The most dangerous elements on the periodic table - Shannon Odell

494,327 views ・ 2024-08-06

TED-Ed


لطفا برای پخش فیلم روی زیرنویس انگلیسی زیر دوبار کلیک کنید.

Translator: Diba Babaie Reviewer: Sadegh Vahdati Nia
00:07
From 1952 to 1953, Sydney detectives investigated
0
7045
4963
از سال ۱۹۵۲ تا ۱۹۵۳ کاراگاهان سیدنی
00:12
a staggering number of murder and attempted murder cases
1
12008
3336
تعدادی پروندۀ قتل و یا اقدام به قتل را بررسی کرد‌ند
00:15
that were unrelated yet shared a common element:
2
15344
2628
که به هم مرتبط نبود‌ند اما یک عنصر مشترک داشتند:
00:18
thallium poisoning.
3
18139
1585
مسمویت با تالیم.
00:20
The secret to thallium toxicity lies in its structural similarity to potassium—
4
20433
4588
راز سمی بودن تالیم مربوط می‌شود به شباهت ساختارش به پتاسیم—
00:25
an element that helps regulate the body's fluids,
5
25146
2502
عنصری که به تنظیم مایعات بدن کمک می‌کند،
00:27
initiate muscle contraction, and transmit nerve signals.
6
27648
3212
باعث انقباض ماهیچه‌ها و مخابره سیگنال‎‌های عصبی می‌شود.
00:31
If even a small amount of thallium sneaks its way into the body—
7
31486
3795
اگر حتی یک مقدار کمی تالیم وارد بدن شود—
00:35
for example, through a tainted tea or a slice of cake—
8
35281
3170
مثلا، از طریق چای آلوده یا یک قاچ کیک—
00:38
it easily supplants potassium,
9
38576
1960
خیلی راحت جایگزین پتاسیم می‌شود،
00:40
causing the body to slowly and painfully shut down.
10
40536
3295
و باعث می‌شود بدن آهسته و دردناک از بین برود.
00:44
At the time, thallium's risks were well known,
11
44207
2586
در آن زمان، ریسک‌های تالیم به خوبی شناخته شده بود،
00:47
so how were the perpetrators able to get their hands on such a lethal element?
12
47001
3921
پس جنایتکار‌ها چطوری دستشان به همچین عنصر مهلکی می‌رسید؟
00:51
And thallium isn't the only dangerous element on the periodic table.
13
51172
3879
همچنین، تالیم تنها عنصر خطرناک جدول تناوبی نیست.
00:55
Within this tabular array loom several potential threats,
14
55218
3461
در این ردیف‌های جدول چند تهدید بالقوه وجود دارد.
00:58
each with their own unique method of imposing destruction.
15
58679
2962
هرکدام با روش منحصر به فرد خودشان برای خرابی به بار آوردن.
01:01
Some elements, like thallium, are dangerous due to their toxicity.
16
61849
4004
بعضی عناصر، مثل تالیم بخاطر سمی بودنشان خطرناک‌اند.
01:06
Once they enter the body,
17
66020
1376
وقتی وارد بدن بشوند،
01:07
they wreak havoc on the biological systems that keep us alive.
18
67396
3254
به سیستم زیستی بدن که ما را زنده نگه می‌دارد آسیب می‌زنند.
01:11
Lead, for example, switches places with the body's essential metals like calcium,
19
71109
4421
برای مثال، سرب جایش را با فلزات ضروری بدن مثل کلسیم، عوض می‌کند،
01:15
in turn disrupting neuronal communication in the brain.
20
75530
2919
و به نوبه خودش ارتباط عصبی در مغز را بهم می‌ریزد.
01:18
Traveling through the bloodstream, it also generates toxic levels of molecules
21
78825
4170
همچنین با حرکت در جریان خون، مولکول‌های سمی تولید می‌کند.
01:22
known as reactive oxygen species, which over time can stress and kill cells.
22
82995
4922
که به گونه‌های اکسیژن فعال معروف‌اند.
‌و با گذر زمان باعث از بین رفتن سلول‌ها می‌شوند.
01:28
Mercury's toxicity was made famous in the 19th century
23
88042
3629
سمیت جیوه در قرن ۱۹ام شناخته شد،
01:31
due to its widespread use in felt hat production.
24
91671
2794
به علت استفادۀ گستردۀ آن در تولید کلاه‎‌های نمدی.
01:35
Prolonged exposure made hat makers ill
25
95133
2544
کار با جیوه باعث مریضی کلاهدوزان می‌شد.
01:37
with what was later known as "Mad Hatter" disease,
26
97677
2752
که بعدها به بیماری «کلاهدوز دیوانه» معروف شد،
01:40
with symptoms that included personality changes,
27
100805
2836
با علائمی که شامل تغییر شخصیت،
01:43
emotional disturbances, and tremors.
28
103641
2461
اختلال‌های احساسی و لرزش می‌شد.
01:46
Mercury is quick to react with certain parts of proteins
29
106936
2711
جیوه خیلی سریع با بخش خاصی از پروتئین‌های بدن،
01:49
found throughout the body.
30
109647
1251
واکنش می‌دهد.
01:50
And upon binding, mercury twists the proteins into different shapes,
31
110898
4255
و با وصل شدن به آنها، جیوه پروتئین‌ها را به اشکال مختلف تغییر می‌دهد،
01:55
rendering them useless.
32
115153
1376
و آنها را بی‌استفاده می‌کند.
01:57
Some elements are dangerous because of how they respond, react, or even explode
33
117196
4922
بعضی عناصر به علت پاسخ دادن، واکنش یا حتی انفجار در محیط بیرونی
02:02
in the outside environment.
34
122118
1334
خطرناک‌اند.
02:03
Top reactive elements reside in the first column of the periodic table
35
123578
4212
واکنش‌پذیر‌ترین عناصر در ستون اول جدول تناوبی جای دارند
02:07
and are known as alkali metals.
36
127790
1919
و به فلزات قلیایی معروف‌اند.
02:10
They're rarely found in their pure elemental form,
37
130042
2378
بندرت پیش می‌آید آنها به شکل خالص یافت بشوند،
02:12
as alkalis readily donate the single electron in their outer shell
38
132420
4171
چون فلزات قلیایی به راحتی تک الکترون لایه بیرونی‌شان را به اتم‌های اطرافشان
02:16
to whatever's around to form more stable ionic compounds.
39
136591
3086
می‌‎دهند تا پیوند یونی پایدار بسازند.
02:19
This can lead to violent results—
40
139886
1960
این می‌تواند منجر به اتفاقات وحشتناکی شود—
02:21
pure cesium, for example, bursts into flames when exposed to air,
41
141846
4254
برای مثال، سزیم خالص، در مجاورت مولکول‌های هوا آتش می‌گیرد،
02:26
and explodes when dropped in water.
42
146100
2252
و وقتی در آب بیفتد منفجر می‌شود.
02:28
Francium is likely the most reactive alkali
43
148936
2586
فرانسیم بر اساس جایگاهش در
02:31
based on its position in the periodic table,
44
151606
2210
جدول تناوبی، واکنش‌پذیرترین فلز قلیایی‌ست
02:33
but we don't know for sure.
45
153816
1335
ولی ما مطمئن نیستیم.
02:35
With a half-life of 22 minutes at most,
46
155359
2586
با نیم عمر حداکثر ۲۲ دقیقه‌ای،
02:37
it's thought that less than an ounce exists on Earth at any one time.
47
157945
3629
بنظر می‌آید که کمتر از یک اونس در هر لحظه روی زمین وجود دارد.
02:42
But perhaps the most threatening elements are those that silently emit.
48
162575
3629
اما می‌دانیم که خطرناک‌ترین عناصر، آنهایی هستند که بی‌صدا واکنش می‌دهند.
02:46
Known as radioactive elements,
49
166746
1877
معروف به عناصر رادیواکتیو،
02:48
the substances readily release energy, or decay,
50
168748
3795
این مواد به دلیل ترکیبات ناپایدار اتمی آنها،
02:52
due to their highly unstable nuclear composition.
51
172627
3044
خیلی سریع انرژی آزاد می‌کنند یا از بین می‌روند،
02:56
This reactive nature is what's harnessed to create
52
176047
2627
این ماهیت واکنش‌پذیری آنها چیزی‌ست که باید برای ساخت
02:58
some of the world's most dangerous nuclear weapons.
53
178674
2753
خطرناک ترین سلاح‌های اتمی دنیا کنترل شود.
03:01
Radioactive elements typically emit energy in the form of alpha particles,
54
181719
4129
عناصر رادیواکتیو معمولاً انرژی را در حالت ذره‌های آلفا،
03:06
beta particles, neutrons, or electromagnetic radiation.
55
186015
3962
ذره‌های بتا، نوترون‌ها یا تشعشعات الکترومغناطیسی انتشار می‌دهند.
03:10
While all dangerous,
56
190561
1502
با اینکه همگی خطرناک‌اند،
03:12
alpha particles, which consist of two neutrons and protons
57
192063
3420
ذره‌های آلفا، که شامل دو نوترون و پروتون هستند
03:15
bound tightly together,
58
195483
1460
که محکم به همدیگر چسبیده‌اند،
03:16
can be particularly hazardous.
59
196943
1793
می‌توانند به طور ویژه خطرناک باشند.
03:19
Heavy and positively charged,
60
199195
1793
با بار سنگین و مثبت،
03:21
if alpha particles find their way into the body,
61
201072
2544
اگر ذره‌های آلفا راهشان را به درون بدن پیدا کنند،
03:23
they can easily bombard and kill any cell in their path.
62
203699
3087
می‌توانند خیلی راحت همه سلول‌های سر راهشان را از بین ببرند.
03:27
In fact, it's theorized that a single gram of one alpha emitter, polonium,
63
207453
4963
در واقع، نظریه‌پردازی شده که یک گرم ساطع کننده ذرات آلفا، برای مثال پولونیوم،
03:32
could kill upwards of 50 million people.
64
212541
2336
می‌تواند حداقل ۵۰ میلیون انسان را از بین ببرد.
03:35
Polonium was first discovered by Marie Curie,
65
215294
3337
پولونیوم اولین بار توسط ماری کوری کشف شد.
03:38
and tragically her daughter, researcher Irene Joliot-Curie,
66
218631
3962
و متاسفانه دخترش، پژوهشگر ایرن ژولیو-کوری،
03:42
may have been one of its first victims after she was exposed in a lab accident.
67
222802
4337
یکی از اولین قربانی‌هایش هنگام یک حادثه آزمایشگاهی بود.
03:47
Polonium is rare in nature with few commercial uses,
68
227807
3170
پولونیوم در طبیعت کمیاب است و فقط چند مصرف تجاری دارد.
03:50
so only a small amount is synthesized each year.
69
230977
2836
به همین علت فقط میزان کمی از آن سالانه تولید می‌شود.
03:54
Thallium, on the other hand, wasn't so difficult to find
70
234438
2878
از طرفی، اوایل دهه ۱۹۵۰ در استرالیا،
03:57
in the early 1950s in Austalia.
71
237316
2378
پیدا کردن تالیم آنچنان سخت نبود.
03:59
At the time, Sydney was plagued with chronic rat infestations.
72
239860
3587
سیدنی به حجوم مزمن موش‌ها دچار شده بود.
04:03
And thallium was the main ingredient in the popular and cheap
73
243614
3379
و تالیم ماده اولیه اصلی
04:06
rat poison called Thall-Rat.
74
246993
2127
سم موش معروف و ارزانی به اسم «تال-رت» بود.
04:09
Thankfully, detectives were able to connect the dots,
75
249370
2669
خوشبختانه، کاراگاه‌ها توانستند سرنخ‌ها را به هم وصل کنند
04:12
and in 1953 Australian Parliament effectively banned all sale of thallium.
76
252039
5047
و در سال ۱۹۵۳، پارلمان استرالیا تمام فروش تالیم را ممنوع اعلام کرد.
درباره این وب سایت

این سایت ویدیوهای یوتیوب را به شما معرفی می کند که برای یادگیری زبان انگلیسی مفید هستند. دروس انگلیسی را خواهید دید که توسط معلمان درجه یک از سراسر جهان تدریس می شود. روی زیرنویس انگلیسی نمایش داده شده در هر صفحه ویدیو دوبار کلیک کنید تا ویدیو از آنجا پخش شود. زیرنویس‌ها با پخش ویدیو همگام می‌شوند. اگر نظر یا درخواستی دارید، لطفا با استفاده از این فرم تماس با ما تماس بگیرید.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7