Can you outsmart the college admissions fallacy? - Elizabeth Cox

Tłumaczenie: Agnieszka Grabowska Korekta: Ola Królikowska

“It’s the 4th century BCE,

“Mamy IV wiek przed naszą erą.

and Aristotle has just written a critique of arguments

Arystoteles właśnie krytykuje argumenty,

that take the truth of their conclusion for granted.”

które przyjmują prawdziwość swoich wniosków za pewnik”.

“It’s still the 4th century BCE,

“Wciąż IV wiek przed naszą erą.

and Aristotle has just advanced a new theory:

Arystoteles właśnie ogłasza nową teorię.

that because Earth is the center of the universe,

Skoro Ziemia jest centrum wszechświata,

humanity is alone in the universe.”

to ludzkość jest w nim sama”.

He should listen to himself.

Powinien siebie posłuchać.

“It’s 1990, and the Federal District Court of Virginia

“Rok 1990. Federalny Sąd Okręgowy w Wirginii

is about to hear a prospective student’s case against a university.

za chwilę rozpatrzy sprawę przyszłej studentki przeciwko uczelni.

She has filed a complaint about Virginia Military Institute’s

Składa ona skargę na politykę przyjęć Virginia Military Institute,

admissions policy that excludes women.”

który wyklucza kobiety”.

“VMI is a publicly-funded university that aims to produce ‘citizen soldiers’

“VMI to finansowana ze środków publicznych uczelnia

produkująca “żołnierzy-obywateli” w unikalny i rygorystyczny sposób.

through a unique and rigorous method:

all students are subjected to an identical regimen

Wszyscy studenci są poddawani identycznemu programowi

of extreme physical and mental stress and deprivation of privacy.”

skrajnego stresu fizycznego i psychicznego oraz pozbawienia prywatności”.

Well, I'm certainly not sorry to be excluded.

Ja na pewno nie żałuję, że jestem wykluczony.

“VMI is the only single-sex public university in the state of Virginia;

“VMI jest jedyną niekoedukacyjną uczelnią publiczną w stanie Wirginia.

there is no equivalent institution for women.

Nie ma jej odpowiednika dla kobiet.

Because VMI is a government institution,

Ponieważ VMI jest instytucją rządową,

by law, it cannot practice gender-based exclusion

zgodnie z prawem nie może wykluczać kandydatów ze względu na płeć

without ‘exceedingly persuasive justification.’

bez “bardzo przekonującego uzasadnienia”.

It must prove that its single-sex admissions policy

Musi udowodnić, że jej jednopłciowa polityka przyjęć

is a necessary step to serving important governmental objectives.”

jest niezbędna do osiągnięcia ważnych celów rządowych”.

“The state of Virginia argues that VMI’s educational methods

“Stan Wirginia twierdzi, że przyjęcie kobiet naraziłoby edukacyjne metody VMI.

would be compromised by admitting women.

The state claims single-sex education is an ‘important governmental objective’

Twierdzi też, że edukacja jednopłciowa jest “ważnym celem rządowym”

and that the exclusion of women from VMI is essential to that objective.”

i że wykluczenie kobiet z VMI jest niezbędne, żeby go osiągnąć“.

Hmm, considering how much they prize rigor,

Hmm, jeśli weźmiemy pod uwagę, jak bardzo cenią sobie rygor,

their argument is certainly lacking it.

ich argumentom ewidentnie go brakuje.

I’ll have to set them straight.

Muszę ich naprostować.

Come now, Your Honor.

Wysoki Sądzie...

Surely you can’t let that argument stand.

Nie może pan pozwolić na taki argument.

The state of Virginia is essentially saying that single-sex education

Stan Wirginia twierdzi, że edukacja niekoedukacyjna powinna być dozwolona,

should be allowed because it serves the imperative of single-sex education.

bo służy realizacji potrzeby edukacji niekoedukacyjnej.

You might as well say that witch hunts should be encouraged

Podobnie można powiedzieć, że należy popierać polowania na czarownice,

because they fulfill the need for witch hunts.

bo zaspakajają potrzebę polowań na czarownice.

These are examples of circular reasoning,

To przykłady błędnego koła w rozumowaniu,

sometimes called “begging the question,”

nazywanego czasem “błaganiem o pytanie”.

where the reason given for a conclusion assumes the conclusion is true,

Uzasadniając wniosek, zakładamy jego poprawność

rather than explaining why it’s true.

zamiast wyjaśnić, dlaczego jest poprawny.

Take the conclusion that witch hunts should be encouraged.

Weźmy stwierdzenie, że należy zachęcać do polowań na czarownice.

The evidence given is that there is a need for witch hunts.

Jako dowód podaje się, że jest potrzeba polowań na czarownice.

But both the claim and the so-called evidence for the claim

Ale ani stwierdzenie, ani rzekomy dowód

leave the same question unanswered:

nie odpowiadają na pytanie

why are witch hunts necessary?

“dlaczego polowania na czarownice są niezbędne?“.

There actually isn't an argument made here at all.

Nie ma tu żadnego argumentu.

Circular reasoning may sound straightforward, and in a way it is.

Błędne koło może wydawać się proste i w pewnym sensie takie jest.

Even a human can easily spot the circular logic in an argument like

Każdy łatwo zauważy okrężną logikę w argumencie typu

“the baby was born because her mother gave birth to her.”

“dziecko przyszło na świat, bo matka je urodziła”.

Where you run into trouble is when you assume

Problem zaczyna się, kiedy zakładamy, że opinia albo obecny stan jest prawdą,

that an opinion or current state of affairs,

because it’s so familiar or long-lasting,

bo jest tak znany albo długotrwały,

is a fact, when really it’s an assumption.

podczas gdy tak naprawdę jest założeniem.

Like the generations of astronomers and mathematicians

Jak pokolenia astronomów i matematyków,

who contorted themselves to explain anomalies in the planets’ orbits,

którzy zamiast kwestionować założenie, że planety krążą wokół Ziemi,

rather than questioning the premise that the planets orbited the Earth.

starali się wyjaśnić anomalie występujące na ich orbitach.

You modern humans may understand that the planets actually orbit the sun,

Wy, współcześni ludzie, może i rozumiecie, że planety krążą wokół słońca,

but you're still susceptible to assumptions of your own.

ale nadal jesteście podatni na własne założenia.

So you may hear “men and women should be treated differently

Po usłyszeniu “mężczyźni i kobiety powinni być traktowani inaczej,

because the law treats them differently”

bo prawo traktuje ich inaczej”

and think, well, yes, that makes sense.

możecie pomyśleć: no tak, to ma sens.

The law has always treated them differently.

Prawo od zawsze traktuje ich inaczej.

But that’s merely a statement of fact;

Ale to tylko stwierdzenie faktu,

it’s not a reasoned argument for why it should to be the case.

a nie uzasadnienie, dlaczego tak miałoby być.

And just because something is true doesn’t make it proof of what is right.

To, że coś jest prawdą, nie czyni tego dowodem na to, co jest słuszne.

Not convinced? Well, I’m sure you, as a judge,

Wciąż pana nie przekonałem?

Jestem pewien, że jako sędzia chętnie wysłucha pan dodatkowych dowodów.

won’t mind hearing a bit more evidence.

“It’s 1996, and the case has gone all the way to the Supreme Court

“Mamy rok 1996, sprawa trafia do Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych.

of the United States.

The court has ruled 7 to 1 that VMI must begin to admit women.

Sąd orzeka 7 do 1, że VMI musi zacząć przyjmować kobiety.

Justice Ruth Bader Ginsburg delivers the ruling,

Sędzia Ruth Bader Ginsburg wygłasza orzeczenie,

calling out the state of Virginia for its circular reasoning.”

oskarżając stan Virginia o błędne koło w rozumowaniu”.

If I may, I'd like to bring my companion here up to speed on your logic.

Chciałbym przybliżyć mojemu towarzyszowi pańską logikę.

And while I’m at it, I’ll borrow that.

Przy okazji pożyczę to sobie.

Now, let’s see.

Spójrzmy...

She points out that Virginia’s justification for excluding women from VMI

Sędzia wskazuje, że Virginia w uzasadnieniu wykluczenia kobiet z VMI

gave the means as an end—

jako cel podała środki.

that is, it argued that women should be excluded

Czyli twierdziła, że kobiety powinny być wykluczone,

because the school’s mission was single-sex education,

bo misją szkoły jest edukacja niekoedukacyjna.

when in fact the school’s stated mission was to produce citizen soldiers

W rzeczywistości misją szkoły była produkcja żołnierzy-obywateli

prepared to take on leadership roles in American society—

gotowych do pełnienia przywódczych ról w amerykańskim społeczeństwie.

an aim, Justice Ginsburg asserts, that is surely broad enough to include women.

Cel, który według sędzi Ginsburg jest dość szeroki, żeby objąć kobiety.

Alone in my universe at last.

Nareszcie sam w moim wszechświecie.