Eli the eel: A mysterious migration - James Prosek

Węgorz Eli: Tajemnicza migracja - James Prosek

Transcriber: Jessica Ruby Reviewer: Caroline Cristal

Tłumaczenie: Kamil Dolata Korekta: Marta Konieczna

They're long and slithery,

Jest długi, oślizły

and they're not very colorful.

i niezbyt kolorowy.

But they do have a strange beauty of their own.

Jednak na swój sposób piękny.

Their sinuous, nocturnal movements

Jego wijące się ruchy

through the water

are mesmerizing to watch.

podczas nocnej aktywności

potrafią zahipnotyzować.

And though they may resemble underwater snakes,

Mimo iż przypomina podwodnego węża,

eels are, in fact, a very interesting type of fish.

węgorz to bardzo interesująca ryba.

There are several things about eels

Pomijając podłużny kształt i brak członków,

that make them unique

besides their elongated shape and limbless bodies.

wiele cech odróżnia go od reszty ryb.

For one thing,

Po pierwsze,

eels have the ability to breathe through their skin.

węgorz potrafi oddychać przez skórę.

Some can even leave the water

Niektóre gatunki potrafią nawet wyjść z wody

and move over land for short periods.

i poruszać się po krótko po lądzie.

And, unlike most migratory fish,

Inaczej niż większość ryb wędrownych,

such as salmon,

przykładowo łosoś,

which spawn in fresh water

składający ikrę w wodzie słodkiej,

but live their adult lives in salt water,

a większość życia spędzający w słonej,

eels of the genus Anguilla

węgorz europejski

migrate in the opposite direction,

robi dokładnie na odwrót.

spawning and breeding in oceans and seas,

Ikrę składa w oceanach i morzach,

while spending most of their intervening time

lecz większość czasu

in fresh water.

spędza w wodzie słodkiej.

If we were to take one such fresh water eel

Życie takiego węgorza

and follow its life story,

rozpoczyna się

it would be born in the middle of the North Atlantic Ocean,

w wodach Oceanu Atlantyckiego,

about a thousand miles east of Bermuda.

około 1600 km na wschód od Bermudów.

This area, called the Sargasso Sea,

Tak zwane Morze Sargassowe

forms the western part

tworzy zachodnią część

of a subtropical gyre,

podzwrotnikowego prądu,

a giant whirlpool in the middle of the ocean.

ogromnego wiru na środku oceanu.

Our eel, let's call it Eli,

Taki węgorz, nazwijmy go Eli,

would begin as one of ten to twenty million tiny eggs,

pochodzi z 10-20 milionów jajeczek

carried by a female eel,

złożonych przez samicę węgorza.

hatching into a transparent leaf-shaped thing

Wygląda jak przeźroczysty liść

that looks nothing like an adult eel.

i jeszcze nie przypomina węgorza.

Eli starts to drift in ocean currents,

Następnie, węgorz Eli

predominantly the Gulf Stream

płynie z prądami, w tym Golfsztromem,

towards either Europe or North America,

w stronę Europy lub Ameryki Północnej,

depending on its particular species.

zależnie od konkretnego gatunku.

Upon reaching the coast,

W momencie dotarcia do brzegu,

Eli is about two inches long,

Eli ma około 5 cm długości

looking more eely but still transparent,

i wygląda coraz bardziej węgorzowato.

known at this stage as a glass eel.

W obecnej fazie nazywany "węgorzem szklistym".

But within a couple of days in fresh water,

Po kilku dniach w słodkiej wodzie,

Eli's skin becomes pigmented a brownish-black,

skóra Eli zabarwia się na brązowo-czarny kolor,

now looking more like that of an adult eel.

wygląda niemalże jak dorosły osobnik.

You might notice

Zapewne zauważyłeś,

that we haven't mentioned anything

że nic nie wspomniano

about Eli's gender yet.

na temat płci Eli.

That's because this is only determined

Można ją poznać dopiero,

once an eel enters fresh water,

gdy węgorz dotrze do słodkiej wody.

though nobody is sure exactly how that happens.

Nikt nie wie, dlaczego tak się dzieje.

Most of the eels that stay in the estuaries

Większość węgorzy żyjących przy ujściach rzek

and brackish water become males,

oraz w wodach słonawych to samce,

while those that go upstream become females,

a te płynące w górę rzeki to samice,

growing up to two to three times bigger than

które potrafią być 2-3 razy większe

their future mates.

niż ich przyszli partnerzy.

In this case,

W naszym przypadku,

it turns out that Eli was actually short for Elaine.

okazuje się, że Eli to skrót od Elaine.

As a female eel,

Tak więc samica Elaine

Elaine will be quite solitary

podczas podróży w górę rzeki

for most of her life in the stream,

spędza większość życia samotnie,

eating whatever falls in the water:

zjadając wszystko, co wpadnie do wody,

grasshoppers, crickets, small fish,

koniki polne, świerszcze, małe ryby,

insect larvae, frogs, baby birds,

larwy robaków, żaby, pisklęta,

almost anything she can get her mouth around.

prawie wszystko, co znajdzie.

And she will grow quite big,

Dzięki temu dość sporo rośnie,

up to four feet long

nawet do 120 cm

and weighing as much as thirteen pounds.

i waży prawie 6 kg.

We don't know exactly how

Nie do końca wiadomo,

fresh water eels know when it's time

skąd słodkowodne węgorze wiedzą,

kiedy nadchodzi czas,

to return to the ocean,

by wrócić do oceanu,

but something calls to them.

jednak coś daje im znać.

And their fall migration

Ich jesienna migracja

is one of the largest unseen migrations

jest jedną z największych

on the planet.

niewidocznych migracji na Ziemi.

As Elaine leaves fresh water for the ocean,

Gdy Elaine wpływa do oceanu,

she undergoes a shocking metamorphosis.

przechodzi niesamowitą metamorfozę.

Her eyes enlarge by about ten times,

Jej oczy powiększają się 10-krotnie,

her skin gets thicker,

jej skóra grubieje,

and her fins get larger.

a płetwy stają się większe.

These are most likely adaptations

To prawdopodobnie przygotowanie się

for their upcoming ocean travel,

do podróży przez ocean.

and Elaine seamlessly makes the transition

Elaine gładko przechodzi metamorfozę

from fresh to salt water,

przejścia z wody słodkiej do słonej,

which would be toxic for most other fish.

u wielu innych ryb skończyłoby się to śmiercią.

Once Elaine leaves the mouth of the fresh water streams,

Kiedy Elaine opuszcza słodkie wody,

she will disappear completely from human view.

zupełnie znika z pola widzenia człowieka.

No one has witnessed,

Nikt jeszcze nie był świadkiem

or been able to follow,

ani nie śledził węgorza

an adult eel on their migration,

w czasie jego migracji.

nor do we know how deep they spawn.

Nie wiadomo, jak głęboko składają ikrę.

But it's assumed that they can follow some signs

Przypuszcza się, że podążają za jakimiś znakami,

that they can detect,

które są w stanie wykryć.

such as a thermal barrier between ocean currents

Może to bariera cieplna prądów morskich

or a salinity front,

lub poziom zasolenia wody,

in order to return to the same area of the ocean

które pozwalają wrócić im w to samo miejsce,

where they were born.

w którym się narodziły.

Because we don't even know exactly

Ponieważ nie do końca wiadomo,

what happens during an eel's migration,

co dzieje się podczas migracji,

we can only imagine what the actual breeding looks like.

można jedynie zgadywać, jak wygląda rozmnażanie.

But the common hypothesis

Przypuszcza się,

is that Elaine and thousands,

że Elaine wraz z tysiącami

or hundreds of thousands,

czy nawet setkami tysięcy

of other eels

innych węgorzy,

gather in large, intertwined masses

tworzą ogromną, splecioną masę,

and release their eggs and sperm

wypuszczają jajeczka oraz mleczko,

in a giant orgy known as panmixia.

podczas orgii znanej jako "panmiksja".

A couple of days after the eggs are laid,

Kilka dni po tym fakcie,

they hatch,

wykluwają się młode

and the cycle begins again.

i cały cykl zaczyna się od nowa.

And because we've never seen

A ponieważ nigdy nie widziano

the adult eels returning up the fresh water rivers,

dorosłych osobników płynących z powrotem w górę rzeki,

we must assume that,

przypuszcza się,

having completed their long and roundabout journey,

że po zakończeniu długiej drogi.

these amazing and mysterious creatures

te niesamowite i tajemnicze stworzenia,

finally die there,

umierają w tym samym miejscu,

in the same place where they were born.

w którym się narodziły.

Goodbye, Elaine!

Żegnaj Elaine!

It was a pleasure knowing you.

Miło było cię poznać.