A provocative way to finance the fight against climate change | Michael Metcalfe

Translator: Anh Pham Reviewer: Dao Ngoc Hanh

Will we do whatever it takes to tackle climate change?

Liệu chúng ta có làm hết sức mình

để chống lại biến đổi khí hậu không?

I come at this question not as a green campaigner,

Tôi đặt ra câu hỏi này

dù không phải người làm chiến dịch xanh

in fact, I confess to be rather hopeless at recycling.

thực tế là,

tôi còn chẳng biết tái chế ra sao nữa.

I come at it as a professional observer of financial policy making

Tôi đặt vấn đề với cái nhìn một chuyên gia

quan sát việc tạo các chính sách tài chính

and someone that wonders how history will judge us.

và một người trăn trở rằng

lịch sử sẽ đánh giá chúng ta như thế nào.

One day,

Một ngày nào đó,

this ring that belonged to my grandfather

chiếc nhẫn này của ông nội tôi

will pass to my son, Charlie.

sẽ được trao cho con trai tôi, Charlie.

And I wonder what his generation

Và tôi không biết liệu thế hệ của nó

and perhaps the one that follows

hay thế hệ tiếp sau đó nữa

will make of the two lives this ring has worked.

liệu có làm được điều mà chiếc nhẫn này

làm làm với 2 thế hệ trước đó không.

My grandfather was a coal miner.

Ông tôi là thợ mỏ.

In his time,

Vào thời đó,

burning fossil fuels for energy and for allowing economies to develop

đốt nhiên liệu hóa thạch để tạo năng lượng

và thúc đẩy nền kinh tế phát triển

was accepted.

là điều nên làm.

We know now that that is not the case

Giờ thì không phải vậy nữa

because of the greenhouse gases that coal produces.

bởi khí nhà kính do than tạo ra.

But today,

Nhưng ngày nay,

I fear it's the industry in which I work that will be judged more harshly

tôi lo rằng ngành mà tôi đang làm việc

sẽ bị đánh giá khắt khe hơn

because of its impact on the climate --

vì ảnh hưởng của nó tới khí hậu toàn cầu--

more harshly than my grandfather's industry, even.

thậm chí lớn hơn ngành ông tôi làm việc.

I work, of course, in the banking industry,

Tất nhiên ngành tôi làm việc

chính là ngành ngân hàng,

which will be remembered for its crisis in 2008 --

và nó sẽ được nhớ tới

vì cuộc khủng hoảng năm 2008 --

a crisis that diverted the attention and finances of governments

một cuộc khủng hoảng đẩy tâm điểm chú ý

lên tài chính và chính phủ

away from some really, really important promises,

xa thật xa, khỏi những lời hứa quan trọng,

like promises made at the Copenhagen Climate Summit in 2009

như lời hứa

tại Hội nghị Khí hậu Copenhagen 2009

to mobilize 100 billion dollars a year

về việc dành ra 100 tỷ đô hàng năm

to help developing countries move away from burning fossil fuels

giúp các nước đang phát triển

bớt phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch

and transition to using cleaner energy.

và chuyển qua dùng năng lượng sạch.

That promise is already in jeopardy.

Lời hứa đó đang dần bị bóp méo rồi.

And that's a real problem,

Và đây là vấn đề thực tế,

because that transition to cleaner energy needs to happen

bởi sự chuyển đổi

dùng năng lượng sạch cần phải xảy ra

sooner rather than later.

càng sớm càng tốt.

Firstly,

Lí do thứ nhất là,

because greenhouse gases, once released,

bởi khí nhà kính khi thải ra,

stay in the atmosphere for decades.

bị giữ lại ở tầng khí quyển rất lâu.

And secondly,

Và lí do thứ hai,

if a developing economy builds its power grid around fossil fuels today,

ngày nay nếu một quốc gia đang phát triển

chỉ sử dụng nhiên liệu hóa thạch,

it's going to be way more costly to change later on.

sau này việc chuyển đổi

sẽ tốn kém hơn rất nhiều.

So for the climate,

Vậy nên trên phương diện khí hậu,

history may judge that the banking crisis happened

lịch sử sẽ nói rằng

cuộc khủng hoảng tài chính đã xảy ra

at just the wrong time.

sai thời điểm.

The story need not be this gloomy, though.

Câu chuyện này không đến nỗi u ám quá thế.

Three years ago,

3 năm về trước,

I argued that governments could use the tools

Tôi cho rằng chính phủ

có thể sử dụng các công cụ

deployed to save the financial system

với mục đích cứu thoát hệ thống tài chính

to meet other global challenges.

để đối đầu với thách thức trên toàn cầu

And these arguments are getting stronger, not weaker, with time.

Và những lý lẽ đó

ngày càng rõ rệt chứ không yếu đi.

Let's take a brief reminder of what those tools looked like.

Hãy cùng nhắc lại xem

các công cụ đó trông như thế nào nhé.

When the financial crisis hit in 2008,

Khi khủng hoảng tài chính 2008 xảy ra,

the central banks of the US and UK

các ngân hàng trung tâm tại Mỹ và Anh

began buying bonds issued by their own governments

bắt đầu mua lại trái phiếu chính phủ

in a policy known as "quantitative easing."

dưới chính sách

mang tên "Nới lỏng định lượng."

Depending on what happens to those bonds when they mature,

Tùy vào những gì xảy ra

với những trái phiếu đó khi chúng đến kỳ,

this is money printing by another name.

đây chính là một dạng khác của in tiền.

And boy, did they print.

Và quả thực là họ in tiền.

The US alone created four trillion dollars' worth of its own currency.

Chỉ mình Mỹ đã tạo ra giá trị

tới 4 ngàn tỷ đô-la.

This was not done in isolation.

Điều này không thể thực hiện đơn lẻ được.

In a remarkable act of cooperation,

Mà phải là tinh thần hợp tác tuyệt vời,

the 188 countries that make up the International Monetary Fund, the IMF,

của 188 quốc gia

tạo nên Quỹ Tiền tệ Quốc Tế, IMF,

agreed to issue 250 billion dollars' worth of their own currency --

chấp nhận phát hành đồng tiền riêng

trị giá tới 250 tỷ đô-la --

the Special Drawing Right --

chính là Quyền rút vốn đặc biệt --

to boost reserves around the world.

để tăng nguồn tiền trên toàn thế giới.

When the financial crisis moved to Europe,

Khi khủng hoảng lan tới Châu Âu,

the European Central Bank President, Mario Draghi,

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu,

ông Mario Draghi,

promised "to do whatever it takes."

đã tuyên bố "sẽ làm mọi điều có thể."

And they did.

Và họ làm vậy thật.

The Bank of Japan repeated those words -- that exact same commitment --

Ngân hàng Nhật Bản lặp lại tương tự --

cùng một lời cam kết ấy --

to do "whatever it takes" to reflate their economy.

là làm "bất cứ điều gì"

để nền kinh tế hồi phục trở lại.

In both cases,

Trong cả 2 trường hợp,

"whatever it takes" meant trillions of dollars more

"mọi điều có thể" nghĩa là hàng ngàn tỷ đô

in money-printing policies that continue today.

được tung ra thêm nhờ chính sách in tiền

cho tới ngày hôm nay.

What this shows

Điều này cho thấy rằng

is that when faced with some global challenges,

khi đối mặt với thách thức toàn cầu,

policy makers are able to act collectively, with urgency,

những người tạo ra chính sách

có thể nhanh chóng hành động cùng nhau,

and run the risks of unconventional policies like money printing.

để đưa ra những chính sách mạo hiểm

như việc in tiền.

So, let's go back to that original question:

Quay trở lại câu hỏi ban đầu:

Can we print money for climate finance?

Có thể in tiền hỗ trợ chống BĐKH không?

Three years ago,

3 năm về trước,

the idea of using money in this way was something of a taboo.

ý tưởng dùng tiền theo cách này

bị coi là cấm kỵ.

Once you break down and dismantle the idea

Khi mổ xẻ vấn đề

that money is a finite resource,

và thấy rằng tiền là nguồn hữu hạn,

governments can quickly get overwhelmed by demands from their people

chính phủ sẽ dễ bị choáng ngợp

bởi yêu cầu từ người dân của họ

to print more and more money for other causes:

để in nhiều tiền hơn nữa cho nhiều việc:

education, health care, welfare --

giáo dục, y tế, phúc lợi --

even defense.

kể cả quốc phòng.

And there are some truly terrible historical examples of money printing --

Có những ví dụ rất tồi tệ

trong quá khứ về việc in tiền --

uncontrolled money printing --

in tiền không kiểm soát --

leading to hyperinflation.

dẫn tới siêu lạm phát.

Think: Weimar Republic in 1930;

Ví dụ: Cộng hòa Weimar năm 1930;

Zimbabwe more recently, in 2008,

Gần đây là Zimbabwe, 2008,

when the prices of basic goods like bread are doubling every day.

giá cả nhu yếu phẩm như bánh mỳ

tăng gấp đôi mỗi ngày.

But all of this is moving the public debate forward,

Nhưng tất cả những vấn đề này

càng làm cuộc tranh luận tiến xa hơn,

so much so, that money printing for the people is now discussed openly

đến nỗi việc in tiền cho người dân

giờ được bàn bạc công khai

in the financial media, and even in some political manifestos.

trên truyền thông tài chính

thậm chí trong cả tuyên ngôn chính trị nữa

But it's important the debate doesn't stop here,

Nhưng quan trọng hơn

là tranh luận không dừng lại ở đó

with printing national currencies.

với việc in tiền tệ quốc gia.

Because climate change is a shared global problem,

Bởi biến đổi khí hậu

là vấn đề toàn cầu,

there are some really compelling reasons

có vài lý do rất thuyết phục

why we should be printing that international currency

vì sao ta nên tiếp tục in

loại tiền tệ quốc tế

that's issued by the IMF,

được IMF phát hành,

to fund it.

để làm quỹ hỗ trợ.

The Special Drawing Right, or SDR,

Quyền rút vốn đặc biệt (SDR),

is the IMF's electronic unit of account

chính là đơn vị kế toán điện tử của IMF

that governments use to transfer funds amongst each other.

giúp chính phủ các nước

trao đổi các loại quỹ với nhau.

Think of it as a peer-to-peer payment network,

Nghĩ tới nó như là

mạng lưới giao dịch ngang hàng,

like Bitcoin, but for governments.

giống Bitcoin cho chính phủ vậy.

And it's truly global.

Và nó mang tính toàn cầu thực sự.

Each of the 188 members of the IMF hold SDR quotas

Mỗi 1 trong 188 thành viên của IMF

đều có mức SDR riêng

as part of their foreign exchange reserves.

sử dụng như vốn trao đổi ngoại tệ.

These are national stores of wealth

Đây chính là nguồn tài sản quốc gia

that countries keep to protect themselves against currency crises.

mà mỗi nước dùng

để tránh không bị khủng hoảng tiền tê.

And that global nature is why,

Và bản chất đó chính là lí do vì sao,

at the height of the financial crisis in 2009,

trong cơn cao trào

của khủng hoảng tài chính năm 2009,

the IMF issued those extra 250 billion dollars --

IMF phát hành thêm 250 tỷ đô-la --

because it served as a collective global action

như là một hành động thống nhất toàn cầu

that safeguarded countries large and small in one fell swoop.

để bảo vệc các quốc gia lớn hay nhỏ

đã chẳng may sa cơ lỡ bước.

But here --

Nhưng đây --

here's the intriguing part.

đây mới là phần đáng để lưu tâm.

More than half of those extra SDRs that were printed in 2009 --

Hơn một nửa số tiền SDR in vào năm 2009 đó

150 billion dollars' worth --

trị giá 150 tỷ đô-la --

went to developed market countries who, for the most part,

phần lớn vào tay các quốc gia phát triển,

have a modest need for these foreign exchange reserves,

những nước có ít nhu cầu

sử dụng nguồn trao đổi ngoại tệ này,

because they have flexible exchange rates.

bởi họ có tỷ giá trao đổi linh hoạt.

So those extra reserves that were printed in 2009,

Vì thế nguồn tiền

được in năm 2009 đó,

in the end, for developed market countries at least,

rơi hết vào tay các thị trường phát triển,

weren't really needed.

là thực sự không cần thiết.

And they remain unused today.

Và tới nay nó vẫn chưa được đụng tới.

So here's an idea.

Có một ý tưởng thế này.

As a first step,

Bước đầu tiên,

why don't we start spending those unused,

sao ta không dùng tới chỗ tiền đó,

those extra SDRs that were printed in 2009,

cái nằm trong SDR năm 2009 đó,

to combat climate change?

dùng để chống biển đổi khí hậu?

They could, for example,

Chúng có thể được dùng

be used to buy bonds issued by the UN's Green Climate Fund.

để mua trái phiếu được Quỹ Khí hậu

của Liên Hợp Quốc phát hành.

This was a fund created in 2009,

Quỹ này thành lập năm 2009,

following that climate agreement in Copenhagen.

sau thỏa thuận về khí hậu ở Copenhagen.

And it was designed to channel funds towards developing countries

Nó được xây dựng nhằm mục đích kết nối

quỹ cho các quốc gia đang phát triển

to meet their climate projects.

giúp họ thực hiện các sự án về khí hậu.

It's been one of the most successful funds of its type,

Đây là quỹ thành công nhất

trong các quỹ có dạng tương tự,

raising almost 10 billion dollars.

nó gây được gần 10 tỷ đô-la.

But if we use those extra SDRs that were issued,

Nhưng nếu ta dùng

chỗ tiền SDR dư đã được phát hành đó,

it helps governments get back on track,

nó có thể vực dậy các chính phủ,

to meet that promise of 100 billion dollars a year

giúp họ thực hiện lời hứa

về 100 tỷ đô-la 1 năm

that was derailed by the financial crisis.

đã đi lệch hướng do khủng hoảng tài chính.

It could also --

Nó cũng có thể --

it could also serve as a test case.

cũng có thể được dùng như một thử nghiệm.

If the inflationary consequences of using SDRs in this way are benign,

Nếu hệ quả lạm phát

của việc sử dụng SDR là không đáng kể,

it could be used to justify

đó sẽ là tiền đề để tiếp tục sử dụng

the additional, extra issuance of SDRs, say, every five years,

quỹ tiền SDR được phát hành thêm

5 năm 1 lần chẳng hạn,

again, with the commitment

với cam kết rằng

that developed-market countries would direct their share

các nước trong khu vực phát triển

sẽ trích ra một phần

of the new reserves

trong nguồn được cấp của họ

to the Green Climate Fund.

cho Quỹ Khí hậu Xanh.

Printing international money in this way has several advantages

In tiền tệ quốc tế

theo cách này có một số lợi thế

over printing national currencies.

so với việc in tiền tệ quốc gia.

The first is it's really easy to argue

Thứ nhất rằng rất dễ nhận ra là

that spending money to mitigate climate change benefits everyone.

sử dụng tiền để chống lại biến đổi khí hậu

là việc có lợi cho tất cả mọi người.

No one section of society benefits from the printing press over another.

Không ai hưởng lợi hơn ai cả.

That problem of competing claims is mitigated.

Vậy là mâu thuẫn hơn thua không phát sinh.

It's also fair to say

Công bằng mà nói

that because it takes so many countries to agree to issue these extra SDRs,

bởi vì cần thống nhất quá nhiều quốc gia

để phát hành thêm quỹ SDR,

it's highly unlikely that money printing would get out of control.

việc in tiền khó mà không bị kiểm soát.

What you end up with is a collective, global action

Cái cuối cùng ta đạt được

là sự thống nhất hành động toàn cầu

aimed -- and it's controlled global action --

hướng tới -- và là hành động

được kiểm soát trên toàn cầu --

aimed at a global good.

hướng tới lợi ích chung của thế giới.

And,

Và,

as we've learned with the money-printing schemes,

điều ta học được từ việc in tiền này là,

whatever concerns we have can be allayed by rules.

các mối lo ngại có thể

được kìm hãm nhờ ban hành luật.

So, for example,

Ví dụ như,

the issuance of these extra SDRs every five years could be capped,

việc phát hành thêm SDR mỗi 5 năm

có thể được giới hạn,

such that this international currency is never more than five percent

khiến tổng số tiền tệ quốc tế

không bao giờ vượt quá 5%

of global foreign exchange reserves.

của nguồn ngoại tệ trao đổi toàn cầu.

That's important because it would allay

Điều đó quan trọng vì nó làm giảm bớt

well, let's say, the ridiculous concerns that the US might have

mối quan ngại kì cục

mà nước Mỹ có thể có

that the SDR could ever challenge the dollar's dominant role

rằng SDR có thể thách thức

sự thống trị của đồng đô-la Mỹ

in international finance.

trên thị trường tài chính thế giới.

And in fact,

Và thực tế là,

I think the only thing that the SDR would likely steal from the dollar

tôi nghĩ điều duy nhất mà đồng SDR

có thể tước khỏi đồng đô-la Mỹ

under this scheme

với kế hoạch này

is its nickname, the "greenback."

chỉ là biệt danh của nó, "đồng tiền xanh."

Because even with that cap in place,

Bởi vì dù cho có giới hạn đó đi chằng nữa,

the IMF could have followed up its issuance --

IMF cũng có thể tiếp tục phát hành thêm --

its massive issuance of SDRs in 2009 --

sau lượng tiền SDR khổng lồ năm 2009 đó --

with a further 200 billion dollars of SDRs in 2014.

khoảng 200 tỷ đô-la SDR nữa vào năm 2014.

So hypothetically,

Vậy giả sử rằng,

that would mean that developed countries could have contributed

điều đó nghĩa là các quốc gia phát triển

sẽ đóng góp vào

up to 300 billion dollars' worth of SDRs

tới 300 tỷ đô-la tiền SDR

to the Green Climate Fund.

vào Quỹ Khí hậu Xanh.

That's 30 times what it has today.

Gấp 30 lần giá trị quỹ hiện tại.

And you know,

Và bạn biết đó,

as spectacular as that sounds,

nghe hoành tránh như vậy,

it's only just beginning to look like "whatever it takes."

nó mới chỉ bắt đầu giống như

là "mọi điều có thể" thôi.

And just to think what amazing things could be done with that money,

Và để thấy rằng với số tiền đó

ta có thể làm những điều kì diệu gì,

consider this:

thế này nhé:

in 2009,

vào năm 2009,

Norway promised one billion dollars of its reserves to Brazil

Nauy hứa sẽ cấp cho Brazil 1 tỷ đô-la

if they followed through on their goals on deforestation.

nếu họ thực hiện được mục tiêu

chống nạn chặt phá rừng.

That program has since delivered a 70 percent reduction in deforestation

Kể từ đó chương trình này

đã giúp giảm 70% rừng bị chặt phá

in the past decade.

trong thập kỉ vừa qua.

That's saving 3.2 billion tons of carbon dioxide emissions,

đó là giảm khoảng 3.2 tỷ tấn

lượng khí CO2 thải ra,

which is the equivalent of taking all American cars off the roads

bằng với việc Mỹ không có ôtô trên đường

for three whole years.

trong 3 năm liền.

So what could we do

Vậy ta có thể làm gì

with 300 other pay-for-performance climate projects like that,

với thêm 300 dự án được tài trợ

vì khí hậu như vậy nữa,

organized on a global scale?

được tổ chức trên phạm vi toàn cầu?

We could take cars off the roads for a generation.

Ta có thể loại bỏ xe hơi cho cả 1 thế hệ.

So,

Vì vậy,

let's not quibble about whether we can afford to fund climate change.

hãy thôi lý sự xem liệu ta có thể

cùng gây quỹ chống biến đổi khí hậu không.

The real question is:

Câu hỏi thực tế ở đây là:

Do we care enough about future generations

Ta có lo lắng đủ tới thế hệ tương lai

to take the very same policy risks we took to save the financial system?

để đặt cược với các chính sách như đã làm

khi cứu hệ thống tài chính không?

After all,

Suy cho cùng,

we could do it,

ta có thể làm được,

we did do it

ta đã làm nó rồi,

and we are doing it today.

và giờ đây cũng vậy.

We must, must, must do "whatever it takes."

Ta buộc, buộc phải làm "mọi điều có thể."

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)