The infamous and ingenious Ho Chi Minh Trail - Cameron Paterson

Osławiony i pomysłowy Szlak Ho Chi Minha - Cameron Paterson

Translator: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar

Tłumaczenie: Capa Girl Korekta: Rysia Wand

Deep in the jungles of Vietnam,

Głęboko w dżungli Wietnamu

soldiers from both sides

żołnierze obu stron

battled heat exhaustion and each other

walczyli z wrogiem i wyczerpującym skwarem

for nearly 20 long years.

przez prawie 20 lat.

But the key to Communist victory

Jednak o zwycięstwie komunistów

wasn't weapons or stamina,

nie przesądziła broń czy wytrzymałość,

it was a dirt road.

a wydeptana droga.

The Ho Chi Minh Trail,

Szlak Ho Chi Minha,

winding through Vietnam, Laos, and Cambodia,

ciągnący się przez Wietnam, Laos i Kambodżę,

started as a simple network of dirt roads

zaczął się od prostego systemu połączeń dróg gruntowych,

and blossomed into the centerpiece

a następnie stał się podstawą

of the winning North Vietnamese strategy

zwycięskiej południowowietnamskiej strategii

during the Vietnam War,

w czasie wojny wietnamskiej,

supplying weapons,

dostarczając broń,

troops,

wojsko

and psychological support to the South.

i psychologiczne wsparcie dla Południa.

The trail was a network of tracks,

Szlak był systemem tras,

dirt roads,

dróg

and river crossings

i brodów rzecznych,

that threaded west out of North Vietnam

łączących wschód Północnego Wietnamu

and south along the Truong Son Mountain Range

z południem w okolicach gór Annamskich,

between Vietnam and Laos.

między Wietnamem a Laosem.

The journey to the South originally took six months.

Początkowo podróż na południe trwała 6 miesięcy,

But, with engineering and ingenuity,

ale dzięki inżynierii i pomysłowości,

the Vietnamese expanded and improved the trail.

Wietnamczykom udało się rozwinąć i udoskonalić szlak.

Towards the end of war,

Pod koniec wojny,

as the main roads detoured through Laos,

gdy główne drogi szlaku skierowano przez Laos,

it only took one week.

droga zabierała zaledwie tydzień.

Here is how it happened.

Oto jak do tego doszło.

In 1959, as relations deteriorated

W 1959 roku, gdy stosunki między Północą a Południem

between the North and the South,

uległy pogorszeniu,

a system of trails was constructed in order to infiltrate

system tras został skonstruowany w celu szmuglowania żołnierzy,

soldiers, weapons, and supplies into South Vietnam.

broni i dostaw do Południowego Wietnamu.

The first troops moved in single-file

Pierwsze oddziały poruszały się gęsiego

along routes used by local ethnic groups,

wzdłuż tras wykorzystywanych przez miejscowych,

and broken tree branches at dusty crossroads

a kilka złamanych gałęzi na rozstajach

were often all that indicated the direction.

było często jedyną wskazówką kierunku.

Initially, most of the Communist cadres

Początkowo większość kadr komunistycznych,

who came down the trail

które pokonały szlak,

were Southerners by birth who had trained in North Vietnam.

rekrutowała się z Południa, a szkoliła na Północy.

They dressed like civilian peasants

Ubierali się jak chłopi, po cywilnemu,

in black, silk pajamas with a checkered scarf.

w czarne jedwabne piżamy i kraciaste chusty.

They wore Ho Chi Minh sandals on their feet,

Nosili wycięte z opon samochodowych

cut from truck tires,

"sandały Ho Chi Minha",

and carried their ration of cooked rice

i nosili swoje racje żywieniowe

in elephants' intestines,

w jelitach słoni

a linen tube hung around the body.

i płóciennych przepaskach.

The conditions were harsh

Warunki były trudne,

and many deaths were caused by exposure,

wiele osób zmarło z wycieńczenia,

malaria,

w wyniku malarii

and amoebic dysentery.

czy czerwonki pełzakowatej.

Getting lost,

Zgubienie drogi,

starving to death,

śmierć głodowa

and the possibility of attacks by wild tigers or bears

i atak dzikich tygrysów i niedźwiedzi

were constant threats.

były ciągłym zagrożeniem.

Meals were invariably just rice and salt,

Posiłki składały się jedynie z ryżu i soli,

and it was easy to run out.

a i tak ich często nie starczało.

Fear, boredom, and homesickness

Strach, nuda i tęsknota za domem

were the dominant emotions.

dominowały.

And soldiers occupied their spare time

Żołnierze zabijali czas,

by writing letters,

pisząc listy,

drawing sketches,

szkicując,

and drinking and smoking with local villagers.

paląc i pijąc z miejscowymi.

The first troops down the trail

Pierwsze oddziały pokonujące szlak

did not engage in much fighting.

nie angażowały się bardzo w walkę.

And after an exhausting six month trip,

Po wyczerpującej 6-miesięcznej przeprawie,

arriving in the South was a real highlight,

dotarcie na Południe było prawdziwym wydarzeniem,

often celebrated by bursting into song.

które często witano piosenką.

By 1965, the trip down the trail could be made by truck.

W 1965 r. szlakiem mogły już jeździć ciężarówki.

Thousands of trucks supplied by China and Russia

Tysiące ciężarówek dostarczonych przez Chiny i Rosję

took up the task amidst ferocious B-52 bombing

przeprawiały się podczas zajadłych bombardowań B-52,

and truck drivers became known as pilots of the ground.

a ich kierowcy zyskali miano "pilotów na ziemi".

As traffic down the trail increased,

Gdy ruch na szlaku wzrastał,

so did the U.S. bombing.

wzmagały się amerykańskie bombardowania.

They drove at night or in the early morning

Jeżdżono głownie nocami i porankami,

to avoid air strikes,

by unikać nalotów,

and watchmen were ready

a zwiadiwcy byli w gotowości,

to warn drivers of enemy aircraft.

by ostrzegać kierowców.

Villages along the trail organized teams

Wioski wzdłuż szlaku organizowały grupy,

to guarantee traffic flow

żeby zagwarantować swobodny przejazd

and to help drivers repair damage caused by air attacks.

i pomóc kierowcom naprawiać szkody wyrządzone przez ataki lotnicze.

Their catch cries were,

Ich hasło brzmiało:

"Everything for our Southern brothers!"

"Wszystko dla naszych braci z Południa!"

and, "We will not worry about our houses

oraz "Nie będziemy się martwić domami,

if the vehicles have not yet gotten through."

jeśli ciężarówki jeszcze się nie przeprawiły".

Some families donated their doors

Niektóre rodziny oddawały własne drzwi

and wooden beds to repair roads.

i drewniane łóżka na naprawę dróg.

Vietnamese forces even used deception

Siły wietnamskie stosowały wybiegi,

to get the U.S. aircraft to bomb mountainsides

żeby lotnictwo US bombardowało zbocza gór,

in order to make gravel for use

dając tym dostęp do żwiru

in building and maintaining roads.

do budowy i utrzymania dróg.

The all-pervading red dust seeped into every nook and cranny.

Wszechobecny czerwony pył wciskał się każdy zakamarek.

The Ho Chi Minh Trail had a profound impact

Szlak Ho Chi Minha miał ogromny wpływ

on the Vietnam War

na rezultat wojny wietnamskiej,

and it was the key to Hanoi's success.

zwycięstwo Hanoi.

North Vietnamese victory was not determined by the battlefields,

O zwycięstwie Północy przesądziło nie pole bitwy,

but by the trail,

ale szlak,

which was the political,

który był politycznym,

strategic,

and economic lynchpin.

strategicznym,

i gospodarczym filarem.

Americans recognized its achievement,

Amerykanie uznał jego zasługi,

calling the trail,

nazywając szlak:

"One of the great achievements

"Jednym z największych osiągnięć

in military engineering of the 20th century."

militarnej strategii XX wieku".

The trail is a testimony to the strength of will

Szlak jest świadectwem siły woli

of the Vietnamese people,

wietnamskiego ludu,

and the men and women who used the trail

a mężczyźni i kobiety go przemierzający

have become folk heros.

urośli do rangi bohaterów narodowych.