The Standing Rock resistance and our fight for indigenous rights | Tara Houska

Çeviri: Gökçe Özüm Acar Gözden geçirme: Ramazan Şen

[Ojibwe: Merhaba.

[Ojibwe: Hello.

My English name is Tara; my Native name is Zhaabowekwe.

İngilizce ismim Tara; asıl ismim ise Zhaabowekwe.

I am of Couchiching First Nation; my clan is bear.

Couchiching Birinci Milleti, ayı klonuna mensubum.

I was born under the Maple Sapping Moon.]

Maple Sapping Moon'un altında doğdum.

My name is Tara Houska,

Benim adım Tera Houska,

I'm bear clan from Couchiching First Nation,

Couching Birinci milleti, ayı klonuna mensubum.

I was born under the Maple Sapping Moon in International Falls, Minnesota,

Ben uluslararası şelaler, Minnesesota'da Maple Sapping Moon'un altında doğdum

and I'm happy to be here with all of you.

ve sizlerle burada olduğum için çok mutluyum.

(Applause)

(Alkışlar)

Trauma of indigenous peoples has trickled through the generations.

Yerli halkların travması yavaşça nesillerin içine işledi.

Centuries of oppression, of isolation, of invisibility,

Yüzyıllar süren baskı, yalnızlık ve hiçe sayılma hali

have led to a muddled understanding of who we are today.

bulanık bir kimlik anlayışına yol açtı.

In 2017, we face this mixture of Indians in headdresses

2017'de, kafalarına süslü eşarplar takan,

going across the plains

ovalar üzerinde boydan boya turlayan,

but also the drunk sitting on a porch somewhere you never heard of,

daha önce duymadığınız bir yerde, sarhoş bir şeklide oturmuş,

living off government handouts and casino money.

hükümetin yardımları ve gazino paraları ile yaşayan Yerlileri görüyoruz.

(Sighs)

(İç çekmeler)

It's really, really hard.

Bu gerçekten çok ama çok zor.

It's very, very difficult to be in these shoes,

Onların yerinde olmak,

to stand here as a product of genocide survival, of genocide.

burada bir soykırım yadigarı olarak durmak çok zor.

We face this constant barrage of unteaching the accepted narrative.

Kanıksanmış doğruyu göstermemeye çalışan bir barajla devamlı karşı karşıyayız.

87 percent of references in textbooks, children's textbooks, to Native Americans

Ders, çocuk kitaplarında Amerika'nın yerlilerine yapılan referansların %87'si,

are pre-1900s.

1900'lerden öncesine ait.

Only half of the US states mention more than a single tribe,

ABD eyaletlerinin sadece yarısı birden fazla kabileden

and just four states mention the boarding-school era,

ve sadece 4 eyalet yatılı okul çağı,

the era that was responsible for my grandmother

büyükannemin

and her brothers and sisters

ve onun kardeşlerinin,

having their language and culture beaten out of them.

kendi dil, kültürlerinin ellerinden sökülerek alındığı bu çağdan bahseder.

When you aren't viewed as real people,

Bir birey olarak sayılmadığınızda

it's a lot easier to run over your rights.

haklarınızın çiğnenmesi çok daha kolaydır.

Four years ago, I moved to Washington, DC.

Dört yıl önce Washington, DC'ye taşındım.

Okulu orada bitirdim ve bir kabile avukatı olmak,

I had finished school and I was there to be a tribal attorney

and represent tribes across the nation, representing on the Hill,

ülkenin dışındaki kabileleri Tepe'de temsil etmek için orada kaldım

and I saw immediately why racist imagery matters.

ve anında ırkçı imgelerin neden önemli olduğunun farkına vardım.

I moved there during football season, of all times.

Oraya tüm zamanların en iyi futbol sezonu sırasında gittim.

And so it was the daily slew of Indian heads

Böylece her gün Yerliler öldürürcesine aşağılanmaya

and this "redskin" slur everywhere,

ve her yerde "kızılderili" olanlar karalanmaya başlarken

while my job was going up on the Hill

ben Tepe'de devam eden işime gidip

and trying to lobby for hospitals, for funding for schools,

hastaneler için lobi, okullar için finansman,

for basic government services,

temel ihtiyaçlar için fonlar arıyor

and being told again and again

ve sürekli Yerlilerin

kendi işlerini yönetecek kapasitede olmadığı söylemiyle karşılaşıyordum.

that Indian people were incapable of managing our own affairs.

When you aren't viewed as real people,

Bir birey olarak görülmediğiniz zaman,

it's a lot easier to run over your rights.

haklarınızın çiğnenmesi çok daha kolaydır.

And last August, I went out to Standing Rock Sioux Reservation.

Geçtiğimiz Ağustos, Rock Sioux Bölgesi'ne gittim.

I saw resistance happening.

Orada bir direnişin olduğunu gördüm.

We were standing up.

Biz ayaklanıyorduk.

There were youth that had run 2,000 miles from Cannonball, North Dakota

Cannonball, Kuzey Dakota'dan 3.000 kilometreyi koşarak

all the way out to Washington, DC, with a message for President Obama:

Washington, DC'ye kadar gelen gençlerin, Başkan Obama'ya bir mesajı vardı:

"Please intervene.

"Lütfen araya girin."

Please do something.

"Lütfen bir şey yapın."

Help us."

"Bize yardım edin."

And I went out, and I heard the call,

Ve ben dışarı çıktım, yapılan o çağrıyı,

and so did thousands of people around the world.

dünya üzerindeki binlerce insan gibi, ben de duydum.

Why did this resonate with so many people?

Bu neden birçok insan üzerinde yankı yapmıştı?

Indigenous peoples are impacted first and worst by climate change.

İklim değişikliğinden ilk ve en çok etkilenenler yerlilerdir.

We are impacted first and worst by the fossil-fuel industry.

Biz, fosil yakıt endüstrisinden ilk ve en çok etkilenenleriz.

Here in Louisiana, the first US climate change refugees exist.

Burada, Louisiana'da iklim değişikliğinden kaçan ilk ABD mültecileri var.

They are Native people

Onlar,

being pushed off their homelands from rising sea levels.

yükselen deniz seviyeleri yüzünden evlerini terketmek zorunda kalan yerliler.

That's our reality, that's what we live.

Bu bizim gerçekliğimiz, biz böyle yaşıyoruz.

And with these projects comes a slew of human costs

Ve bu projelerle birlikte,

that people don't think about:

diğer insanların hakkında düşünmediği yüzlerce insan,

thousands of workers influxing to build these pipelines,

bu boru hatları inşaatlarında çalışma amacıyla binlerce işçi,

to build and extract from the earth,

topraktan çıkarmak ve ondan inşa etmek için,

bringing crime and sex trafficking and violence with them.

beraberinde suç, şiddet ve seks ticareti taşıyarak buraya akın ediyor.

Missing and murdered indigenous women in Canada

Kayıp ve cinayete kurban gitmiş yerli kadınlar,

has become so significant it's spawned a movement

o kadar önemli bir hale geldi ki

Kanada'da ulusal bir sorgulayış hareketi başladı.

and a national inquiry.

Thousands of Native women who have disappeared,

Kaybolan, öldürülen

who have been murdered.

binlerce yerli kadın.

And here in the US, we don't even track that.

Ve burada, ABD'de, bunun izini bile sürmeyiz.

We are instead left with an understanding

Onun yerine,

Yüksek Mahkeme'nin, Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi'nin,

that our Supreme Court, the United States Supreme Court,

stripped us, in 1978, of the right to prosecute at the same rate

1978 yılında bizi Amerika dışında herhangi bir ülkedeki yargı hızına sahip olma

hakkından mahrum ettiği düşüncesiyle baş başayız.

as anywhere else in the United States.

Bu yüzden, yerli değilseniz yerlilere ayrılmış bir bölgeye girip

So as a non-Native person you can walk onto a reservation and rape someone

and that tribe is without the same level

birisine tecavüz edebilirsiniz ve o kabile,

of prosecutorial ability as everywhere else,

diğer ülkelerde sahip olabileceği savcılığa başvurma hakkına sahip olamaz.

and the Federal Government declines these cases 40 percent of the time.

Ve Federal Hükümet, bu tür vakaların %40'ını reddeder.

It used to be 76 percent of the time.

Eskiden bu rakam %76'ya dayanırdı.

Yaşamları boyunca her üç yerli kadından biri tecavüze uğramaktadır.

One in three Native women are raped in her lifetime.

One in three.

Her üç kadından biri.

But in Standing Rock, you could feel the energy in the air.

Fakat Standing Rock'ta, insanların enerjisini havada hissedebilirdiniz.

You could feel the resistance happening.

Direnişi hissedebilirdiniz.

People were standing and saying, "No more.

İnsanlar ayaklanıyor ve "Artık yeter.

Enough is enough.

Bu kadarı da fazla.

We will put our bodies in front of the machines

Bu projenin yapılmasını önlemek için

bedenlerimizi makinelerin önünde siper yapacağız.

to stop this project from happening.

Our lives matter.

Bizim yaşama hakkımız önemli.

Our children's lives matter."

Çocuklarımızın yaşama hakkı önemli." diyordu.

And thousands of allies came to stand with us from around the world.

Ve dünya üzerinde binlerce dostumuz, bize katılıp destek oldular.

It was incredible, it was incredible to stand together, united as one.

Tek yürek olmak, beraber bunu savunmak inanılmazdı.

(Applause)

(Alkışlar)

In my time there,

Burada geçirdiğim günlerde,

I saw Natives being chased on horseback by police officers shooting at them,

Yerlilerin onlara ateş eden polislerce at sırtında kovalandığını gördüm,

history playing out in front of my eyes.

daha dün gibi hatırlıyorum.

Bir keresinde tutuklanıp bir köpek kulübesine kapatılmıştım.

I myself was put into a dog kennel when I was arrested.

Ama doğruyu söylemek gerekirse, bir köpek kulübesine kapatılmak komik bir olaydı.

But funny story, actually, of being put into a dog kennel.

Şöyle ki büyük bir köpek kulübesinde, birçok insanla birlikte kısılı kalmıştık

So we're in this big wire kennel with all these people,

and the police officers are there and we're there,

ve polisler yakınımızdaydı

ve biz de köpekler gibi ulumaya başladık.

and we start howling like dogs.

You're going to treat us like dogs? We're going to act like dogs.

Bize köpek muamelesi mi yapacaksınız? O zaman biz de köpek gibi davranacağız.

But that's the resilience we have.

Fakat bizim direniş şeklimiz bu.

All these horrific images playing out in front of us,

Gözümüzün önünde şekillenen bütün o korkunç resimler,

being an indigenous person pushed off of Native lands again in 2017.

2017'de, tekrar kendi topraklarından atılan bir yerli olduğun gerçeği.

But there was such beauty.

Ama bunda öyle bir güzellik vardı ki.

On one of the days that we faced a line of hundreds of police officers

Bir gün bizi geriye doğru iten,

pushing us back, pushing us off indigenous lands,

kendi topraklarımızdan kovan yüzlerce polisle karşı karşıya geldiğimizde

there were those teenagers out on horseback across the plains.

o gençler ovaların üzerinde, atlara binmiş duruyordu.

They were herding hundreds of buffalo towards us,

Onlar, bize doğru ilerleyen bir bufalo sürüsünü güdüyor,

and we were crying out, calling, "Please turn, please turn."

biz de onlara "Lütfen dönün, lütfen dönün." diye yalvarıyorduk.

And we watched the buffalo come towards us,

Ve bufaloların üstümüze gelmesini izledik

and for a moment, everything stopped.

ve bir an için her şey dondu.

The police stopped, we stopped,

Biz donduk, polisler dondu

and we just saw this beautiful, amazing moment of remembrance.

ve biz unutamayacağımız o güzel ana şahit olduk.

And we were empowered. We were so empowered.

Ve biz güçsüzdük. Biz tamamen güçsüzdük.

I interviewed a woman who had, on one day --

Başından bir olay geçmiş bir kadınla röpartaj yaptım.

September 2nd,

Bir gün -- Eylül'ün 2'sinde,

the Standing Rock Sioux Reservation had told the courts --

Standing Rock Sioux Bölgesi, mahkemede

there's an ongoing lawsuit right now --

- şu anda devam eden bir dava var -

they told the courts,

mahkemeye,

"Here is a sacred site that's in the direct path of the pipeline."

"İşte burada boru hattının üzerinde, kutsal bir alan var."

On September 3rd, the following day,

Ertesi gün, 3 Eylül'de,

Dakota Access, LLC skipped 25 miles ahead in its construction,

Dakota Ulaşım şirketi, inşaat alanını, o kutsal alanı yok etmek için

to destroy that site.

40 km genişletti.

And when that happened, the people in camp rushed up to stop this,

Ve bu yaşandığında, kamptaki insanlar onları durdurmak için koştu

and they were met with attack dogs,

ve onlar, saldırgan köpeklerle karşılaştı;

people, private security officers, wielding attack dogs in [2016].

2017'da, özel güvenlik, köpekleri bu insanlara saldırı amaçlı kullanıyordu.

Ama, göğüsleri köpekler tarafından ısırılmış

But I interviewed one of the women,

who had been bitten on the breast by one of these dogs,

bir kadınla daha röportaj yaptım

and the ferocity and strength of her

ve onun vahşeti ve gücü

was incredible,

büyüleyiciydi

and she's out right now in another resistance camp,

ve şimdi o, başka bir direniş kampında,

the same resistance camp I'm part of,

benim de dahil olduğum bir direniş kampında,

fighting Line 3, another pipeline project in my people's homelands,

insanlarımızın topraklarında yürütülen, başka bir proje olan 3. Hat ile savaşıyor,

wanting 900,000 barrels of tar sands per day

Mississippi'nin su kaynaklarından Superior Gölü'ne,

through the headwaters of the Mississippi to the shore of Lake Superior

Treaty topraklarından geçen

and through all the Treaty territories along the way.

günlük 900.000 varil katran kumunu istiyor.

But this woman's out there and we're all out there standing together,

Fakat bu kadın orada ve biz hep birlikte oradayız

because we are resilient, we are fierce,

çünkü biz dirençli, öfkeliyiz

and we are teaching people how to reconnect to the earth,

ve biz insanlara toprakla yeniden bağlanmayı öğretiyor,

remembering where we come from.

nereden geldiğimizi unutmuyoruz.

So much of society has forgotten this.

Toplumun o kadarı bunu kaybetti ki.

(Applause)

(Alkışlar)

That food you eat comes from somewhere.

O yediğiniz yiyecekler, bir yerden geliyor.

The tap water you drink comes from somewhere.

O içtiğiniz musluk suyu, bir yerden geliyor.

We're trying to remember, teach,

Biz hatırlamaya, öğretmeye çalışıyoruz,

because we know, we still remember.

çünkü biz biliyor, hala hatırlıyoruz.

It's in our plants, in our medicines, in our lives,

Bu her gün bizim bitkilerimizde,

every single day.

ilaçlarmızda, hayatımızda.

I brought this out to show.

Bunu size göstermek için getirdim.

(Rattling)

(Tıkırtı)

This is cultural survival.

Bu kültürün hayatta kalışı.

This is from a time that it was illegal

Bu, yerli kültürlerin Amerika'da

to practice indigenous cultures in the United States.

uygulanmasının yasak olduğu zamanlardan.

This was cultural survival hidden in plain sight.

Bu, apaçık ortada olan gerçeklikte saklı kalmış kültürün hayatta kalışı.

This was a baby's rattle.

Bu bir bebeğin çıngırağıydı.

That's what they told the Indian agents when they came in.

Bu Yerli temsilciler geldiğinde onlara söyledikleri şey.

It was a baby's rattle.

Bu bir bebek çıngırağıydı.

But it's incredible what you can do when you stand together.

Ama bir arada durunca yapabilecekleriniz, olağanüstüdür.

It's incredible, the power that we have when we stand together,

Bir arada durunca sahip olduğumuz güç,

human resistance, people having this power,

insani direniş, bu güce sahip olmak,

some of the most oppressed people you can possibly imagine

hayal edemeyeceğiniz kadar baskı altında kalan bazı insanların,

costing this company hundreds of millions of dollars,

bu şirketin yüz milyonlarca dolar parasını kaybetmesini sağlaması muhteşem

and now our divestment efforts, focusing on the banks behind these projects,

ve şimdi bu projelerin arkasında duran bankaların elinden

costing them billions of dollars.

milyar dolarlar almaya çabalıyoruz.

Five billion dollars we've cost them so far,

Şu an için çabalarımızın onlara maliyeti

hanging out with banks.

bankalarda asılı kalmış 5 milyar dolar.

(Applause)

(Alkışlar)

So what can you do?

Peki siz ne yapabilirsiniz?

How can you help?

Siz nasıl yardım edebilirsiniz?

How can you change the conversation

Pusulayı, aşırı baskı altında kalmış,

for extremely oppressed and forgotten people?

unutulmuş insanlara doğru nasıl yönlendirebilirsiniz?

Education is foundational.

Eğitim bunun temeli.

Eğitim, çocuklarımızı biçimlendirir. O, eğitim yöntemimizi şekillendirir.

Education shapes our children. It shapes the way we teach.

It shapes the way we learn.

Düşünme şeklimizi şekillendirir.

In Washington State,

Washington eyaletinde,

they've made the teaching of treaties and modern Native people

antlaşma ve yerli insanlar üzerine öğretileri,

mandatory in school curriculum.

okul müfredatında zorunlu hale getirdiler.

That is systems change.

Bu sistem değişikliği.

(Applause)

(Alkışlar)

When your elected officials are appropriating their budgets,

Seçtiğiniz hükümet görevlileri bütçelerini tahsis ederken

ask them: Are you fulfilling treaty obligations?

onlara şunu sorun: Eyaletler arası antlaşmaları yerine getiriyor musunuz?

Treaties have been broken since the day they were signed.

Antlaşmalar imzalandıkları günden itibaren yok sayıldı.

Are you meeting those requirements?

Siz bu gereksinimlere uyuyor musunuz?

That would change our lives, if treaties were actually upheld.

Eğer antlaşmalar gerçekten uygulansaydı bu hayatımızı değiştirirdi.

Those documents were signed.

Bu belgeler imzalandı.

Bir şekilde, 2017'de ABD anayasasının en kapsamlı toprak yasası kabul edildiği

Somehow, we live in this world where, in 2017,

the US Constitution is held up as the supreme law of the land, right?

bir dünyada yaşıyoruz, değil mi?

But when I talk about treaty rights, I'm crazy.

Ama ne zaman antlaşma hakları hakkında konuşsam, deli ilan ediliyorum.

That's crazy.

Treaties are the supreme law of the land,

Bu delilik.

Antlaşmalar dünyadaki yüce yasalardır

and that would change so much,

ve eğer gerçekten yetkili temsilcilerin,

if you actually asked your representative officials

bütçeleri bu amaç doğrultusunda düzenlemelerini isterseniz

to appropriate those budgets.

bu çok fazla şeyi değiştirir.

And take your money out of the banks.

Ve paralarınızı bankalardan çekin.

That's huge. It makes a huge difference.

Bu çok büyük. Bu çok büyük bir değişiklik sağlar.

Stand with us, empathize,

Bize destek verin, empati kurun,

learn, grow, change the conversation.

öğrenin, büyüyün, sohbeti değiştirin.

Forty percent of Native people are under the age of 24.

Yerli halkın %40'ı 24 yaşın altında.

We are the fastest-growing demographic in the United States.

Biz, ABD'deki en hızlı büyüyen demografik kitleyiz.

We are doctors, we are lawyers,

Bizler doktoruz, avukatız,

we are teachers, we are scientists,

bizler öğretmenleriz, bilim insanlarıyız,

we are engineers.

biz mühendisleriz.

We are medicine men, we are medicine women,

Bizler sağlık personelleri,

we are sun dancers, we are pipe carriers,

biz güneş dansçıları, boru taşıyıcıları,

we are traditional language speakers.

biz geleneksel dilin muhafızlarıyız.

And we are still here.

Ve biz hala buradayız.

Miigwech.

Miigwech.

(Applause)

(Alkışlar)