The Nazis recruited to win the Cold War - Brian Crim

Μετάφραση: Lucas Kaimaras Επιμέλεια: Vaia Katsarou

In May of 1945, the Third Reich was in chaos.

Τον Μάιο του 1945, το Τρίτο Ράιχ βρισκόταν σε χάος.

Adolf Hitler was dead, German surrender was imminent,

Ο Αδόλφος Χίτλερ ήταν νεκρός, η γερμανική παράδοση ήταν επικείμενη

and Allied troops had already begun divvying up German territory.

και τα συμμαχικά στρατεύματα είχαν αρχίσει ήδη να επιμερίζουν τα γερμανικά εδάφη.

But high-ranking Nazi engineer Wernher von Braun wasn’t worried.

Αλλά ο υψηλόβαθμος μηχανικός των Ναζί, ο Βέρνερ φον Μπράουν, δεν ανησυχούσε.

In fact, he approached the US government directly—

Μάλιστα, προσέγγισε απευθείας την κυβέρνηση των ΗΠΑ

informing them of his location and waiting calmly for their arrival.

ενημερώνοντάς τους πού βρισκόταν και περιμένοντας, ήρεμα, την άφιξή τους.

As the brain behind the world’s first long-range ballistic missile,

Ως σχεδιαστής του πρώτου στον κόσμο βαλλιστικού πυραύλου μεγάλου βεληνεκούς,

von Braun knew his expertise made him a highly valuable military asset.

ο φον Μπράουν ήξερε ότι η εμπειρία του αποτελούσε μεγάλο στρατιωτικό πλεονέκτημα.

And sure enough, his so-called captors gave him a decidedly warm welcome.

Και φυσικά, οι υποτιθέμενοι δεσμώτες του τον καλωσόρισαν ενθέρμως.

Von Braun wasn't the only Nazi scientist receiving this treatment.

Ο φον Μπράουν δεν ήταν ο μόνος επιστήμονας των Ναζί που είχε τέτοια μεταχείριση.

While World War II was almost over, a new war was brewing.

Αν και ο Β′ Παγκόσμιος Πόλεμος είχε σχεδόν λήξει, ένας νέος πόλεμος ετοιμαζόταν.

And the US was eager to recruit the smartest minds in Germany

Και οι ΗΠΑ ήταν πρόθυμες να στρατολογήσουν τα πιο έξυπνα μυαλά της Γερμανίας

before the Soviets got the chance.

πριν τους προλάβουν οι Σοβιετικοί.

This became known as Operation Paperclip—

Αυτό έγινε γνωστό ως Επιχείρηση Συνδετήρας,

a clandestine campaign that brought over 1,500 German scientists to the US

μια μυστική επιχείρηση που έφερε στις ΗΠΑ πάνω από 1.500 Γερμανούς επιστήμονες

between 1945 and 1962.

μεταξύ 1945 και 1962.

The program was named for the paperclips attached to the files of early recruits—

Το πρόγραμμα πήρε το όνομά του από τους συνδετήρες

που τοποθετούσαν στους φακέλους των πρώτων στρατολογηθέντων,

indicating that incriminating information like Nazi affiliations

υποδεικνύοντας ότι ενοχοποιητικά στοιχεία,

όπως η συνεργασία με τους Ναζί ή κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου,

or suspected war crimes could be disregarded.

θα μπορούσαν να αγνοηθούν.

Von Braun, for example, had overseen an SS project

Ο φον Μπράουν, για παράδειγμα, είχε επιβλέψει ένα έργο των SS

that relied on forced labor from thousands of concentration camp prisoners.

που βασιζόταν στην καταναγκαστική εργασία

χιλιάδων κρατουμένων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

While von Braun approached the US directly,

Ενώ ο φον Μπράουν πλησίασε απευθείας τις ΗΠΑ,

other scientists had to be identified and located.

άλλοι επιστήμονες χρειάστηκε να ταυτοποιηθούν και να εντοπιστούν.

One important asset in this effort

Σημαντική βοήθεια σε αυτή την προσπάθεια ήταν μια λίστα που συνέταξαν οι Ναζί

was a Nazi-compiled list of Germany’s top scientists,

με τους κορυφαίους επιστήμονες της Γερμανίας,

which someone had unsuccessfully tried to dispose of by flushing down a toilet.

που κάποιος δεν κατάφερε να εξαφανίσει ρίχνοντάς την στην τουαλέτα.

But the US was just one player in this scramble.

Αλλά οι ΗΠΑ δεν ήταν ο μόνος παίκτης στον αγώνα.

The Soviets were also competing to seize German brainpower,

Και οι Σοβιετικοί επεδίωκαν σθεναρά τη δύναμη του μυαλού των Γερμανών,

resorting to bribery and forced relocation.

καταφεύγοντας σε δωροδοκία και αναγκαστική μετεγκατάσταση.

Οι Γάλλοι και οι Βρετανοί δεν είχαν αρκετά χρήματα

The French and British lacked the money to lure the best German brains,

για να δελεάσουν τους καλύτερους Γερμανούς εγκεφάλους,

but that didn't stop them from kidnapping the occasional scientist.

αλλά αυτό δεν τους εμπόδιζε ενίοτε να απαγάγουν κάποιον επιστήμονα.

They also stole patents and dismantled factories to learn what they could.

Επίσης, έκλεψαν διπλώματα ευρεσιτεχνίας και διέλυσαν ολόκληρα εργοστάσια

για να μάθουν ό,τι μπορούσαν.

The US approach, however, featured a different and particularly tempting

Ωστόσο, η προσέγγιση των ΗΠΑ

περιελάμβανε μια διαφορετική και ιδιαίτερα δελεαστική μορφή εξαναγκασμού:

brand of coercion:

the promise to relocate entire German families and grant them citizenship.

υπόσχονταν μετεγκατάσταση και ιθαγένεια σε ολόκληρες γερμανικές οικογένειες.

This controversial offer was one of the reasons

Αυτή η αμφιλεγόμενη προσφορά ήταν ένας από τους λόγους

Paperclip was initially shrouded in secrecy.

που η Επιχείρηση Συνδετήρας αρχικά περιβαλλόταν από πλήρη μυστικότητα.

But the project became difficult to hide when Germans started popping up

Αλλά το πρόγραμμα δεν ήταν εύκολο να παραμείνει κρυφό

όταν άρχισαν να εμφανίζονται Γερμανοί παντού στις ΗΠΑ.

all over the US.

The military tried to get ahead of any controversy

Ο στρατός προσπάθησε να προλάβει οποιεσδήποτε αντιδράσεις

by revealing the operation to the press in late 1946.

αποκαλύπτοντας την επιχείρηση στον Τύπο στα τέλη του 1946.

But the news immediately attracted criticism from many prominent voices,

Τα νέα, αμέσως, προκάλεσαν κριτικές από πολλές εξέχουσες προσωπικότητες,

including Albert Einstein, Eleanor Roosevelt, and the NAACP,

όπως οι Άλμπερτ Αϊνστάιν, η Έλινορ Ρούζβελτ,

καθώς και από οργανώσεις βετεράνων και ακτιβιστές για κοινωνικά δικαιώματα.

as well as many veteran’s organizations.

These parties opposed granting German scientists citizenship

Αυτά τα μέρη αντιτάχθηκαν στη χορήγηση υπηκοότητας στους Γερμανούς επιστήμονες,

while millions of displaced persons, including survivors of Nazi atrocities,

ενώ εκατομμύρια εκτοπισμένοι,

όπως και οι επιζήσαντες των ναζιστικών θηριωδιών,

had no chance of coming to America.

δεν είχαν καμία πιθανότητα να έρθουν στην Αμερική.

Most Americans were also against employing former Nazis

Οι περισσότεροι Αμερικανοί ήταν, επίσης, ενάντιοι

με την απασχόληση πρώην Ναζί σε ευαίσθητες θέσεις εθνικής ασφάλειας.

in sensitive national security positions.

But as the Cold War ramped up,

Αλλά καθώς ο Ψυχρός Πόλεμος κλιμακωνόταν,

the military argument for keeping these scientists out of Soviet hands

το επιχείρημα των στρατιωτικών,

να μην αφήσουν αυτούς τους επιστήμονες στα χέρια των Σοβιετικών,

overpowered popular objections.

υπερνίκησε τις λαϊκές αντιδράσεις.

With his Nazi past largely hidden from the public,

Έχοντας σε μεγάλο βαθμό κρατηθεί κρυφό από το κοινό το ναζιστικό παρελθόν του,

von Braun became one of the US’s most important engineers

ο φον Μπράουν ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς μηχανικούς των ΗΠΑ

at the height of the Space Race.

στην αποκορύφωση του Αγώνα του Διαστήματος.

In 1958, his team responded to the Soviet launch of Sputnik

Το 1958, η ομάδα του απάντησε στη σοβιετική εκτόξευση του Σπούτνικ

with the US’s own successful satellite launch.

με την επιτυχημένη εκτόξευση δορυφόρου των ΗΠΑ.

And in the 60s, he was the chief architect of Saturn V,

Και στη δεκαετία του ’60, ήταν ο κύριος αρχιτέκτονας του Κρόνου V,

του πυραύλου που έφερε τους Αμερικανούς στη Σελήνη.

the rocket that brought Americans to the moon.

Other Paperclip recruits contributed to the development of chemical weapons

Άλλοι στρατολογημένοι της Επιχείρησης Συνδετήρα

συνέβαλαν στην ανάπτυξη χημικών όπλων, όπως ο Πορτοκαλί Παράγοντας,

such as Agent Orange, pharmaceutical research,

τη φαρμακευτική έρευνα και την ανάπτυξη σύγχρονων αεροσκαφών.

and the development of modern airplanes.

These contributions helped the US government present Paperclip as a success.

Αυτές οι συνεισφορές βοήθησαν την κυβέρνηση των ΗΠΑ

να παρουσιάσει την Επιχείρηση Συνδετήρας ως επιτυχία.

But, in hindsight, it’s hard to gauge how helpful the program really was.

Αλλά, κάνοντας απολογισμό εκ των υστέρων,

είναι δύσκολο να καταμετρηθούν τα πραγματικά οφέλη του προγράμματος.

While von Braun saved the US years of rocketry experimentation,

Ενώ ο φον Μπράουν γλύτωσε τις ΗΠΑ από χρόνια πειραματισμών στους πυραύλους,

there's no reason to think American scientists couldn't have developed

δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι χωρίς αυτόν

θα ήταν αδύνατον οι Αμερικανοί επιστήμονες να είχαν αναπτύξει την ίδια τεχνολογία.

the same technology without him.

Furthermore, very few Paperclippers were as exceptional as von Braun.

Επιπλέον, πολύ λίγοι από εκείνους τους Γερμανούς επιστήμονες

ήταν του αναστήματος του φον Μπράουν.

Many were average scientists who either completed their contracts

Πολλοί ήταν μέσου όρου επιστήμονες,

που είτε ολοκλήρωσαν τις συμβάσεις τους και επέστρεψαν στη Γερμανία,

and returned to Germany,

or took jobs alongside Americans with equivalent expertise.

είτε βρήκαν δουλειά μαζί με Αμερικανούς αντίστοιχης εμπειρογνωσίας.

But ultimately, the issue of Paperclip’s success

Tελικά, το ζήτημα της επιτυχίας της Επιχείρησης Συνδετήρας

is just one of many questions raised by its contentious approach

είναι μόνο ένα από τα πολλά ερωτήματα που εγείρονται

με την αμφιλεγόμενη προσέγγισή του

to science, ethics, and national security.

στην επιστήμη, την ηθική και την εθνική ασφάλεια.

Can scientists working on military technology be apolitical,

Μπορεί οι επιστήμονες που εργάζονται στη στρατιωτική τεχνολογία

να είναι πολιτικά ουδέτεροι ή ευθύνονται για τα έργα τους;

or are they responsible for their creations?

Can pressing political and military concerns justify overlooking war crimes?

Μπορεί οι επιτακτικές πολιτικές και στρατιωτικές ανάγκες

να δικαιολογούν την παράβλεψη εγκλημάτων πολέμου;

In many ways, von Braun’s obituary sums up the operation’s murkiness:

Από πολλές απόψεις η νεκρολογία του φον Μπράουν

αντικατοπτρίζει τη ζοφερή πλευρά αυτής της επιχείρησης:

“A kind of Faustian shadow may be discerned in [...] the fascinating career

«Ένα είδος φαουστιανής σκιάς διακρίνεται πάνω [...]

στη συναρπαστική καριέρα του Βέρνερ φον Μπράουν:

of Wernher von Braun:

a man so possessed of [...] intellectual hunger,

ενός ανθρώπου που τον διακατείχε [...] τέτοια νοητική λύσσα,

that any accommodation may be justified.”

ώστε κάθε είδους συμβιβασμός να μπορεί να δικαιολογηθεί».