A provocative way to finance the fight against climate change | Michael Metcalfe

Çeviri: Meric Aydonat Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Will we do whatever it takes to tackle climate change?

İklim değişikliğiyle savaşmak için ne gerekiyorsa yapacak mıyız?

I come at this question not as a green campaigner,

Bu soruya bir yeşil savaşçısı olarak yaklaşmıyorum.

in fact, I confess to be rather hopeless at recycling.

Hatta, itiraf etmeliyim ki pek başarılı bir geri dönüşümcü değilim.

I come at it as a professional observer of financial policy making

Finansal politika yapımının profesyonel bir gözlemcisi olarak

and someone that wonders how history will judge us.

ve tarihin bizi nasıl yargılayacağını merak eden biri olarak yaklaşıyorum.

One day,

Bir gün,

this ring that belonged to my grandfather

dedeme ait olan bu yüzük

will pass to my son, Charlie.

oğlum Charlie'ye geçecek.

And I wonder what his generation

Onun nesli ve belki de

and perhaps the one that follows

onu takip eden neslin bu yüzüğün

will make of the two lives this ring has worked.

önceki iki sahibinin yaşamlarıyla ilgili ne düşünecek merak ediyorum.

My grandfather was a coal miner.

Dedem bir kömür madencisiydi.

In his time,

Onun zamanında,

burning fossil fuels for energy and for allowing economies to develop

fosil yakıtları enerji elde etmek için ve ekonominin gelişmesine katkıda

was accepted.

bulunmak için yakmak kabul edilebilirdi.

We know now that that is not the case

Şimdiyse bu, kömürün sera gazı ürettiğinden

because of the greenhouse gases that coal produces.

kabul edilebilir değil.

But today,

Ama bugün,

I fear it's the industry in which I work that will be judged more harshly

korkarım benim içinde bulunduğum iş alanı

because of its impact on the climate --

iklime etkisinden dolayı

more harshly than my grandfather's industry, even.

onlardan daha kötü yargılanacak.

I work, of course, in the banking industry,

Tabii ki bankacılıktan bahsediyorum,

which will be remembered for its crisis in 2008 --

2008'deki krizle hatırlanacak,

a crisis that diverted the attention and finances of governments

ülkelerin dikkatlerini ve paralarını

away from some really, really important promises,

2009'daki Kopenhag İklim Toplantısı'ndaki

like promises made at the Copenhagen Climate Summit in 2009

gelişmekte olan ülkelerin fosil yakıt yakmamaları için teşvik etmeye ayrılan

to mobilize 100 billion dollars a year

yıllık 100 milyar dolarlık yardım paketi gibi

to help developing countries move away from burning fossil fuels

önemli sözlerden ayıran

and transition to using cleaner energy.

krizden bahsediyorum.

That promise is already in jeopardy.

Bu söz şimdiden tehlikede.

And that's a real problem,

Bu gerçek bir sorun

because that transition to cleaner energy needs to happen

çünkü temiz enerjiye geçiş

sooner rather than later.

bir an önce olmalı.

Firstly,

Öncelikle,

because greenhouse gases, once released,

sera gazları bir kere salındıktan sonra

stay in the atmosphere for decades.

on yıllarca atmosferde kalıyorlar.

And secondly,

İkinci olarak da,

if a developing economy builds its power grid around fossil fuels today,

gelişmekte olan bir ülke enerji ağını şimdiki fosil yakıtlara göre kurarsa,

it's going to be way more costly to change later on.

bunu daha sonra değiştirmek çok daha pahalıya gelecek.

So for the climate,

Bu yüzden iklim için,

history may judge that the banking crisis happened

tarih, bankacılık krizinin çok kötü

at just the wrong time.

bir zamanda geldiğini gösterebilir.

The story need not be this gloomy, though.

Hikayenin bu kadar hüzünlü olmasına gerek yok ama.

Three years ago,

Üç yıl önce,

I argued that governments could use the tools

dünyanın finans krizini çözümlemek için kullandıkları

deployed to save the financial system

yöntemlerin diğer küresel krizlerin

to meet other global challenges.

çözümünde de kullanabileceğini anlatmıştım.

And these arguments are getting stronger, not weaker, with time.

Bu tezler de zamanla zayıflamanın aksine güçleniyorlar.

Let's take a brief reminder of what those tools looked like.

Bu yöntemlerin neler olduğuna kısaca bakalım.

When the financial crisis hit in 2008,

2008'de ekonomik kriz olduğunda,

the central banks of the US and UK

Amerika ve İngiltere'nin merkez bankaları

began buying bonds issued by their own governments

"parasal gevşeme" adındaki bir politikayla

in a policy known as "quantitative easing."

kendi ülkeleri tarafından sürülmüş bonoları geri almaya başladılar.

Depending on what happens to those bonds when they mature,

Bu bonoların mahiyetlerindeki duruma göre

this is money printing by another name.

bu, bir bakıma para basma.

And boy, did they print.

Hem de nasıl para bastılar...

The US alone created four trillion dollars' worth of its own currency.

Sadece Amerika dört trilyon dolarlık para yarattı.

This was not done in isolation.

Bu izole olarak yapılmadı.

In a remarkable act of cooperation,

Hayranlık duyulası bir işbirliğiyle,

the 188 countries that make up the International Monetary Fund, the IMF,

IMF'yi oluşturan 188 ülke

agreed to issue 250 billion dollars' worth of their own currency --

Özel Çekme Hakkı adı altında,

the Special Drawing Right --

dünyadaki para rezervlerini canlandırmak için

kendi para birimleriyle 150 milyar dolarlık para yarattılar.

to boost reserves around the world.

When the financial crisis moved to Europe,

Ekonomik kriz Avrupa'ya ulaştığında

the European Central Bank President, Mario Draghi,

Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi

promised "to do whatever it takes."

"ne gerekiyorsa yapılacağı" sözünü verdi.

And they did.

Ve yaptılar.

The Bank of Japan repeated those words -- that exact same commitment --

Japonya Bankası aynı sözü tekrarladı, tam olarak aynı bağlılıkla

to do "whatever it takes" to reflate their economy.

ekonomilerini düzeltmek için "ne gerekiyorsa yapılacağını" söyledi.

In both cases,

İki durumda da,

"whatever it takes" meant trillions of dollars more

"ne gerekiyorsa yapılacağı" bugün de devam eden

in money-printing policies that continue today.

trilyonlarca dolar para basımı anlamına geliyordu.

What this shows

Bu gösteriyor ki,

is that when faced with some global challenges,

küresel sorunlarla karşılaştığımızda

policy makers are able to act collectively, with urgency,

karar alıcı mekanizmalar acil olarak, birlikte hareket edip

and run the risks of unconventional policies like money printing.

para basma gibi alışılmışın dışındaki riskli kararlara imza atabiliyorlar.

So, let's go back to that original question:

Şimdi ilk soruya geri dönelim:

Can we print money for climate finance?

İklim finansı için para basabilir miyiz?

Three years ago,

Üç yıl önce,

the idea of using money in this way was something of a taboo.

parayı böyle kullanmak tabu gibiydi.

Once you break down and dismantle the idea

Paranın özünde sınırlı bir kaynak olduğu

that money is a finite resource,

fikrini bırakırsak,

governments can quickly get overwhelmed by demands from their people

devletler halkın eğitim, sağlık sistemi, sosyal devlet,

hatta savunma gibi başka sorunları için gittikçe daha fazla para basma

to print more and more money for other causes:

education, health care, welfare --

istekleriyle boğuşmak

even defense.

zorunda kalabilirler.

And there are some truly terrible historical examples of money printing --

Tarihte para basmanın gerçekten berbat bazı örnekleri var,

uncontrolled money printing --

kontrolsüz para basma

leading to hyperinflation.

hiperenflasyona yol açabilir.

Think: Weimar Republic in 1930;

1930'da Weimar Cumhuriyeti'nde

Zimbabwe more recently, in 2008,

daha yeni 2008'de Zimbabve'de

when the prices of basic goods like bread are doubling every day.

ekmek gibi temel ihtiyaçların fiyatları her gün ikiye katlanıyordu.

But all of this is moving the public debate forward,

Ama bütün bunlar bu tartışmayı ilerletiyor,

so much so, that money printing for the people is now discussed openly

o kadar ki, halk için para basma artık ekonomi medyasında,

in the financial media, and even in some political manifestos.

hatta bazı siyasi manifestolarda da kendini gösteriyor.

But it's important the debate doesn't stop here,

Ama bu tartışmanın burada, milli para birimlerini basmada

with printing national currencies.

bitmemesi önemli.

Because climate change is a shared global problem,

Çünkü iklim değişikliği hepimizin küresel bir sorunu

there are some really compelling reasons

ve bu sorunu IMF tarafından sürülen

why we should be printing that international currency

uluslararası bir para birimiyle

that's issued by the IMF,

finanse etmek için

to fund it.

önemli nedenler var.

The Special Drawing Right, or SDR,

Özel Çekme Hakkı ya da SDR

is the IMF's electronic unit of account

devletlerin birbirlerine para aktarmak

that governments use to transfer funds amongst each other.

için kullandığı elektronik bir birim.

Think of it as a peer-to-peer payment network,

Bunu kişiden kişiye para aktarma ağı olarak da görebilirsiniz,

like Bitcoin, but for governments.

Bitcoin gibi, ama devletler için.

And it's truly global.

Tamamen küresel.

Each of the 188 members of the IMF hold SDR quotas

IMF'nin 188 üyesinin hepsi döviz rezervlerinde

as part of their foreign exchange reserves.

SDR kotasına yer veriyorlar.

These are national stores of wealth

Bunlar, devletlerin kendilerini olası ekonomik krizlerden

that countries keep to protect themselves against currency crises.

korumak için biriktirdikleri para kaynakları.

And that global nature is why,

Bunun küresel boyutu da

at the height of the financial crisis in 2009,

IMF'nin 2009'da ekonomik krizin tepe noktasında

the IMF issued those extra 250 billion dollars --

fazladan 250 milyar dolar sürmesinin nedeni,

because it served as a collective global action

çünkü küçük ve büyük ülkeleri bir seferde korumak için

that safeguarded countries large and small in one fell swoop.

birlikte küresel bir hareketti.

But here --

Ancak

here's the intriguing part.

işin can alıcı kısmı şu.

More than half of those extra SDRs that were printed in 2009 --

2009'dan beri basılan bu fazladan SDR'lerin yarısından fazlası

150 billion dollars' worth --

-- 150 milyar dolarlık kısmı --

went to developed market countries who, for the most part,

gelişmiş piyasa ülkelerine gitti,

have a modest need for these foreign exchange reserves,

bu ülkelerin de bu döviz rezervlerine ihtiyaçları mütevazıydı,

because they have flexible exchange rates.

çünkü esnek döviz kurları vardı.

So those extra reserves that were printed in 2009,

Yani 2009'da basılan bu fazladan rezervlere

in the end, for developed market countries at least,

sonuç olarak, en azından gelişmiş ülkelerde

weren't really needed.

pek ihtiyaç yoktu.

And they remain unused today.

Bugüne kadar da kullanılmadılar.

So here's an idea.

Şöyle bir fikrim var.

As a first step,

İlk adımda,

why don't we start spending those unused,

neden bu 2009'da basılmış fazladan SDR'leri

those extra SDRs that were printed in 2009,

iklim değişikliğiyle savaşmakta

to combat climate change?

kullanmaya başlamıyoruz?

They could, for example,

Onları, örneğin,

be used to buy bonds issued by the UN's Green Climate Fund.

BM'nin Yeşil İklim Fonu için oluşturduğu bonoları almakta kullanabiliriz.

This was a fund created in 2009,

Bu, 2009'da yaratılmış bir fon,

following that climate agreement in Copenhagen.

Kopenhag'taki iklim anlaşmasında sonra.

And it was designed to channel funds towards developing countries

Amacı gelişmekte olan ülkelerin iklim projelerine

to meet their climate projects.

fon aktarmaktı.

It's been one of the most successful funds of its type,

Benzerleri arasındaki en başarılardan biriydi,

raising almost 10 billion dollars.

10 milyar dolara yakın bir havuz oluşturmuştu.

But if we use those extra SDRs that were issued,

Ama fazladan yaratılan SDR'leri kullanırsak

it helps governments get back on track,

ekonomik krizden etkilenen

to meet that promise of 100 billion dollars a year

devletlerin yılda 100 milyar dolarlık

that was derailed by the financial crisis.

hedeflerine geri dönmelerine yardımcı olacak.

It could also --

Hem de

it could also serve as a test case.

bir deney yerine geçecek.

If the inflationary consequences of using SDRs in this way are benign,

SDR'leri böyle kullanmanın enflasyona etkileri sıkıntı yaratmayacaksa

it could be used to justify

bu şu demektir ki

the additional, extra issuance of SDRs, say, every five years,

örneğin her beş yılda bir

again, with the commitment

gelişmiş ülkelerin kendi paylarını

that developed-market countries would direct their share

Yeşil İklim Fonuna aktarmaları şartıyla

of the new reserves

fazladan SDR'ler

to the Green Climate Fund.

üretilebilir.

Printing international money in this way has several advantages

Ülkelerin kendi para birimlerinden üretmelerindense

over printing national currencies.

uluslararası paranın bu şekilde üretilmesinin birkaç faydası var.

The first is it's really easy to argue

İlk olarak, bu parayı iklim değişikliğini azaltmakta

that spending money to mitigate climate change benefits everyone.

kullanmanın herkesin yararına olduğunu açıklamak oldukça kolay.

No one section of society benefits from the printing press over another.

Tıpkı matbaadan toplumun hiçbir kesiminin diğerinden daha fazla yararlanmadığı gibi.

That problem of competing claims is mitigated.

Rekabet eden alacaklılar sorununu geçtik.

It's also fair to say

Fazladan SDR'leri yaratmak için

that because it takes so many countries to agree to issue these extra SDRs,

birçok ülkenin onay vermesi gerektiğinden para basmanın kontrolden çıkmasının

it's highly unlikely that money printing would get out of control.

zor olduğunu da rahatlıkla söyleyebiliriz.

What you end up with is a collective, global action

Bundan elimize geçen,

aimed -- and it's controlled global action --

küresel refaha ulaşmak için

aimed at a global good.

kontrollü, küresel bir işbirliği.

And,

Para basma deneyimlerinden

as we've learned with the money-printing schemes,

öğrendiğimiz üzere, oluşabilecek endişelerimizin

whatever concerns we have can be allayed by rules.

kurallarla önüne geçebiliriz.

So, for example,

Örneğin,

the issuance of these extra SDRs every five years could be capped,

beş yılda bir sürülen fazladan SDR'lerin

such that this international currency is never more than five percent

küresel döviz rezervlerinin yüzde beşini

of global foreign exchange reserves.

aşmamasını şart koyabiliriz.

That's important because it would allay

Bu, önemli çünkü

well, let's say, the ridiculous concerns that the US might have

mesela ABD'nin SDR'lerin

that the SDR could ever challenge the dollar's dominant role

doların uluslararası ekonomideki ağırlığını sarsacağı yönünde olabilecek

in international finance.

komik endişelerini rahatlatabilir.

And in fact,

Hatta,

I think the only thing that the SDR would likely steal from the dollar

SDR'lerin bu düzende dolardan çalacağı tek şey

under this scheme

bana kalırsa

is its nickname, the "greenback."

lakabı "yeşil" olur.

Because even with that cap in place,

Çünkü üst limitle bile

the IMF could have followed up its issuance --

IMF bunun sürümüne devam edebilirdi

its massive issuance of SDRs in 2009 --

2009'daki devasa sürümden sonra

with a further 200 billion dollars of SDRs in 2014.

2014'te 200 milyar dolarlık bir sürüm yapabilirdi.

So hypothetically,

Bu farazi olarak şu anlama gelirdi

that would mean that developed countries could have contributed

gelişmiş ülkeler Yeşil İklim Fonuna

up to 300 billion dollars' worth of SDRs

300 milyar dolarlık

to the Green Climate Fund.

katkıda bulunmuş olabilirlerdi.

That's 30 times what it has today.

Bugünkünün 30 katı.

And you know,

Bu ne kadar

as spectacular as that sounds,

muhteşem gözükse de

it's only just beginning to look like "whatever it takes."

"ne gerekiyorsa yapmaya" bir başlangıç olabilir.

And just to think what amazing things could be done with that money,

Gözünüzde bu parayla yapılabilecekleri canlandırmanız için

consider this:

şunu düşünün:

in 2009,

2009'da

Norway promised one billion dollars of its reserves to Brazil

Norveç, Brezilya'ya rezervlerinden bir milyar dolar vermeye karar verdi,

if they followed through on their goals on deforestation.

ormanların yıkımıyla ilgili hedeflerini gerçekleştirme şartıyla.

That program has since delivered a 70 percent reduction in deforestation

Bu program son on yılda ormanlık alanların azaltılmasında

in the past decade.

yüzde 70 düşüş sağladı.

That's saving 3.2 billion tons of carbon dioxide emissions,

Bu 3,2 milyar ton karbondioksitin salınımını engellemek demek,

which is the equivalent of taking all American cars off the roads

bütün Amerikan arabalarını üç yıl boyunca yoldan çekmekle

for three whole years.

eşdeğer.

So what could we do

Küresel boyutta düzenlenmiş

with 300 other pay-for-performance climate projects like that,

bunun gibi 300 performans için ödeme iklim projesiyle

organized on a global scale?

neler yapabiliriz?

We could take cars off the roads for a generation.

Bir nesil boyu arabayı yoldan çekebiliriz.

So,

Bu yüzden,

let's not quibble about whether we can afford to fund climate change.

iklim değişikliğini finanse edebilir miyiz diye atışmayı bırakalım.

The real question is:

Asıl soru:

Do we care enough about future generations

Bankacılık sistemini kurtarmak için aldığımız risklerin aynısını alacak kadar

to take the very same policy risks we took to save the financial system?

gelecek nesilleri düşünüyor muyuz?

After all,

Sonuç olarak,

we could do it,

bunu yapabiliriz,

we did do it

bunu yaptık,

and we are doing it today.

bugün de yapıyoruz.

We must, must, must do "whatever it takes."

Kesinlikle ve kesinlikle "ne gerekiyorsa yapmalıyız."

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)