What if you could help decide how the government spends public funds? | Shari Davis

Çeviri: Sude Vural Gözden geçirme: Cihan Ekmekçi

My name is Shari Davis,

Benim adım Shari Davis

and let's be honest,

ve dürüst olmak gerekirse

I'm a recovering government employee.

ben iyileşen bir devlet memuruyum.

And I say that with a huge shout-out to the folks that work in government

Ve bunu devlette çalışan ve sistem değiştiren

and on systems change.

insanlara seslenerek söylüyorum.

It's hard.

Bu zor bir şey.

It can be isolating.

Sizi yalnızlaştırabiliyor.

And the work can feel impossible.

İşler imkânsız hissettirebiliyor.

But government is the people that show up.

Ama devlet, meydana çıkan insanlardır.

Really, it's the people that can show up

Gerçekten, devlet meydana çıkabilen

and are committed to the promise that public service offers:

ve kendini kamu hizmetinin vadettiklerine adayabilen insanlardır:

service to people,

halka hizmet,

democracy

demokrasi

and fixing the problems that community members face.

ve halkın karşılaştığı problemleri çözmek.

Seventeen years ago,

On yedi yıl önce,

I walked through city hall for the first time as a staff member.

ilk defa bir çalışan olarak belediye binasında yürüdüm

And that walk revealed something to me.

ve o yürüyüş bana bir şey gösterdi.

I was a unicorn.

Ben bir tek boynuzlu attım.

There weren't many people who looked like me

Orada çalışan ve benim gibi görünen

that worked in the building.

pek insan yoktu.

And yet, there were folks committed to addressing hundreds of years

Yine de kendini, yüzyıllardır süren ve pek çok insanı görmezden gelen,

of systemic inequity

bazılarını da geride bırakan sistemik eşitsizlikle uğraşmaya adamış

that left some behind and many ignored.

insanlar vardı.

Where there was promise,

Vaat olan bir yerde,

there was a huge problem.

büyük bir sorun da vardı.

You see, democracy, as it was originally designed,

Yani, demokrasinin orijinal hâlinin

had a fatal flaw.

tehlikeli bir kusuru vardı.

It only laid pipeline for rich white men to progress.

Sadece zengin beyaz erkeklerin gelişmesi için fırsat veriyordu.

And now, if you're a smart rich white man,

Akıllı, zengin ve beyaz bir erkekseniz

you understand why I say that's a problem.

bunun neden bir sorun olduğunu anlıyorsunuzdur.

Massive talent has been left off the field.

Çok fazla yetenek oyundan atıldı.

Our moral imaginations have grown anemic.

Manevi hayallerimiz soldu.

Our highest offices are plagued by corruption.

En yüksek devlet dairelerimiz yolsuzlukla istila edilmiş.

We're on the brink of a sort of apathetic apocalypse,

Bir tür duyarsız sona gelişin eşiğindeyiz

and it's not OK.

ve bu normal değil.

We've got to open the doors

İnsanlar istedikleri gibi içeri girebilsin diye

to city halls and schools

okulların ve binaların kapılarını

so wide that people can't help but walk in.

genişçe açmalıyız.

We've got to throw out the old top-down processes

Bizi felakete sürükleyen bu eski hiyerarşik süreçlerden kurtulmalı

that got us into this mess,

and start over,

ve yeniden başlamalıyız,

with new faces around the table,

masada yeni yüzlerle,

new voices in the mix,

karışımda yeni seslerle

and we have to welcome new perspectives every step of the way.

ve bu yolun her adımında yeni bakış açılarına yer vermeliyiz.

Not because it's the right thing to do --

Yapılması gereken bu olduğu için değil,

although it is --

aslında öyle olsa da,

but because that's the only way for us to all succeed together.

ama bu bizim hep beraber başarmamız için tek yol olduğu için.

And here's the best news of all.

Ve en iyi haber,

I know how to do it.

Bunu nasıl yapacağımızı biliyorum.

The answer -- well, an answer,

Cevap --

is participatory budgeting.

katılımcı bütçelendirme.

That's right.

Doğru duydunuz

Participatory budgeting, or "PB" for short.

Katılımcı bütçelendirme ya da İngilizce kısaltılmışı "PB."

PB is a process that brings community and government together

PB, halk ve devleti, somut önerileri tasarlamak ve geliştirmek için

to ideate, develop concrete proposals

ve halkın gerçek problemlerini çözen projeleri oylamak için

and vote on projects that solve real problems in community.

bir araya getiren bir işlem.

Now I realize that people don't get up and dance

İnsanların kamu bütçesi dediğimde

when I start talking about public budgets.

kalkıp dans etmediklerini fark ediyorum.

But participatory budgeting

Ama katılımcı bütçeleme,

is actually about collective, radical imagination.

aslında, kolektif ve köklü bir hayal gücü ile alakalı.

Everyone has a role to play in PB,

Herkesin PB'de bir rolü var

and it works,

ve bu işe yarıyor

because it allows community members to craft real solutions

çünkü halkın gerçek sorunlara gerçek çözümler üretmesine

to real problems

imkân sağlıyor.

and provides the infrastructure for the promise of government.

Ve devletin vaadi için altyapı sağlıyor.

And honestly,

Dürüst olmak gerekirse

it's how I saw a democracy actually work for the first time.

demokrasinin işe yaradığını ilk kez böyle gördüm.

I remember it like it was yesterday.

Dün gibi hatırlıyorum.

It was 2014 in Boston, Massachusetts,

2014'te Boston, Massachusetts'teydi

and mayor Menino asked me

ve belediye başkanı Manino

to launch the country's first youth-focused PB effort

benden bir milyon dolar sermaye ile

with one million dollars of city funds.

ülkenin ilk genç odaklı PB girişimini başlatmamı istedi.

Now, we didn't start with line items and limits

Satır öğeleriyle ve sınırlarla ya da formüller ve tablolarla başlamadık.

or spreadsheets and formulas.

We started with people.

İnsanlarla başladık.

We wanted to make sure that everyone was listened to.

Herkesin dinlendiğinden emin olmak istedik.

So we brought in young people

Bu yüzden, tarihi ve geleneksel olarak dışlanmış bölgelerden

from historically and traditionally marginalized neighborhoods,

genç insanlar getirdik,

members of the queer community

queer topluluğu üyeleri

and youth that were formerly incarcerated,

ve daha önce hapsedilmiş olan gençler

and together, often with pizza and a sugar-free beverage,

ve beraber, çoğu zaman pizza ve şekersiz bir içecekle

we talked about how to make Boston better.

Boston'u nasıl iyileştirebileceğimizi konuştuk.

And we designed a process that we called "Youth Lead the Change."

Ve "Gençlik Değişimi Başlatıyor" dediğimiz bir süreç tasarladık.

We imagined a Boston

Genç insanların başarılı olmaları için

where young people could access the information

gerekli bilgilere ulaşabildiği

that they need to thrive.

bir Boston hayal ettik.

Where they could feel safe in their communities,

Topluluklarında güvende hissedebildikleri

and where they can transform public spaces into real hubs of life

ve halka açık alanları gerçek yaşam merkezlerine çevirebilecekleri,

for all people.

herkes için bir Boston.

And that's exactly what they did.

Tam olarak bunu yaptılar.

In the first year,

İlk yılda gençler,

young people allocated 90,000 dollars to increase technology access

Boston devlet liseleri öğrencilerinin

teknoloji erişimini artırmak için 90.000 dolar ayırdı.

for Boston public high school students,

by delivering laptops right to Boston public high schools,

Öğrenciler hem sınıfta hem de dışarda başarılı olabilsinler diye,

so that students could thrive inside and outside of the classroom.

Boston devlet liselerine dizüstü bilgisayarlar yollandı.

They allocated 60,000 dollars to creating art walls

Kamusal alanları, gerçek ve mecazi anlamda aydınlatan

that literally and figuratively brightened up public spaces.

sanat duvarları yaratmak için 60.000 dolar ayırdılar.

But they addressed a more important problem.

Ama daha önemli bir probleme yöneldiler.

Young people were being criminalized and pulled into the justice system

Genç insanlar duvarlara sanat yaptıkları için

for putting their art on walls.

suçlu oldular ve adalet sistemine sokuldular.

So this gave them a safe space to practice their craft.

Bu yüzden, bu onlara sanatlarını icra etmeleri için güvenli bir ortam verdi.

They allocated 400,000 dollars to renovating parks,

Parkları yenilemek ve bunları tüm insanlara daha ulaşılır kılmak için

to make them more accessible for all people of all bodies.

400.000 dolar ayırdılar.

Now, admittedly,

İtiraf edeyim,

this didn't go as smoothly as we had planned.

bu planladığımız kadar kolay olmadı.

Right before we broke ground on the park,

Parka temel atmadan hemen önce,

we actually found out that it was on top of an archaeological site

oranın bir sit alanının üzerinde olduğunu öğrendik

and had to halt construction.

ve inşaatı durdurmak zorunda kaldık.

I thought I broke PB.

PB'yi bitirdiğimi sandım.

But because the city was so committed to the project,

Ama şehir bu projeye o kadar kendini adamıştı ki

that's not what happened.

böyle olmadı.

They invited community in to do a dig,

Halkı kazıya çağırdılar,

protected the site,

sit alanını korudular,

found artifacts,

tarihi eserler buldular,

extended Boston's history

Boston'ın tarihini genişlettiler

and then moved forward with the renovation.

ve daha sonra yenilemeye geçtiler.

If that isn't a reflection of radical imagination in government,

Eğer bu devlette radikal bir hayal gücünün yansıması değilse

I don't know what is.

nedir bilmiyorum.

What sounds simple

Kulağa basit gelen şey aslında dahil olan insanlar

is actually transformational for the people and communities involved.

ve topluluk için dönüşümsel bir şey.

I'm seeing community members shape transportation access,

Toplum üyelerinin ulaşıma erişimi şekillendirdiklerini,

improve their schools

okullarını geliştirdiklerini

and even transform government buildings,

ve hatta belediye binalarını dönüştürdüklerini görüyorum.

so that there is space inside of them for them.

Bu sayede, kendileri için oralarda alan yaratıyorlar.

Before we had PB,

PB'den önce,

I would see people who look like me

bana benzeyen

ve benimle aynı yerden gelen insanların

and come from where I come from

walk in to government buildings for this new initiative

bu yeni girişim ya da yeni çalışma grubu için

or that new working group,

belediye binalarına geldiklerini görürdüm

and then I'd watch them walk right back out.

ve hemen geri çıkmalarını izlerdim.

Sometimes I wouldn't see them again.

Bazen onları tekrar görmezdim

It's because their expertise was being unvalued.

çünkü uzmanlıklarına az değer biçiliyordu.

They weren't truly being engaged in the process.

Gerçekten sürece dahil edilmiyorlardı.

Put PB is different.

Ama PB farklı.

When we started doing PB,

PB'yi yapmaya başladığımızda

I met amazing young leaders across the city.

şehrin her yanından muhteşem genç liderlerle tanıştım.

One in particular, a rock star, Malachi Hernandez,

Özellikle biri, bir rock yıldızı Malachi Hernandez,

15 years old,

15 yaşında,

came into a community meeting --

bir toplantıya geldi --

shy, curious, a little quiet.

utangaç, meraklı, biraz sessiz.

Stuck around

Takılmaya devam etti

and became one of the young people hoping to lead the project.

ve projeye önderlik etmeyi uman genç insanlardan biri oldu.

Now fast-forward a couple of years.

Şimdi birkaç yıl ileri saralım.

Malachi was the first in his family to attend college.

Malachi, ailesinde üniversiteye ilk gidendi.

A couple of weeks ago,

İki hafta önce,

he was the first in his family to graduate.

ailesinde mezun olan ilk kişi oldu.

Malachi has appeared

Malachi, Obama Beyaz Sarayı'nda birkaç kez

in the Obama White House several times

My Brother's Keeper girişiminin parçası olarak çalıştı.

as part of the My Brother's Keeper initiative.

President Obama even quotes Malachi in interviews.

Başkan Obama, röportajlarında ondan alıntı bile yapar.

It's true, you can look it up.

Bu doğru, araştırabilirsiniz.

Malachi got engaged, stayed engaged,

Malachi, dahil oldu ve olmaya devam etti

and is out here changing the way we think about community leadership

ve toplum liderliği ve potansiyeli hakkında düşüncelerimizi

and potential.

değiştirmeye devam ediyor.

Or my friend Maria Hadden,

Ya da arkadaşım Maria Hadden,

who was involved in the first PB process in Chicago.

Chicago'daki ilk PB sürecine dahil olan

Then went on to become a founding

ve daha sonra kurucu katılımcı bütçeleme proje kurulu üyesi olan,

participatory budgeting project board member,

eventually a staff member,

sonunda bir personel olan,

and then unseated a 28-year incumbent,

daha sonra da 28 yaşında bir memuru yerinden edip

becoming the first queer Black alderperson

Chicago'nun tarihindeki

in Chicago's history.

ilk queer siyahi meclis üyesi olan arkadaşım.

That's real engagement.

Bu gerçek katılımdır.

That's being taken seriously.

Bu ciddiye alınmaktır.

That's building out and building on community leadership.

Bu toplum liderliğini inşa etmektir.

That's system change.

Bu sistemi değiştirmektir.

And it's not just in the US either.

Ve bu yalnızca ABD'de de değil.

After starting 30 years ago in Brazil,

Brezilya'da 30 yıl önce başladıktan sonra,

PB has spread to over 7,000 cities across the globe.

PB, dünyada 7.000'den fazla şehre yayıldı.

In Paris, France,

Fransa, Paris'te

the mayor puts up five percent of her budget,

belediye başkanı, bütçesinin yüzde 5'ini,

over 100 million euros,

100 milyon euro'dan fazla,

for community members to decide on and shape their city.

toplum üyelerinin karar verip şehirlerini şekillendirmeleri için ayırıyor.

Globally, PB has been shown to improve public health,

Dünyaca, KB'nin toplum sağlığını arttırdığı,

reduce corruption

yozlaşmayı azalttığı

and increase trust in government.

ve devlete güveni arttırdığı görüldü.

Now we know the challenges that we face in today's society.

Artık bugünün toplumunda karşılaştığımız zorlukları biliyoruz.

How can we expect people to feel motivated,

İnsanlar devletin onlar için çalıştığına güvenmezlerse

to show up to the polls

when they can't trust that government is run by and for the people.

motivasyonlu olmalarını ve oy vermeye gelmelerini nasıl bekleyebiliriz ki?

I argue that we haven't actually experienced

Gerçek katılımcı demokrasiyi,

true participatory democracy

Amerika Birleşik Devletleri'nde

in these United States of America just yet.

henüz deneyimlemediğimizi düşünüyorum

But democracy is a living, breathing thing.

Ama demokrasi yaşayan ve nefes alan bir şey.

And it's still our birthright.

Ve hâlâ bizim doğuştan hakkımız.

It's time to renew trust, and that's not going to come easy.

Güveni yenileme zamanı ve bu kolay olmayacak.

We have to build new ways of thinking,

Yeni düşünme yolları inşa etmeliyiz,

of talking, of working, of dreaming, of planning

konuşma yolları, çalışma yolları,

hayal etme ve planlama yolları.

in its place.

What would America look like if everyone had a seat at the table?

Amerika, herkesin masada bir yeri olsa nasıl görünürdü?

If we took the time to reimagine what's possible,

Neyin mümkün olduğunu hayal etmek için zaman ayırsaydık

and then ask, "How do we get there?"

ve "Oraya nasıl ulaşırız?" diye sorsaydık.

My favorite author, Octavia Butler, says it best.

En sevdiğim yazar, Octavia Butler, en iyisini söylüyor.

In "Parable of the Sower," basically my Bible, she says,

Benim incilim olan "Parable of the Sower" kitabında diyor ki,

"All that you touch You Change.

"Dokunduğun her şeyi değiştirirsin.

All that you Change Changes you.

Değiştirdiğin her şey seni değiştirir.

The only lasting truth Is Change.

Geriye kalan tek gerçek değişimdir.

God Is Change."

Tanrı değişimdir."

It's time for these 50 states to change.

Bu 50 eyaletin değişme zamanı.

What got us here sure as hell won't get us there.

Bizi buraya getiren şey kesinlikle oraya götürmeyecek.

We've got to kick the walls of power down

Güç duvarlarını yıkmalıyız

and plant gardens of genuine democracy in their place.

ve yerlerine gerçek demokrasinin bahçelerini dikmeliyiz.

That's how we change systems.

Sistemleri böyle değiştiriyoruz.

By opening doors so wide

Kapıları o kadar geniş açıyoruz ki

that people can't help but walk in.

insanlar ister istemez içeri giriyorlar.

So what's stopping you

Peki toplumuna katılımcı bütçelemeyi getirmek için

from bringing participatory budgeting to your community?

seni durduran ne?