Can you solve the time travel riddle? - Dan Finkel

Tłumaczenie: Jagoda Willingham Korekta: Rysia Wand

Your internship in Professor Ramsey’s physics lab has been amazing.

Odbywasz niezwykły staż w laboratorium profesora Ramseya.

Until, that is, the professor accidentally stepped through a time portal.

Nagle profesor przypadkowo przekracza portal czasowy.

You’ve got just a minute to jump through the portal to save him before it closes

Została tylko minuta, żeby przeskoczyć

i uratować go, zanim portal się zamknie

and leaves him stranded in history.

i uwięzi go w przeszłości.

Once you’re through it, the portal will close,

Przekroczony portal zamknie się za tobą,

and your only way back will be to create a new one

a jedynym sposobem na powrót będzie stworzenie nowego

using the chrono-nodules from your lab.

przy użyciu węzłów czasowych z laboratorium.

Activated nodules connect to each other

Aktywowane węzły łączą się

via red or blue tachyon entanglement.

przez czerwone lub niebieskie połączenia tachionowe.

Activate more nodules and they’ll connect

Aktywowane węzły łączą się

to all other nodules in the area.

z pozostałymi węzłami na danym obszarze.

As soon as a red or blue triangle is created with a nodule at each point,

Gdy tylko czerwony lub niebieski trójkąt pojawi się między węzłami,

it opens a doorway through time that will take you back to the present.

otworzy się przejście czasowe do teraźniejszości.

But the color of each individual connection manifests at random,

Ale kolor każdego połączenia jest przypadkowy

and there’s no way to choose or change its color.

i nie można go wybrać ani zmienić.

And there’s one more problem:

Jest jeszcze jeden problem:

each individual nodule creates a temporal instability

każdy węzeł tworzy czasową niestabilność,

that raises the chances the portal might collapse as you go through it.

która zwiększa szansę zawalenia się portalu podczas przechodzenia.

So the fewer you bring, the better.

Czyli im jest ich mniej, tym lepiej.

The portal’s about to close.

Portal zaraz się zamknie.

What’s the minimum number of nodules you need to bring

Jaka jest minimalna ilość węzłów,

to be certain you’ll create a red or blue triangle and get back to the present?

żeby na pewno stworzyć czerwony lub niebieski trójkąt

i wrócić do teraźniejszości?

Pause here if you want to figure it out for yourself!

Zatrzymaj się tutaj, jeśli chcesz to rozwiązać samodzielnie.

Answer in: 3

Rozwiązanie za: 3

Answer in: 2

Rozwiązanie za: 2

Answer in: 1

Rozwiązanie za: 1

This question is so rich that an entire branch of mathematics

To pytanie jest tak złożone, że rozwinięto całą gałąź matematyki

known as Ramsey Theory developed from it.

zwaną teorią Ramseya.

Ramsey Theory is home to some famously difficult problems.

Teoria Ramseya zajmuje się trudnymi problemami.

This one isn’t easy, but it can be handled

Ten problem nie jest łatwy, ale można go rozwiązać,

if you approach it systematically.

podchodząc do niego w sposób systematyczny.

Imagine you brought just three nodules.

Na przykład czy wystarczą tylko trzy węzły?

Would that be enough? No - for example, you might have two blue

Nie, bo można mieć dwa niebieskie

and one red connection, and be stuck in the past forever.

i jedno czerwone połączenie i na zawsze utkwić w przeszłości.

Would four nodules be enough? No - there are many arrangements here

Czy cztery węzły wystarczą?

Nie - mamy tu dużo rozwiązań,

that don’t give a blue or red triangle.

które nie dają niebieskiego lub czerwonego trójkąta.

What about five?

A pięć?

It turns out there is an arrangement of connections

Okazuje się, że i tu można mieć ustawienia,

that avoids creating a blue or red triangle.

które nie stworzą niebieskiego lub czerwonego trójkąta.

These smaller triangles don’t count because they don’t have a nodule at each corner.

Mniejsze trójkąty się nie liczą,

bo nie mają węzła przy każdym wierzchołku.

However, six nodules will always create a blue triangle or a red triangle.

Ale sześć węzłów zawsze utworzy niebieski lub czerwony trójkąt.

Here’s how we can prove that without sorting through every possible case.

Oto, jak można tego dowieść, bez wchodzenia w każdy scenariusz.

Imagine activating the sixth nodule,

Aktywujemy szósty węzeł, który łączy się z pozostałymi pięcioma.

and consider how it might connect to the other five.

It could do so in one of six ways:

Może to zrobić na sześć sposobów:

with five red connections, five blue connections, or some mix of red and blue.

z pięcioma czerwonymi połączeniami, pięcioma niebieskimi oraz ich mieszanką.

Notice that every possibility has at least three connections of the same color

Każda opcja ma przynajmniej trzy połączenia tego samego koloru

coming from this nodule.

wychodzące z węzła.

Let’s look at just the nodules on the other end

Przyjrzyjmy się teraz węzłom

po drugiej stronie

of those same three color connections.

tych samych trzech połączeń kolorów.

If the connections were blue,

jeśli ich połączenie jest niebieskie,

then any additional blue connection between those three would give us a blue triangle.

kolejne niebieskie połączenie między nimi

daje niebieski trójkąt.

So the only way we could get in trouble

Problem byłby jedynie wtedy,

is if all the connections between them were red.

gdyby wszystkie połączenia między nimi były czerwone.

But those three red connections would give us a red triangle.

Ale te trzy czerwone połączenia dadzą nam czerwony trójkąt.

No matter what happens, we’ll get a red or a blue triangle,

W każdej sytuacji otrzymamy czerwony lub niebieski trójkąt

and open our doorway.

i otworzymy przejście.

On the other hand,

Z drugiej strony,

if the original three connections were all red instead of blue,

gdyby pierwotne trzy połączenia były czerwone zamiast niebieskich,

the same argument still works, with all the colors flipped.

zadziała ta sam logika, tylko kolory będą odwrócone.

In other words, no matter how the connections are colored,

Czyli bez względu na kolor połączenia,

six nodules will always create a red or blue triangle and a doorway leading home.

sześć węzłów zawsze utworzy czerwony lub niebieski trójkąt i drogę do domu.

So you grab six nodules and jump through the portal.

Bierzesz sześć węzłów i skaczesz przez portal.

You were hoping your internship would give you valuable life experience.

Ten staż miał ci przynieść cenne życiowe doświadczenie.

Turns out, that didn’t take much time.

Długo to nie zajęło.