Just add water: The garden insect that can turn into a plague - Jeffrey A. Lockwood

Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Gözde Alpçetin

The ravenous swarm stretches as far as the eye can see.

Ufukta, ucu bucağı görünmeyen obur bir ordu uzanır.

It has no commanding general or strategic plan;

Bu ordunun bir generali ya da stratjik bir planı yoktur.

its only goals are to eat, breed, and move on—

Tek amacı yemek ve üremek, sonra da yola devam etmektir.

a relentless advance that transforms pastures and farms into barren wastelands.

Bu amansız akın, çayır ve çiftlikleri çorak arazilere dönüştürür.

These are desert locusts— infamous among their locust cousins

Bu bir çöl çekirgesi. Kuzenleri arasında en beteri...

for their massive swarms and capacity for destruction.

Sürüleri çok kalabalıktır ve zarar verme kapasiteleri çok yüksektir.

But these insects aren't always so insatiable.

Fakat bu böcekler her zaman böylesine obur olmayabilirler.

In fact, most of the time desert locusts are no more dangerous

Aslına bakacak olursak çöl çekirgeleri normal çekirgelerden

than garden-variety grasshoppers.

daha zararlı diyemeyiz.

So what does it take to turn these harmless insects

Ne oluyor da bu zararsız böcekler

into a crop-consuming plague?

ekinleri yutan bir vebaya dönüşebiliyor?

Desert locust eggs are laid in the damp depths of desert soil,

Çöl çekirgeleri, Kuzey Afrika ve Güney Asya boyunca uzanan

in arid regions stretching from North Africa to South Asia.

çorak bölgelerdeki çöl topraklarının nemli derinliklerinde yumurtlar.

During the dry weather typical in these ecosystems,

Çöl çekirgeleri, bu sistemde sıkça görülen

desert locusts live a solitary lifestyle.

kuru hava koşullarında yalnız bir yaşam sürmektedirler.

Adolescent hoppers will spend a few lonely weeks foraging for plants,

Genç çekirgeler kanatlanmadan, üremeden ve ölmeden önce

before growing wings, reproducing, and dying.

bitki parçaları toplayarak geçirdikleri birkaç yalnız hafta geçirirler.

But when a region receives an abundance of rain,

Eğer bölgede bir yağmur bolluğu yaşanırsa

the scene is set for a startling transformation.

insanı şaşırtacak bir dönüşüm için sahne hazırlanmış demektir.

Increased moisture supports more vegetation

Artan nem, yumurtasından yeni çıkmış çekirgeler için

for newly hatched hoppers to eat,

daha fazla bitki olacak demektir.

leading large groups to feed in close proximity.

Böylece yakın mesafede beslnen büyük gruplar oluşur.

The frequent contact stimulates their leg hairs,

Temastaki bu sıklık bacaklarındaki tüyleri uyarır,

triggering the release of a hormone

birbirlerine daha da yaklaşmalarına yol açan

that causes them to actively cluster even closer.

bir hormonun salgılanmasına neden olur.

Gluttonous crowds of locusts produce huge amounts of poop,

Obur çekirge sürüsü demek, çok fazla çekirge dışkısı demektir.

which carries a pheromone that furthers their transformation.

Bu dışkıda, çekirgelerin dönüşümünü ilerleten bir feromon bulunur.

The hopper’s diet shifts to include plants with toxic alkaloids.

Ardından menüye zehirli alkeloitler barındıran bitkiler de ekleniverir.

Soon, the locusts take on a striking pattern that warns predators

Çok geçmeden, çekirgelerin üstünde zehirli olduklarına dair avcıları uyarıcı

of their newly poisonous nature.

nitelikte bir örüntü belirir.

Smaller groups merge into bands of millions,

Küçük gruplar milyonlardan oluşan sürülere katılır.

which mow down virtually all plant life in a kilometer-wide swath.

Bütün bitki örtünü bir kilometre eni olan bir çim biçme makinesi gibi yok ederler.

Roughly every week they shed and expand their exoskeletons,

Neredeyse her hafta dış iskeletlerini döker ve genişletirler,

growing to roughly 50 times their hatching weight in just one month.

sadece bir ayda yumurtadan çıkma ağırlıklarının 50 katına kadar büyürler.

Finally, the metamorphosis is complete.

Sonunda, metamorfoz tamamlanır.

The adults beat their translucent wings and take flight

Yetişkinler yarı saydam kanatlarını çırpar

ve tam teşekküllü bir çekirge sürüsü olarak uçarlar.

as a full-fledged locust swarm.

In this gregarious phase, these long-winged, brightly colored creatures

Bu sürü halindeki evrede bu uzun kanatlı, parlak renkli yaratıklar,

appear so different from their solitary counterparts

yalnız muadillerinden o kadar farklı görünürler ki

that they were long thought to be a separate species.

uzun zamandır ayrı bir tür oldukları düşünülür.

A typical swarm contains more locusts than there are humans on the planet,

Tipik bir sürü, yoğun bir kümede yüzlerce kilometre karelik bir alanı kaplayan,

covering hundreds of square kilometers in a dense cloud.

gezegendeki insanlardan daha fazla çekirge içerir.

At these numbers, desert locusts easily overwhelm their predators.

Bu sayıdayken çöl çekirgeleri avcılarını kolayca alt eder.

A large swarm can match the daily food intake of a city of millions,

Büyük bir sürü, milyonlarca bir şehrin günlük yiyecek alımını karşılayabilir

and flying with the wind,

ve rüzgarla uçarken

the insect invasion can travel up to 150 kilometers a day.

böcek istilası günde 150 kilometreye kadar yol kat edebilir.

This living tornado can also cross large bodies of water.

Bu canlı kasırga büyük su kütlelerini de geçebilir.

In 1988, a swarm even managed to traverse the Atlantic Ocean.

1988′de bir sürü Atlantik Okyanusu’nu geçmeyi bile başardı.

The locusts likely formed rafts to rest at night,

Çekirgeler, sabahları ölü akrabalarının besleyici bir kahvaltısıyla doymadan önce,

before fueling up in the morning with a nourishing breakfast of their dead kin.

muhtemelen geceleri dinlenmek için sallar oluşturdular.

While flying over land, they seek out moist soil to lay eggs.

Karada uçarken yumurtlamak için nemli topraklar ararlar.

Swarming mothers transfer their gregarious condition to their offspring,

Yumurtlayan anneler, sürü halindeki durumlarını yavrularına aktararak

making it likely that the next generation will form another swarm.

gelecek neslin başka bir sürü oluşturmasını mümkün kılar.

This means that while an individual desert locust lives only three months,

Bu, tek bir çöl çekirgesinin yalnızca üç ay yaşamasına karşın,

a plague can last up to a decade.

bir vebanın on yıla kadar sürebileceği anlamına gelir.

The potential for a years-long plague isn’t unique to desert locusts,

Yıllarca süren bir veba potansiyeli, çöl çekirgelerine özgü değildir

but the region they inhabit makes the prospect particularly deadly.

ancak yaşadıkları bölge, olasılığı özellikle ölümcül kılmaktadır.

Their habitat spans some of the world’s poorest countries,

Yaşam alanları, büyük ölçüde kendi yiyeceklerini yetiştiren

largely populated by people who grow their own food.

insanların yaşadığı dünyanın en fakir ülkelerinden bazılarını kapsar.

By consuming crops and pastures,

Bu böcekler ekinleri ve otlakları tüketerek

these insects directly endanger 10% of humanity.

doğrudan insanlığın %10′unu tehlikeye atıyor.

Fortunately, a desert locust plague doesn't last forever.

Neyse ki bir çöl çekirgesi vebası sonsuza kadar sürmez.

When a wet period ends,

Islak dönem sona erdiğinde

vegetation becomes scarce and egg laying conditions decline.

bitki örtüsü ile birlikte yumurtlama koşulları da azalır.

As existing swarms die off, new hatchlings spread out in search of food,

Mevcut sürüler öldükçe yeni yavrular yiyecek aramak için yayılır

creating enough distance to prevent solitary locusts from transforming.

ve yalnız çekirgelerin dönüşmesini önlemek için yeterli mesafeyi yaratır.

Human intervention can also help.

İnsan müdahalesi de yardımcı olabilir.

Researchers use satellite imagery to identify regions at risk

Araştırmacılar, çekirge sıcak noktaları olma riski altındaki bölgeleri belirlemek

of becoming locust hotspots and alert local governments.

ve yerel yönetimleri uyarmak için uydu görüntülerini kullanıyor.

While most countries fight back with chemical insecticides,

Çoğu ülke kimyasal böcek ilaçlarıyla savaşırken

some regions have found success using fungal diseases that are lethal to locusts

bazı bölgeler çekirgeler için öldürücü olan ancak insanlar ve çevre için

güvenli olan mantar hastalıklarını kullanarak başarı elde etti.

but safe for people and the environment.

Unfortunately, other modern practices are exacerbating the threat.

Ne yazık ki diğer modern uygulamalar tehdidi şiddetlendiriyor.

Fields densely packed with a single crop are like a table set for locusts.

Tek bir mahsulün yoğun olduğu tarlalar, çekirgelere hazırlanmış bir sofra gibidir.

And erratic weather caused by climate change makes swarms harder to predict.

İklim değişikliğinin sonucu düzensiz hava, sürülerin tahmin edilmesini zorlaştırıyor.

If we plan to discourage lonely locusts from becoming catastrophic crowds,

Yalnız çekirgelerin felaket kalabalığı haline gelmesini engellemeyi planlıyorsak

humans need to cut carbon emissions, rethink our agriculture,

insanların karbon emisyonlarını kesmesi, tarımı düşünmesi

and generally reconsider our own ravenous appetites.

ve genel olarak kendi açgözlü iştahını yeniden gözden geçirmesi gerekiyor.