Hawking's black hole paradox explained - Fabio Pacucci

3,757,519 views ・ 2019-10-22

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Agnieszka Fijałkowska Korekta: Marta Konieczna
00:06
Scientists work on the boundaries of the unknown,
0
6666
3760
Naukowcy pracują na granicy nieznanego,
00:10
where every new piece of knowledge forms a path into a void of uncertainty.
1
10426
5270
gdzie każde odkrycie otwiera ścieżkę do pustki niepewności.
00:15
And nothing is more uncertain–
2
15696
2230
Nic nie jest bardziej niepewne
00:17
or potentially enlightening– than a paradox.
3
17926
3360
lub potencjalnie oświecające niż paradoks.
00:21
Throughout history,
4
21286
1090
W historii paradoksy podważały wszystko, co wiemy,
00:22
paradoxes have threatened to undermine everything we know,
5
22376
3710
00:26
and just as often, they’ve reshaped our understanding of the world.
6
26086
4610
i równie często zmieniały nasze rozumienie świata.
00:30
Today, one of the biggest paradoxes in the universe
7
30699
3700
Dziś jeden z największych paradoksów we wszechświecie
00:34
threatens to unravel the fields of general relativity and quantum mechanics:
8
34399
5490
grozi odkryciem nowych obszarów
ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej:
00:39
the black hole information paradox.
9
39889
3210
paradoks informacyjny czarnej dziury.
00:43
To understand this paradox,
10
43099
1840
Aby zrozumieć ten paradoks,
00:44
we first need to define what we mean by "information."
11
44939
3500
musimy najpierw zdefiniować, co rozumiemy przez "informację".
00:48
Typically, the information we talk about is visible to the naked eye.
12
48439
4300
Zazwyczaj informacje, o których mówimy, są widoczne gołym okiem.
00:52
For example,
13
52739
820
Przykładowo taka informacja mówi nam,
00:53
this kind of information tells us that an apple is red, round, and shiny.
14
53559
5030
że jabłko jest czerwone, okrągłe i błyszczące.
00:58
But physicists are more concerned with quantum information.
15
58589
4390
Ale fizycy bardziej interesują się informacją kwantową.
01:02
This refers to the quantum properties of all the particles that make up that apple,
16
62979
4950
Odnosi się do właściwości kwantowych wszystkich cząstek tworzących jabłko,
01:07
such as their position, velocity and spin.
17
67929
3186
takich jak ich pozycja, prędkość i spin.
01:11
Every object in the universe is composed
18
71115
2680
Każdy obiekt we wszechświecie
01:13
of particles with unique quantum properties.
19
73795
3990
składa się z cząstek o unikalnych właściwościach kwantowych.
01:17
This idea is evoked most significantly in a vital law of physics:
20
77785
5280
Idea ta jest najbardziej widoczna w podstawowym prawie fizyki:
01:23
the total amount of quantum information in the Universe must be conserved.
21
83069
5100
całkowita ilość informacji kwantowej we wszechświecie musi być zachowana.
01:28
Even if you destroy an object beyond recognition,
22
88169
3267
Nawet jeśli zniszczymy obiekt nie do poznania,
01:31
its quantum information is never permanently deleted.
23
91436
3790
jego informacja kwantowa nigdy nie zostaje trwale usunięta.
01:35
And theoretically, knowledge of that information
24
95226
3050
Teoretycznie znajomość tych informacji
01:38
would allow us to recreate the object from its particle components.
25
98276
4290
pozwala nam odtworzyć obiekt z jego cząstek.
01:42
Conservation of information isn’t just an arbitrary rule,
26
102566
3587
Zachowanie informacji to nie tylko arbitralna reguła,
01:46
but a mathematical necessity, upon which much of modern science is built.
27
106153
4790
ale matematyczna konieczność, na której zbudowano dużą część
współczesnej nauki.
01:50
But around black holes, those foundations get shaken.
28
110943
4574
W przypadku czarnych dziur te podstawy nie są takie pewne.
01:55
When an apple enters a black hole,
29
115517
2318
Kiedy jabłko wpadnie do czarnej dziury,
01:57
it seems as though it leaves the universe,
30
117835
2480
wydaje się, że opuszcza wszechświat,
02:00
and all its quantum information becomes irretrievably lost.
31
120315
4010
a cała jego informacja kwantowa zostaje bezpowrotnie utracona.
02:04
However, this doesn’t immediately break the laws of physics.
32
124325
3920
Jednak nie od razu łamie to prawa fizyki.
02:08
The information is out of sight,
33
128245
2130
Informacje są niewidoczne,
02:10
but it might still exist within the black hole’s mysterious void.
34
130375
4240
ale mogą nadal istnieć w tajemniczej pustce czarnej dziury.
02:14
Alternatively, some theories suggest
35
134615
2677
Alternatywnie, niektóre teorie sugerują,
02:17
that information doesn’t even make it inside the black hole at all.
36
137292
4000
że informacje nawet nie trafiają do czarnej dziury.
02:21
Seen from outside, it’s as if the apple’s quantum information
37
141292
3490
Patrząc z zewnątrz, to tak, jakby informacja kwantowa jabłka
02:24
is encoded on the surface layer of the black hole, called the event horizon.
38
144782
5510
była zakodowana na powierzchni czarnej dziury, zwanej horyzontem zdarzeń.
02:30
As the black hole’s mass increases,
39
150292
2240
Wraz ze wzrostem masy czarnej dziury,
02:32
the surface of the event horizon increases as well.
40
152532
3290
wzrasta też powierzchnia horyzontu zdarzeń.
02:35
So it’s possible that as a black hole swallows an object,
41
155822
3540
Możliwe więc, że czarna dziura połyka obiekt,
02:39
it also grows large enough to conserve the object’s quantum information.
42
159362
4737
oraz rośnie tak, że zachowuje jego informacje kwantowe.
02:44
But whether information is conserved inside the black hole or on its surface,
43
164099
4920
Ale niezależnie od tego, czy informacje są zachowane wewnątrz czarnej dziury,
czy na jej powierzchni,
02:49
the laws of physics remain intact–
44
169019
2865
prawa fizyki pozostają nienaruszone;
02:51
until you account for Hawking Radiation.
45
171884
3520
dopóki nie uwzględni się promieniowania Hawkinga.
02:55
Discovered by Stephen Hawking in 1974,
46
175404
3210
Stephen Hawking odkrył to zjawisko w 1974 roku
02:58
this phenomenon shows that black holes are gradually evaporating.
47
178614
4410
pokazuje, że czarne dziury stopniowo "parują".
03:03
Over incredibly long periods of time
48
183024
2470
W niewiarygodnie długim czasie
03:05
black holes lose mass as they shed particles away from their event horizons.
49
185494
5300
czarne dziury tracą masę, gdy zrzucają cząsteczki z horyzontu zdarzeń.
03:10
Critically, it seems as though the evaporating particles
50
190794
3270
Ostatecznie wydaje się, że parujące cząstki
03:14
are unrelated to the information the black hole encodes–
51
194064
3640
nie są powiązane z informacją, którą koduje czarna dziura.
03:17
suggesting that a black hole and all the quantum information it contains
52
197704
4540
To sugeruje, że czarna dziura
i wszystkie zawarte w niej informacje kwantowe
03:22
could be completely erased.
53
202244
2880
mogą zostać całkowicie usunięte.
03:25
Does that quantum information truly disappear?
54
205124
3000
Czy informacja kwantowa naprawdę znika?
03:28
If not, where does it go?
55
208124
2330
Jeśli nie, to gdzie trafia?
03:30
While the evaporation process would take an incredibly long time,
56
210454
3700
Choć proces "parowania" trwałby niewiarygodnie długo,
03:34
the questions it raises for physics are far more urgent.
57
214154
3930
pytania, które stawia fizykom, są o wiele pilniejsze.
03:38
The destruction of information
58
218084
1580
Zniszczenie informacji zmusiłoby nas do napisania od nowa
03:39
would force us to rewrite some of our most fundamental scientific paradigms.
59
219664
4590
niektórych z najbardziej podstawowych paradygmatów naukowych.
03:44
But fortunately, in science,
60
224254
2050
Ale na szczęście w nauce
03:46
every paradox is an opportunity for new discoveries.
61
226304
4750
każdy paradoks to szansa na nowe odkrycia.
03:51
Researchers are investigating a broad range of possible solutions
62
231054
3885
Naukowcy badają szeroki zakres możliwych rozwiązań
03:54
to the Information Paradox.
63
234939
1835
paradoksu informacyjnego.
03:56
Some have theorized
64
236774
1290
Niektórzy twierdzą,
03:58
that information actually is encoded in the escaping radiation,
65
238064
3960
że informacje są zakodowane w promieniowaniu uciekającym,
04:02
in some way we can’t yet understand.
66
242024
2900
w sposób, którego jeszcze nie rozumiemy.
04:04
Others have suggested the paradox is just a misunderstanding
67
244924
3590
Inni sugerują, że paradoks to tylko nieporozumienie
04:08
of how general relativity and quantum field theory interact.
68
248524
4070
dotyczące interakcji ogólnej teorii względności i kwantowej teorii pola.
04:12
Respectively,
69
252594
910
Odpowiednio
04:13
these two theories describe the largest and smallest physical phenomena,
70
253504
4810
te dwie teorie opisują największe i najmniejsze zjawiska fizyczne,
04:18
and they’re notoriously difficult to combine.
71
258314
2630
a ich połączenie jest niezwykle trudne.
04:20
Some researchers argue that a solution to this and many other paradoxes
72
260944
4370
Niektórzy badacze twierdzą, że rozwiązaniem tego i innych paradoksów
04:25
will come naturally with a “unified theory of everything.”
73
265314
3767
będzie „ujednolicona teoria wszystkiego”.
04:29
But perhaps the most mind-bending theory to come from exploring this paradox
74
269081
4720
Najbardziej zadziwiającą teorią,
jaką można wyciągnąć z badania tego paradoksu,
04:33
is the holographic principle.
75
273801
2240
jest zasada holograficzna.
04:36
Expanding on the idea that the 2D surface of an event horizon
76
276041
3840
Zasada ta, pogłębiając pogląd, że powierzchnia 2D horyzontu zdarzeń
04:39
can store quantum information,
77
279881
1870
może przechowywać informacje kwantowe,
04:41
this principle suggests that the very boundary of the observable universe
78
281751
4800
sugeruje, że sama granica obserwowalnego wszechświata
04:46
is also a 2D surface encoded with information
79
286551
3999
jest też powierzchnią 2D zakodowaną informacjami
04:50
about real, 3D objects.
80
290550
2890
o prawdziwych obiektach 3D.
04:53
If this is true, it’s possible that reality as we know it
81
293440
3910
Jeśli to prawda, możliwe jest, że rzeczywistość, jaką znamy,
04:57
is just a holographic projection of that information.
82
297350
4030
jest po prostu holograficzną projekcją tej informacji.
05:01
If proven, any of these theories would open up new questions to explore,
83
301380
4450
Jeśli zostanie to udowodnione, każda z teorii zrodzi nowe pytania,
05:05
while still preserving our current models of the universe.
84
305830
3260
jednocześnie zachowując nasze obecne modele wszechświata.
05:09
But it’s also possible that those models are wrong!
85
309090
3190
Ale możliwe też, że wcale nie mamy racji!
05:12
Either way, this paradox has already helped us take another step
86
312280
4356
Tak czy inaczej, ten paradoks pomógł nam zrobić kolejny krok
05:16
into the unknown.
87
316636
1590
w nieznane.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7