How sound can hack your memory while you sleep | DIY Neuroscience, a TED series

Translator: Ivana Korom Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Translator: Tracy Tran Reviewer: Thinh Nguyen Tien

Greg Gage: Who wouldn't love acing a geography exam,

Greg Gage: Ai mà không thích đạt điểm cao môn Địa Lý,

remembering all the locations of the countries on a map

nhớ vị trí mọi quốc gia trên bản đồ

or avoiding embarrassing situations of suddenly forgetting the person's name

hoặc tránh được tình huống xấu hổ khi bất chợt quên tên

standing right in front of you.

người đứng trước mặt bạn.

It turns out that memory, like other muscles in the body,

Trí nhớ, như các cơ khác trong cơ thể,

can be strengthened and enhanced.

có thể tăng cường hay cải thiện.

But instead of practicing with flash cards,

Nhưng thay vì luyện tập với thẻ từ,

there may be an interesting way

có thể còn cách thú vị khác

that we can hack our memory while we sleep.

giúp chúng ta cải thiện trí nhớ trong khi ngủ.

(Music)

(Nhạc)

Why do we sleep?

Tại sao chúng ta ngủ?

This has been a question asked since the early days of civilization.

Đây là câu hỏi đã được đặt từ thuở đầu nền văn minh.

And while we may not know the exact answer,

Trong khi chúng ta có thể không rõ câu trả lời,

there are a number of really good theories about why we need it.

có một số giả thuyết rất hay về lý do ta cần nó.

Sleep is when the brain transfers short-term memories

Ngủ là khi bộ não chuyến hóa ký ức ngắn hạn

experienced throughout the day

thu thập được trong ngày

into long-term memories.

thành trí nhớ dài hạn.

This process is called memory consolidation,

Quá trình này gọi là củng cố trí nhớ,

and it's the memory consolidation theory that has scientists wondering

và giả thuyết này đã khiến các nhà khoa học băn khoăn

if we can enhance certain memories over others.

liệu có thể cải thiện những ký ức nhất định hay không.

There was a paper recently in the journal "Science"

Có một bài viết gần đây trên tạp chí "Khoa học"

by Ken Paller and his colleagues at Northwestern

bởi Ken Paller và đồng nghiệp anh ở Northwestern

that seemed to show that this may be true,

cho thấy rằng điều này có vẻ đúng,

and that piqued our curiosity.

và khiến chúng ta tò mò.

Joud has been working on a DIY version of this task

Joud đã tự làm thử nghiệm ở nhà

to see if we can improve memories through the use of sound in sleep.

xem âm thanh có thể cải thiện trí nhớ khi ngủ không

So Joud, how do you test if we can improve our memories with sleep?

Vậy Joud, bạn đã làm như thế nào?

Joud Mar’i: We need a human subject.

Joud Mar'i: Ta cần một đối tượng thí nghiệm.

[Step 1: Play a game]

[Bước 1: Chơi một trò chơi]

We have a memory game that we have on an iPad,

Chúng tôi có một trò chơi trí nhớ trên Ipad,

and then we make our subject play this game

và cho người đó chơi trò chơi này

and remember the images and where they appear on the screen.

và nhớ hình ảnh và vị trí của chúng khi hiện trên màn hình.

GG: So this is like a memory game you used to play as a child,

GG: Vậy đây giống như trò chơi trí nhớ chúng ta chơi khi nhỏ,

which picture was where.

bức ảnh nào ở đâu.

And we tie each picture with a sound that represents it.

Và chúng ta gắn mỗi bức ảnh với một âm thanh đặc trưng.

JM: So, if you can see a picture of a car, for example,

JM: Ví dụ, bạn thấy bức ảnh của một chiếc xe

and you would hear the car engine.

và bạn sẽ nghe tiếng động cơ xe.

(Car engine starting)

(Động cơ xe khởi động)

GG: Just before you go to sleep we're going to test you.

GG: Trước khi ngủ, chúng tôi sẽ kiểm tra bạn.

We're going to see how well you remember where the pictures are.

Chúng tôi sẽ xem bạn nhớ vị trí các bức ảnh tốt thế nào.

Every time you see the picture, you're going to hear the sound.

Mỗi lần bạn thấy bức ảnh, bạn cũng sẽ nghe âm thanh.

And now comes the experiment.

Và giờ đến phần thí nghiệm.

You're going to go take a nap.

Bạn sẽ chợp mắt một lát.

[Step 2: Take a nap]

[Bước 2: Chợp mắt]

And while you're sleeping, we're going to be recording your EEG.

Trong khi bạn ngủ, chúng tôi sẽ ghi lại EEG của bạn.

JM: And then we wait for them to go into what's called the slow-wave sleep,

JM: Và chúng tôi đợi họ rơi vào giấc ngủ sóng não chậm,

which is the deepest phase of your sleep where it's really hard for you to wake up.

giai đoạn ngủ sâu nhất và rất khó để bạn thức dậy.

GG: OK, pause.

GG: Ok, tạm dừng.

So, here's some information on sleep.

Đây là một số thông tin về giấc ngủ.

There are four stages: we have lighter stages of sleep and REM,

Có bốn giai đoạn: các giai đoạn ngủ nông hơn và ngủ sâu (REM)

but what we're interested in is called slow-wave sleep.

nhưng chúng tôi hứng thú với giấc ngủ sóng chậm.

And it gets its name from the electrical signals

Tên của nó bắt nguồn từ những sóng điện từ

called Delta waves that we record from the brain.

gọi là sóng Delta thu được từ não.

This is the part of sleep where scientists believe

Nhiều nhà khoa học tin đây là giai đoạn

that memory consolidation can happen.

việc củng cố trí nhớ diễn ra.

In this deep period of sleep,

Trong giai đoạn ngủ sâu này,

we're going to do something that you don't know we're going to do.

chúng tôi sẽ làm điều mà bạn không biết chúng tôi sẽ làm.

JM: Here's where the tricky part comes, and we start playing our cues.

JM: Phần thú vị là đây, chúng tôi bắt đầu sử dụng các gợi ý.

(Car engine starting)

(Động cơ xe khởi động)

GG: Do you play all the cues?

GG: Bạn đưa ra hết gợi ý à?

JM: No. We only want to play half of them to see if there's a difference.

JM: Không. Chúng tôi chỉ đưa ra một nửa để xem có sự khác biệt không.

GG: So your hypothesis is

GG: Giả thuyết của bạn là

the one that they were listening to while they're sleeping

những tiếng mà họ nghe lúc ngủ

they're going to do better at.

thì họ sẽ nhớ nó tốt hơn.

JM: Yes, exactly.

JM: Vâng, đúng vậy.

GG: When you wake back up and play the game again,

GG: Khi bạn thức dậy và chơi lần nữa,

do you do better or worse than before a nap?

bạn làm tốt hay tệ hơn trước khi ngủ?

What we found is that if we played you a cue during your sleep,

Chúng tôi nhận thấy nếu gợi ý được đưa cho bạn trong lúc ngủ,

for example, a car --

chẳng hạn như một chiếc xe,

You would remember the position of that car

bạn sẽ nhớ vị trí chiếc xe đó

when you woke back up again.

khi thức dậy.

But if we didn't play you the cue during the sleep,

Nhưng nếu không đưa bạn gợi ý đó trong giấc ngủ

for example, a guitar,

ví dụ như chiếc guitar

you'd be less likely to remember that guitar when you woke up.

bạn sẽ khó nhớ chiếc guitar ấy khi thức dậy.

The memories that were cued they remembered better

Những ký ức được gợi ý sẽ được ghi nhớ tốt hơn

than the ones they weren't,

những cái không được gợi ý

even though they don't remember hearing those sounds?

kể cả khi họ không nhớ họ đã nghe âm thanh đó?

JM: Yes, we ask them.

JM: Đúng, chúng tôi hỏi họ.

GG: We know they're sleeping, they can't hear it, they wake up,

GG: Họ đang ngủ, không nghe thấy gì, họ tỉnh dậy

they do better on those than the ones you didn't play.

họ nhớ những cái được gợi ý tốt hơn những cái khác.

GG: That's amazing. JM: It's like magic.

GG: Thật kì diệu. JM: Như phép thuật.

GG: Joud ran this experiment on 12 people and the results were significant.

GG: Joud làm thử nghiệm này trên 12 người và kết quả rất đáng chú ý.

It's not that you remember things better; it's that you forget them less.

Không phải là bạn nhớ tốt hơn mà là bạn quên ít hơn.

I was a huge skeptic when I first heard that you could do better at a memory test

Tôi từng hoài nghi khi nghe rằng bạn làm tốt bài kiểm tra trí nhớ hơn

just by playing sounds during sleep.

chỉ bằng việc bật âm thanh khi ngủ.

But we replicated these experiments.

Chúng tôi đã lặp lại thí nghiệm này.

The facts and memories we collect throughout the day are very fragile,

Thông tin và ký ức ta thu thập trong ngày rất mong manh,

and they are easily lost and forgotten.

và chúng dễ bị mất đi và lãng quên.

But by reactivating them during sleep, even without us being aware,

Việc kích hoạt lại chúng khi ngủ, kể cả khi chúng ta không biết việc đó

it seems like we could make them more stable and less prone to forgetting.

dường như có thể khiến chúng ổn định và ít bị quên hơn.

That's pretty incredible.

Điều đó khá kì diệu.

Our brains are still active even when we're not.

Não vẫn hoạt động ngay khi ta ngủ.

So if you're like me and a bit forgetful,

Nếu bạn giống tôi và hay quên,

perhaps a solution is a pair of headphones and a soft couch.

giải pháp có thể là một đôi tai nghe và một chiếc ghế sô pha êm ái.