A bold idea to replace politicians | César Hidalgo

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Merve Kılıç

Is it just me,

Sadece ben miyim,

or are there other people here

yoksa demokrasiden biraz hayal kırıklığına uğramış başkaları da var mı?

that are a little bit disappointed with democracy?

(Applause)

(Alkış)

So let's look at a few numbers.

O zaman bazı rakamlara bir göz atalım.

If we look across the world,

Dünyaya bir bakacak olursak

the median turnout in presidential elections

son 30 yıldaki başkanlık seçimlerinde sandığa gitme oranı

over the last 30 years

has been just 67 percent.

yalnızca %67.

Now, if we go to Europe

Şimdi, Avrupa'ya gidersek

and we look at people that participated in EU parliamentary elections,

ve AB parlamento seçimlerinde katılım oranına bakacak olursak

the median turnout in those elections

ortalama oran sadece %42 olmuş.

is just 42 percent.

Now let's go to New York,

Şimdi, New York'a gidelim

and let's see how many people voted in the last election for mayor.

ve son belediye başkanı seçimlerinde kaç kişi oy vermiş bir bakalım.

We will find that only 24 percent of people showed up to vote.

Görüyoruz ki seçmenlerin sadece %24'ü oy vermeye gitmiş.

What that means is that, if "Friends" was still running,

Bu demek oluyor ki "Friends" hala yayınlanıyor olsaydı

Joey and maybe Phoebe would have shown up to vote.

Joey ve belki bir de Phoebe oy vermeye gitmiş olacaktı.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And you cannot blame them because people are tired of politicians.

Onları suçlayamazsınız çünkü insanlar politikacılardan sıkıldı.

And people are tired of other people using the data that they have generated

Arkadaşları ve aileleri ile iletişim kurmak için oluşturdukları veriyi

to communicate with their friends and family,

siyasi propaganda hedefi yapmak için kullanan insanlardan sıkıldılar.

to target political propaganda at them.

But the thing about this is that this is not new.

Ancak mesele şu ki bu yeni bir şey değil.

Nowadays, people use likes to target propaganda at you

Bugünlerde posta kodunu, yaşını veya cinsiyetini kullanmadan önce

before they use your zip code or your gender or your age,

sizi propaganda hedefi yapmak için beğenileri kullanıyorlar,

because the idea of targeting people with propaganda for political purposes

çünkü siyasi amaçlar için insanları propaganda ile hedef gösterme düşüncesi

is as old as politics.

politika kadar eski.

And the reason why that idea is there

Bu düşüncenin olmasının sebebi ise

is because democracy has a basic vulnerability.

demokrasinin temel bir zafiyeti olması.

This is the idea of a representative.

Bu, bir temsilcinin olması düşüncesi.

In principle, democracy is the ability of people to exert power.

Prensip olarak demokrasi, insanların gücü kullanabilme becerisidir.

But in practice, we have to delegate that power to a representative

Ancak uygulamada, bu gücü bizim için kullanacak

that can exert that power for us.

bir temsilciye devretmeliyiz.

That representative is a bottleneck,

Bu temsilci ise bir ayak bağı

or a weak spot.

veya bir zayıf nokta.

It is the place that you want to target if you want to attack democracy

Eğer demokrasiye saldırmak istiyorsanız hedef almak isteyeceğiniz bu yerdir,

because you can capture democracy by either capturing that representative

çünkü ya temsilciyi ya da insanların onu seçtiği yolu ele geçirerek

or capturing the way that people choose it.

demokrasiyi ele geçirebilirsiniz.

So the big question is:

Bu yüzden asıl soru şu:

Is this the end of history?

Tarihin sonu bu mu?

Is this the best that we can do

Yapabileceğimiz en iyi şey bu mu,

or, actually, are there alternatives?

yoksa gerçekten de alternatifler var mı?

Some people have been thinking about alternatives,

Bazı insanlar alternatifler hakkında düşünüyor

and one of the ideas that is out there is the idea of direct democracy.

ve düşüncelerinden birisi ise doğrudan demokrasi fikri.

This is the idea of bypassing politicians completely

Bu, politikacıları tamamen atlama düşüncesi

and having people vote directly on issues,

ve insanların direkt olarak sorunlar, kanunlar hakkında oy vermesi.

having people vote directly on bills.

But this idea is naive

Ancak bu düşünce naif,

because there's too many things that we would need to choose.

çünkü seçmemiz gereken birçok şey var.

If you look at the 114th US Congress,

114. ABD Kongresi'ne bakarsanız

you will have seen that the House of Representatives

Temsilciler Meclisinin 6 binden fazla kanunu,

considered more than 6,000 bills,

Senatonun ise 3 binden fazla kanunu göz önünde bulundurduğunu

the Senate considered more than 3,000 bills

ve 300'den fazla kanunu onayladıklarını görüceksiniz.

and they approved more than 300 laws.

Those would be many decisions

Bunlar, çok az bildikleri konular üzerine

that each person would have to make a week

her insanın bir haftasını ayıracağı birçok karar olurdu.

on topics that they know little about.

So there's a big cognitive bandwidth problem

Doğrudan demokrasiyi uygulanabilir bir alternatif olarak düşünecek olursak

if we're going to try to think about direct democracy as a viable alternative.

bant aralığı geniş, büyük bilişsel bir problem var.

So some people think about the idea of liquid democracy, or fluid democracy,

Bazı insanlar delege demokrasisini düşünüyorlar,

which is the idea that you endorse your political power to someone,

onun da başkasına devredeceği birine siyasi gücünüzü devrettiğiniz

who can endorse it to someone else,

ve en sonunda tüm destekçilerin adına karar veren birkaç insanın olduğu

and, eventually, you create a large follower network

in which, at the end, there's a few people that are making decisions

daha geniş bir destekçi ağı yarattığınız bir düşünce.

on behalf of all of their followers and their followers.

But this idea also doesn't solve the problem of the cognitive bandwidth

Ancak bu düşünce bilişsel bant genişliği problemini çözmüyor

and, to be honest, it's also quite similar to the idea of having a representative.

ve dürüst olmak gerekirse bir temsilcinin olması fikrine de oldukça benziyor.

So what I'm going to do today is I'm going to be a little bit provocative,

Bu yüzden bugün yapacağım şey biraz provokatif olmak olacak

and I'm going to ask you, well:

ve size şu soruyu soracağım:

What if, instead of trying to bypass politicians,

Politikacıları es geçmek yerine

onları makineleştirsek ne olurdu?

we tried to automate them?

The idea of automation is not new.

Makineleştirme düşüncesi yeni değil.

It was started more than 300 years ago,

Fransız dokumacılar 300 yıl kadar önce

when French weavers decided to automate the loom.

dokuma tezgâhını makineleştirmeye karar verdiklerinde başlamıştı.

The winner of that industrial war was Joseph-Marie Jacquard.

Sanayi savaşının kazananı Joseph-Marie Jacquard'tı.

He was a French weaver and merchant

Otonom dokuma tezgâhları yaratmak için buhar makineli dokuma tezgâhı ile evlenen

that married the loom with the steam engine

to create autonomous looms.

Fransız bir dokumacı ve tüccardı.

And in those autonomous looms, he gained control.

Otonom dokuma tezgâhlarıyla kontrolü eline aldı.

He could now make fabrics that were more complex and more sophisticated

Böylece elle yaptıklarından daha kompleks ve çok yönlü kumaşlar yapabiliyordu.

than the ones they were able to do by hand.

But also, by winning that industrial war,

Ancak aynı zamanda sanayi savaşını kazanarak

he laid out what has become the blueprint of automation.

makineleşmenin şablonunu çıkardı.

The way that we automate things for the last 300 years

Son 300 yıldır nesneleri makineştirme şeklimiz

hep aynı oldu:

has always been the same:

we first identify a need,

İlk önce bir ihtiyacı tanımlıyoruz,

then we create a tool to satisfy that need,

daha sonrasında bu ihtiyacı giderecek bir alet yaratıyoruz,

like the loom, in this case,

bu durumda bir dokuma tezgâhı gibi,

and then we study how people use that tool

daha sonra makineleştirmek için

insanların bu aleti nasıl kullandıklarını inceliyoruz.

to automate that user.

That's how we came from the mechanical loom

İşte bu şekilde mekanik dokuma tezgâhından

to the autonomous loom,

otonom dokuma tezgâhına geçtik

and that took us a thousand years.

ve bu, bin yılımızı aldı.

Şimdi ise arabayı otomatikleştirmek için

Now, it's taken us only a hundred years

to use the same script to automate the car.

aynı senaryoyu kullanmak sadece yüz yılımızı aldı.

But the thing is that, this time around,

Ancak mesele şu ki bu sefer makineleşme adeta gerçek.

automation is kind of for real.

This is a video that a colleague of mine from Toshiba shared with me

Bu, Toshiba'da çalışan iş arkadaşımın benimle paylaştığı

that shows the factory that manufactures solid state drives.

katı hal sürücüleri üreten fabrikayı gösteren bir video.

The entire factory is a robot.

Tüm fabrika bir robot.

There are no humans in that factory.

Bu fabrikada insan yok.

Robotlar yakında fabrikaları terk edecekler

And the robots are soon to leave the factories

and become part of our world,

ve dünyamızın bir parçası olucaklar,

become part of our workforce.

iş gücümüzün bir parçası olacaklar.

So what I do in my day job

Günlük olarak işimde yaptığım şey aslında

is actually create tools that integrate data for entire countries

bu makineleri aynı zamanda idare etmemiz gereken bir gelecek için

so that we can ultimately have the foundations that we need

nihayetinde ihtiyacımız olan temellere sahip olabilelim diye

for a future in which we need to also manage those machines.

tüm ülkeler için verileri birleştirecek aletler yaratmak.

But today, I'm not here to talk to you about these tools

Ancak bugün size ülkeler için verileri birleştiren bu aletlerden

that integrate data for countries.

bahsetmek için burada değilim.

But I'm here to talk to you about another idea

Aksine, yapay zekanın demokraside nasıl kullanılacağını düşünmemize yardım edecek

that might help us think about how to use artificial intelligence in democracy.

başka bir fikirden bahsetmek için buradayım.

Because the tools that I build are designed for executive decisions.

Çünkü yaptığım aletler idari kararlar için tasarlandı.

These are decisions that can be cast in some sort of term of objectivity --

Bunlar, bir çeşit tarafsızlık terimini paylaşabilen kararlar:

public investment decisions.

kamu yatırımı kararları.

But there are decisions that are legislative,

Ancak yasama kararları da var

and these decisions that are legislative require communication among people

ve kanun koyucu bu kararlar farklı bakış açılara sahip insanlar arasında

iletişimi, katılımı, tartışmayı, kafa yormayı

that have different points of view,

require participation, require debate,

gerektiriyor.

require deliberation.

Uzun bir zamandır şunu düşünüyorduk;

And for a long time, we have thought that, well,

what we need to improve democracy is actually more communication.

demokrasiyi geliştirmek için gereken şey aslında daha fazla iletişim.

So all of the technologies that we have advanced in the context of democracy,

Bu yüzden demokrasi bağlamı içinde geliştirdiğimiz tüm teknolojiler,

whether they are newspapers or whether it is social media,

ister gazete ister sosyal medya olsun,

have tried to provide us with more communication.

bize daha fazla iletişim sağlamaya çalıştılar.

But we've been down that rabbit hole,

Ancak tavşan deliğine düştük

and we know that's not what's going to solve the problem.

ve problemi çözecek şeyin o olmadığını biliyoruz.

Because it's not a communication problem,

Çünkü bir iletişim problemi değil,

it's a cognitive bandwidth problem.

bilişsel bant genişliği problemi.

So if the problem is one of cognitive bandwidth,

O halde problem bilişsel bant genişliği ise

well, adding more communication to people

insanlara daha fazla iletişim sağlamak

is not going to be what's going to solve it.

problemi çözecek şey olmayacaktır.

What we are going to need instead is to have other technologies

İhtiyacımız olan şey,

aşırı yüklendiğimiz bazı iletişimlerle baş etmemize yardımcı olacak

that help us deal with some of the communication

that we are overloaded with.

başka teknolojiler elde etmek.

Think of, like, a little avatar,

Küçük bir avatar gibi düşünün,

a software agent,

bir yazılım aracısı,

a digital Jiminy Cricket --

dijital bir Jiminy Cricket,

(Laughter)

(Gülüşmeler)

that basically is able to answer things on your behalf.

temelde sizin adınıza cevaplayabilen bir şey.

And if we had that technology,

Eğer bu teknolojimiz olsaydı

we would be able to offload some of the communication

bazı iletişimlerin yüklerini boşaltabilir

and help, maybe, make better decisions or decisions at a larger scale.

ve belki de daha geniş kapsamda daha iyi kararlar verebilirdik.

And the thing is that the idea of software agents is also not new.

Durum şu ki yazılım aracısı düşüncesi yeni bile değil.

We already use them all the time.

Zaten onları her zaman kullanıyoruz.

We use software agents

Yazılım araçlarını belli bir konuma gideceğimiz yolu seçmek,

to choose the way that we're going to drive to a certain location,

the music that we're going to listen to

dinleyeceğimiz müziği seçmek

or to get suggestions for the next books that we should read.

veya okumamız gereken sonraki kitap için öneri almak için kullanıyoruz.

So there is an obvious idea in the 21st century

Jacquard zamanında bir dokuma tezgâhıyla bir buhar makinesini birleştirmek kadar

that was as obvious as the idea

of putting together a steam engine with a loom at the time of Jacquard.

bariz bir düşünce 21. yüzyılda da var.

And that idea is combining direct democracy with software agents.

Bu düşünce ise doğrudan demokrasiyi yazılım araçlarıyla birleştirmek.

Imagine, for a second, a world

Bir saniyeliğine düşünün,

in which, instead of having a representative that represents you

sizi ve diğer milyonlarca insanı temsil eden bir temsilci yerine

and millions of other people,

sadece sizi temsil eden bir temsilcinin olduğu bir dünyayı düşünün;

you can have a representative that represents only you,

with your nuanced political views --

incelikli siyasi görüşlerinizle birlikte,

that weird combination of libertarian and liberal

liberteryenizm ve liberalizmin garip birleşimi

and maybe a little bit conservative on some issues

ve belki de bazı sorunlara biraz muhafazakar

and maybe very progressive on others.

ve belki de diğerlerine oldukça ilerici tutum.

Politicians nowadays are packages, and they're full of compromises.

Politikacılar bugünlerde paketler ve uzlaşmalarla dolular.

But you might have someone that can represent only you,

Ancak o temsilcinin insan olduğu düşüncesinden vazgeçmeye hazırsanız

if you are willing to give up the idea

sadece sizi temsil eden birine sahip olabilirsiniz.

that that representative is a human.

If that representative is a software agent,

Eğer o temsilci bir yazılım aracısıysa

we could have a senate that has as many senators as we have citizens.

vatandaş sayımız kadar senatörleri olan bir senatomuz olabilir.

And those senators are going to be able to read every bill

Bu senatörler her kanunu okuyabilecek

and they're going to be able to vote on each one of them.

ve her biri için oy kullanabilecekler.

So there's an obvious idea that maybe we want to consider.

Ayrıca göz önünde bulundurmak isteyeceğimiz bariz bir düşünce daha var.

But I understand that in this day and age,

Ancak bu günde ve çağda bu düşüncenin oldukça korkutucu olabileceğini anlıyorum.

this idea might be quite scary.

In fact, thinking of a robot coming from the future

Aslında hükûmetlerimizi yönetmemize yardımcı olacak

to help us run our governments

gelecekten gelen bir robotun düşüncesi kulağa korkutucu geliyor.

sounds terrifying.

But we've been there before.

Ancak biz de bu yollardan geçtik.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

And actually he was quite a nice guy.

Gerçekten de oldukça iyi bir adamdı.

So what would the Jacquard loom version of this idea look like?

Bu düşüncenin Jacquard dokuma tezgâhı versiyonu nasıl olurdu?

It would be a very simple system.

Çok basit bir sistem olurdu.

Imagine a system that you log in and you create your avatar,

Giriş yaptığınız ve avatarınızı yarattığınız

and then you're going to start training your avatar.

ve sonra avatarınızı eğitmeye başladığınız bir sistem düşünün.

So you can provide your avatar with your reading habits,

Böylece avatarınıza okuma alışkanlıklarınızı sağlayabilir

or connect it to your social media,

veya sosyal medyanıza bağlayabilir

or you can connect it to other data,

veya başka bir veriye bağlayabilirsiniz,

for example by taking psychological tests.

örneğin psikolojik testler yapmaya.

And the nice thing about this is that there's no deception.

Bunda güzel olan şey şu ki aldatmaca yok.

You are not providing data to communicate with your friends and family

Arkadaşlarınızla ve ailenizle iletişim kurmak için verdiğiniz veri

that then gets used in a political system.

daha sonrasında siyasi bir sistemde kullanılmıyor.

You are providing data to a system that is designed to be used

Sizin adınıza siyasi kararlar vermek için tasarlanan bir sisteme veri sağlıyorsunuz.

to make political decisions on your behalf.

Then you take that data and you choose a training algorithm,

Daha sonra o veriyi alıyor ve bir eğitim algoritması seçiyorsunuz

because it's an open marketplace

çünkü bu, farklı insanların verdiğiniz veriler bazında

in which different people can submit different algorithms

to predict how you're going to vote, based on the data you have provided.

nasıl oy vereceğinizi tahmin eden farkı algoritmalara yüklediği açık bir pazar.

And the system is open, so nobody controls the algorithms;

Sistem açık, böylelikle de kimse algoritmaları kontrol etmiyor;

there are algorithms that become more popular

daha popüler olan algoritmalar da

and others that become less popular.

daha az popüler olanlar da var.

En sonunda sistemi denetleyebilirsiniz.

Eventually, you can audit the system.

Avatarınızın nasıl çalıştığını görebilir,

You can see how your avatar is working.

beğenirseniz otomatik pilotta bırakabilirsiniz.

If you like it, you can leave it on autopilot.

Biraz daha fazla denetleyici olmak istiyorsanız

If you want to be a little more controlling,

bir karar verecekleri her seferinde size sormalarını seçebilirsiniz

you can actually choose that they ask you

every time they're going to make a decision,

veya arada bir yerde olabilirsiniz.

or you can be anywhere in between.

Demokrasiyi bu kadar az kullanmamızın nedenlerinden biri de

One of the reasons why we use democracy so little

may be because democracy has a very bad user interface.

demokrasinin çok kötü bir kullanıcı arayüzü olması olabilir.

And if we improve the user interface of democracy,

Eğer demokrasinin kullanıcı arayüzünü geliştirebilirsek

we might be able to use it more.

daha fazla kullanabiliriz.

Of course, there's a lot of questions that you might have.

Tabii ki, çok sorunuz olabilir.

Well, how do you train these avatars?

Bu avatarları nasıl eğitirsiniz?

How do you keep the data secure?

Verileri nasıl güvenli tutarsınız?

How do you keep the systems distributed and auditable?

Sistemleri nasıl yayılmış ve denetlenebilir tutarsınız?

How about my grandmother, who's 80 years old

Peki ya internetin nasıl kullanıldığını bilmeyen 80 yaşındaki büyükannem?

and doesn't know how to use the internet?

Trust me, I've heard them all.

Bana güvenin, hepsini duydum.

So when you think about an idea like this, you have to beware of pessimists

Bunun gibi bir fikri düşündüğünüzde karamsarlara dikkat etmek zorundasınız,

because they are known to have a problem for every solution.

çünkü her çözümle bir problemi olmalarıyla bilinirler.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So I want to invite you to think about the bigger ideas.

Bu yüzden daha büyük fikirleri düşünmeye sizi davet etmek istiyorum.

The questions I just showed you are little ideas

Size gösterdiğim sorular küçük fikirler,

because they are questions about how this would not work.

çünkü onlar bunun nasıl işe yaramayacağı hakkında sorular.

The big ideas are ideas of:

Büyük fikirler şunlardır:

What else can you do with this

Eğer bu işe yaramazsa bununla başka ne yapabilirsin?

if this would happen to work?

And one of those ideas is, well, who writes the laws?

Bu fikirlerden biri ise şu:

Kanunları kim yazıyor?

In the beginning, we could have the avatars that we already have,

Başlangıçta çoktan var olan senatörler veya politikacılar tarafından yazılmış

voting on laws that are written by the senators or politicians

kanunlara oy veren avatarlarımız olabilir.

that we already have.

But if this were to work,

Ancak bunun işe yaraması için

you could write an algorithm

belli bir oranda onay alacak bir kanunu yazmaya çalışan bir algoritma yazabilir

that could try to write a law

that would get a certain percentage of approval,

and you could reverse the process.

ve süreci değiştirebilirsiniz.

Now, you might think that this idea is ludicrous and we should not do it,

Bu düşüncenin saçma olduğunu ve yapmamamız gerektiğini düşünebilirsiniz

but you cannot deny that it's an idea that is only possible

ancak doğrudan demokrasinin ve yazılım araçlarının

katılımın uygulanabilir bir formu olduğu bir dünyada

in a world in which direct democracy and software agents

bu düşüncenin mümkün olduğunu inkar edemezsiniz.

are a viable form of participation.

So how do we start the revolution?

Peki, devrimi nasıl başlatıyoruz?

We don't start this revolution with picket fences or protests

Protestolarla veya şu anki politikacıların robotlara dönüşmesini talep ederek

or by demanding our current politicians to be changed into robots.

bu devrimi başlatmıyoruz.

That's not going to work.

Bu, işe yaramaz.

This is much more simple,

Bu, çok daha basit,

much slower

daha yavaş

and much more humble.

ve çok daha alçakgönüllü.

We start this revolution by creating simple systems like this in grad schools,

Bu devrimi; yüksekokullar, kar amacı gütmeyen yerler, kütüphaneler gibi

in libraries, in nonprofits.

yerlerde basit sistemler yaratarak başlatıyoruz.

And we try to figure out all of those little questions

Bu düşünceyi uygulanabilir ve güvenilir yapmak için

and those little problems

that we're going to have to figure out to make this idea something viable,

bu küçük problemleri çözmeye çalışıyoruz.

to make this idea something that we can trust.

And as we create those systems that have a hundred people, a thousand people,

Yüzlerce, binlerce, yüz binlerce insanı siyasi olarak zorlamayan bir şekilde

a hundred thousand people voting in ways that are not politically binding,

oy verdikleri bu sistemleri yarattıkça

we're going to develop trust in this idea,

bu düşünceye karşı güven oluşturacağız,

the world is going to change,

dünya değişecek

and those that are as little as my daughter is right now

ve şu anda kızım kadar küçük olanlar büyüyecek.

are going to grow up.

And by the time my daughter is my age,

Kızım benim yaşıma gelene kadar

maybe this idea, that I know today is very crazy,

belki de bugün oldukça çılgın olduğunu bildiğim bu düşünce

might not be crazy to her and to her friends.

ona ve arkadaşlarına hiç de çılgınca gelmeyebilir.

And at that point,

Bu noktada

we will be at the end of our history,

tarihimizin sonunda olacağız

but they will be at the beginning of theirs.

ancak onlar, onlarınkinin başlangıcında olacaklar.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)