Could comets be the source of life on Earth? - Justin Dowd

Czy komety są źródłem życia na Ziemi? - Justin Dowd

131,489 views

2014-10-28 ・ TED-Ed


New videos

Could comets be the source of life on Earth? - Justin Dowd

Czy komety są źródłem życia na Ziemi? - Justin Dowd

131,489 views ・ 2014-10-28

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Rysia Wand
00:06
Humans have observed comets for thousands of years
0
6891
2600
Obserwujemy komety od tysięcy lat,
00:09
as their orbits have brought them within visible distance of Earth.
1
9491
3765
gdy tylko ich orbity zbliżają się na odległość widzianą z Ziemi.
00:13
Appearing throughout historical records,
2
13256
1987
W licznych zapiskach historycznych
00:15
these mysterious lights that came out of nowhere
3
15243
2539
te tajemnicze światła, pojawiające się znikąd
00:17
and disappeared after a short while
4
17782
2096
i znikające po jakimś czasie,
00:19
were thought to be ill omens of war and famine,
5
19878
2819
były uznawane za zły omen, zapowiadający wojny i głód
00:22
or the wrath of gods.
6
22697
1729
czy gniew bogów.
00:24
But recent research has revealed that comets may be even more deeply connected
7
24426
4174
Ostatnie odkrycia ujawniają, że komety mogą być bardziej związane
00:28
to humanity and our presence on Earth
8
28600
1982
z ludzkością i naszą obecnością na Ziemi
00:30
than any of these mythical explanations suggested.
9
30582
3540
niż którekolwiek z mitycznych podań.
00:34
When you think of our Solar System, you probably imagine the nine,
10
34122
3260
Myśląc o Układzie Słonecznym, wyobrażamy sobie dziewięć,
00:37
sorry eight, planets orbiting the Sun.
11
37382
3207
przepraszam, osiem planet okrążających Słońce.
00:40
But beyond Neptune, far from the heat of the Sun,
12
40589
3232
Tymczasem za Neptunem, daleko od słonecznego ciepła,
00:43
there is a sparse ring found formed by icy chunks
13
43821
2662
jest rozsiany pierścień z odłamków lodu.
00:46
ranging from the size of marbles to that of small planets.
14
46483
4178
Od małych grudek, po takie wielkości małej planety.
00:50
And thousands of times farther at the outer reaches of the Solar System
15
50661
3492
A tysiące razy dalej, na granicach Układu Słonecznego,
00:54
lies a spherical cloud of small fragments and gases.
16
54153
3680
znajduje się sferyczna chmura okruchów i gazów.
00:57
Many of these ancient clumps of stardust are leftovers from the formation
17
57833
3434
Wiele okruchów gwiezdnego pyłu to pozostałości z formowania się
01:01
of the Solar System 4.6 billion years ago,
18
61267
3746
Układu Słonecznego, 4,6 miliarda lat temu.
01:05
while some of the most distant may even come from a neighboring system.
19
65013
4245
Te najbardziej odległe mogą pochodzić z sąsiednich układów.
01:09
But sometimes the gravity from passing planets or stars
20
69258
3082
Czasem grawitacja mijanych planet czy gwiazd
01:12
pulls them toward our sun,
21
72340
2041
może przyciągnąć je w stronę Słońca,
01:14
beginning a journey that can take up to millions of years.
22
74381
3385
rozpoczynając podróż, trwającą nawet miliony lat.
01:17
As the frozen object travels further into the Solar System,
23
77766
3432
Kiedy zamarznięte obiekty podróżują w głąb układu,
01:21
the sun grows from a distant spark to an inferno,
24
81198
2814
Słońce z maleńkiej iskierki urasta do rozmiarów piekła,
01:24
melting the ice for the first time in billions of years.
25
84012
3600
roztapiając ich lód po raz pierwszy od miliardów lat.
01:27
Gas and steam eject dust into space,
26
87612
2253
Gaz i para wyrzucają pył w przestrzeń,
01:29
forming a bright surrounding cloud, called a coma,
27
89865
3016
tworząc jasną chmurę, zwaną komą,
01:32
that can grow even larger than the sun itself.
28
92881
3092
która może urosnąć nawet bardziej niż Słońce.
01:35
Meanwhile, the intense stream of high-energy particles
29
95973
2862
W tym czasie intensywny strumień wysokoenergetycznych cząstek
01:38
constantly emitted by the Sun, known as the solar wind,
30
98835
3498
emitowanych przez Słońce, czyli wiatr słoneczny,
01:42
blows particles away from the comet's core,
31
102333
2737
wydmuchuje cząsteczki z jądra komety,
01:45
forming a trail of debris up to millions of miles long.
32
105070
3721
tworząc smugę materii, ciągnącą się na miliony kilometrów.
01:48
The ice, gas and dust reflect light glowing brightly.
33
108791
3806
Lód, gaz i pył odbijają światło, intensywnie świecąc.
01:52
A comet is born, now orbiting the sun along with the rest of the objects
34
112597
3806
Rodzi się kometa, krążąca wokół Słońca,
01:56
in our Solar System.
35
116403
2401
wraz z resztą obiektów Układu Słonecznego.
01:58
But as the comet travels through the Solar System,
36
118804
2514
Kiedy kometa go przemierza,
02:01
the solar wind tears apart and recombines molecules into various compounds.
37
121318
5579
wiatr słoneczny rozrywa i ponownie łączy cząsteczki w różne związki chemiczne.
02:06
In some of the compounds that scientists found,
38
126897
2559
W niektórych związkach dokonano odkrycia.
02:09
first in the rubble left by a meteorite that disintegrated above northern Canada,
39
129456
4525
Najpierw w odłamkach meteorytu, który rozpadł się nad północną Kanadą,
02:13
and then in samples collected by a space craft from a passing comet's tail,
40
133981
3916
potem w próbkach zebranych przez statek z przelatującego ogona komety,
02:17
were nothing less important than amino acids.
41
137897
3425
znaleziono między innymi aminokwasy.
02:21
Coming together to form proteins according to the instructs encoded in DNA,
42
141322
4592
Łącząc się, tworzą białka, zgodnie z instrukcjami w DNA.
02:25
these are the main active components in all living cells,
43
145914
3235
To najważniejsze aktywne składniki wszystkich żyjących komórek,
02:29
from bacteria to blue whales.
44
149149
2301
od bakterii do płetwali błękitnych.
02:31
If comets are where these building blocks of life were first formed,
45
151450
3747
Jeżeli komety były tam, gdzie powstały te cegiełki,
02:35
then they are the ultimate source of life on Earth,
46
155197
2647
to są one najważniejszym źródłem życia na Ziemi,
02:37
and, perhaps, some of the other places they visited as well.
47
157844
3633
a może i też w innych miejscach, które odwiedziły.
02:41
We know that planets orbit nearly every star in the night sky,
48
161477
3286
Wiemy, że planety krążą wokół niemal każdej gwiazdy na niebie,
02:44
with one in five having a planet similar to Earth in size and temperature.
49
164763
4726
a jedna na pięć ma planetę wielkością i temperaturą podobną do Ziemi.
02:49
If Earth-like planets and the molecules found in DNA are not anomalies,
50
169489
4210
Jeśli planety typu ziemskiego i cząsteczki DNA to nie anomalie,
02:53
we may be only one example of what's possible
51
173699
2495
może jesteśmy przykładem, co jest możliwe,
02:56
when a planet under the right conditions is seeded with organic molecules
52
176194
4141
gdy planeta o odpowiednich warunkach zostanie obsiana cząsteczkami organicznymi
03:00
by a passing comet.
53
180335
1788
przez przelatującą kometę.
03:02
So, rather than an omen of death,
54
182123
2148
Zamiast być omenem zwiastującym śmierć,
03:04
the comet that first brought amino acids to Earth
55
184271
2585
kometa, która pierwsza przyniosła aminokwasy na Ziemię,
03:06
could have been a portent of life,
56
186856
2579
mogła być zwiastunem życia,
03:09
a prediction of a distant future, where creatures of stardust
57
189435
3449
przepowiednią dalekiej przyszłości, gdzie stworzenia z gwiezdnego pyłu
03:12
would return to space to find the mysteries of where they came from.
58
192884
4374
powrócą w przestrzeń kosmiczną, by odkryć tajemnicę swojego pochodzenia
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7