A smog vacuum cleaner and other magical city designs | Daan Roosegaarde

Translator: Huyền NM.N. Reviewer: Ngoc Bui

Do you remember these glow-in-the-dark little stars

Bạn có nhớ mấy ngôi sao tỏa-sáng-trong-màn đêm bé xíu

which you had on the ceiling when you were a boy or a girl?

những cái mà bạn từng gắn trên trần nhà khi bạn còn nhỏ?

Yes?

Câu trả lời là có?

It is light.

Đó là ánh sáng.

It is pure light.

Ánh sáng thuần khiết.

I think I stared at them way too long

Tôi từng ngắm nhìn chúng thật lâu

when I was a five-year-old, you know?

khi tôi còn 5 tuổi đấy, bạn biết chứ?

It's so beautiful:

Chúng thật đẹp:

no energy bill, no maintenance.

không cần điện, không cần sữa chữa.

It is there.

Chúng vẫn luôn ở đó.

So two years ago, we went back to the lab,

2 năm trước, chúng tôi đã làm thí nghiệm,

making it more durable, more light-emitting,

để khiến nó kéo dài hơn, sáng hơn nữa,

with the experts.

với các chuyên gia.

And at the same time, we got a request from this guy --

Cùng lúc đó, chúng tôi nhận được 1 đề nghị,

Van Gogh, the famous Van Gogh Foundation --

từ Van Gogh, quỹ Van Gogh nổi tiếng

who wanted to celebrate his 125th anniversary in the Netherlands.

muốn kỉ niệm ngày sinh thứ 125 của ông ở Hà Lan.

And they came to me and asked,

Họ đã đến gặp tôi và yêu cầu,

"Can you make a place where he feels more alive again

"Anh có thể tạo ra 1 không gian đậm chất Van Gogh

in the Netherlands?"

ở Hà Lan không?

And I liked that question a lot,

Và vì tôi rất thích yêu cầu này,

so in way,

nên sẵn tiện,

we sort of started to connect these two different worlds.

chúng tôi đã bắt đầu gắn kết hai thế giới riêng biệt với nhau.

This is how my brain works,

Não tôi hoạt động thế đấy,

by the way.

bật mí đó.

(Laughter)

-

I would love to keep on doing this for an hour,

Tôi rất muốn kể thêm về nó 1 giờ đồng hồ nữa,

but OK --

nhưng thôi bỏ đi.

(Laughter)

-

And this is the result that we made:

Và đây là thành quả của chúng tôi:

a bicycle path which charges at daytime via the sun

1 lối đi cho xe đạp nạp điện vào ban ngày nhờ mặt trời

and glows at night, up to eight hours.

và phát sáng vào ban đêm tận 8 tiếng liền.

(Applause)

-

Thank you.

Cảm ơn mọi người.

... hinting towards a future which should be energy friendly

--- với mong muốn hướng về 1 tương lai năng lượng sạch

and linking up the local grounds

và nối tiếp được những mảnh đất

as Van Gogh literally walked and lived there in 1883.

mà Van Gogh đã đi qua và sống vào năm 1883.

And you can go there every night for free, no ticket needed.

Và bạn có thể đi bất kì đâu mỗi đêm, miễn phí, không cần vé gì cả.

People experience the beauty of cycling through the starry night,

Mọi người sẽ thấy được vẻ đẹp của bầu trời đêm đầy sao khi đạp xe,

thinking about green energy and safety.

nghĩ về năng lượng xanh sạch và an toàn.

I want to create places where people feel connected again.

Tôi muốn tạo ra những nơi mà mọi người thấy thật gần gũi.

And it was somehow great to make these projects happen

Và thật tuyệt làm sao khi được thực hiện điều đó

with the industry, with the infrastructure companies.

với 1 ngành công nghiệp, với những công ty cơ sở hạ tầng.

So when these sheikhs of Qatar started to call:

Vì thế khi những người tù trưởng của Qatar gọi cho tôi:

"How much for 10 kilometers?"

"10 km giá bao nhiêu thế?"

(Laughter)

-

Yeah, really, that's a weird call you're going to get.

Vâng thật đấy, bạn sẽ nhận được những cuộc gọi kì lạ thế đấy.

But it's fascinating

Nhưng điều thú vị là

that this is not just a sort of one-off, nice-to-have special.

đây không chỉ làm 1 lần nhân dịp đặc biệt.

I think this kind of creative thinking, these kinds of connections --

Tôi nghĩ kiểu suy nghĩ đột phá này, những kiểu liên kết thế này

it's the new economy.

sẽ là nền kinh tế mới.

The World Economic Forum, the think tank in Geneva,

Phòng Tư vấn ở Geneva, thuộc Diễn đàn Kinh tế Thế giới,

did an interview with a lot of smart people

đã làm 1 buổi phỏng vấn với nhiều người xuất chúng

all around the world,

đến từ khắp thế giới,

asking, "What are the top 10 skills you and I need to become successful?"

câu hỏi là: " Top 10 kỹ năng bạn và tôi cần để thành công là gì?"

And what is interesting, what you see here:

Và điều thú vị là, bạn thấy dấy:

it's not about money

không phải tiền

or being really good in C++,

hay giỏi ngôn ngữ lập trình C++,

although these are great skills to have, I have to admit.

mặc dù đó là những kỹ năng cần thiết đấy, tôi thừa nhận thế.

But look at number three, creativity;

Nhưng ở vị trí thứ 3: sáng tạo;

number two, critical thinking;

thứ 2: suy nghĩ logic;

number one, complex problem-solving --

và đứng nhất: khả năng giải quyết vấn đề.

all the things a robot or a computer is really bad at.

Tất cả những này thứ robot và máy tính đều dở tệ.

And this makes me very optimistic, very hopeful for the new world,

Điều này làm tôi thấy phấn chấn và lạc quan hẳn về thế giới tương lai,

that as we will live in this hyper-technological world,

rằng dù chúng ta sẽ sống trong thế giới công nghệ cao này,

our human skills --

những kỹ năng của loài người

our desire for empathy,

những khát khao đồng cảm,

our desire for curiosity,

khát khao khám phá,

our desire for beauty --

khát khao vẻ đẹp

will be more appreciated again,

sẽ được trân trọng lần nữa,

and we will live in a world where creativity is our true capital.

và chúng ta sẽ sống trong 1 thế giới mà sự sáng tạo được đề cao hàng đầu.

And a creative process like that --

Để có thể suy nghĩ như thế

I don't know how it works for you,

tôi không biết với bạn thì sao,

but in my brain, it always starts with a question:

nhưng trong đầu tôi, luôn tự tâm niệm 1 câu hỏi:

Why?

Tại sao?

Why does a jellyfish emit light?

Tại sao con sứa hấp thụ ánh sáng?

Or a firefly?

Còn con đom đóm?

Or why do be accept pollution?

Hoặc tại sao lại cam chịu sự ô nhiễm?

This is from my room in Beijing three years ago.

Đây là phòng tôi ở Bắc Kinh vào 3 năm trước.

Left image is a good day -- Saturday.

Hình bên trái là 1 ngày đẹp trời thứ Bảy.

I can see the cars and the people, the birds;

Tôi thấy được những chiếc ô tô, người và chim;

life is OK in a dense urban city.

Cuộc sống cũng ổn ở vùng đô thị đông đúc.

And on the right image --

Và ở hình bên phải

holy moly.

trời đất ơi.

Pollution -- complete layers.

Sự ô nhiễm - bao phủ toàn bộ.

I couldn't even see the other side of the city.

Tôi thậm chí còn không nhìn thấy phía bên kia thành phố.

And this image made me really sad.

Và hình ảnh này khiến tôi thật buồn.

This is not the bright future we envision here at TED --

Đây không phải là viễn cảnh tươi đẹp chúng tôi hình dung ở TED,

this is the horror.

đây là nỗi kinh hoàng.

We live five to six years shorter;

Tuổi thọ chúng ta giảm đi 5 - 6 năm;

children have lung cancer when they're six years old.

trẻ em mắc bệnh ung thư phổi khi chúng chỉ mới 6 tuổi.

And so in a weird, beautiful way,

Dù điều này thật lạ lùng và hấp dẫn,

I, at that moment, became inspired by Beijing smog.

tôi, vào lúc đó, lóe lên ý tưởng khi thấy sự ô nhiễm ở Bắc Kinh.

And the governments all around the world are fighting their war on smog,

Và chính phủ khắp thế giới bây giờ vẫn đang cố gắng đẩy lùi sự ô nhiễm,

but I wanted to make something within the now.

nhưng tôi muốn làm thứ gì đó có ích ngay lúc này.

So we decided to build the largest smog vacuum cleaner

Vì vậy chúng tôi quyết định xây nên máy hút bụi và sương khói lớn nhất

in the world.

trên thế giới.

It sucks up polluted air, cleans it

Nó hút không khí ô nhiễm, làm sạch

and then releases it.

và giải phóng chúng.

And we built the first one.

Chúng tôi đã làm được cái đầu tiên.

So it sucks up 30,000 cubic meters per hour,

Hút được 30,000 khối mét không khí trên 1 giờ,

cleans it on the nano level -- the PM2.5, PM10 particles --

ở mức siêu vi, những hạt bụi có đường kính nhỏ hơn 2.5 hay 10 micromet,

using very little electricity,

mà tốn rất ít điện,

and then releases the clean air,

rồi giải phóng không khí đã làm sạch,

so we have parks, playgrounds, which are 55 to 75 percent more clean

nhờ vậy chúng ta có công viên, sân chơi sạch hơn đến 55 - 75%

than the rest of the city.

so với phần còn lại của thành phố.

(Applause)

-

Yes!

Vâng!

(Applause)

-

And every month or so,

Và mỗi tháng hay hơn thế,

it opens like a spaceship --

nó sẽ được mở ra giống như phi thuyền ấy,

like a Marilyn Monroe with the -- well, you know what.

hay giống Marilyn Monroe với chiếc... chà, bạn biết đấy.

Anyway.

Thôi kệ nó.

(Laughter)

-

So this ...

Đây ...

this is the stuff we are capturing.

là hình ảnh chúng tôi chụp lại.

This is Beijing smog.

Đây là sương khói ô nhiễm ở Bắc Kinh.

This is in our lungs right now.

Và đây là lá phổi của chúng ta.

If you live next to a highway, it's the same as 17 cigarettes per day.

Nếu bạn sống cạnh đường cao tốc, nó sẽ giống như hút 17 điếu thuốc 1 ngày.

Are we insane?

Chúng ta có mất trí không?

When did we say yes to that?

Chúng ta chấp nhận vậy sao?

And we had buckets of this disgusting material

Chúng ta còn có hàng tá thứ kinh khủng này

in our studio,

ở trong trường quay,

and on a Monday morning, we were discussing, we were like,

và vào 1 buổi sáng thứ 2, chúng ta đang tranh luận thế này,

"Shit, what should we do with it? Should we throw it away?"

"Chết tiệt, chúng ta nên làm gì với nó? Ném nó đi nhé?"

Like, "Help!"

Nghe giống 1 lời kêu cứu.

And then we realized: no, no, no, no, no --

Rồi ta nhận ra: ôi không, không, không

waste should not exist.

không thể để lãng phí.

Waste for the one should be food for the other.

Đồ thừa với người này sẽ là thức ăn cho người khác.

So, here, maybe show it around.

Vì thế, tại đây, hãy thể hiện điều đó.

Do not put this in your coffee.

Đừng bỏ nó vào ly cà phê của bạn.

(Laughter)

-

And we realized that 42 percent is made out of carbon,

Và rồi ta nhận ra có 42% vật chất làm từ cacbon,

and carbon, of course, under high pressure,

còn cacbon thì, dĩ nhiên, dưới áp suất cao

you get ...

sẽ biến thành...

diamonds.

kim cương.

So, inspired by that, we compress it for 30 minutes --

Nhờ ý tưởng đó, chúng tôi đã nén nó trong 30 phút,

(Cracking sound)

-

and make smog-free rings.

và làm 1 chiếc nhẫn "xanh".

(Laughter)

-

And so by sharing -- yeah, really!

Bằng việc chia sẻ - vâng, thật đấy!

And so by sharing a ring,

Bằng việc chia sẻ 1 chiếc nhẫn,

you donate 1,000 cubic meters of clean air

bạn đã quyên góp 1000 mét khối khí sạch

to the city the tower is in.

cho thành phố chúng ta đang ở.

(Applause)

-

I have one here --

Tôi đang cầm 1 chiếc ở đây .

(Applause)

-

A little floating cube.

1 khối cầu nhỏ lơ lửng.

I will give one to you.

Tôi sẽ đưa bạn 1 chiếc.

I'm not going to propose, don't worry.

Tôi không định cầu hôn bạn đâu, đừng lo.

(Laughter)

-

Are we good?

Chúng tôi làm tốt chứ?

You can show it around.

Bạn có thể đưa mọi người xem.

And we put this online -- Kickstarter campaign, crowdfunding.

Và nếu chúng ta bán qua mạng: làm chiến dịch, gây quỹ.

And people started to preorder it,

Đến khi mọi người bắt đầu đặt hàng,

but more importantly, they started to prepay it.

nhưng quan trọng hơn, là trả tiền cho nó.

So the finance we made with the jewelry helped us to realize,

Khoản kinh phí đó đã giúp chúng tôi hiện thực hóa

to build the first tower.

và xây được cái máy đầu tiên.

And that's powerful.

Nó giúp ích rất nhiều đó.

So the waste the activator, it was the enabler.

Vì vậy sự lãng phí và người sáng lập, đã giúp tôi làm điều này

Also, the feedback from the community --

Hơn thế, những phản hồi từ mọi người

this is a wedding couple from India,

đây là 1 cặp đôi mới cưới ở Ấn Độ,

where he proposed to her with the smog-free ring

anh ấy đang cầu hôn cô ấy với chiếc nhẫn "xanh" này

as a sign of true beauty,

tượng trưng cho vẻ đẹp thuần khiết,

as a sign of hope.

cho biểu tượng hy vọng

And she said yes.

Rồi cô ấy đồng ý.

(Laughter)

-

I love this image so much for a lot of different reasons.

Tôi vì nhiều lý do rất thích hình ảnh này.

(Laughter)

-

And right now, the project is touring through China,

Và bây giờ, khi dự án đang được thực hiện ở Trung Quốc,

actually with the support of China's central government.

với sự hỗ trợ của chính phủ Trung Hoa.

So the first goal is to create local clean-air parks,

Mục tiêu đầu tiên là tạo ra công viên không ô nhiễm,

and that works already quite well --

và thực tế thì chúng cũng ổn lắm,

55, 75 percent more clean.

tầm 55-75% sạch hơn rồi.

And at the same time,

Cùng lúc đó,

we team up with the NGOs,

chúng tôi hợp tác với những tổ chức phi chính phủ,

with the governors,

với chính phủ,

with the students,

với học sinh và sinh viên,

with the tech people,

với chuyên gia công nghệ,

to say, "Hey, what do we need to do to make a whole city smog-free?"

để bàn nhau: "Này, làm thế nào để khiến cả thành phố không có 1 chút ô nhiễm?"

It's about the dream of clean air.

Chúng tôi đều mơ về bầu không khí sạch.

We do workshops. New ideas pop up.

Chúng tôi mở các khóa học. Có nhiều ý tưởng mới.

These are smog-free bicycles which -- I'm Dutch, yes? --

Thậm chí còn nghĩ tới những chiếc xe đạp không sương khói sẽ thốt lên - Tôi là người Hà Lan.

I have this "bicycle DNA" inside of me somewhere.

Tôi nghĩ là gien "xe đạp" ám ảnh tôi quá rồi.

And so it sucks up polluted air,

Vậy nên nó hút không khí ô nhiễm,

it cleans it and releases it,

làm sạch và giải phóng nó ra,

in the fight against the car,

để chống lại ô nhiễm từ xe hơi,

in the celebration of the bicycle.

thành kỉ nguyên của xe đạp.

And so right now, we're working on a sort of "package deal," so to speak,

Và ngay bây giờ, chúng tôi vẫn đang cố gắng lấy được các gói thầu,

where we say, "Smog-free towers, smog-free rings."

rồi chúng tôi quảng bá: " Những tòa tháp sạch, những chiếc nhẫn xanh".

We go to the mayors or the governors of this world,

Chúng tôi đến gặp các thị trưởng, các quan chức thế giới,

and say, "We can guarantee a short-term reduction of pollution

nói rằng: "Chúng tôi có thể đảm bảo cắt giảm ô nhiễm trong thời gian ngắn

between 20 and 40 percent.

từ 20% đến 40%.

Please sign here right now."

Hãy kí vào phần này, ngay bây giờ."

Yes?

Được chứ?

(Applause)

-

Thank you.

Cảm ơn các bạn.

(Applause)

-

So it's all about connecting new technology with creative thinking.

Đây hoàn toàn về sự liên kết giữa công nghệ với sự sáng tạo.

And if you start thinking about that,

Và nếu bạn nghĩ về nó,

there is so much you can imagine,

bạn có thể hình dung ra rất nhiều điều,

so much more you can do.

vô vàn thứ bạn có thể làm.

We worked on dance floors which produce electricity

Chúng tôi còn làm những sàn nhảy có khả năng tạo ra điện

when you dance on them.

khi bạn nhảy trên đó

We did the design for that -- 2008.

Phát minh này dành riêng cho --- năm 2008.

So it moves eight or nine millimeters,

Mỗi chuyển động tầm 8 hay 9 milimét

produces 25 watts.

sẽ tạo ra 25 Watt.

The electricity that we generate is used for the lighting or the DJ booth.

Năng lượng tạo ra sẽ dùng để chạy hệ thống ánh sáng hay dàn máy cho DJ.

So some of the sustainability is about doing more,

Và dự án này còn đang tiến xa hơn thế,

not about doing less.

chứ không dừng lại.

But also on a larger scale,

Nhưng cũng ở 1 quy mô lớn hơn

the Netherlands, where I'm from, we live below sea level.

ở Hà Lan, quê hương tôi, tôi sống ở vùng thấp hơn mực nước biển.

So because of these beauties --

Nơi có kì quan tuyệt đẹp

the Afsluitdijk: 32 kilometers, built by hand in 1932 --

như đê biển Afsluitdijk dài hơn 32 km, tự xây dựng vào năm 1932

we live with the water,

nơi chúng tôi sống với sông nước,

we fight with the water,

chống lại triều lên,

we try to find harmony,

cố chung sống hòa bình với dòng nước,

but sometimes we forget.

nhưng thỉnh thoảng thất bại.

And therefore, we made "Waterlicht,"

Vì vậy, chúng tôi tạo ra "Dòng chảy phát sáng"

a combination of LEDs and lenses,

là 1 sự pha trộn giữa đèn LED và các thấu kính,

which show how high the water level would be --

để minh họa cho mức nước dâng lên

global change --

cho sự biến đổi của Trái Đất

if we stop.

nếu chúng ta ngừng chiến đấu.

If, today, we all go home and we say,

Nếu như, hôm nay, chúng ta về nhà và nhủ rằng:

"Oh, whatever, somebody else will do it for us,"

"Chao ôi, sao cũng được, rồi ai đó sẽ làm thôi,

or we'll wait for government or whomever.

chúng ta chỉ cần đợi chính phủ hay ai cũng được."

You know, we're not going to do that.

Bạn biết đấy, sẽ không có ai chịu hành động đâu.

It goes wrong.

Mọi thứ hỏng bét.

And we placed this in public spaces all around the world.

Còn nếu chúng ta dùng sức mạnh cộng đồng từ khắp nơi.

Thousands of people showed up.

Hàng ngàn người sẽ xuất hiện.

(Applause)

-

Thank you.

Cảm ơn rất nhiều.

You're too nice, you're too nice. That's not good for a designer.

Các bạn thật tốt, thật tử tế. Không hợp dân thiết kế chút nào.

So thousands of people showed up,

Ồ hàng ngàn người sẽ xuất hiện,

and some, actually, were scared.

và có một vài người, thực ra, vẫn sợ.

And they left; they experienced the floods in 1953.

Họ bỏ đi, sau đó chứng kiến cơn lũ quét năm 1953.

And others were mesmerized.

Còn những người khác bắt đầu suy nghĩ khác đi.

Can we make floating cities?

Chúng ta có thể xây thành phố nổi không?

Can we generate electricity from the change in tides?

Có thể tạo ra điện từ thủy triều không?

So I think it's so important to make experiences --

Tôi nghĩ việc trải nghiệm rất quan trọng,

collective experiences --

có những trải nghiệm tập thể

where people feel connected with a vision, with a future

nơi mà con người cảm thấy được gần nhau, có chung phương hướng cho tương lai

and trigger what is possible.

và bắt tay thực hiện những thứ khả quan.

At the same time,

Cùng lúc đó,

you know, these kinds of things -- they're not easy, yes?

bạn cũng biết mà, những việc đó, thật chẳng dễ dàng chút nào.

It's a struggle.

Cần sự đấu tranh rất quyết liệt.

And what I experienced in my life

Và điều mà tôi nghiệm được

is that a lot of people say they want innovation,

là rất nhiều người nói họ muốn cải cách

and they want the next and the new, the future.

và họ muốn sự tiến lên, thứ mới lạ, tương lai.

But the moment you present a new idea,

Nhưng khi bạn trình bày ý tưởng,

there's this weird tendency to reply to every new idea

mọi người đều kì lạ có chung phản ứng,

starting with two words.

nó bắt đầu với 2 từ,

Which are?

"Cái gì đây?"

(Audience guesses)

-

No, not "How much?" It's more annoying.

Không, không phải "Bao nhiêu?" Nó còn khó chịu hơn đấy.

(Laughter)

-

What is it, guys?

Các bạn đoán ra không?

Or you're really blessed people? That's really good.

Các bạn vẫn còn may mắn đấy. Thật là tốt.

"Yes, but." Very good.

Vâng, là "Được, nhưng."

"Yes, but: it's too expensive, it's too cheap, it's too fast, it's too slow,

"Được, nhưng: nó quá đắt, nó quá rẻ; nó quá nhanh, nó quá chậm,

it's too beautiful, it's too ugly, it cannot be done, it already exists."

nó quá đẹp, nó quá xấu, không làm được đâu, nó đã có rồi."

I heard everything about the same project

Tôi đã nghe mọi thứ về cùng 1 dự án

in the same week.

trong 1 tuần liền.

And I got really, really annoyed.

Và tôi thực sự, rất bực đấy.

I got a bit of gray hair, started to dress in black like a true architect.

Đến nỗi nhúm tóc bạc của tôi, đen trở lại như 1 kiến trúc sư rồi.

(Laughter)

-

And one morning I woke up and I said, "Daan, stop.

Mỗi sáng tôi thức dậy, tự nhủ: "Daan, dừng lại.

This is dragging you down.

Tiếp tục chỉ tổn hại mày thôi.

You have to do something with this.

Mày phải làm gì đó khác.

You have to use it as an ingredient, as a component."

Mày phải tận dụng nó làm nguyên liệu, làm động lực"

And so we decided to build,

Vì vậy chúng tôi quyết định chế tạo,

to realize the famous "Yes, but" chair.

hiện thức hóa chiếc ghế nổi tiếng "Vâng, nhưng" này.

(Laughter)

-

And this is an existing chair by Friso Kramer, a Dutch design.

Đây là chiếc ghế có thật đấy, thiết kế bởi Friso Kramer theo phong cách Hà Lan

But we gave it a little "update,"

Nhưng chúng tôi có nâng cấp nó lên chút ít,

a little "hack," so to speak.

hay còn gọi là chút thủ thuật.

We placed a little voice-recognition element right here.

Chúng tôi lắp máy cảm biến giọng nói ở đây.

So the moment you sit on that chair,

Nên khi bạn đang ngồi trên ghế

and you say those two horrible,

và thốt ra 2 từ ngữ xấu xí đó,

creative-destructive, annoying little words --

những thứ làm mất đi sự sáng tạo, những từ ngữ phiền toái.

(Laughter)

-

you get a short --

bạn sẽ bị chút

(Laughter)

-

but pretty intense

nhưng cũng khá đau đấy,

little shock on the back side of your bottom.

chút điện giật ở mông đấy.

(Laughter)

-

(Applause)

-

And --

Và

(Applause)

-

and that works; yeah, that works.

nó ---- hoạt động ---- như thế đấy

Some clients have left us, they got really mad.

Có vài khách hàng bỏ đi ngay, họ rất tức giận.

Fortunately, the good ones have stayed.

May mắn thay, còn những người tốt ở lại.

And, of course, we also apply it to ourselves.

Và tất nhiên, chúng tôi cũng đã ngồi thử.

But ladies and gentlemen, let's not be afraid.

Nhưng mọi người đừng lo.

Let's be curious, yes?

Mà hãy tò mò thích thú.

And, you know, walking through TED in these days

Bạn biết đấy, trải qua bao nhiêu năm tháng cùng TED,

and hearing the other speakers

nghe những diễn giả khác nói,

and feeling the energy of the crowd,

cảm nhận được sức mạnh từ mọi người,

I was remembering this quote of the Canadian author, Marshall McLuhan,

tôi vẫn nhớ đến châm ngôn của 1 nhà văn người Canada, Marshall McLuhan,

who once famously said,

ông đã từng nói

"On spacecraft earth,

"Không có bất kì hành khách nào

there are no passengers.

trên con tàu vũ trụ mang tên Trái Đất.

We are all crew."

Chúng ta đều là phi hành đoàn."

And I think this so beautiful.

Tôi rất thích câu nói ấy.

This is so beautiful!

Nó cực kỳ ý nghĩa!

We're not just consumers; we're makers:

Chúng ta không chỉ là kẻ ăn, chúng ta là người tạo ra;

we make decisions,

chúng ta tự quyết định,

we make new inventions,

tự phát minh.

we make new dreams.

thắp lên những giấc mơ.

And I think

Và tôi cho rằng

if we start implementing that kind of thinking even more

nếu chúng ta có thể ngẫm được nhiều hơn thế

within today,

ngay hôm nay,

there's still a whole new world to be explored.

thì sẽ thấy thế giới này còn rất nhiều điều để khám phá.

All right, thank you.

Đến đây thôi, cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Applause)

-

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

-