David Rockwell: Building the Ground Zero viewing platform

Reviewer: Nguyen Minh

Như nhiều kiến trúc sư khác, David rất thích được chú ý,

nhưng vì bản tính khá kiệm lời - hoặc ít nhất là vờ như vậy -

nên anh đã yêu cầu tôi đặt câu hỏi, thay vì tự mình nói.

Thực ra, chủ đề chúng ta sắp nói tới,

Tôi nghĩ, trên thực tế, đây là một chủ đề

có lẽ phù hợp với một cuộc trò chuyện hơn

là một sự chỉ trích.

Kurt Andersen: Like many architects, David is a hog for the limelight

Và tôi đoán là trước hết ta nên xem một đoạn tin tức đã.

but is sufficiently reticent -- or at least pretends to be --

that he asked me to question him rather than speaking.

Dan Rather: Từ sau cuộc tấn công Trung tâm Thương mại Thế giới vào 11/9,

In fact what we're going to talk about,

nhiều người đã đổ về trung tâm New York

I think, is in fact a subject that is probably better served

để được thấy và tỏ lòng tiếc thương ở nơi đã thành khu nghĩa trang 65.000 m2 này.

Theo như Jim Axelrod từ CBS đã đưa tin, họ đang hoàn thiện phương án mới

by a conversation than an address.

And I guess we have a bit of news clip to precede.

để mọi người ghé thăm và tận mắt quan sát nơi này.

Jim Axelrod: Quên tòa nhà Empire State hay Tượng Nữ thần Tự do đi.

Ở New York bây giờ có một nơi khác

Dan Rather: Since the September 11th attack on the World Trade Center,

mới là đông người nhất: Ground Zero.

many people have flocked to downtown New York to see

Khách tham quan: Tôi cùng con gái vợ mình từ Indianapolis tới.

and pay respects at what amounts to the 16-acre burial ground.

Trong tất cả những điểm đến cho du khách ở thành phố New York,

Now, as CBS's Jim Axelrod reports, they're putting the finishing touches

con bé chọn nơi này.

JA: Hàng nghìn người đang xếp hàng ở phía cuối đường Broadway.

on a new way for people to visit and view the scene.

Du khách: Từ sau khi chuyện đó xảy ra, tôi luôn muốn tới nơi này.

Jim Axelrod: Forget the Empire State Building or the Statue of Liberty.

JA: Thậm chí trong ngày đông lạnh nhất.

There's a new place in New York

Để trân trọng và tưởng nhớ.

where the crowds are thickest -- Ground Zero.

Du khách: Nó là hiện thực, là chúng ta.

Tourist: I've taken my step-daughter here from Indianapolis.

Nó xảy ra ở đây. Nó là của chúng tôi.

This was -- out of all the tourist sites in New York City --

JA: Trên thực tế, có đông người tới nỗi

muốn xem cũng khó.

Du khách: Tôi nghĩ mọi người rất thất vọng

this was her number-one pick.

JA: Thousands now line up on lower Broadway.

khi không thể đến gần hơn để được nhìn thấy tất cả.

Tourist: I've been wanting to come down here since this happened.

JA: Nhưng chuyện đó sắp thay đổi.

Trong khoảng thời gian kỷ lục,

một đội kiến trúc sư và công nhân xây dựng

JA: Even on the coldest winter days.

To honor and remember.

đã thiết kế và xây xong một đài quan sát để giảm bớt sự thất vọng

Tourist: It's reality, it's us. It happened here.

This is ours.

và kết nối mọi người.

Họ sẽ quan sát được toàn cảnh

JA: So many, in fact, that seeing has become

a bit of a problem.

và hiểu được, theo tôi là trọn vẹn hơn,

Tourist: I think that people are very frustrated

nơi này đã bị phá hủy hoàn toàn ra sao.

that they're not able to get closer to see what's going on.

JA: But that is about to change.

JA: Nếu bạn nghĩ về nó, Ground Zero

In record time,

không giống địa điểm tham quan nào ở Mỹ.

a team of architects and construction workers

designed and built a viewing platform to ease the frustration

Không giống như Grand Canyon hay Đài tưởng niệm Washington,

mọi người đến đây để được thấy một thứ không còn tồn tại.

and bring people closer.

DR: Cảm nhận đầu tiên của mọi người khi thấy nơi này

Man: They'll get an incredible panorama

là đây không phải một công trường,

and understand, I think more completely,

mà là một nghĩa trang đầy thương tâm.

the sheer totality of the destruction of the place.

JA: Tường được thiết kế trơn, nên mọi người có thể đặt lên đó

JA: If you think about it, Ground Zero is unlike

những vật tưởng niệm như cách họ đã làm

most any other tourist site in America.

dọc theo bức tường hiện tại.

Unlike the Grand Canyon or the Washington Monument,

Thật lòng mà nói, chuyện này cũng ảnh hưởng lớn đến chúng tôi.

people come here to see what's no longer there.

Phần dốc làm từ vật liệu đơn giản,

một loại ván ép dùng ở công trường,

David Rockwell: The first experience people will have here

đó mới thật sự là mục đích chính.

when they see this is not as a construction site

Bất chấp sự tàn phá khốc liệt nhất nước Mỹ,

but as this incredibly moving burial ground.

con người đang dần xây dựng lại.

JA: The walls are bare by design, so people can fill them

Jim Axelrod, CBS News, New York.

with their own memorials the way they already have

Đây không phải là một chủ đề dễ hiểu,

along the current perimeter.

Tourist: From our hearts, it affected us just as much.

nhưng David, chắc chắn anh được biết đến là- tôi biết, từ mà anh ghét -

JA: The ramps are made of simple material --

the kind of plywood you see at construction sites --

which is really the whole point.

một kiến trúc sư giải trí.

In the face of America's worst destruction

Tác phẩm của anh đòi hỏi mức thụ cảm cao, thậm chí là về chủ nghĩa khoái lạc.

people are building again.

Jim Axelrod, CBS News, New York.

DR: Tôi thích từ đó đấy.

KA: Nó nói về thú tiêu khiển - sòng bạc, khách sạn và nhà hàng.

KA: This is not an obvious subject to be in the sensuality segment,

but certainly David you are known as -- I know, a phrase you hate --

Làm thế nào mà cơn bàng hoàng của tất cả chúng ta,

đặc biệt là cư dân New York, vào ngày 11/9

an entertainment architect.

Your work is highly sensual, even hedonistic.

lại biến thành khao khát để anh thực hiện việc này?

À, thật ra thì sau sự kiện 11/9,

DR: I like that word.

KA: It's about pleasure -- casinos and hotels and restaurants.

tôi nhận ra vai trò cốt lõi của bản thân -

đầu tiên, với tư cách một người sống ở Tribeca,

có khu vực sinh sống bị tàn phá

How did the shock that all of us -- and especially all of us in New York --

felt on the 11th of September transmute

và nơi làm việc cách khu vực đó chưa tới hai km -

mình có nhiệm vụ buộc 100 người làm việc trong hãng

into your desire to do this thing?

DR: Well the truth of the matter is, post-September 11th,

cùng tôi tiếp tục hăng say

thực hiện những ý tưởng của chúng tôi.

I felt myself in the role originally --

first of all as someone who lives in Tribeca

Thực ra, chúng tôi sắp hoàn thành cuốn sách có tên “Pleasure,”

and whose neighborhood was devastated,

nói về khoái lạc trong không gian.

and as someone who works less than a mile from there --

Nhưng tôi phải nói thật - việc đó đã trở nên bất khả thi.

that I was in the role of forcing 100 people who work with me

Chúng tôi thật sự đã tê liệt.

Và vào thứ Sáu sau sự kiện 11/9 -

tức là hai ngày sau đó -

in my firm, to continue to have the same level of enthusiasm

tôi không thể khích lệ bất kì ai làm bất kỳ điều gì.

about creating the places we had been creating.

In fact we're finishing a book which is called "Pleasure,"

Chúng tôi cho văn phòng nghỉ vài ngày.

Và khi bàn bạc điều này với những kiến trúc sư khác,

which is about sensual pleasure in spaces.

But I've got to tell you -- it became impossible to do that.

chúng tôi thấy người ta phát biểu trên báo

We were really paralyzed.

And I found myself the Friday after September 11th --

là họ sẽ xây dựng lại hai tòa tháp như trước đây,

họ sẽ xây thêm 50 tầng nữa.

two days afterwards --

Và tôi thấy thật bất ngờ khi người ta định kiếm lời,

literally unable to motivate anyone to do anything.

như thể đây là một cuộc thi,

We gave the office a few days off.

trên một vết thương còn chưa khép miệng.

And in discussing this with other architects,

Và tôi đã liên tục thảo luận,

we had seen people saying in the press

đầu tiên là với Rick Scofidio, Liz Diller - hợp tác trong dự án này,

that they should rebuild the towers as they were --

cùng một vài người khác nữa,

tôi thật sự cảm thấy chúng tôi phải làm gì đó trong chuyện này.

they should rebuild them 50 stories taller.

And I thought it was astonishing to speculate,

Và với tư cách những người tạo ra nơi chốn, cách tốt nhất để giúp đỡ

as if this were a competition,

on something that was such a fresh wound.

không phải là giáo điều góp ý hay vẽ ra các kịch bản,

And I had a series of discussions --

mà là bắt tay vào giúp đỡ ngay.

first with Rick Scofidio and Liz Diller, who collaborated with us on this,

Vậy nên, cả nhóm chúng tôi đã cố nghĩ cách

để thành lập một đội thiết kế SWAT.

and several other people --

Và đó là sứ mệnh chúng tôi đã nghĩ ra.

and really felt like we had to find relevance in doing something.

Anh có nhận thức được,

And that as people who create places, the ultimate way to help

với tư cách một nhà thiết kế luôn tập trung thỏa mãn mong muốn,

đột nhiên cần thỏa mãn những nhu cầu?

wasn't to pontificate or to make up scenarios,

but to help right now.

À, tôi chỉ biết nó

So we tried to come up with a way,

đòi hỏi hành động ngay một cách mạnh mẽ.

as a group, to have a kind of design SWAT team.

And that was the mission that we came up with.

Trước dự án này, chúng tôi được mời tham gia vào một vài dự án khác.

KA: Were you conscious of suddenly --

as a designer whose work is all about fulfilling wants --

Có một ngôi trường, PS 234, đã phải di tản khỏi Ground Zero.

suddenly fulfilling needs?

Họ chuyển đến một ngôi trường bỏ hoang.

Chúng tôi mang theo khoảng 20, 30 kiến trúc sư, nhà thiết kế,

DR: Well what I was aware of was,

there was this overwhelming need to act now.

hoạ sĩ và trong hơn bốn ngày --- nó như là cách mạng đô thị ---

And we were asked to participate in a few projects before this.

sửa chữa nơi đó, ai cũng muốn giúp đỡ.

Nó thật là kì diệu.

Tom Otterness, hay Maira Kalman đều tham gia

và nó là kinh nghiệm quý báu của chúng tôi

There was a school, PS 234, that had been evacuated down at Ground Zero.

Và nó được hoàn thiện hoàn hảo

They moved to an abandoned school.

trước ngày 8/10 phải không?

Vâng.

We took about 20 or 30 architects and designers and artists,

Tất nhiên, những gì bạn cố gắng làm

and over four days -- it was like this urban barn-raising --

đều quan trọng như dự án này vậy -- và đây chỉ là một trong bốn

to renovate it, and everyone wanted to help.

dự án bạn thiết kế cho khu vực này --

It was just extraordinary.

Tom Otterness contributed, Maira Kalman contributed

bạn nhất định đã phải gặp khó khăn

and it became this cathartic experience for us.

KA: And that was done, effectively,

trong việc quyết định các quy định và quyền hạn phức tạp của

by October 8 or something?

DR: Yeah.

địa ốc và chính trị ở New York.

KA: Obviously, what you faced in trying to do something

Thực ra, nó khá là thú vị.

Chúng tôi hoàn thành PS 234, và ăn tối cùng một đoàn nhỏ.

as substantial as this project -- and this is only one of four

that you've designed to surround the site --

Tôi thực ra đã được mời làm chủ trì hội đồng AIA để cơ cấu xây dựng lại.

you must have run up against the incredibly byzantine,

Và tôi đã tham gia một vài cuộc họp.

Và có một kế hoạch dài hơi nhất từng thấy

entrenched bureaucracy and powers that be

để phối hợp với xây dựng hệ thống trên toàn thành phố.

in New York real estate and New York politics.

Và sự thật là nó là những vết thương và nhu cầu cần được lấp đầy ngay lập tức,

DR: Well, it's a funny thing.

We finished PS 234, and had dinner with a small group.

và nói rằng chúng tôi muốn bao hàm tất cả.

I was actually asked to be a committee chair on an AIA committee to rebuild.

nhưng tập đoàn đó không có tính bao quát.

And I sat in on several meetings.

Nên chúng tôi nói là --

Một tập đoàn không có tính bao quát?

And there were the most circuitous grand plans

Đúng vậy.

Đó chủ yếu là một nhóm công ty giàu có, da trắng

that had to do with long-term infrastructure and rebuilding the entire city.

không mang tính đại diện cho thành phố.

And the fact is that there were immediate wounds and needs that needed to be filled,

Thật khó coi,

Và bất ngờ thay.

Thì Rick, Liz, Kevin và tôi lên ý tưởng.

and there was talk about inclusion and wanting it to be an inclusive process.

And it wasn't an inclusive group.

Rồi hội đồng thành phố tìm đến chúng tôi.

So we said, what is --

KA: It was not an inclusive group?

Chúng tôi tiếp cận hội đồng trước, về Cầu tàu 94.

DR: It was not an inclusive group.

It was predominantly a white, rich, corporate group

Chúng tôi đã thấy cách PS 234 hoạt động.

that was not representative of the city.

Các gia đình, nạn nhân trong các gia đình

họ đã đến cầu tàu này, và thật là vô nhân đạo

KA: Shocking.

KA: Ở sông Hudson sao?

DR: đúng, và hội đồng thành phố, thông qua Tim Zagat,

DR: Yeah, surprising.

So Rick and Liz and Kevin and I came up with the idea.

rồi Christyne Cicholas, và Giuliani, nói rằng:

“Anh biết chúng tôi không muốn làm gì với cầu tàu 94 lúc này,

The city actually approached us.

chúng tôi có một đài quan sát ở Ground Zero

We first approached the city about Pier 94.

như vậy sẽ trang nghiêm hơn,

We saw how PS 234 worked.

The families -- the victims of the families --

và cũng bảo vệ nó khỏi mưa gió."

were going to this pier that was incredibly dehumanizing.

Thì chúng tôi đã đi xuống đó,

KA: On the Hudson River?

DR: Yeah. And the city actually -- through Tim Zagat initially,

và phải nói là, đó là trải nghiệm cảm động nhất cuộc đời tôi.

and then through Christyne Nicholas, then we got to Giuliani --

Thật đau đớn khi nhìn nền gỗ trơn, một đường bao xung quanh,

said, "You know we don't want to do anything with Pier 94 right now,

but we have an observation platform for the families down at Ground Zero

nơi gia đình nạn nhân để lại lời nhắn cho họ.

that we'd like to be a more dignified experience for the families,

Không có gì chen giữa chúng tôi.

and a way to protect it from the weather."

và quang cảnh lúc đó

So I went down there with Rick and Liz and Kevin,

Tôi nhớ vào ngày 11 tháng 9, trên đường số 14

and I've got to say, it was the most moving experience of my life.

từ nóc toà nhà của chúng tôi thấy rõ Tháp Thương mại Thế giới

và tôi thấy toà tháp đầu tiên sụp đổ

It was devastating to see the simple plywood platform with a rail around it,

where the families of the victims had left notes to them.

từ TV ở phòng hội nghị trên tầng 8

And there was no mediation between us and the experience.

Mọi người đang trên sân thượng, tôi chạy lên.

There was no filter.

Và thật kinh hãi khi nhìn thấy trực tiếp

And I remembered on September 11th, on 14th Street,

chứ không phải trên TV

the roof of our building -- we can see the World Trade Towers prominently --

Không có bất kỳ màn hình nào,

chắn giữa chúng tôi và sự việc kinh khủng này

and I saw the first building collapse from a conference room

Chỉ nhìn thấy quang cảnh trang nghiêm này

đã là một trải nghiệm rất mạnh

on the eighth floor on a TV that we had set up.

Thế nên chúng tôi quay về thành phố và nói rằng

And then everyone was up on the roof, so I ran up there.

chúng tôi không hứng thú với việc nâng cấp nơi này thành khu VIP,

And it was amazing how much harder it was

nhưng chúng tôi cũng đã ở đó một lúc.

to believe in real life than it was on TV.

There was something about the comfort of the filter

Khi mà thành phố này cần điều đó.

and how much information was between us and the experience.

Họ đang tìm giải pháp

So seeing this in a very simple,

cho 30.000-40.000 người mỗi ngày

dignified way was a very powerful experience.

những người dưới đó không có nơi nào để đi.

So we went back to the city and said

Và không có cách nào giải quyết giao thông quanh đó.

we're not particularly interested in the upgrade of this as a VIP platform,

Đó chỉ là một kế hoạch toàn diện tạm thời.

but we've spent some time down there.

Sẽ có cách, phải có cách

để di dời công dân quanh đó.

At the same time the city had this need.

KA: Nhưng rồi anh đã tìm ra cách --

ta bỏ qua việc xin phép tẻ nhạt

They were looking for a solution

to deal with 30 or 40 thousand people a day

và tài trợ cho mọi người lên tàu.

who were going down there, that had nowhere to go.

Một việc tưởng chừng đơn giản này,

And there was no way to deal with the traffic around the site.

lại là một dự án nửa triệu đô la?

So dealing with it is just an immediate master plan.

DR: Thì, chúng ta biết rằng nếu không có tài trợ tư

There was a way -- there had to be a way --

dự án này sẽ không thể thực hiện.

to get people to move around the site.

Và nói thẳng là, nếu nó không được thực hiện

KA: But then you've got to figure out a way --

trước khi nhiệm kỳ của Giuliani kết thúc,

thì những người mà tôi đang làm việc ở DOT

we will skip over the insanely tedious process of getting permits

và Sở Cảnh sát, và tất cả --

chúng tôi họp với 20-30 người của hội đồng

and getting everybody on board -- but simply funding this thing.

It looks like a fairly simple thing,

điều hành bởi Phòng Quản lý Khẩn cấp.

Họ làm việc một cách đáng kinh ngạc, vì họ thực sự muốn

but this was a half a million dollar project?

DR: Well, we knew that if it wasn't privately funded,

it wasn't going to happen.

và họ hiểu việc này cần được thực hiện

And we also, frankly, knew that if it didn't happen

KA: Và thời gian rất gấp rút

by the end of the Giuliani administration,

vì Giuliani đã kết thúc nhiệm kỳ 3 tháng sau đó.

then everyone who we were dealing with at the DOT

and the Police Department and all of the --

Dr: Vậy nên điều đầu tiên cần làm là tìm cách --

we were meeting with 20 or 30 people with the city at a time,

chúng tôi phải làm việc với gia đình các nạn nhân,

and it was set up by the Office of Emergency Management.

thông qua hội đồng, đảm bảo họ hiểu điều đang xảy ra.

This incredible act on their part, because they really wanted this,

Vì điều này không đáng bất ngờ.

and they sensed that this needed to happen.

Chúng tôi cũng phải kín tiếng như khi ở New York,

KA: And there was therefore this ticking clock,

để tránh gây ra sự phản đối

because Giuliani was obviously out three months after that.

và làm việc lặng lẽ nhất có thể.

DR: Yeah. So the first thing we had to do was find a way to get this --

Chúng tôi lên ý tưởng xây một nền tảng,

we had to work with the families of the victims,

chú yếu là vì dù chúng tôi tìm thấy nhà thầu phù hợp,

through the city, to make sure that they knew this was happening.

Because this didn't want to be a surprise.

họ cũng không đồng ý làm, cho dù được trả công.

And we also had to be as under the radar screen as we could be in New York,

because the key was not raising a lot of objection

Cần có một nền tảng ở sẵn đó.

Chúng tôi dựng nền, và rồi

and sort of working as quietly as possible.

một nhà phát triển lớn ở New York --

We came up with the idea of setting up a foundation,

KA: Người ẩn danh sao?

DR: Đúng, tên viết tắt là JS, là người sở hữu Trung tâm Rockefeller,

mainly because when we found a contractor who would build this,

nếu điều đó giúp được bất kỳ ai, tình nguyện giúp đỡ.

he would not agree to do this, even if we would pay him the money.

Và chúng tôi gặp nhau.

Giá từ các nhà thầu khoảng 500-700 nghìn đô la.

There needed to be a foundation in place.

So we came up with a foundation, and actually what happened was

Atlantic-Heydt, nhà thầu giàn giáo lớn nhất nước

one major developer in New York --

tình nguyện làm điều đó với giá gốc.

KA: Who shall remain nameless, I guess?

Nhà phát triển này nói, “Chúng tôi sẽ bảo lãnh toàn bộ”

DR: Yeah. His initials are JS, and he owns Rockefeller Center,

if that helps anyone -- volunteered to help.

"Thật tuyệt vời!", chúng tôi nói.

Tôi nhớ đó là ngày 21,

And we met with him.

và chúng tôi phải xong trước ngày 28.

The prices from the contractors were between five to 700,000 dollars.

Nên chúng tôi bắt đầu ngay hôm sau.

Chúng tôi gặp nhà thầu chiều hôm đó,

And Atlantic-Heydt, who's the largest scaffolding contractor in the country,

volunteered to do it at cost.

và ông xuất hiện với bản vẽ

So this developer said, "You know what, we'll underwrite the entire expense."

bằng nửa kích thước cũ.

KA: Giống như Spinal Tap, nơi mà có

And we said, "That's incredible!"

bản Stonehenge thu nhỏ hả?

And I think this was the 21st,

(Cười)

and we knew this had to be built and up by the 28th.

DR: Thực tế thì nó trông như giàn lau cửa sổ.

And we had to start construction the next day.

Không có lý nào nó lại kế Thánh Paul --

We had a meeting that evening with his contractor of choice,

vì nơi này cần sự trang nghiêm,

and the contractor showed up with the drawings of the platform

nơi để nhìn lại và ghi nhớ.

about half the size that we had drawn it.

Và phải nói là chúng tôi đã tốn nhiều thời gian xắp xếp,

KA: Sort of like the Spinal Tap scene where you get

the tiny little Stonehenge, I guess?

nhìn đám đông ở chỗ Thánh Paul --

(Laughter)

ngay bên phải kìa -- và xung quanh đó.

Tôi sống dưới đó, dành nhiều thời gian tìm hiểu nhu cầu.

DR: In fact, it was as if this was going to be window-washing scaffolding.

There was no sense of the fact that this is next to Saint Paul --

Tôi nghĩ mọi người kinh ngạc về 2 điều --

that this is really a place that needs to be kind of dignified,

Sự tàn phá, nhưng tôi nghĩ

họ không tin những người anh hùng New York

and a place to reflect and remember.

And I've got to say that we spent a lot of time

mà tôi cảm động.

in putting this together, watching the crowds that gathered at Saint Paul --

Những anh hùng hằng ngày của người New York ấy.

which is just to the right -- and moving around the site.

Rồi chúng tôi có buổi họp và nhà thầu nói,

And I live down there, so we spent a lot of time looking at the need.

“Tôi sẽ đóng cửa, vì nhà phát triển này sẽ không cho anh đi

And I think people were amazed at two things --

cho đến khi anh ngừng dự án này."

I think they were amazed at the destruction,

Chúng tôi nói, “Đây chỉ bằng nửa kích thước gốc.

but I think there was a sense of disbelief

about the heroics of New Yorkers that I found very moving.

cũng chẳng có chi tiết nào mà mọi người đồng ý --

Just the sort of everyday heroics of New Yorkers.

người của hội đồng ấy.

Chúng ta phải bắt đầu lại từ đầu"

So we were in this meeting and the contractor literally said,

Tôi nói anh ấy khi chúng ta ra khỏi đây

phải có sự phê duyệt cho thiết kế ban đầu.

"I'm going to lock the door, because this developer

will not agree to have you leave till you've signed off on this."

Hôm sau tôi có email từ nhà phát triển

And we said, "Well, this is half the size,

nói rằng anh ta rút vốn đầu tư.

it doesn't have any of the design features

Chúng tôi không biết phải làm gì,

that have been agreed upon by everyone -- everyone in the city.

We'd have to go back to the beginning to do this."

ngoài xây dựng một mạng lưới rộng

Chúng tôi email nhiều người nhất có thể --

And I convinced him that we should leave the room

vài người trong đó đang ở đây -- họ đã giúp rất nhiều.

with the agreement to build it as designed.

KA: Lúc đó anh không định từ bỏ sao?

The next day I got an email from the developer

DR: Không, thật ra tôi đã bảo nhà thầu tiếp tục.

saying that he was withdrawing all funding.

Anh ấy đã mua vật liệu như tôi nói.

So we didn't know what to do,

Chúng tôi biết rằng bằng cách nào đi nữa điều này phải xảy ra.

but we decided to cast a very wide net.

We emailed out letters to as many people as we could --

Dự án này phải được diễn ra.

KA: Anh tự tài trợ và cộng thêm những khoản đóng góp.

several people in the audience here -- who were very helpful.

KA: There was no thought of abandoning ship at that point?

DR: No. In fact I told the contractor to go ahead.

Richard, tôi nghĩ,

ngay từ đầu --

He had already ordered materials based on my go-ahead.

trước khi nhà thiết kế chính đến --

We knew that one way or another this was going to happen.

về việc lịch sử các nhà thiết kế đã áp đặt nghệ thuật

And we just felt it had to happen.

KA: You were funding it yourself and with contributions and this foundation.

về vấn đề phổ cập thường tình này.

Richard, I think very correctly,

Đối với tôi,

chuyện hoàn toàn trái ngược.

Đây là vấn đề thiết kế chưa từng có.

made the point at the beginning --

before all the chair designers came out --

Vấn đề là:

chúng tôi biết --

about the history of chair designers imposing aesthetic solutions

chúng tôi nghĩ về khu vực, về nhu cầu tưởng niệm.

on this kind of universal, banal, common problem of sitting.

Quan trọng là đây không phải đài tưởng niệm.

It seems to me with this,

Mà là nơi để mọi người nhìn lại, ghi nhớ --

that it was the opposite of that.

This was an unprecedented, singular design problem.

một nơi yên tĩnh.

DR: Well here's the issue:

Nên chúng tôi tạo ra các màng lọc

we knew that this was not in the sense of --

we think about the site, and think about the need for a memorial.

chắn giữa những người xem --

như chúng tôi đã nói về việc trải nghiệm.

Đó là những vật liệu đơn giản.

It was important that this not be categorized as a memorial.

That this was a place for people to reflect, to remember --

Gồm giàn giáo và ván ép.

Và bằng cách sắp xếp hướng di chuyển,

a kind of quiet place.

từ phía Thánh Paul đến khu đối diện --

So it led us to using design solutions

nó dài 300 feet và cách đất 13 feet

that created as few filters between the viewer --

Cho góc nhìn 360 độ.

as we said about the families' platform -- and the experience as possible.

Nhưng thiết kế này phải nhanh chóng, tiết kiệm, an toàn.

It's all incredibly humble material.

It's scaffolding and plywood.

trang nghiêm và di động. Nó phải dễ dàng di dời

And it allows -- by sort of the procession of the movement,

up by Saint Paul's and down the other side --

Khi chúng tôi nhìn vào bốn sàn quanh khu đó,

it gives you about 300 feet to go up 13 feet from the ground

một cái thì được nâng cấp từ nền nhà,

chúng tôi biết phải thiết kế cho di động

to where you get the 360 degree view.

để phù hợp khi điều kiện thay đổi,

But the design was driven by a need to be quick, cheap, safe, respectful, flexible.

và thay đổi định nghĩa về Ground Zero.

KA: Công việc của anh -- Ý tôi là, chúng ta đã từng nói --

One of the other things is this is designed to be moveable.

rất nhiều việc anh làm, đến từ niềm tin vào

Because when we looked at the four platforms around the site,

one of which is an upgrade of the families' platform,

sự nhất thời và dễ tan biến của vạn vật,

we knew that these had to be moveable

giống như “Ăn, uống, vui lên đi vì ngày mai ta chết”,

to respond to changing conditions,

and the changing definition of what Ground Zero is.

cảm giác như vậy đấy

Đây rõ ràng không phải là kiệt tác thời đại.

KA: Your work -- I mean, we've talked about this before --

a lot of your work, I think, is informed by your belief in, or your focus on

Anh biết đấy, vài năm nữa nó sẽ không còn ở đây.

Như vậy, những kiến trúc sư như anh,

the temporariness of all things and the evanescence of things,

có cần nghĩ khác đi về những điều mình đang làm không?

and a kind of "Eat, drink, and be merry, for tomorrow we die,"

Nghĩ rằng những kiến trúc này chỉ là tạm thời?

sort of sense of existence.

DR: Tôi không nghĩ vậy.

This is clearly not a work for the ages.

Tôi nghĩ nó có sự khác biệt đáng kể

so với những thứ chúng tôi từng ấp ủ.

You know, a couple of years this thing isn't going to be here.

Điều trùng lặp với suy nghĩ về công việc chung là,

Did that require, as an architect,

a new way of thinking about what you were doing?

một -- quan niệm hợp tác để thành công.

To think of it as this purely temporary installation?

Kevin Kennon, Rick Scofidio, Liz Diller

DR: No, I don't think so.

I think this is, obviously, substantially different

và cả người trong hội đồng --

from anything we'd ever thought about doing before, just by the nature of it.

Norman Lear, người cùng tôi bàn bạc bốn tiếng trước hạn tài trợ,

Where it overlaps with thoughts about our work in general is,

đề nghị một khoản vay để giúp chúng tôi vượt qua.

number one -- the notion of collaboration as a sort of way to get things done.

Nên quan niệm về hợp tác --

Tôi nghĩ nó củng cố điều quan trọng này.

And Kevin Kennon, Rick Scofidio, Liz Diller

Và về bản chất vấn đề,

and all the people within the city --

mục tiêu của chúng tôi

không phải tạo ra một thứ trường tồn hơn mức cần thiết.

Norman Lear, who I spoke to four hours before our deadline for funding,

Điều chúng tôi quan tâm nhất là quảng bá một thông điệp

offered to give us a bridge loan to help us get through it.

mà chúng tôi nghĩ nó chưa đủ phổ biến ở thành phố này,

So the notion of collaboration --

về những việc đã xảy ra.

I think this reinforces how important that is.

Một hai ngày trước khánh thành là ngày chia tay Giuliani,

And in terms of the temporary nature of it,

our goal was not to create something

ông ấy đã nêu ý tưởng về khu kỷ niệm Ground Zero.

that would be there longer than it needed to be.

Tuy gây tranh cãi nhưng nó quan trọng với nhiều người.

I think what we were most interested in was promoting a kind of dialogue

Tôi nghĩ bất kể đó là vị trí nào

that we felt may not have been happening enough in this city,

cách mảnh đất thiêng liêng này được sử dụng,

about what's really happening there.

vượt xa những gì ta chứng kiến,

And a day or two before it opened was Giuliani's farewell address,

Tôi nghĩ đó là một thông điệp mạnh mẽ.

where he proposed the idea of all of Ground Zero being a memorial.

Đó là điều chúng tôi hướng đến.

Đó là tất cả ý tưởng

Which was very controversial, but it resonated with a lot of people.

mà tôi ấp ủ.

And I think regardless of what the position is about how

KA: Đối với tôi nó là một kiến trúc hạ tầng đẹp đẽ.

this sacred piece of land is to be used,

Khiến thông điệp này thêm trang trọng.

Và sáu tháng sau đó --

having it come out of actually seeing it in a real encounter,

Vài tháng trước khi dọn dẹp khu này --

I think makes it a more powerful dialogue.

chúng tôi nhanh chóng bàn bạc xem

And that's what we were interested in.

So that, very much, is in the realm of things

nên có những gì ở đó.

I've been interested in before.

Anh có đến trực tiếp địa điểm trong dự án,

KA: It seems to me, among other things, a lovely piece of civic infrastructure.

It enables that conversation to get serious.

hay có ý tưởng nào

về những gì nên hay không nên làm không?

And six months after the fact --

DR: Tôi nghĩ một điều không nên làm chính là đánh giá --

and only a few months away from the site being cleaned --

Mọi cuộc thảo luận bây giờ đều xoay quanh bản kế hoạch.

we are very quickly, now, getting to the point

where those conversations about what should go there are getting serious.

Phòng trưng bày Protetch có vài ý tưởng về kiến trúc

Do you have -- having been as physically involved in the site

trong đó có những ý kiến rất sáng tạo.

as you have been doing this project -- have any ideas about

what should or shouldn't be done?

KA: Nhưng cũng có những cái rất tệ.

DR: Well, I think one thing that shouldn't be done is evaluate --

DR: Cảm giác như đây là một cuộc thi ý tưởng vậy,

trong khi việc chính nên là lên kế hoạch và tiến hành.

I think right now the discussion is a very closed discussion on the master plan.

Tôi nghĩ nên mở rộng --

The Protetch Gallery recently had a show on ideas for buildings,

thông điệp sắp được thể hiện.

khu vực nãy sẽ trở nên thế nào?

which had some sort of inventive ideas of buildings.

Tôi thật nghĩ cho đến khi giải quyết hết vấn đề tưởng niệm,

KA: But it had some really terrible ideas.

sẽ rất khó để thảo luận hiệu quả.

DR: And it also felt a little bit like a kind of competition of ideas,

Cũng có những thảo luận tích cực,

where I think the focus of ideas should be on master planning and uses.

về việc hạ Cao tốc Phía Tây và nối qua,

And I think there should be a broader -- which there's starting to be --

để được một mảnh liền mạch.

the dialogue is really opening up to,

KA: Đó là một ý hay.

what does this site really want to be?

Và nó dẫn đến vấn đề khác, có lẽ chưa phù hợp

And I truly believe until the issue of memorial is sorted out,

để bàn sáu tháng trước, nhưng giờ đã khác,

that it's going to be very hard to have an intelligent discussion.

không nhiều người coi Trung tâm Thương mại Thế giới là kiến trúc thực thụ,

There's a few discussions right now that I think are very positive,

những gì nó đã làm cho thành phố và quảng trường lớn.

about depressing the West Side Highway and connecting this over,

Đây là cơ hội vàng --

so that there's one uninterrupted piece of land.

để xây dựng lại

KA: Well, I think that's interesting.

thành phố truyền thống, đúng không?

And it gets to another issue that was probably inappropriate

DR: Tôi nghĩ thực là cơ hội để thảo luận

to discuss six months ago, but perhaps isn't now,

lý do ta sống ở thành phố này.

which is, not many of us love the World Trade Center as a piece of architecture,

Vì sao ta lại ở nơi những người khác biệt nhau

chạm mặt nhau mỗi ngày?

as what it had done to this city and that huge plaza.

Tôi không nghĩ nó liên quan đến 50, 60, 70 hay 80 nghìn văn phòng mới,

Is this an opportunity, is the silver lining --

bất kể số lượng.

a silver lining, here -- to rebuild

Tôi nghĩ đây là cơ hội để nhìn lại cách ta nghĩ về khu đô thị.

some more traditional city grid, or not?

Thực tế giờ đã có ý tưởng xây toà số bảy.

DR: I think there's a real opportunity to engage

in a discussion of why we live in cities.

And why do we live in places where such dissimilar people

KA: Toà ở phía Bắc tháp đôi sao?

DR: Đúng vậy, toà bị đổ vào ấy.

collide up against us each day?

Và lý do trì hoãn là sự phẫn nộ của cộng đồng

I don't think it has much to do with 50 or 60 or 70 or 80 thousand new office spaces,

họ không muốn mở lại

regardless of what the number is.

đường nối giữa nó và cả thành phố.

So yeah, I think there is a chance to re-look at how we think about cities.

Tôi nghĩ đó là ý kiến chung -- anh biết đấy,

And in fact, there's a proposal on the table now for building number seven.

tôi thích một cuộc thi quốc tế

để tìm ý tưởng sử dụng.

KA: Which was the building just north of the Towers?

KA: Cho dù đó là nghệ thuật hay nhà ở,

DR: Right, which the towers fell into.

hay là số lượng tiêu dùng?

And the reason that's been held up is essentially by community outrage

DR: Đúng vậy. Chúng tôi tìm kiếm điều khác

Chúng tôi dựng nền tảng này để tìm kiếm sự trợ giúp

that they're not re-opening the street

Bao gồm lấy một mảnh nhỏ kế bên

to connect that back to the rest of the city.

I think a public dialogue -- I think, you know,

và mời mười kiến trúc sư vô danh ở New York

I'd like to see an international competition,

để xây dựng nghệ thuật.

and a call for ideas for uses.

Và tìm cách khuyến khích thảo luận

chống lại các giải pháp một chiều

KA: Whether it's arts, whether it's housing,

whether it's what amount of shopping?

và nhiều hơn về sự đa dạng của vạn vật.

DR: Right. And we're looking for other things.

This small foundation we put together is looking for other ways to help.

Trước khi kết thúc, tôi biết anh có một đoạn ghi hình

Including taking a small piece adjacent to the site

and inviting 10 architects who currently don't have a voice

về trải nghiệm ở khu vực này?

DR: John Kamen -- người đang ở đây --

in New York to do artist housing.

đã làm đoạn băng hai phút rưỡi về công dụng của nó.

And find other ways to encourage the discussion

to be against sort of monolithic, single solutions,

Tôi nghĩ đây là cách hay để kết thúc chương trình.

and more about a multiplicity of things.

KA: Before we end, I know you have a piece of digital video

of the experience of being on this platform?

Chúng tôi nhìn từ đường Fulton, phía Tây.

DR: John Kamen -- who's here, actually -- put together

a two and a half minute piece that shows the platform in use.

Một vấn đề nan giải khi Giuliania còn quản lí

So I thought that would be good to end with.

là tôi quên mất ông ấy không thích vẽ tranh tường.

Mà thiết kế của chúng tôi lại là để viết vẽ lên.

Như anh nói, nó không phải.

Nhưng anh nghĩ gì về tưởng niệm? Như đài tưởng niệm Việt Nam?

DR: We're looking from Fulton Street, west.

Giống như vậy sao?

DR: Chúng tôi đã tìm hiểu kỹ nhất có thể,

One of the tricky issues we had with the Giuliani administration

và hiểu về những đài tưởng niệm khác.

was I had forgotten how anti-graffiti he was.

And essentially our structure was designed to be written on.

Về sự phức tạp và kỳ công của nó

350 người trong uỷ ban thành phố Oklahoma,

KA: As you say, it's not a memorial.

tôi nghĩ đó là giải pháp bộc phát tạm thời

But were you conscious of memorials? The Vietnam Memorial?

Those kinds of forms?

để mở rộng Quảng trường Đoàn viên

DR: We certainly did as much research as we could,

nơi được tưởng niệm tạm thời trong thành phố.

and we were conscious of other memorials.

And also the complexity and length of time they really take to do.

Giàn giáo ngang đường dễ dàng được tháo dỡ.

It's 350 people on the committee for Oklahoma City,

which is why we thought of this as a sort of ad-hoc, spontaneous solution

that expanded on Union Square

and the places that were ad-hoc memorials in the city already.

Điều thú vị là bản chất khu vực đã thay đổi,

điều anh cần biết

The scaffolding you can see built up over the street is de-mountable.

không chỉ là việc phá huỷ Ground Zero,

nhưng là cả các toà nhà quanh nó

những vết thương khinh khủng.

Và tượng thánh Paul phía bên trái.

What's interesting now is the nature of the site has totally changed,

KA: Tôi chỉ muốn thay mặt người dân New York

so that what you're aware of

is not just the destruction of the buildings in Ground Zero,

cảm ơn anh vì những điều này.

but all of the buildings around it --

Nhưng bản chất tức thời của kiến trúc này,

and the scars on the building around it, which are enormous.

This shows Saint Paul's on the left.

nó ở đó,

trước cả khi anh dám tin

đó là lời hồi đáp trọng đại có thể đạt được,

KA: I just want to thank you on behalf of New Yorkers

một phần phi thường của nó --

for making this happen and getting this done.

"Đẹp" không đủ để miêu tả,

But the kind of virtually instantaneous nature of its erection,

đó là một "món quà".

DR: Tôi rất hân hạnh.

and its being there,

Và tôi rất vui khi giới thiệu nó ở đây.

almost before you could believe

that a response of this magnitude could be accomplished,

is part of its extraordinary --

I don't know if beauty is the word --

but presence.

DR: It was an honor to do.

And we were thrilled to be able to show it here.