Yuko Munakata: The science behind how parents affect child development | TED

Transcriber:

Translator: Linh Hương Reviewer: Thu Ha Tran

A few years ago,

Vài năm trước, một học sinh sau buổi học thứ hai đã đến hỏi tôi

a student came up to me after the second day of my class

on parenting and child development.

về việc nuôi dạy con cái và sự phát triển của trẻ.

She hesitated for a second and then she confessed,

Cô ấy do dự trong chốc lát và rồi thú nhận rằng:

"I'm really interested in this material,

“Em rất hứng thú với tài liệu này,

but I was hoping your class would help me to become a better parent

nhưng em mong rằng lớp cô sẽ giúp em trở thành một người mẹ tốt

if I have kids someday."

nếu em có con một ngày nào đó.”

She was disappointed.

Cô ấy đã thất vọng.

We were going to talk about how parents do not have control

Chúng tôi đang bàn về việc bậc cha mẹ không có quyền quyết định

in shaping who their children become.

việc con cái họ sẽ trở thành người như thế nào.

She jumped to the conclusion that my class wouldn't help her.

Cô ấy đã vội kết luận rằng lớp của tôi không thể giúp gì cho cô ấy.

I was caught off guard.

Tôi đã không phòng bị trước việc này.

Would confronting the science of parenting and child development,

Liệu tìm hiểu khoa học về nuôi dạy con cái và sự phát triển của trẻ

not be relevant to being a good parent?

lại không liên quan đến việc trở thành một bậc cha mẹ tốt?

I hope that my class changed her mind.

Tôi hi vọng lớp của tôi đã thay đổi suy nghĩ của cô ấy.

Parents want what's best for their children,

Cha mẹ luôn muốn những điều tốt nhất cho con cái,

young and old parents,

dù cha mẹ trẻ hay già,

rich and poor,

giàu hay nghèo,

married and divorced.

kết hôn hay đã ly hôn.

And parenting books promise to show how to achieve the best outcomes,

Và các quyển sách về nuôi dạy con cái hứa hẹn cách để đạt thành quả tốt nhất,

to address the difficult decisions that parents face every day

để chỉ ra những quyết định khó khăn mà phụ huynh phải đối mặt mỗi ngày

and in the process, to reveal why each of us turned out the way we did.

và trong quá trình đó, tiết lộ cách mỗi chúng ta trưởng thành.

The problem is that parenting books send conflicting messages.

Vấn đề là ở chỗ các sách nuôi dạy trên mang lại những thông điệp mâu thuẫn nhau.

Tiger parenting or free-range parenting?

Dùng phương pháp “cha mẹ hổ” hay “cha mẹ nuôi thả“?

Parent like the Dutch to raise the happiest kids in the world

Nên như bậc cha mẹ người Hà Lan nuôi nấng những đứa trẻ hạnh phúc nhất thế giới

or like the Germans, to raise self-reliant children?

hay giống người Đức, dạy các con tính tự chủ?

The one consistent message is that if your child isn't succeeding,

Nhưng có một thông điệp chắc chắn là nếu con bạn không thành công,

you're doing something wrong.

thì bạn đang làm sai điều gì đó.

There's good news, though.

Mặc dù vậy, cũng có những tin tốt.

The science supports a totally different message

Khoa học đã ủng hộ một thông điệp hoàn toàn trái ngược

that is ultimately empowering.

đó chính là quyền lực tối thượng.

Trying to predict how a child will turn out

Cố gắng dự đoán xem một đứa trẻ sẽ trở nên như thế nào

based on choices made by the parents

dựa trên sự lựa chọn của cha mẹ

is like trying to predict a hurricane

giống như là dự đoán một cơn bão

from the flap of a butterfly's wings.

từ đôi cánh của con bướm.

Do you know the butterfly,

Bạn có biết những con bướm,

the proverbial one, that flaps its wings in China,

loài mà ai cũng biết, sinh sống ở Trung Quốc

perturbing the atmosphere just enough to shift wind currents

khuấy động bầu khí quyển chỉ đủ để thay đổi các luồng gió

that make their way to the skies over tropical white beaches

bay đến bầu trời trên những bãi biển trắng nhiệt đới

intensifying the water evaporating from the ocean in a spiral of wind

tăng lượng nước bốc hơi từ đại dương theo hình xoắn ốc của gió

and fueling a hurricane in the Caribbean

và thúc đẩy cơn bão hình thành ở Caribê

six weeks after that flutter of wings.

sáu tuần sau khi vỗ cánh.

If you are a parent,

Nếu bạn là cha mẹ,

you are the butterfly flapping your wings.

Bạn là con bướm vỗ đôi cánh của mình.

Your child is the hurricane, a breathtaking force of nature.

Con của bạn là cơn bão, một sức mạnh ngoạn mục của tự nhiên.

You will shape the person your child becomes

Bạn sẽ định hình con bạn trở thành ai

like the butterfly shapes the hurricane

giống như con bướm định hình nên cơn bão,

in complex, seemingly unpredictable but powerful ways.

phức tạp mà nói, dường như không thể đoán trước nhưng đầy quyền lực.

The hurricane wouldn't exist without the butterfly.

Bão sẽ không tồn tại nếu không có bướm

"Wait," you might ask,

“Chờ chút,” bạn có thể hỏi

what about all the successful parents with successful children

“còn tất cả những bậc cha mẹ thành công với những đứa con của họ thì sao

or the struggling parents with struggling children?"

hay những người đang gặp khó khăn?”

They might seem to show the simple power of parenting.

Họ dường như cho thấy sức mạnh đơn thuần của việc nuôi dạy con cái.

But children can be shaped by many forces that are often intertwined,

Nhưng trẻ em có thể được uốn nắn bởi nhiều sức mạnh đan xen lẫn nhau,

like successful parents, successful genes,

giống như những bậc cha mẹ thành công, những cặp gen trội,

successful peers

những người đồng trang lứa

and a culture of success that they grow up in.

và một nền văn hóa rực rỡ mà họ lớn lên.

This can make it hard to know which forces influence who children become.

Điều này thật khó để biết được thế lực ảnh hưởng đến việc con cái trở thành ai.

"OK," you might think,

“Được thôi,” bạn có thể nghĩ,

"yes, it's hard to pull apart all these possible forces,

“vâng, thật khó để loại bỏ hết những thế lực đó,

but we can make pretty good guesses about the importance of parents."

nhưng chúng ta có thể phỏng đoán khá đúng về tầm quan trọng của cha mẹ.”

Perhaps.

Có lẽ.

Well, how many of you know how a bicycle works?

Bao nhiêu người trong số các bạn biết xe đạp hoạt động như thế nào?

Right, you've seen people riding bikes,

Đúng vậy, bạn đã thấy mọi người đi xe đạp

maybe you've ridden one yourself

có thể bạn đã đi chiếc xe của mình

or even tried to teach someone else how to do it.

hoặc thậm chí cố gắng dạy người khác cách đi,

Just like parenting --

giống như việc nuôi dạy con cái vậy.

you've seen people doing it,

Bạn đã thấy mọi người làm điều đó,

maybe you've done it yourself

có thể bạn đã làm

or even tried to teach someone else how to do it.

hoặc cố gắng để dạy cho ai khác cách làm.

We can feel confident about what we know.

Chúng ta cảm thấy tự tin về những gì mình biết.

When we say we know how a bicycle works,

Khi ta nói ta biết xe đạp hoạt động như thế nào,

we think we have something in our heads like this.

chúng ta nghĩ rằng có một cái gì đó trong đầu của ta như thế.

Something that relates the pedals to the chain and to the wheels.

Một cái gì đó liên quan đến bàn đạp với xích và bánh xe.

But when you ask people to explain how a bicycle works,

Nhưng khi bạn hỏi ai đó giải thích cách xe đạp hoạt động,

they produce drawings like this.

họ tạo ra những bản vẽ như thế này.

And like this.

Và như này.

(Laughter)

(Tiếng cười)

People have no idea how bicycles work.

Mọi người không biết xe đạp hoạt động như thế nào.

Or zippers or rainbows,

Hoặc dây kéo hay cầu vồng,

or even topics they argue passionately about.

hoặc thậm chí những chủ đề họ tranh luận sôi nổi.

When you push people to explain how these things work,

Khi bạn khích lệ mọi người giải thích cách chúng hoạt động,

they usually can't.

họ thường không thể.

Just caring about something, like parenting,

Họ chỉ quan tâm đến điều gì đó, chẳng hạn như nuôi dạy con cái.

or feeling confident about it,

hoặc cảm thấy tự tin về điều đó,

doesn't guarantee that we understand it.

không đảm bảo rằng chúng ta hiểu nó.

And everyone can't possibly be right about how parenting works,

Và mọi người đều không thể hiểu đúng về cách nuôi dạy con cái,

given how wildly beliefs have varied.

cứ nhìn vào những quan niệm khác nhau sẽ thấy điều đó.

Mothers in a hunter-gatherer society

Những bà mẹ trong xã hội săn bắt hái lượm

regretted when their children cut themselves themselves

hối hận khi con họ tự cắt tay mình

while playing with knives,

trong khi nghịch con dao,

but they thought the cuts were worth the freedom to explore.

nhưng họ cho rằng những vết cắt xứng đáng cho sự tự do khám phá.

Even within one society like ours,

Ngay cả trong một xã hội như chúng ta,

parenting wasn't a common term until the 1970s.

nuôi dạy con không là thuật ngữ phổ biến cho đến những năm 1970.

Before then, parents weren't viewed as active shapers of children's futures.

Trước đó, cha mẹ không được coi là người định hướng tích cực cho trẻ.

Years from now,

Nhiều năm sau,

people may look back on today's views

mọi người có thể nhìn lại quan điểm ngày hôm nay

and feel just as amazed as we feel

và cảm thấy kinh ngạc như ta thấy

when hearing about other times and places.

khi nghe về thời gian và địa điểm khác.

The science could help parents,

Khoa học có thể giúp các bậc cha mẹ,

and potential parents like my student,

và các bậc cha mẹ tiềm năng như học sinh của tôi,

to understand how they actually shape who their children become.

hiểu cách họ thực sự định hình con cái họ trở thành người như thế nào.

Millions of children have been studied to disentangle all those shaping forces

Hàng triệu trẻ em đã được nghiên cứu để phá vỡ tất cả các lực định hình đó

that are usually intertwined.

thường được đan xen lẫn nhau.

These studies follow identical twins and fraternal twins

Những nghiên cứu theo dõi các cặp song sinh giống nhau và anh em sinh đôi

and plain old siblings

và anh chị em bình thường

growing up together or adopted and raised apart.

lớn lên cùng nhau hoặc được nhận nuôi và lớn lên.

And it turns out that growing up in the same home

Và hóa ra lớn lên trong cùng một mái nhà

does not make children noticeably more alike in how successful they are,

không làm cho trẻ em giống nhau hơn đáng kể về mức độ thành công của chúng,

or how happy or self-reliant and so on.

hay hạnh phúc hoặc tự chủ,...

Imagine if you had been taken from birth

Tưởng tượng nếu bạn bị bắt từ khi sinh ra

and raised next door by the family to the left

và được nuôi dưỡng bởi gia đình bên trái

and your brother or sister had been raised next door

và anh trai hoặc em gái của bạn được nuôi bên cạnh

by the family to the right,

bởi gia đình bên phải,

by and large, that would have made you no more similar or different

nói chung, điều đó sẽ khiến bạn không quá giống hay khác

than growing up together under the same roof.

hơn là cùng nhau lớn lên dưới cùng một mái nhà.

On the one hand, these findings seem unbelievable.

Mặt khác, những phát hiện này có vẻ khó tin.

Think about all the ways that parents differ from home to home

Nghĩ về tất cả những mặt khác nhau của cha mẹ ở từng nhà

and how often they argue and whether they helicopter

và tần suất họ tranh luận và liệu họ có thắng cuộc

and how much they shower their children with love.

hay họ yêu thương con cái của họ đến nhường nào.

You would think that would matter enough

Bạn sẽ nghĩ rằng điều đó đủ quan trọng

to make children growing up in the same home more alike

để làm cho những đứa trẻ lớn lên trong cùng một nhà giống nhau

than if they had been raised apart.

hơn là nếu chúng đã được tách ra.

But it doesn't.

Nhưng nó không như vậy.

In 2015, a meta analysis,

Vào năm 2015, một phân tích tổng hợp,

a study of studies,

một nghiên cứu của các nghiên cứu,

found this pattern across thousands of studies

đã tìm thấy mô hình này qua hàng nghìn nghiên cứu

following over 14 million twin pairs across 39 countries.

theo dõi hơn 14 triệu cặp sinh đôi trên 39 quốc gia.

They measured over 17,000 outcomes.

Họ đã cân nhắc hơn 17.000 kết quả.

And the researchers concluded

Và các nhà nghiên cứu kết luận

that every single one of those outcomes is heritable.

rằng mỗi một trong những kết quả đó đều có tính di truyền.

So genes influence who children become.

Vì vậy gen ảnh hưởng đến việc con cái trở thành ai.

But genes didn't explain everything.

Nhưng gen không giải thích được mọi thứ.

The environment mattered too,

Môi trường cũng quan trọng,

just something in the environment

chỉ là một cái gì đó trong môi trường

that didn't shape children growing up in the same home to be more alike.

điều đó không giúp những đứa trẻ lớn lên trong cùng một nhà trở nên giống nhau hơn.

Some people have looked at these findings

Người ta đã xem xét những phát hiện này

and concluded that parenting doesn't matter.

và kết luận rằng việc nuôi dạy con cái không quan trọng.

That you would have become the same person you are today,

Rằng bạn sẽ trở thành con người như ngày hôm nay,

regardless of who raised you.

bất kể việc ai đã nuôi dạy bạn.

On the other hand,

Mặt khác,

and really, I should say on the other hands,

và thực sự, tôi nên nói mặt khác,

because there are many caveats to that story,

bởi vì có nhiều cảnh báo đối với câu chuyện đó,

but I'll focus on one.

nhưng tôi chỉ tập trung vào một.

On the other hand,

Mặt khác,

these findings are not all that shocking.

những phát hiện này không phải tất cả điều gây sốc.

If you think about how the same parent

Nếu bạn nghĩ về việc cùng một cha mẹ

could shape different children in different ways.

có thể uốn nắn những đứa trẻ khác nhau theo những cách khác nhau.

One child might find it helpful when her mother provides structure.

Một bé gái có thể thấy an toàn khi người mẹ che chở mình.

Her sister might find it's stifling.

Em gái cô ấy có thể thấy nó ngột ngạt.

One child might think his parents are caring

Có đứa có thể nghĩ rằng cha mẹ đang quan tâm

when they ask questions about his friends.

khi họ đặt câu hỏi về bạn bè của cậu ta.

His brother might think they're being nosy.

Anh trai của cậu lại nghĩ họ đang tọc mạch.

One child might view a divorce as a tragedy,

Một cậu bé có thể coi ly hôn là một bi kịch,

while his sister sees it as a relief.

trong khi em gái của cậu coi đó như một sự giải thoát.

Same event, different experience.

Cùng một sự kiện, trải nghiệm khác nhau.

My husband and I experienced this concept 20 years ago

Chồng tôi và tôi đã trải nghiệm khái niệm này 20 năm trước

when we were 30,000 feet over the Atlantic,

khi chúng tôi ở độ cao 30.000 feet trên Đại Tây Dương,

flying from Chicago to Stockholm to work on a research project.

bay từ Chicago đến Stockholm để thực hiện một dự án nghiên cứu.

The flight attendants were clearing the dinner trays,

Các tiếp viên hàng không đang dọn các khay ăn tối,

people were getting ready to sleep.

mọi người đã sẵn sàng đi ngủ.

We hit a patch of bumpy air

Chúng tôi đụng vệt không khí gập ghềnh

and a bunch of teenagers whooped in excitement.

và một loạt thanh thiếu niên vui mừng reo hò.

Then all of a sudden, the plane was plummeting,

Sau đó, đột nhiên, máy bay lao xuống,

children and food carts hit the ceiling.

trẻ em và xe đẩy thức ăn chạm trần.

The plane seemed to stabilize,

Máy bay dường như ổn định,

but then plummeted again.

nhưng sau đó lại giảm mạnh.

The ceiling panels flew up into their compartments from the force,

Các tấm trần bay lên các khoang nhờ lực,

revealing wiring inside.

để lộ hệ thống dây điện bên trong.

Debris came crumbling down on us.

Những mảnh vụn rơi xuống chúng tôi.

People were screaming and sobbing.

Mọi người la hét và nức nở.

The plane plummeted again.

Máy bay lại lao dốc.

After an eternity, the pilot came on and announced,

Một lúc lâu sau, phi công đến và thông báo:

"We don't know what that was.

“Chúng tôi không biết đó là gì.

We don't know what's coming. Stay in your seats."

Chúng tôi không biết điều gì sắp xảy ra. Ở yên tại chỗ.”

My husband came away from that experience feeling like planes are incredibly safe.

Chồng tôi đã trải nghiệm điều đó với cảm giác như máy bay cực kỳ an toàn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

The airline sent a letter informing us that we hadn't simply been falling

Hãng hàng không đã gửi thư thông báo rằng chúng tôi không chỉ đơn giản là rơi

across those thousands of feet of clear air turbulence.

xuyên qua những vùng nhiễu loạn không khí hàng nghìn feet đó.

The plane had been subjected to forces greater than 2G.

Máy bay đã phải chịu một lực lớn hơn 2G.

We learned that planes can withstand forces many times larger.

Chúng tôi biết được máy bay có thể chịu được lực lớn hơn gấp nhiều lần.

So my husband feels safe flying.

Vì vậy chồng tôi cảm thấy an toàn khi bay.

He seems genuinely baffled by how anyone could feel otherwise.

Anh ấy có vẻ thực sự bối rối trước cách mọi người cảm thấy trái lại.

I get that concept, but only in the abstract.

Tôi hiểu khái niệm đó, nhưng chỉ là một cách trừu tượng thôi.

I've never been able to fly the same way since.

Tôi chưa bao giờ có thể bay như vậy kể từ khi đó.

Same event, different experience.

Cùng một sự kiện, trải nghiệm khác nhau.

Just because an event doesn't shape people in the same way,

Chỉ vì một sự kiện không định hình mọi người theo cùng một cách,

that doesn't mean it had no effect.

đó không có nghĩa là không có tác dụng.

Your parenting could be shaping your children,

Việc nuôi dạy con cái có thể định hình con cái của bạn,

just not in ways that lead them to become more alike.

không chỉ theo những cách khiến họ trở nên giống nhau hơn.

Your parenting could be leading your first child to become more serious,

Việc nuôi dạy con cái có thể khiến con đầu của bạn trở nên nghiêm túc hơn,

your second child to become more relaxed.

đứa thứ hai trở nên thoải mái hơn.

Your first child to want to be like you,

Đứa đầu muốn được giống như bạn,

your second child to want to be nothing like you.

đứa thứ hai lại không muốn giống như bạn.

You are flapping your butterfly wings to your hurricane children.

Bạn đang vỗ cánh bướm của mình cho đứa con là cơn bão.

This isn't how we typically think about parenting.

Đây không phải cách ta thường nghĩ về nuôi dạy con.

It doesn't make for simple advice.

Nó không phải là lời khuyên đơn giản.

How could parenting books tell people how to raise successful, happy,

Làm sao những cuốn sách dạy con giúp ta biết cách nuôi con thành công, hạnh phúc,

self-reliant children,

trẻ nhỏ tự lập,

if the same parenting can lead to different outcomes

nếu việc dạy con giống nhau có thể dẫn đến kết quả khác

for children in the same home?

cho những đứa trẻ trong cùng một nhà?

At this point, you might be thinking,

Tại thời điểm này, bạn có thể nghĩ,

like students in my class sometimes say,

giống như học sinh trong lớp của tôi nói:

"OK, we get it.

“Được ạ, chúng em hiểu rồi,

development is complicated.

sự phát triển thì phức tạp.

And maybe it's not worth studying because it's too complicated."

Và có lẽ nó không đáng để nghiên cứu vì nó quá phức tạp”.

But meaning can be made from chaos.

Nhưng ý nghĩa có thể được tạo ra từ sự hỗn loạn.

Scientists now understand how babies go from these apparent lumps

Các nhà khoa học hiện đã hiểu cách trẻ sơ sinh ra khỏi bào thai

to become walking, talking, thinking, social independent beings.

trở thành những sinh vật biết đi, nói, suy nghĩ, độc lập với xã hội.

They understand this process well enough to intervene,

Họ hiểu rõ quá trình này để can thiệp vào,

to test newborns, for example,

ví dụ như là để kiểm tra trẻ sơ sinh,

and treat them for a genetic condition that used to lead to mental retardation.

và điều trị cho tình trạng di truyền từng dẫn đến chậm phát triển trí tuệ.

Scientists are developing ever more sophisticated understanding

Các nhà khoa học đang phát triển sự hiểu biết tinh vi hơn bao giờ hết

of how parents could shape their children's futures.

về cách cha mẹ có thể định hình tương lai của con cái họ.

Science can tell us a lot.

Khoa học có thể cho ta biết nhiều điều.

But it will never tell us everything.

Nhưng nó sẽ không cho ta biết mọi thứ.

So what can we do with this?

Vậy ta có thể làm gì với điều này?

First, know that parents matter.

Trước tiên, hãy biết rằng cha mẹ quan trọng.

That might seem obvious,

Điều đó có vẻ hiển nhiên,

but smart people are arguing otherwise,

nhưng người thông minh lập luận ngược lại,

and what seems obvious is not always true, as we've seen.

và những gì có vẻ hiển nhiên không phải luôn đúng, như ta đã thấy.

Second, know that how parents matter is complex and difficult to predict.

Thứ hai, hãy biết rằng vấn đề của cha mẹ là phức tạp và khó đoán như thế nào.

For anyone who has ever been a parent, stop blaming yourself,

Đối với bất kỳ ai đã từng làm cha mẹ, hãy ngừng đổ lỗi cho bản thân,

as if you are in control of your child's path.

như thể bạn kiểm soát đường công danh của con bạn.

You have influence,

Bạn có ảnh hưởng,

but you don't have control.

nhưng bạn không có quyền kiểm soát.

For anyone who has ever been a child,

Đối với bất kỳ ai đã từng là một đứa trẻ,

stop blaming your parents.

ngừng đổ lỗi cho cha mẹ của bạn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

At least for the idea that you are defined by them.

Ít nhất là đối với tư tưởng rằng bạn được tạo ra bởi họ.

Stop blaming other parents.

Đừng đổ lỗi cho các bậc cha mẹ khác.

A recent survey of thousands of parents revealed that 90 percent of mothers

Một khảo sát hàng nghìn cha mẹ gần đây cho thấy rằng 90% các bà mẹ

and 85 percent of fathers feel judged.

và 85% các ông bố cảm thấy bị phán xét.

Close to half feel judged all the time or nearly all the time

Gần một nửa cảm thấy bị phán xét mọi lúc hoặc gần như mọi lúc

by people they know and by complete strangers.

bởi những người họ biết và những người hoàn toàn xa lạ.

These judgments probably don't reflect what's best for the kids.

Những đánh giá này có lẽ không phản ánh những gì tốt nhất cho trẻ.

How could they, given how profoundly parenting has varied around the world

Làm thế nào họ có thể, thay đổi cách thức nuôi dạy con cái trên khắp thế giới

and across time?

và xuyên qua thời gian?

And given how the same parents can shape children

Và cha mẹ có thể uốn nắn con cái như thế nào

under the same roof in such different ways.

dưới cùng một mái nhà theo những cách khác nhau,

Even when parents try their best, they can't satisfy everybody.

kể cả khi cha mẹ cố gắng hết sức, họ không thể làm hài lòng hết mọi người.

There's only so much time.

Chỉ có chừng đó thời gian thôi.

This is especially true for dragon parents.

Điều này đặc biệt đúng đối với bố mẹ rồng.

The author, Emily Rapp, came up with this term

Tác giả Emily Rapp, đã đưa ra thuật ngữ này

after her baby was diagnosed with Tay-Sachs disease.

sau khi con cô được chẩn đoán mắc bệnh Tay-Sachs.

She knew then that Ronan would never walk or talk.

Sau đó cô biết rằng Ronan sẽ không bao giờ đi bộ hay nói chuyện.

He would likely die before turning four.

Cậu bé có thể sẽ chết trước bốn tuổi.

I did not know

Tôi đã không biết

that this could also be the fate of my firstborn son.

rằng đây cũng có thể là số phận của đứa con trai đầu lòng của tôi.

He was born with a condition

Cậu bé được sinh ra với tình trạng

that prevents the intestine from absorbing nutrients

ruột bị ngăn cản hấp thụ chất dinh dưỡng

or water for the body.

hoặc nước đến cơ thể.

It affects one in five million babies.

Nó chiếm tỉ lệ một trên năm triệu trẻ sơ sinh.

One in five million.

Một trên năm triệu.

It is so rare

Nó rất hiếm,

that one doctor felt confident telling us that we would be screwed

một bác sĩ tự tin nói với chúng tôi rằng chúng tôi sẽ bị bấn loạn

if that's what our baby had.

nếu con chúng tôi mắc bệnh.

He was the one who had to break the news to us later.

Anh ta là người phải báo tin cho chúng tôi sau này.

Dragon parents have a lot to say about parenting,

Cha mẹ rồng có nhiều điều để nói về việc nuôi dạy con,

even though they know their children will die young,

mặc dù họ biết con họ sẽ chết trẻ,

or in my case,

hoặc trường hợp của tôi,

even if we have no idea whether our babies will live.

ngay cả khi chúng ta không biết liệu con ta có sống được hay không.

Emily Rapp wrote,

Emily Rapp đã viết:

"We will not launch our children into a bright and promising future,

“Chúng ta sẽ không đưa con cái chúng ta vào tương lai tươi sáng và đầy hứa hẹn,

but see them into early graves."

mà tiễn chúng vào những nấm mồ sớm.”

This requires a new ferocity,

Điều này đòi hỏi một sự dữ dội,

a new way of thinking, a new animal.

một cách suy nghĩ mới, một loài vật mới.

We are dragon parents,

Chúng tôi là cha mẹ rồng,

fierce and loyal and loving as hell.

hung dữ, trung thành và đong đầy yêu thương.

Our experiences have taught us how to parent for the here and now,

Kinh nghiệm của chúng tôi đã dạy chúng tôi cách làm cha mẹ ở đây và bây giờ,

for the sake of parenting,

vì lợi ích của việc nuôi dạy con cái,

for the humanity implicit in the act itself.

vì tính nhân văn tiềm ẩn trong chính hành động đó.

Parenting, I've come to understand, is about loving my child today,

Giờ đây tôi hiểu rằng nuôi dạy con cái chính là

now.

yêu thương con.

In fact, for any parent anywhere, that's all there is.

Thực tế với bất kỳ bậc cha mẹ ở bất cứ đâu đó là tất cả những con cần.

I had thought that my expertise in child development

Tôi đã nghĩ chuyên môn của tôi là sự phát triển của trẻ

would help prepare me for becoming a parent.

sẽ trang bị giúp cho tôi trở thành cha mẹ.

Instead, becoming a parent helped me to see the science in a whole new light.

Thay vào đó, làm mẹ đã giúp tôi nhìn nhận khoa học theo một khía cạnh hoàn toàn mới.

So third, appreciate how powerful the moments can be

Thứ ba, hãy đánh giá cao sức mạnh của những khoảnh khắc hết mức có thể

because of what they mean for you and your child right now,

vì chúng có ý nghĩa đối với bạn và con bạn ngay bây giờ,

not because of what they mean for your child long term,

không phải vì chúng có ý nghĩa lâu dài đối với con bạn,

which you do not know.

điều đó bạn không thể biết được.

The activist Andrew Solomon noted,

Nhà hoạt động Andrew Solomon chú thích:

"Though many of us take pride in how different we are from our parents,

“Mặc dù nhiều người trong ta tự hào về việc ta khác với cha mẹ mình như nào,

we are endlessly sad at how different our children are from us."

ta vô cùng buồn bã về việc con cái khác với chúng ta như thế nào.”

Maybe we could be less sad if we were more realistic,

Có lẽ chúng ta sẽ bớt buồn hơn nếu chúng ta thực tế hơn,

if we let go of the notion

nếu chúng ta buông bỏ ý niệm

that our children's futures are in our control.

rằng tương lai của con cái nằm trong tầm kiểm soát của ta.

If we can embrace the complexity of our children's development

Nếu ta có thể nắm bắt được sự phức tạp trong quá trình phát triển của trẻ

that can transform how we approach those parenting decisions we face each day

nó thay đổi cách tiếp cận phương pháp nuôi dạy con cái mà ta đối mặt hàng ngày

and empower us to realize how much more there is to having a child

và trao quyền cho chúng ta để nhận ra còn nhiều điều hơn nữa khi có một đứa con,

than trying to shape a specific outcome.

hơn là cố định hình một kết quả cụ thể.

So much more,

Nhiều hơn nữa,

which I appreciate every day in moments with my firstborn son,

điều mà tôi trân trọng mỗi ngày là những khoảnh khắc với con trai đầu,

who is thriving

bé đang phát triển

and with his younger brother

và với em trai của bé

and the unique paths they are taking.

và con đường độc đáo mà chúng đang đi.

We are not screwed.

Chúng tôi không bị hoảng loạn.

(Laughter)

(Tiếng cười)

The science of parents and children,

Khoa học về cha mẹ và con cái,

butterflies and their hurricanes,

bướm và cơn bão của chúng,

can free people to focus on what is most important

có thể phóng thích mọi người tập trung vào những gì quan trọng nhất

and meaningful in our lives.

và có ý nghĩa trong cuộc sống của ta.

This can make the experience of being a parent

Điều này có thể tạo kinh nghiệm cho việc làm cha mẹ

and the experience of having been a child

và trải nghiệm khi còn là một đứa trẻ

more realistic and satisfying for everyone involved.

thực tế hơn và thỏa mãn người liên quan.

And that, I think, is very relevant to being a good parent.

Và điều đó, tôi nghĩ, rất phù hợp để trở thành một bậc cha mẹ tốt.