The work that makes all other work possible | Ai-jen Poo

Çeviri: Burcu Uluçay Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

I want to talk to you tonight

Bu gece sizlere anlatmak istediğim konu

about the work that makes all other work possible,

hayatın düzenli bir şekilde devam etmesini sağlayan bir iş hakkında.

about the millions of women who go to work in our homes

Her gün, evlerimize çalışmaya gelen milyonlarca kadından bahsediyorum.

every single day,

caring for children as nannies,

Çocuklarımızın bakımını üstleniyorlar;

caring for our loved ones with disabilities and our elders,

engelli sevdiklerimizin ve yaşlılarımızın sorumluluğunu üstleniyor,

as home care workers,

onlarla ilgileniyorlar.

maintaining sanity in our homes as cleaners.

Evlerimizi derleyip topluyor, temiz bir ortam sağlıyorlar.

It's the work that makes all other work possible.

Böylece geri kılan bütün işlerin yapılmasına olanak sağlıyorlar.

And it's mostly done by women, more than 90 percent women,

Bu işte çalışanların çoğunluğu yani %90'ından fazlası kadın

disproportionately women of color.

ve büyük kısmını da beyaz olmayan kadınlar oluşturuyor.

And the work itself is associated with work that women have historically done,

Bu meslek kadınların çağlar boyunca yaptığı işlerle ilişkilendirilmektedir.

work that's been made incredibly invisible

Toplumun gittikçe görmezden geldiği,

and taken for granted in our culture.

kendini alıştırdığı işler.

But it's so fundamental to everything else in our world.

Ama bu, dünyamızdaki geri kalan her şeyin temelinde olan bir iştir.

It makes it possible for all of us to go out and do what we do in the world

Her gün dışarı çıkıp yapmamız gerekenleri yapabiliyorsak,

every single day,

bu iş sayesindedir.

knowing that the most precious aspects of our lives are in good hands.

Çünkü hayatlarımızdaki en değerli şeylerin emin ellerde olduğunu biliriz.

But we don't think about it that way.

Yine de böyle düşünmeyiz.

It's almost defined by its invisibility.

Bu meslek neredeyse her zaman görünmez kılınmış, yadsınmıştır.

You could go into any neighborhood

Öylesine bir mahalleye gidin,

and not know which homes are also workplaces.

hangi evler aynı zamanda iş yeridir, bilemezsiniz.

There's no sign.

İşaret, tabela hiçbiri yoktur.

There's no list or registry.

Ne bir liste, ne bir kayıt.

It's just invisible.

Sadece görünmezlik.

And it's this work that is not even referred to as real work.

Üstelik bu meslek gerçek bir iş olarak da kabul edilmez.

It's referred to as "help."

"Yardım" adı verilir.

It's often seen as unskilled,

Çoğunluğun gözünde, vasıf gerektirmeyen,

not seen as professional.

profesyonel olmayan bir iştir.

And race has played a profound role in how we value this work in our culture.

Kültürümüzün bu işe biçtiği değeri büyük oranda belirleyen bir unsur ırktır.

Some of the first domestic workers in the United States were black women

ABD'deki ilk ev emekçileri, köle olarak çalıştırılan siyahi kadınlardı

who were enslaved,

ve ırk ayrımcılığı

and racial exclusion has shaped their conditions for generations.

bu kadınların yaşam koşullarını nesillerdir belirlemektedir.

In the 1930s, when Congress was discussing the labor laws

Kongre, 1930'larda, ''New Deal''in bir bölümü olmak üzere

that would be a part of the New Deal,

tüm işçileri koruyacak çalışma yasasını ele alırken,

that would protect all workers,

Southern members of Congress refused to support those labor laws

Kongre'nin güneyli üyeleri, koruma yasalarının,

if they included protections for domestic workers and farmworkers.

ev emekçileri ve tarla çalışanları için geçerli olmasına karşı çıkmıştır.

That history of racial exclusion

Tarih boyunca, gerek ırka dayalı bu dışlama

and our cultural devaluing of work that's associated with women

gerek kadınlarla ilişkilendirilen işleri toplum olarak değersiz görmemiz yüzünden

now means that millions of women go to work every single day,

günümüzde her gün işe giden milyonlarca kadın,

work incredibly hard

inanılmaz ağır koşullarda çalışıyor

and still can't make ends meet.

fakat yine de geçimini sağlayamıyor.

They earn poverty wages without a safety net,

Yoksulluk sınırında kazanıyorlar üstelik sigortasız çalıştırılıyorlar;

so that the women that we're counting on to take care of us and our families

yani kendimizi ve ailemizi emanet ettiğimiz kadınlar

can't take care of their own, doing this work.

mesleklerini yaparak kendilerine bakamıyorlar.

But my work over the last 20 years has been about changing precisely that.

İşte, son yirmi senedir tam da bu düzeni değiştirmek için çalışıyorum.

It's about making these jobs good jobs that you can take pride in

Çabam, kadınların gurur duyacakları ve geçimlerini sağlayacakları şekilde

and support your family on.

çalışabilmelerine yardımcı olmak.

At the National Domestic Workers Alliance, we've been working hard in states

Ulusal Ev Çalışanları Birliği olarak, ABD'de yaptığımız çalışmalarla,

to pass new laws that will protect domestic workers from discrimination

ev işçisi kadınları ayrımcılıktan ve cinsel istismardan koruyacak,

and sexual harassment,

onlara izin günleri hatta ücretsiz izin hakkı verecek

that will create days of rest, paid time off, even.

yeni yasalar geçirmek için çaba harcıyoruz.

So far, eight states have passed domestic workers bills of rights.

Ev işçisi kadın hakları şimdiye kadar sekiz eyalette yürürlüğe girdi.

Yes.

Evet, doğru.

(Applause)

(Alkış)

And during the Obama administration,

Ayrıca Obama yönetimi sırasında,

we were successful in bringing two million home care workers

evde bakım işinde çalışan iki milyon kadın için

under minimum wage and overtime protections

asgari ücret ve mesai güvencesi sağlayan hakları elde ettik;

for the first time since 1937.

bu 1937'den beri bir ilkti.

(Applause)

(Alkış)

Most recently, we've been really excited to launch a new portable benefits platform

En yeni çalışmamız olan "Alia" bizi son derece heyecanlandırıyor.

for domestic workers, called "Alia,"

"Alia" bir sosyal haklar platformudur

which allows for domestic workers with multiple clients

ve birden fazla müşterisi olan ev işçisi kadınların ilk defa

to give them access to benefits for the very first time.

sosyal haklara erişebilmesini sağlamıştır.

So really important progress is being made.

Oldukça önemli gelişmeler kaydedildiği görülüyor.

But I would argue tonight

Ama bu gece burada ev emekçisi kadınların yaptığı

that one of the most important things that domestic workers can provide

başka önemli bir işi vurgulayacağım:

is actually what they can teach us

Bu kadınlar, bize,

about humanity itself

insanlığın gerçek anlamını

and about what it will take to create a more humane world for our children.

ve çocuklarımıza nasıl daha insancıl bir dünya bırakabileceğimizi öğretebilir.

In the face of extreme immorality,

Manevi değerlerin hiçe sayıldığı günümüzde,

domestic workers can be our moral compass.

ev emekçisi kadınlar dürüstlük ve erdem pusulamız olabilir.

And it makes sense,

Son derece anlamlı değil mi?

because what they do is so fundamental

Sonuçta, onların bu yaptığı

to the very basics of human need and humanity.

insanlığın ve onun en temel ihtiyacının özünü oluşturuyor.

They are there when we are born into this world;

Bu dünyaya geldiğimizde yanımızda onlar var;

they shape who we become in this world;

bu dünyadaki benliğimizi onlar şekillendiriyor;

and they are with us as we prepare to leave this world.

ve bu dünyadan ayrılırken de bizi yalnız bırakmıyorlar.

And their experiences with families are so varied.

Ailelerle de bir o kadar farklı deneyimler yaşıyorlar.

They have some relationships with the families that they work for

Evlerinde çalıştıkları ailelerle öyle ilişkiler kuruyorlar ki

that are incredibly positive and mutually supportive

aradaki bağlar inanılamayacak kadar olumlu ve kuvvetli;

and last for years and years.

yıllar yıllar boyu hiç kopmuyor.

And then the opposite also happens.

Ama bakın, bunun tam tersi durumlar da var.

And we've seen cases of sexual violence and assault,

Cinsel şiddetin ve saldırının yaşandığı öyle olaylar gördük ki;

of extreme forms of abuse and exploitation.

her türlü kötü niyetin ve suistimalin en korkunçlarını.

We've seen cases of human trafficking.

İnsan kaçakçılığı yapıldığına tanık olduk.

Domestic workers live in poor neighborhoods,

Ev emekçisi kadınlar fakir mahallelerde yaşar,

and then they go to work in very wealthy ones.

zenginlerin evine çalışmaya gider.

They cross cultures and generations and borders and boundaries,

Farklı kültür ve nesillerle karşılaşır, başka topraklarda çalışırlar.

and their job, no matter what,

Ne olursa olsun,

is to show up and care --

her zaman hazır bulunmak zorundadırlar;

to nurture, to feed, to clothe, to bathe,

bakmak, beslemek, giydirmek ve banyo yaptırmak;

to listen, to encourage,

dinlemek, cesaret vermek,

to ensure safety,

korumak,

to support dignity ...

itibar kazandırmak...

to care no matter what.

Yani, ne olursa olsun, başkalarına özenle bakmak.

I want to tell you a story of a woman I met early on in this work.

Çalıştığım ilk yıllarda tanıştığım bir kadının hikâyesini anlatmak istiyorum.

Her name is Lily.

Lily'nin hikâyesini.

Lily and her family lived in Jamaica,

Lily, ailesiyle birlikte Jamaika'da yaşıyordu.

and when she was 15 years old, she was approached by an American couple

15 yaşındayken, Amerikalı bir çiftin ilgisini çekti.

who were looking for a live-in nanny to come live with them

Amerikalı aile onlarla birlikte ABD'de yaşayıp

in the United States

çocuklarına bakacak birini arıyordu.

and help them care for their children.

They offered Lily's family that if she came to work as their nanny,

Lily'nin ailesine bir teklifte bulundular.

she would be able to have access to a US education,

Lily çocukların dadısı olursa, ABD'de okuyabilecek,

and she would have a weekly salary sent home to help her family financially.

her hafta alacağı maaşla ailesine yardımcı olabilecekti.

They decided it was a good idea

Bunun iyi bir fırsat olduğunu düşündüler

and decided to take the opportunity.

ve değerlendirmeye karar verdiler.

Lily held up her end of the bargain

Lily bu anlaşmada üzerine düşeni yaptı:

and helped to raise three children.

Üç çocuğun yetiştirilmesine yardım etti.

But all communication with her family was severed:

Ama ailesiyle hiçbir şekilde haberleşemedi.

no letters, no phone calls.

Ne yazabildi ne telefonla konuşabildi.

She was never allowed to go to school,

Okula gitmesine hiç izin verilmedi

and she was never paid --

ve bir kez bile maaşı ödenmedi.

for 15 years.

15 yıl boyunca hiç.

One day, she saw an article in a newspaper about another domestic worker

Bir gün gazetede, kendisiyle benzer şeyler yaşayan

with a really similar story to hers,

başka bir ev emekçisi kadının hikâyesini okudu.

another case that I was working on at the time,

O sıralar ben de aynı olay üzerinde çalıştığımdan,

and she found a way to reach me.

Lily bana ulaşmanın yolunu bulmuş oldu.

She also found a way to reach her brother,

Lily'nin erkek kardeşi de o sırada ABD'de yaşıyordu

who was living in the United States at the time as well.

ve Lily ona da ulaşabildi.

Between the two of us, we were able to help her escape.

İkimiz Lily'nin kaçmasına yardım ettik.

And she had the help of one of the children.

Baktığı çocuklardan biri de kaçması için Lily'ye yardımcı oldu.

One of the children was old enough to realize

Çocuklardan biri, dadısına kötü muamele edildiğini

that the way his nanny was being treated was wrong,

anlayabilecek yaştaydı

and he gave her the money that he had been saving through his childhood

ve küçüklüğünden beri biriktirdiği parayı Lily'ye vererek

to help her escape.

onun kaçmasına yardım etti.

But here's the thing about this story.

Ama bu hikâyenin asıl meselesi şu:

She was essentially enslaved for 15 years.

Lily tam 15 yıl köle gibi çalıştırıldı.

Human trafficking and slavery is a criminal offense.

İnsan kaçakçılığı ve köle ticareti cezai suçlardır.

And so her lawyers and I asked Lily,

Dolayısıyla, Lily'ye avukatlarıyla birlikte

did she want to press criminal charges for what had happened to her.

kendisine yapılanlar yüzünden dava açabileceğini söyledik.

And after thinking about what it would mean,

Bunun sonuçlarını düşündükten sonra, istemediğini söyledi.

she said no,

because she didn't want the children to be separated from their parents.

Çocukların ailesinden ayrılmasını kabul edemezdi.

Instead, we filed a civil lawsuit, and we eventually won the case,

Biz de kamu davası açtık ve sonunda kazandık.

and her case became a rallying cry for domestic workers everywhere.

Lily'nin davası bütün ev emekçisi kadınlar için kuvvetli bir çığlık oldu.

She was reunited with her family and went on to have a family of her own.

Lily ailesiyle bir araya geldi ve sonra kendi ailesini kurdu.

But the thing that's so profound to me about this story

Bu olay beni derinden etkiledi,

is, despite having 15 years stolen from her life,

çünkü Lily hayatının 15 yılı elinden alınmasına rağmen

it did not affect the care and compassion that she felt for the children.

çocuklara duyduğu şefkati ve ilgiyi hiç kaybetmedi.

And I see this from domestic workers all the time.

Bunu ev işçisi kadınlarda hep gördüm.

In the face of indignities

Küçük düşürülmelerine rağmen,

and our failure to respect and value this work in our culture,

kültürümüzün bu mesleğe saygı göstermemesine rağmen,

they still show up,

onlar yine de yanımızdalar

and they care.

ve bize bakıyorlar.

They're simply too proximate to our shared humanity.

Ortak insanlık hallerini öyle iyi biliyorlar ki...

They know how your toddler likes to be held

Bir bebek, mamasını yedikten sonra uykuya dalarken

as they take their bottle before a nap.

nasıl kucaklanmak ister biliyorlar.

They know how your mother likes her tea,

Yaşlı annenizin çayını nasıl sevdiğini,

how to make her smile and tell stories despite her dementia.

onu öyküler anlatarak nasıl gülümseteceklerini biliyorlar.

They are so proximate to our humanity.

İnsanlığımızın yanı başındalar.

They know that at the end of the day,

Ve farkındalar:

these are people who are part of families --

Baktıkları insanların mutlaka bir ailenin parçası olduğunun,

someone's mother,

birilerinin annesi,

someone's grandmother,

birilerinin büyükannesi,

someone's best friend

birilerinin en iyi arkadaşı,

and someone's baby;

birilerinin bebeği olduğunun farkındalar.

undeniably human,

İnsan olduklarının yadsınamayacağını,

and therefore, not disposable.

bu yüzden harcanamayacaklarını biliyorlar.

Domestic workers know that any time a single person becomes disposable,

Ev emekçisi kadınlar, tek bir insan bile gözden çıkarıldığında

nasıl kaygan bir zeminde yüründüğünün farkındalar.

it's a slippery slope.

You see, the cultural devaluing of domestic work

Ev ortamında çalışmanın toplumca değersizleştirilmesi,

is a reflection of a hierarchy of human value

insana hiyerarşik açıdan değer biçildiğini gösteriyor;

that defines everything in our world,

bu öyle bir hiyerarşi ki,

a hierarchy that values the lives and contributions

dünyadaki her şeyi şekillendiriyor ve bazı insanların yaşamlarını,

of some groups of people over others,

yaptıkları katkıları diğerlerininki kadar önemsemiyor.

based on race, gender,

Irka, cinsiyete, sınıfa göre ayrımcılık yapıyor,

class, immigration status --

insanların göçmen olup olmadığına bakıyor.

any number of categories.

Akla gelebilecek bütün kategorilere açık bir hiyerarşi.

And that hierarchy of human value requires stories about those groups of people

İnsan değerine dayalı bu düzen, varlığını sürdürmek için

in order to sustain itself.

bu insanların hikâyelerine sırtını dayıyor.

So these stories have seeped deep into our culture

Kültürümüzün en derinine işleyen bu hikâyeler ne diyor?

about how some people are less intelligent,

Bazı insanlar diğerleri kadar akıllı değildir;

some people are less intuitive,

bazı insanların sezgileri daha zayıftır;

weaker,

onlar güçlü değildir,

by extension, less trustworthy,

daha değersizdir,

less valuable

yani onlara pek güvenilmez;

and ultimately,

dolayısıyla,

less human.

onlar diğerleri kadar insan değildir.

And domestic workers know it's a slippery slope

Bir ev emekçisini gerçek bir çalışan gibi görmemeye başladığımızda,

when we start to see a worker as less than a real worker,

bir kadını kadın gibi,

to a woman as less than a woman,

bir anneyi anne gibi,

to a mother as less than a mother,

bir çocuğu çocuk gibi görmediğimizde,

to a child as less than a child.

ev emekçileri bunun nasıl kaygan bir zemin olduğunu bilir.

In the spring of 2018,

2018 yılının baharında,

the Trump administration announced a new policy at the US-Mexico border,

Trump yönetimi, ABD-Meksika sınırında yeni bir politika uygulanacağını duyurdu.

a zero-tolerance policy,

Sıfır tolerans politikası.

to forcibly separate all children from their parents,

Sığınma ihtiyacıyla sınıra ulaşan aileleri çocuklarından zorla ayırmak için.

who were arriving at the border seeking asylum;

children as young as 18 months, separated from their parents

Güvenli bir yaşam ve yeni bir başlangıç umuduyla

after a long and arduous journey to reach the US-Mexico border

uzun, tehlikeli bir yoldan sınıra ulaşan insanlar arasında

in search of safety and a new beginning.

18 aylık bebeklerinden koparılanlar oldu.

Thousands of children separated.

Binlerce çocuk ayrı düştü.

And because they were migrants,

Onlar göçmendi ve sırf bu yüzden

they were treated as less than children.

daha az çocukmuş gibi muamele gördüler.

In response, I helped to organize the Families Belong Together Vigil

Ben de aile dayanışması topluluğunun kurulmasına yardım ettim.

at the Ursula Border Patrol Processing Center in McAllen, Texas,

Families Belong Together Vigil topluluğu Teksas McAllen'daki Ursula Sınırı'ndaydı

on Father's Day.

ve o gün Babalar Günü'ydü.

Inside that processing center, there were hundreds of children

Sınırdaki sevk merkezinde yüzlerce çocuk tutuluyor,

who were being held, processed

bu çocuklar ailelerinden koparılıp

and then prepared to be shipped all over country

ülkenin dört bir yanına sevk edilmek

to be jailed in facilities hundreds of miles away from their parents.

ve kilometrelerce uzaktaki tesislere konulmak üzere hazır bekletiliyordu.

I saw with my own eyes

Her şeyi kendi gözlerimle gördüm:

children not [old] enough for kindergarten

Daha okul çağına gelmemiş çocuklar,

in unmarked buses,

hiçbir işaret taşımayan otobüslerle

being shipped off to jails hundreds of miles away.

kilometrelerce uzaktaki hapishanelere taşınıyordu.

And as they passed us by,

Yanımızdan geçerken

they reached for us through the windows,

camların ardından bize ellerini uzatıyorlardı;

as we stood vigil to let them know that they are not alone,

biz de dimdik durup onlara yalnız olmadıklarını,

onlar için savaştığımızı gösteriyorduk.

and we are fighting for them.

Domestic workers came from all over Texas to be a part of the vigil.

Bu nöbette bize katılmak için tüm Teksas'tan ev emekçileri geldi.

They saw in those families their own family stories.

O ailelerde kendi ailelerinin yaşadıkları şeyleri gördüler.

They had also come here in search of safety and a new beginning,

Onlar da bu ülkeye güvenli ve yeni bir yaşam için gelmişti;

a better life for their families,

ailelerine daha iyi bir hayat vermek için.

and they saw in the eyes of those children

Oradaki çocukların gözlerinde kendi çocuklarını gördüler.

their own children.

And through our tears,

Gözyaşları içindeydik,

we looked at each other and we asked each other,

birbirimize bakıp sormaya başladık;

"How did we get here,

"Bu hale nasıl geldik?

to putting children in cages

Çocukları kafeslere koyup

and separating them from the people who love them the most in the world?"

onları bu dünyada en çok seven insanlardan nasıl ayırırız?"

How?

Nasıl?

And what I thought to myself was: if domestic workers were in charge,

Kendi kendime şöyle düşündüm: yöneticilerimiz ev emekçileri olsaydı,

this never would have happened.

bu şeyler asla yaşanmazdı.

Our humanity would never have been so disposable

İnsanlığı asla böyle harcamayacaktık,

that we would be treating children in this way.

çocuklara bu şekilde davranılmayacaktı.

The Dalai Lama once said that love and compassion are necessities,

Dalai Lama, sevginin ve şefkatin gereksindiğimiz şeyler olduğunu,

not luxuries.

bunların lüks olmadığını söylemiş.

Without them, humanity cannot survive.

Sevgi ve şefkat yoksa, insanlık ayakta duramaz.

In other words, they are fundamental to human existence.

Sevgi ve şefkat, insan varoluşunun özünü oluşturur.

Domestic workers are in charge of the fundamentals.

Bu özün sorumluları ev emekçileridir.

They love and they care,

Severler ve özenle bakarlar,

and they show compassion no matter what.

ne olursa olsun şefkat gösterirler.

We live in a time of moral choices

Ahlaki açıdan seçim yapmamızı gerektiren bir zamandayız.

everywhere we turn:

Bu seçimler her yerde:

at the border,

sınırda,

at the ballot box,

seçim sandığında,

in our workplaces,

işyerlerimizde,

right in our homes, full of moral choices.

kendi evlerimizde.

As you go about your day and you encounter these moral choices,

Ahlaki açıdan karar vermeniz gereken her anda,

think of Lily.

her yerde Lily'yi düşünün.

Think like Lily.

Lily gibi düşünün.

Think like a domestic worker who shows up and cares no matter what.

Ne yaşarsa yaşasın insanları seven, onlara bakan bir ev emekçisi gibi düşünün.

Love and compassion, no matter what.

Sevgi ve şefkat - her şeye rağmen.

Show up like a domestic worker,

Bir ev emekçisi gibi hep destek olun;

because our children are counting on us.

çünkü çocuklarımız bize güveniyor.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)