My glacier cave discoveries - Eddy Cartaya

Mijn gletsjergrot-ontdekkingen - Eddy Cartaya

Vertaald door: Dick Stada Nagekeken door: Christel Foncke

So how many of you

Wie van jullie is al eens in een grot geweest?

have ever been in a cave before?

Okay, a few of you.

Oké, weinig.

When you think of a cave,

De meesten denken bij een grot

most of you think of a tunnel

going through solid rock.

aan een tunnel door massieve rots,

In fact, that's how most caves are.

en dat is het meestal ook.

Around this half of the country,

In dit gedeelte van het land,

most of your caves are made of limestone.

zijn de meeste grotten van kalksteen.

Back where I'm from,

most of our caves are made from lava rock

Maar waar ik vandaan kom, zijn de meeste van lavasteen,

because we have a lot of volcanoes out there.

omdat daar veel vulkanen zijn.

But the caves I want to share with you today

De grotten die ik je nu wil laten zien

are made completely of ice,

zijn helemaal van ijs, speciaal gletsjerijs

specifically glacier ice

as formed in the side of the tallest mountain

dat is ontstaan op de grootste berg

in the state of Oregon

van de staat Oregon: Mount Hood.

called Mount Hood.

Now, Mount Hood's only one hour's drive

Mount Hood is maar een uur rijden vanaf Portland,

from Portland,

the largest city in Oregon

de grootste stad van Oregon,

where over two million people live.

waar meer dan twee miljoen mensen wonen.

Now, the most exciting thing

Het spannendste voor een grotonderzoeker

for a cave explorer

is to find a new cave

is het vinden van een nieuwe grot

and be the first human to ever go into it.

en de eerste mens te zijn die naar binnen gaat.

The second most exciting thing

Het één na spannendste voor de grotonderzoeker

for a cave explorer

is to be the first one to make a map of a cave.

is als eerste de kaart maken van de grot.

Now, these days,

Het is tegenwoordig, met al die buitensporters,

with so many people hiking around,

it's pretty hard to find a new cave,

erg moeilijk om een nieuwe grot te vinden.

so you can imagine how excited

Je snapt hoe opgewonden wij waren

we were to find three new caves

toen we drie nieuwe grotten vonden

within sight of Oregon's largest city

dichtbij de grootste stad van Oregon

and realize that they have never been explored

en beseften dat ze nog niet ontdekt waren

or mapped before.

en nog niet in kaart gebracht.

It was kind of like being an astronaut

Het was zoiets als een astronaut

because we were getting to see things

die ergens naartoe gaat

and go places

waar nog nooit iemand is geweest.

that no one had ever seen or gone before.

So, what is a glacier?

Wat is nou een gletsjer?

Well, those of you that have ever seen

Iedereen die wel eens sneeuw heeft aangeraakt,

or touched snow,

you know that it's really light

weet dat het heel licht is.

because it's just a bunch of tiny ice crystals

Het zijn samengeklonterde ijskristallen, maar vooral lucht.

clumped together

and it's mostly air.

If you squish a handful of snow

Als je wat samenknijpt om een sneeuwbal te maken,

to make a snowball,

it gets really small, hard, and dense.

wordt het heel klein en hard.

Well, in a mountain like Hood

Op een berg als Hood,

where it snows over twenty feet a year,

met meer dan 7 meter sneeuw per jaar,

it crushes the air out of it

wordt de lucht eruit gedrukt

and gradually forms it into hard, blue ice.

en wordt dan langzaam hard blauw ijs.

Now, each year more and more ice

Elk jaar stapelt zich meer ijs op,

stacks up on top of it

and eventually gets so heavy

en uiteindelijk is het zo zwaar

that it starts to slide down the mountain

dat het naar beneden gaat schuiven

under its own weight,

door zijn eigen gewicht,

forming a slow-moving river of ice.

en een traagstromende ijsrivier vormt.

When an ice pack like that starts to move,

Als zulk ijs gaat bewegen,

we call it a glacier

noemen we het een gletsjer en krijgt het een naam.

and we give it a name.

The name of the glacier these caves were formed

Deze grotten bevinden zich in Sandy Glacier.

is the Sandy Glacier.

Deze grotten bevinden zich in Sandy Glacier.

Now, each year as new snow lands on the glacier,

Elk jaar daalt sneeuw neer op de gletsjer

it melts in the summer sun,

en smelt in de zomerzon.

and it forms little rivers of water

Er vormen zich stroompjes water die langs het ijs lopen.

on the flow along the ice

and they start to melt

Ze smelten en boren zich een weg door de gletsjer,

and bore their way down through the glacier,

forming big networks of caves,

en maken zo een netwerk van grotten.

sometimes going all the way down

Soms helemaal tot de rotsbodem onder de gletsjer.

to the underlying bedrock.

Now, the crazy thing about glacier caves

Het gekke is dat er elk jaar

is that each year new tunnels form,

nieuwe tunnels worden gevormd.

different waterfalls pop up

Watervallen verschijnen plotseling ergens anders in de grot.

or move around from place to place

inside the cave.

Warm water from the top of the ice

Warm water op het ijs

is boring its way down,

boort zich naar beneden,

and warm air from below the mountain

en warme lucht vanuit het dal

actually rises up,

komt in de grot terecht,

gets into the cave,

and melts the ceilings back taller and taller.

en maakt hem steeds groter.

But the weirdest thing about glacier caves

Maar het gekste is

is that the entire cave is moving

dat de hele grot beweegt

because it's formed inside a block of ice

omdat hij in een blok ijs zit

the size of a small city

zo groot als een kleine stad

that's slowly sliding down the mountain.

die langzaam de berg afglijdt.

Now, this is Brent McGregor,

Dit is Brent McGregor,

my cave exploration partner.

mijn grotonderzoekpartner.

He and I have both been exploring caves a long time

Wij onderzoeken al lang grotten

and we've been climbing mountains a long time,

en hebben al veel samen geklommen,

but neither of us have ever really explored

maar geen van ons had ooit een gletsjergrot onderzocht.

a glacier cave before.

Back in 2011, Brent saw a YouTube video

In 2011 zag Brent een video op YouTube

of a couple of hikers

van mensen die langs de ingang van deze grotten liepen.

that stumbled across the entrance

to one of these caves.

There were no GPS coordinates for it,

Er waren geen GPS-coördinaten van.

and all we knew was that it was somewhere

We wisten alleen dat het ergens

out on the Sandy Glacier.

op de Sandy Glacier was.

So, in July of that year,

In juli van dat jaar gingen we naar de gletsjer,

we went out on the glacier,

and we found a big crack in the ice.

en ontdekten een grote scheur in het ijs.

We had to build snow and ice anchors,

We moesten sneeuw- en ijsankers maken

so we could tie off ropes

zodat we met touwen konden afdalen in het gat.

and repel down into the hole.

This is me looking into the entrance crevasse.

Ik kijk hier in de ingang van de spleet.

At the end of this hole,

Aan het eind van het gat vonden we een enorme tunnel

we found a huge tunnel

going right up the mountain

die recht bij de berg omhoog ging,

underneath thousands of tons of glacier ice.

onder duizenden tonnen gletsjerijs door.

We followed this cave back

We volgden deze grot 800 meter lang

for about a half mile until it came to an end.

tot het einde.

And then with the help of our survey tools,

Met onze onderzoekspullen

we made a three-dimensional map of the cave

maakten we een 3D-kaart van de grot,

on our way back out.

en gingen terug.

So, how do you map a cave?

Hoe maak je eigenlijk zo'n kaart?

Well, cave maps aren't like trail maps or road maps

Rotskaarten zijn anders dan wegenkaarten

because they have pits and holes

omdat ze kuilen hebben en overlappende niveaus.

going to overlapping levels.

To make a cave map,

Om een grotkaart te maken, moet je elke paar meter

you have to set up survey stations

every few feet inside the cave,

een markering neerzetten,

and you use a laser to measure the distance

en meet je met laser de afstand tussen die markeringen.

between those stations.

And you use a compass and an inclinometer

Dan pak je je kompas en hoekmeter

to measure the direction the cave is headed

en meet de richting waar de grot naartoe loopt

and measure the slope of the floor and the ceilings.

en de helling van de vloer en de plafonds.

Now, those of you taking trigonometry,

Wie van jullie driehoeksmeting heeft gehad,

that particular type of math

is very useful for making maps like this

snapt dat het hier heel handig voor is,

because it allows you to measure

omdat je dan hoogtes en afstanden kunt meten

heights and distances

without actually having to go there.

van plekken waar je niet kan komen.

In fact, the more I mapped and studied caves,

Hoe meer kaarten ik maakte van grotten,

the more useful I found all that math

hoe nuttiger ik wiskunde ging vinden

that I originally hated in school to be.

terwijl ik er op school altijd een hekel aan had.

So, when you're done surveying,

Als je onderzoek doet,

you take all this data,

stop je al deze gegevens in de computer

you punch it into the computer,

and you find someone

en zoek je iemand die goed kan tekenen,

that can draw really well,

and you have them draft up a map

en laat hem een kaart tekenen.

that looks something like this.

Dan krijg je zoiets al dit.

And it will show you both

Het laat de doorgang zien vanuit vogelperspectief

a bird's eye view of the passage

as well as a profile view of the passage,

maar ook een bovenaanzicht van de doorgang,

kind of like an ant farm view.

alsof je naar een mierennest kijkt.

We named this cave Snow Dragon Cave

We hebben hem Snow Dragon genoemd,

because it was like a big dragon

omdat het op een grote draak leek die onder de sneeuw lag te slapen.

sleeping under the snow.

Now, later this summer

Later in deze zomer, toen er meer sneeuw was gesmolten,

as more snow melted off the glacier,

we found more caves,

vonden we meer grotten en ontdekten dat ze onderling waren verbonden.

and we realized they were all connected.

Not long after we mapped Snow Dragon,

Kort nadat we een kaart van Snow Dragon maakten,

Brent discovered this new cave

ontdekte Brent deze nieuwe grot.

not very far away.

The inside of it was coated with ice

De binnenkant was bedekt met ijs.

so we had to wear big spikes

We moesten stijgijzers dragen onder onze voeten.

in our feet called crampons,

so we could walk around without slipping.

Daarmee konden we rondwandelen zonder uit te glijden.

This cave was amazing!

Deze grot was geweldig.

The ice in the ceiling was glowing blue and green

Het ijs van het plafond gloeide blauw en groen op

because the sunlight from far above

omdat het zonlicht erboven

was shining through the ice

door het ijs scheen en de hele boel oplichtte.

and lighting it all up.

Now, we couldn't understand why this cave

We begrepen niet waarom deze grot

was so much colder than Snow Dragon

veel kouder was dan Snow Dragon

until we got to the end,

totdat we aan het eind kwamen en het ontdekten.

and we found out why.

There was a huge pit or shaft called a moulin

Er was een grote put of schacht, ook wel moulin genoemd

going a 130 feet straight up

die 40 meter omhoog liep naar het oppervlak van de gletsjer.

to the surface of the glacier.

Cold air from the top of the mountain

Koude lucht vanaf de top van de berg

was flowing down this hole,

stroomde in het gat en blies door de grot,

blasting through the cave,

freezing everything inside of it.

en bevroor alles.

And we were so excited about finding this new pit,

We waren zo opgewonden over deze ontdekking,

we actually came back in January the following year

dat we er het jaar erop in januari weer terugkwamen.

so we could be the first ones to explore it.

Zo konden we het als eersten onderzoeken.

It was so cold outside,

Het was zo koud buiten,

we actually had to sleep inside the cave.

dat we wel in de grot moesten slapen.

Here's our camp on the left side

Ons kamp is daar links van de ingang.

of this entrance room.

The next morning we climbed out of the cave

De volgende morgen klommen we uit de grot

and hiked all the way

en liepen helemaal naar de top van de gletsjer,

to the top of the glacier

where we finally rigged and repelled this pit

waar we eindelijk voor het eerst

for the very first time.

deze put abseilden.

Brent named this cave Pure Imagination, I think,

Brent noemde deze grot Pure Imagination,

because the beautiful sights we saw in there

ik denk vanwege de mooie dingen die we er zagen.

were beyond what we could have ever imagined.

en die ons voorstellingsvermogen te boven ging.

So, besides really cool ice,

Wat is er nog meer behalve dit koude ijs?

what else is inside these caves?

Well, not too much lives in them

Nou, niet veel leven omdat het er zo koud is

because they're so cold,

and the entrance is actually covered up with snow

en de ingang acht maanden per jaar

for about eight months of the year,

bedekt is met sneeuw.

but there are some really cool things in there.

Maar er zijn wel een paar erg mooie dingen.

There's weird bacteria living in the water

Er leven vreemde bacteriën in het water

that actually eat and digest rocks

die rots eten en verteren

to make their own food

zodat ze onder het ijs kunnen leven.

to live under this ice.

In fact, this past summer

Afgelopen zomer verzamelden wetenschappers

scientists collected samples of water and ice

monsters van water en ijs

specifically to see if things called extremophiles,

om te zien of er kleine levensvormen als extremophiles leefden

tiny lifeforms that have evolved

to live in a completely hostile conditions,

volledig afgezonderd,

might be living under the ice,

onder het ijs.

kind of like what they hope to find

Die we ook hopen te vinden op de poolkappen van Mars.

in the polar ice caps of Mars some day.

Another really cool thing

Nog iets anders:

is that as seeds and birds land

zaden en vogels landen op de gletsjer en gaan dood,

on the surface of the glacier and die,

they get buried in the snow

ze worden begraven door de sneeuw

and gradually become part of the glacier,

en worden langzaam onderdeel van de gletsjer.

sinking deeper and deeper into the ice.

Ze zakken steeds dieper weg in het ijs.

As these caves form

Terwijl de grotten zich vormen en omhoog smelten door het ijs,

and melt their way up into the ice,

they make these artifacts rain down from the ceiling

komen voorwerpen los van het plafond en druppelen naar beneden

and fall into the cave floor

Ze vallen op de grond in de grot, waar we ze uiteindelijk vinden.

where we end up finding them.

For example, this is a nodal first seed we found.

Dit is bijvoorbeeld een sparrenzaadje dat we vonden.

It's been frozen in ice for over a hundred years,

Het is meer dan 100 jaar bevroren geweest.

and it's just now starting to sprout.

Het begint net te ontkiemen.

This mallard duck feather was found over 1800 feet

Deze veer van een wilde eend

is 600 meter diep in de Snow Dragon-grot gevonden.

in the back of Snow Dragon Cave.

De eend is lang geleden gestorven op de gletsjer,

This duck died on the surface

of the glacier long, long ago,

and its feathers have finally made it down

en zijn veren zijn door het 30 meter dikke ijs gezakt

through over a hundred feet of ice

before falling inside the cave.

voordat hij in de grot viel.

And this beautiful quartz crystal

Deze prachtige kwartskristal

was also found in the back of Snow Dragon.

is ook gevonden in de Snow Dragon.

Even now Brent and I find it hard to believe

Zelfs nu nog snappen Brent en ik niet

that all these discoveries

dat al deze ontdekkingen in onze achtertuin lagen,

were essentially in our own backyard,

hidden away just waiting to be found.

voordat we ze vonden.

Like I said earlier,

Dus het idee dat ontdekken

the idea of discovery

in this busy world we live in

in deze drukke wereld

kind of seems like something

you can only do with space travel now,

alleen met een ruimtereis mogelijk is,

but that's not true.

is niet waar.

Every year new caves get discovered

Elk jaar worden nieuwe grotten ontdekt

that no one has ever been in before.

die nog nooit iemand heeft gezien.

So, it's actually not too late

Het is dus nog niet te laat voor jullie

for one of you to become a discoverer yourself.

om zelf ontdekkingsreiziger te worden.

You just have to be willing to look

Je moet alleen naar plekken willen gaan

and go where people don't often go

waar mensen niet vaak naartoe gaan

and focus your eyes and your mind

en je ogen en gedachten richten

to recognize the discovery when you see it

op het ontdekken

because it might be in your own backyard.

omdat het best wel eens in je achtertuin kan zijn.

Thank you very much.

Dank je wel.