeyeceğini söyledi.
02:14
Before Masilaca could even finish describing Rokobakaniceva,
31
134964
4755
Masilaca Rokobakaniceva'yı tarif etmeyi bile bitirmeden önce,
02:19
Dakuwaqa was jetting through the water in the direction of Kadavu.
32
139719
4212
Dakuwaqa suyun içinden Kadavu yönünde püskürtüyordu.
02:24
As he came close, Dakuwaqa saw a giant octopus
33
144640
4004
Yaklaştığında, Dakuwaqa bir resifin girişinde gezinen dev bir
02:28
hovering at the entrance to a reef.
34
148644
2294
ahtapot gördü.
02:31
The octopus vu, Rokobakaniceva, cared greatly for the people of Kadavu
35
151147
5422
Ahtapot vu Rokobakaniceva, Kadavu halkına büyük önem verdi
02:36
and asked Dakuwaqa politely to stay away and not intimidate the villagers.
36
156694
5964
ve Dakuwaqa’dan kibarca uzak durmasını ve köylüleri korkutmamasını istedi.
02:43
Dakuwaqa was only emboldened by the request.
37
163075
3629
Dakuwaqa sadece istekle cesaretlendirildi.
02:46
He showed his imposing teeth and lunged forward to attack.
38
166704
3837
Heybetli dişlerini gösterdi ve saldırmak için öne doğru fırladı.
02:50
But Rokobakaniceva was prepared.
39
170958
3087
Ancak Rokobakaniceva hazırlanmıştı.
02:54
With four tentacles, the octopus vu remained rooted to a rock on the seafloor
40
174378
4713
Dört dokunaçla, ahtapot vu deniz tabanındaki bir kayaya kök saldı
02:59
and with the remaining four, captured Dakuwaqa’s body
41
179091
3003
ve kalan dördü ile Dakuwaqa'nın vücudunu ele geçirdi ve onu ters çevirdi.
03:02
and flipped him over.
42
182094
1585
03:04
In this position, his breathing slowed and his muscles relaxed.
43
184013
5756
Bu pozisyonda solunumu yavaşladı ve kasları gevşedi.
03:10
He was paralyzed and powerless in a mysterious state called tonic immobility
44
190102
5881
Bazı köpekbalıklarının ters çevrildiğinde
03:15
that some sharks assume when flipped over
45
195983
2920
veya burunlarının hassas gözenekleri uyarıldığında varsaydığı
03:18
or when the sensitive pores of their snout are stimulated.
46
198903
3587
tonik hareketsizlik adı verilen gizemli bir durumda felç ve güçsüzdü.
03:22
Dakuwaqa was stuck upside down and struggling to breathe,
47
202657
3753
Dakuwaqa baş aşağı sıkışıp nefes almak için mücadele ediyordu
03:26
and Rokobakaniceva’s tentacles wrapped tighter and tighter around his body.
48
206410
4588
ve Rokobakaniceva’nın dokunaçları vücuduna daha da sıkı sarıldı.
03:31
Though still shocked,
49
211165
1293
Hala şok olmasına rağmen,
03:32
Dakuwaqa realized the battle was lost for the first time in his life.
50
212458
5297
Dakuwaqa hayatında ilk kez savaşın kaybedildiğini fark etti.
03:38
In exchange for Rokobakaniceva’s mercy, he promised that he would change his ways.
51
218047
5923
Rokobakaniceva’nın merhameti karşılığında
yollarını değiştireceğine söz verdi.
03:44
Instead of menacing the villagers and other vu,
52
224262
2669
Köylüleri ve diğer vu’ları tehdit etmek yerine,
03:46
he vowed to protect Fijian fishers from Kadavu and beyond.
53
226931
5130
Fiji balıkçılarını Kadavu ve ötesinden korumaya söz verdi.
03:53
Pleased with the pact, Rokobakaniceva agreed and freed Dakuwaqa.
54
233062
5005
Pakttan memnun olan Rokobakaniceva kabul etti ve Dakuwaqa’yı serbest bıraktı.
03:58
He stayed true to his word— no longer bragging about dueling vu,
55
238359
5297
Sözüne sadık kaldı - artık düello yapmak, kıyı şeridini fethetmek ve haraç
04:03
conquering coastlines, and taking tributes.
56
243656
2878
almakla övünmüyordu.
04:06
Instead, he began finding satisfaction in guiding lost people back to their homes
57
246659
6131
Bunun yerine, kayıp insanları evlerine geri götürmekten
ve yerel balıkçıları kötü hava koşulları
04:12
and warning local fishers of bad weather and sinister sea creatures.
58
252790
4421
ve uğursuz deniz canlıları konusunda uyarmaktan memnuniyet bulmaya başladı.
04:17
In return, some of Fiji’s people would pay homage to Dakuwaqa
59
257545
3795
Buna karşılık, Fiji halkının bir kısmı okyanusa geleneksel bir içecek
-kava olarak da bilinen yaqona-
04:21
by pouring a traditional drink— yaqona, also known as kava— into the ocean.
60
261340
5172
dökerek Dakuwaqa’ya saygı gösterecekti.
04:27
And upon returning safely from fishing trips with an abundance of catch,
61
267346
4088
Ve balık avlama gezilerinden bol miktarda avla güvenli bir şekilde döndüklerinde
04:31
they’d throw fish heads back into the ocean for the sharks—
62
271434
3211
köpekbalıkları için balık kafalarını okyanusa geri atıyorlardı;
04:34
gestures of mutual care to elicit luck
63
274645
3253
bu, Dakuwaqa’dan şans ve koruma elde etmek için karşılıklı ilgi jestleriydi.
04:37
and protection from Dakuwaqa himself.
64
277898
2711
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7