Museums should honor the everyday, not just the extraordinary | Ariana Curtis

Translator: Son Duy-thanh Tran Reviewer: Duy Lê

Sự đại diện là quan trọng

Representation matters.

Authentic representations of women matter.

Sự đại diện chân thật cho phụ nữ cũng là quan trọng

I think that too often, our public representations of women

Tôi cho rằng, từ lâu, đại diện của phụ nữ trong mắt công chúng

are enveloped in the language of the extraordinary.

bị đóng khung trong ngôn ngữ của người phi thường.

The first American woman to become a self-made millionaire:

Đây là người phụ nữ Mỹ đầu tiên tự thân trở thành triệu phú:

Madam C. J. Walker ...

Madam C.J. Walker...

The dresses of the first ladies of the United States ...

Đây là những bộ váy của đệ nhất phu nhân Mỹ ...

Shirley Chisholm, the first woman to seek

Shirley Chisholm, người phụ nữ đầu tiên

the US Democratic party's presidential nomination --

tham gia ứng cử tổng thống của Đảng Dân Chủ

(Applause)

(Vỗ tay)

As a museum curator,

Là quản lý bảo tàng,

I understand why these stories are so seductive.

tôi hiểu vì sao những câu chuyện này lại cuốn hút đến vậy.

Exceptional women are inspiring and aspirational.

Những phụ nữ phi thường này truyền cảm hứng và đầy khát vọng.

Nhưng những câu chuyện đó vẫn còn hạn chế.

But those stories are limiting.

By definition, being extraordinary is nonrepresentative.

Về bản chất, điều phi thường thì không mang tính biểu trưng,

It's atypical.

không mang tính đại diện.

Those stories do not create a broad base for incorporating women's history,

Những câu chuyện đó không tạo nền tảng để thống nhất lịch sử của phụ nữ,

and they don't reflect our daily realities.

và không phản ánh thực tế cuộc sống hàng ngày.

If we can collectively apply that radical notion

Nếu áp dụng khái niệm cơ bản

that women are people,

rằng phụ nữ là con người,

it becomes easier to show women as people are:

sẽ dễ dàng thể hiện được họ là những người

familiar, diverse, present.

gần gũi, đa dạng và hiện hữu.

In everyone's everyday throughout history,

Trong cuộc sống hằng ngày xuyên suốt lịch sử,

women exist positively --

phụ nữ tồn tại một cách tích cực --

not as a matter of interpretation, but as a matter of fact.

đó không phải là một cách nói mà là sự thật.

And beyond a more accurate representation of human life,

Vượt lên trên chân dung chuẩn xác về loài người,

including women considers the quotidian experiences

bao gồm việc phụ nữ được xem như sự hiện hữu thường nhật

of the almost 3.8 billion people identified as female on this planet.

của gần 3.8 tỷ người trên hành tinh này.

Cảnh phim tai tiến trong bảo tàng của "Black Panther",

In this now notorious museum scene from the "Black Panther" movie,

a white curator erroneously explains an artifact

người quản lý da trắng giải thích sai

to Michael B. Jordan's character seen here,

cho nhân vật do Michael B. Jordan thủ vai,

an artifact from his own culture.

về một cổ vật đến từ chính nền văn hóa của anh.

Cảnh phim này gây tranh cãi trong giới làm bảo tàng

This fictional scene caused real debates in our museum communities

about who is shaping the narratives and the bias that those narratives hold.

về việc ai đang định hình những câu chuyện và thành kiến như thế.

Viện bảo tàng thực tế được đánh giá

Museums are actually rated

one of the most trustworthy sources of information in the United States,

là những nguồn thông tin đáng tin cậy nhất ở Mỹ,

and with hundreds of millions of visitors from all over the world,

với hàng trăm triệu lượt khách từ khắp nơi trên thế giới,

we should tell accurate histories,

đúng ra, ta nên kể lại lịch sử một cách chính xác

but we don't.

nhưng lại không làm.

There is a movement from within museums themselves

Có một phong trào từ bên trong các viện bảo tàng

to help combat this bias.

để chống lại thành kiến này.

The simple acknowledgment that museums are not neutral.

Người ta đơn giản cho rằng viện bảo tàng không trung lập.

Museums are didactic.

Bảo tàng mang tính mô phạm.

Through the display of art and artifacts,

Qua sự trưng bày nghệ thuật và vật thể,

we can incite creativity and foster inclusion,

ta có thể khuyến khích sáng tạo và cổ vũ sự đa dạng,

but we are guilty of historical misrepresentation.

nhưng ta có lỗi trong việc giới thiệu lịch sử một cách sai lầm.

Our male-centered histories have left our herstories hidden.

Lịch sử lấy đàn ông làm trung tâm đã khiến lịch sử của phụ nữ ta bị chôn giấu.

Và sự tồn tại khó tin của phụ nữ,

And there are hard truths about being a woman,

especially a woman of color in this industry,

đặc biệt là phụ nữ da màu trong lĩnh vực này,

that prevents us from centering inclusive examples of women's lives.

ngăn ta đưa vào những tấm gương về đời sống phụ nữ.

Museum leadership:

Lãnh đạo viện bảo tàng:

predominantly white and male,

đa số là đàn ông da trắng,

despite women comprising some 60 percent of museum staffs.

dù phụ nữ chiếm khoảng 60% nhân viên bảo tàng.

Pipelines to leadership for women are bleak --

Khá ít những vị trí lãnh đạo dành cho phụ nữ

bleakest for women of color.

và nhất là cho phụ nữ da màu.

And the presence of women does not in and of itself guarantee

Và sự hiện hữu của phụ nữ không đảm bảo được

an increase in women's public representation.

việc gia tăng sự hiện diện của phụ nữ với công chúng,

Not all women are gender equity allies.

Không phải tất cả phụ nữ đều ủng hộ bình đẳng giới.

In the words of feminist theorist bell hooks,

Trong cuốn sách về thuyết nam nữ bình quyền,

"Patriarchy has no gender."

"Hệ thống gia trưởng không phân biệt giới tính."

Women can support the system of patriarchy

Phụ nữ có thể là trụ cột của gia đình

just as men can support the fight for gender equity.

cũng như đàn ông có thể đấu tranh cho bình đẳng giới.

And we often downplay the importance of intersectionality.

Và ta thường xem nhẹ tính quan trọng của sự giao thoa.

Marian Anderson was one of the most celebrated voices of the 20th century,

Marian Anderson là một trong những giọng ca nổi tiếng của thế kỷ 20,

and the Smithsonian collected her 1939 outfit.

và Viện Smithsonian đã thu thập những trang phục của cô vào năm 1939.

After the white Daughters of the American Revolution denied her access

Sau khi tổ chức Những đứa con da trắng của Cách Mạng Hoa Kỳ từ chối cô

to sing in Constitution Hall, because she was black,

hát ở Hội Trường Hiến Pháp, vì là người da đen.

she famously sang instead on the steps of the Lincoln Memorial,

Thay vào đó, cô đã hát ở Đài Tưởng Niệm Lincoln,

to a crowd of over 75,000 people.

trước đám đông hơn 75.000 người.

And in libraries all over, including museums,

Và trong các thư viện khắp nơi, bao gồm các viện bảo tàng,

you can still find the groundbreaking 1982 anthology, entitled

bạn vẫn tìm thấy tập văn táo bạo viết năm 1982, tựa đề

"All the Women Are White,

"Mọi Phụ Nữ Đều Da Trắng,

All the Blacks Are Men,

Mọi Đàn Ông Đều Da Đen,

But Some of Us Are Brave."

Một Số Trong Chúng Ta Dũng Cảm."

Sự đòi hỏi việc gia tăng sự hiện diện của phụ nữ

Demands for the increase of women's representation

does not automatically include Afro-Latinas like me ...

không phải lúc nào cũng bao gồm những phụ nữ gốc Phi-Latin như tôi...

or immigrant women, or Asian women, or Native women,

hoặc phụ nữ nhập cư, hay châu Á, hay bản địa,

or trans women, or undocumented women,

phụ nữ chuyển giới, không có giấy tờ,

or women over 65, or girls --

những người trên 65 hay những bé gái --

the list can go on and on and on.

danh sách này cứ kéo dài mãi.

So what do we do?

Vậy ta cần làm gì?

Targeted initiatives have helped incorporate perspectives

Những sáng kiến mục tiêu nằm hợp nhất nhiều góc nhìn

that should have always been included.

nên tôn trọng sự đa dạng.

I arrived at the Smithsonian through a Latino curatorial initiative

Tôi đến được viện Smithsonian nhờ vào một phụ trách sáng kiến gốc Latin,

whose hiring of Latinx curators,

người đã thuê các bảo quản viên gốc Latin,

mostly women, by the way,

đa phần là phụ nữ,

has raised the profile for Latinx narratives across our institution.

người đã giúp gia tăng số lượng nhân viên gốc Latin của toàn tổ chức.

Và điều đó như tấm gương

And it served as a model

for our much larger Smithsonian American Women's History Initiative,

để mở rộng viện Smithsonian American Women's History Initiative,

which seeks to amplify diverse representations of women

tìm kiếm sự hiện diện đa dạng hơn của phụ nữ

in every possible way,

bằng một cách khả thi,

so that women show up,

để phụ nữ hiện hữu,

not only in the imagery of our contemporary realities,

không chỉ trong tranh ảnh đương thời,

but in our historical representations,

mà trong cả lịch sử,

because we've always been here.

bởi chúng tôi luôn ở đây.

Right now though, in 2018, I can still walk into professional spaces

Ngay lúc này, năm 2018, tôi có thể bước chân vào giới chuyên nghiệp

and be the only --

và trở thành người duy nhất --

the only person under 40, the only black person,

người duy nhất dưới 40 tuổi, người da đen duy nhất,

the only black woman, the only Latina,

phụ nữ da đen gốc Latin duy nhất,

sometimes, the only woman.

và có thể là người phụ nữ duy nhất.

My mother is African-American and my father is Afro-Panamanian.

Mẹ của tôi là người Mỹ gốc Phi và cha tôi là người Panama gốc Phi.

Tôi rất tự hào và gắn bó với cả hai dòng máu.

I am so proudly and inextricably both.

As an Afro-Latina, I'm one of millions.

Là người Latin gốc Phi, tôi là một trong số hàng triệu người.

As an Afro-Latina curator, I'm one of very few.

Là một người quản lý Latin gốc phi, tôi là một trường hợp hiếm hoi.

Và việc dấn thân vào môi trường chuyên nghiệp

And bringing my whole self into the professional realm

như là một hành động dũng cảm,

can feel like an act of bravery,

and I'll admit to you that I was not always up for that challenge,

và tôi thừa nhận không phải lúc nào mình cũng qua được thử thách đó

whether from fear of rejection or self-preservation.

cho dù là nỗi sợ bị sa thải hay sự tự vệ.

Trong những cuộc họp, tôi chỉ phát biểu

In meetings, I would only speak up

when I had a fully developed comment to share.

khi đã có một quan điểm xác đáng muốn chia sẻ.

No audible brainstorming or riffing off of colleagues.

Không thảo luận hoặc tranh luận với đồng nghiệp.

For a long time,

Suốt một thời gian dài,

I denied myself the joy of wearing my beloved hoop earrings

tôi đã không cho phép mình đeo cái khuyên tai yêu thích

or nameplate necklace to work,

hoặc vòng cổ to bản đến nơi làm việc,

thinking that they were too loud or unscholarly or unprofessional.

nghĩ rằng chúng quá ồn ào, không tri thức hoặc không chuyên nghiệp.

(Laughter)

(Tiếng cười)

I wondered how people would react to my natural hair,

Tôi tự hỏi người ta sẽ phản ứng thế nào với mái tóc tự nhiên của tôi,

or if they viewed me as more acceptable or less authentic when I straightened it.

hay họ cho rằng tôi phù hợp hơn và ít đặc trưng hơn khi duỗi thẳng tóc.

Và bất cứ ai cảm thấy mình bị đặt ngoài lề hình ảnh chung

And anyone who has felt outside of mainstream representations

understands that there are basic elements just of our everyday being

hiểu rõ rằng có những yếu tố cơ bản, hàng ngày

that can make other people uncomfortable.

có thể khiến người khác khó chịu.

But because I am passionate

Nhưng vì tôi đam mê về sự hiện diện

about the everyday representation of women as we are,

của những thứ thường ngày như chính bản thân phụ nữ,

I stopped presenting an inauthentic representation of myself or my work.

tôi dừng việc thể hiện sự giả tạo của bản thân hay công việc.

And I have been tested.

Và tôi đã được kiểm chứng.

This is me pointing at my hoop earring in my office --

Đây là tôi đang chỉ vào khuyên tai ở chỗ làm --

(Laughter)

(Tiếng cười)

Just last month, I was invited to keynote a Latino Heritage Month event.

Mới tháng trước, tôi được mời làm diễn giả cho Tháng Di Sản Latin.

The week of the presentation, the organization expressed concerns.

Trong tuần trưng bày, ban tổ chức đã thể hiện mối quan tâm.

Họ gọi những slide của tôi là "nhà hoạt động",

They called my slides "activist,"

and they meant that negatively.

và hàm ý điều đó là tiêu cực.

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Vỗ tay)

Two days before the presentation,

Hai ngày trước buổi diễn thuyết,

they requested that I not show a two-minute video affirming natural hair,

họ yêu cầu tôi không chiếu một video hai phút để khẳng định mái tóc tự nhiên

because "it may create a barrier to the learning process

vì "nó có thể tạo ra trở ngại trong quá trình học hỏi

for some of the participants."

của một số người tham dự."

(Laughter)

(Tiếng cười)

That poem, "Hair," was written and performed by Elizabeth Acevedo,

Đó là bài thơ "Hair" (Tóc) do Elizabeth Acevedo sáng tác và đọc,

a Dominican-American 2018 National Book Award winner,

cô là người Mỹ gốc Dominica đạt giải Cuốn Sách của năm 2018,

and it appeared in an award-winning Smithsonian exhibit that I curated.

và bài thơ xuất hiện trong lễ trao giải của Viện Smithsonian mà tôi quản lý.

I canceled the talk,

Tôi đã hủy buổi thuyết trình,

explaining to them that their censorship of me and my work made me uncomfortable.

giải thích rằng sự kiểm duyệt của họ khiến tôi khó chịu.

(Applause and cheers)

(Vỗ tay và hoan hô)

Sự tôn trọng chính trị và lý tưởng hóa phụ nữ

Respectability politics and idealized femininity

influence how we display women

ảnh hưởng đến cách chúng ta triển lãm hình ảnh phụ nữ

and which women we choose to display.

và người phụ nữ nào được chọn để triển lãm.

And that display has skewed toward successful and extraordinary

Và cuộc triển lãm đó đã thành công và tuyệt vời,

and reputable and desirable,

nổi tiếng và truyền cảm hứng

which maintains the systemic exclusion

bảo đảm được sự ngoại lệ một cách có hệ thống

and marginalization of the everyday, the regular, the underrepresented

và sự thoát ly của những thứ hàng ngày, thông thường, không được triển lãm

and usually, the nonwhite.

và những thứ bất thường.

As a museum curator, I am empowered to change that narrative.

Là quản lý viện bảo tàng, tôi khuyến khích thay đổi câu chuyện đó.

I research, collect and interpret objects and images of significance.

Tôi nghiên cứu, thu thập và triển lãm những đồ vật và hình ảnh có ý nghĩa.

Celia Cruz, nữ hoàng của điệu Salsa --

Celia Cruz, the queen of Salsa --

(Tiếng hoan hô)

(Cheers)

yes -- is significant.

Đúng vậy -- có ý nghĩa.

And an Afro-Latina.

Và là một phụ nữ Latin gốc Phi.

The Smithsonian has collected her costumes, her shoes,

Viện Smithsonian đã thu thập những trang phục, đôi giày,

her portrait, her postage stamp

chân dung, con tem của cô ấy

and this reimagining ...

và được tái hiện lại ...

by artist Tony Peralta.

bởi họa sỹ Tony Peralta.

When I collected and displayed this work,

Khi tôi thu thập và triển lãm công trình này,

it was a victory for symbolic contradictions.

đó là một chiến thắng cho mâu thuẫn tượng trưng.

Pride in displaying a dark-skinned Latina,

Sự tự hào khi triển lãm về phụ nữ Latin da màu,

a black woman,

một người phụ nữ da đen,

whose hair is in large rollers which straighten your hair,

có mái tóc cuốn lô để duỗi thẳng tóc

perhaps a nod to white beauty standards.

có lẽ là cái gật đầu thoả hiệp với chuẩn sắc đẹp người da trắng.

A refined, glamorous woman in oversized, chunky gold jewelry.

Một người phụ nữ tinh tế, quyến rũ với trang sức vàng miếng cỡ lớn.

When this work was on view,

Khi công trình này được ra mắt,

it was one of our most Instagrammed pieces,

nó trở nên nổi tiếng trên Instagram,

and visitors told me they connected with the everyday elements

và người xem nói rằng họ cảm thấy liên kết với những điều thường nhật

of her brown skin or her rollers or her jewelry.

như làn da nâu, những ống cuốn hoặc trang sức của cô ấy.

Our collections include Celia Cruz

Bộ sưu tập của chúng tôi bao gồm Celia Cruz

and a rare portrait of a young Harriet Tubman ...

và một bức chân dung hiếm hoi của Harriet Tubman lúc còn trẻ ....

iconic clothing from the incomparable Oprah Winfrey.

những trang phục mang tính hình tượng xuất sắc của Oprah Winfrey.

But museums can literally change

Nhưng những viện bảo tàng có thể thay đổi

how hundreds of millions of people see women

cách mà hàng trăm triệu người đánh giá phụ nữ

and which women they see.

và người phụ nữ nào được chọn.

So rather than always the first or the famous,

Vì thế, thay vì luôn hướng đến người đứng đầu hay nổi tiếng,

it's also our responsibility to show a regular Saturday at the beauty salon,

chúng ta có trách nhiệm triển lãm những thứ bảy bình thường ở tiệm làm tóc,

the art of door-knocker earrings ...

nghệ thuật của những cái bông tai door-knocker

(Laughter)

(Cười)

fashionable sisterhood ...

những người phụ nữ sành điệu ...

(Laughter)

(Cười)

and cultural pride at all ages.

và niềm tự hào văn hóa mọi độ tuổi.

Stories of everyday women

Câu chuyện của những phụ nữ bình thường

whose stories have been knowingly omitted from our national and global histories.

bị cố tình lược bỏ khỏi lịch sử quốc gia và thế giới.

Thông thường ở các viện bảo tàng, bạn thấy phụ nữ được triển lãm

And oftentimes in museums, you see women represented by clothing

or portraits or photography ...

qua phục trang, chân dung hoặc hình ảnh ...

but impactful, life-changing stories from everyday women

nhưng những câu chuyện có sức ảnh hưởng, và ý nghĩa to lớn

từ những phụ nữ bình thường

can also look like this Esmeraldan boat seat.

cũng có thể giống như cái ghế thuyền của người Esmeralda.

Esmeraldas, Ecuador was a maroon community.

Esmeraldas, Ecuador từng là một cộng đồng nô lệ bỏ trốn.

Its dense rainforest protected indigenous and African populations

Khu rừng nhiệt đới đã bảo vệ cư dân bản địa và gốc Phi

from Spanish colonizers.

khỏi thực dân Tây Ban Nha

There are roads now,

Bây giờ đã có đường xá

but there are some parts inland that are still only accessible by canoe.

nhưng có những vùng nội địa chỉ có thể tiếp cận bằng ca nô.

Débora Nazareno frequently traveled those Ecuadorian waterways by canoe,

Débora Nazareno thường đến với những người Ecuador bằng ca nô,

so she had her own boat seat.

vì thế, bà có chiếc ghế thuyền của riêng mình.

Hers personalized with a spiderweb and a spider,

Bà cá nhân hóa nó bằng hình mạng nhện và con nhện,

representing Anansi, a character in West African folklore.

biểu tượng cho Anansi, một nhân vật trong cổ tích Tây Phi.

Débora also sat on this seat at home, telling stories to her grandson, Juan.

Débora cũng ngồi trên chiếc ghế này ở nhà, kể chuyện cho đứa cháu trai, Juan.

And this intangible ritual of love

Và hình thức tình cảm vô hình này

in the form of intergenerational storytelling

xuất hiện trong những câu chuyện đa thế hệ

is common in communities across the African diaspora.

là điều phổ biến trong những cộng đồng di cư gốc Phi.

And this everyday act sparked in Juan the desire to collect and preserve

Những thứ thường nhật đã thôi thúc Juan thu thập và bảo tồn

over 50,000 documents related to Afro-Indian culture.

hơn 50.000 tài liệu về văn hóa Phi-Ấn.

In 2005, Juan García Salazar, Débora's grandson,

Năm 2005, Juan García Salazar, cháu trai của Débora,

and by now a world-renowned Afro-Ecuadorian scholar,

và giờ là một học giả nổi tiếng về văn hóa Phi-Ecuador,

traveled to Washington, D.C.

đến Washington, D.C.

He met with Lonnie Bunch, the director of the museum where I work,

Ông gặp Lonnie Bunch, giám đốc viện bảo tàng nơi tôi làm việc,

and toward the end of their conversation,

và cuối cùng của cuộc nói chuyện

Juan reached into his bag and said, "I'd like to give you a present."

Juan lấy cái cặp và nói rằng "Tôi muốn dành tặng ông một món quà."

On that day, Débora Nazareno's humble wooden boat seat

Ngày hôm đó, cái ghế thuyền khiêm tốn của Débora Nazareno

became the very first object donated

trở thành hiện vật đầu tiên được ủng hộ

to the Smithsonian National Museum of African-American History and Culture.

cho Viện Bảo tàng Quốc gia Smithsonian về Lịch Sử và Văn Hóa người Mỹ gốc Phi.

It is encased, displayed and has been seen by almost five million visitors

Nó được bọc lại, trưng bày và được chiêm ngưỡng bởi hơn

năm triệu lượt khách từ khắp nơi trên thế giới.

from all over the world.

I will continue to collect from extraordinary historymakers.

Tôi sẽ tiếp tục thu thập những thứ từ những mốc lịch sử quan vĩ đại.

Their stories are important.

Những câu chuyện của họ rất quan trọng.

But what drives me to show up today and every day

Nhưng thứ đã đưa tôi đến ngày hôm nay và mọi ngày

is the simple passion to write our names in history,

là một đam mê đơn giản để ghi lại tên của chúng ta vào lịch sử,

display them publicly for millions to see

phô bày cho công chúng, hàng triệu người được thấy

and walk in the ever-present light that is woman.

và được đi trong ánh sáng vĩnh cửu nơi phụ nữ luôn hiện diện.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause and cheers)

(Vỗ tay và hoan hô)