John Delaney: Wiring an interactive ocean

Tłumaczenie: Karol Partyka Korekta: Michał Scheffs

For a moment, what I need to do

To co chciałbym na chwilę zrobić,

is project something on the screen of your imagination.

to rzucić coś na ekran waszej wyobraźni.

We're in 17th century Japan

Jesteśmy w siedemnastowiecznej Japonii,

on the west coast,

na zachodnim wybrzeżu

and a little, wizened monk

i mały, pomarszczony mnich

is hurrying along, near midnight,

spieszy w okolicach północy

to the crest of a small hill.

na szczyt małego wzgórza.

He arrives on the small hill,

Dociera na małe wzgórze

dripping with water.

ociekając wodą.

He stands there,

Stoi tam

and he looks across at the island, Sado.

i patrzy na wyspę Sado.

And he scans across the ocean, and he looks at the sky.

I spogląda na ocean, i patrzy na niebo.

Then he says to himself, very quietly,

Potem mówi do siebie, bardzo cicho,

"[Turbulent the sea,]

"[Niespokojne morze,]

[Stretching across to Sado]

[Rozciągające się na całe Sado]

[The Milky Way]."

[Droga Mleczna]"

Basho was a brilliant man.

Basho był genialnym człowiekiem.

He said more with less

Powiedział więcej mówiąc niewiele

than any human

niż jakikolwiek człowiek,

that I have ever read or talked to.

którego czytałem lub z którym rozmawiałem.

Basho, in 17 syllables,

Basho, w 17 sylabach,

juxtaposed

zestawił

a turbulent ocean

niespokojny ocean

driven by a storm now past,

wzburzony przez miniony sztorm

and captured the almost

i uchwycił najbardziej

impossible beauty

niesamowite piękno

of our home galaxy

naszej rodzimej galaktyki

with millions of stars,

z milionami gwiazd,

probably hundreds and hundreds of -- who knows how many -- planets,

prawdopodobnie setkami -- kto je zliczy -- planet,

maybe even an ocean

może nawet ocean,

that we will probably call Sylvia in time.

który później prawdopodobnie nazwiemy Sylvia.

As he was nearing his death,

Kiedy był blisko śmierci,

his disciples and followers

jego uczniowie i zwolennicy

kept asking him,

pytali go ciągle

"What's the secret?

"Jaka jest tajemnica?

How can you

Jak możesz

make haiku poems so beautiful so easily?"

tworzyć tak łatwo tak piękne haiku?"

And toward the end, he said,

I pod koniec on powiedział

"If you would know the pine tree,

"Jeśli chcesz poznać sosnę,

go to the pine tree."

idź do sosny."

That was it.

I to było tyle.

(Laughter)

(Śmiech)

Sylvia has said we must use

Sylvia powiedziała, że musimy użyć

every capacity we have

wszelkich zdolności jakie mamy

in order to know the oceans.

w celu poznania oceanów.

If we would know the oceans,

Jeśli chcemy poznać oceany,

we must go to the oceans.

musimy zejść do oceanów.

And what I'd like to talk to you today about, a little bit,

To o czym chciałbym wam dziś trochę opowiedzieć,

is really transforming

to prawdziwa zmiana

the relationship, or the interplay,

stosunków lub interakcji

between humans and oceans

między ludźmi i oceanami,

with a new capability

za pomocą nowej zdolności,

that is not at all routine yet.

która jeszcze nie stała się normą.

I hope it will be.

Mam nadzieje, że stanie się.

There are a few key points.

Jest kilka ważnych kwestii.

One of them is the oceans are central

Jedną z nich jest to, że oceany mają kluczowe znaczenie

to the quality of life on earth.

dla jakości życia na Ziemi.

Another is that there are bold, new ways

Kolejną jest to, że istnieją nowe, śmiałe sposoby

of studying oceans

na badanie oceanów,

that we have not used well yet.

których jeszcze nie wykorzystaliśmy w pełni.

And the last is that these bold, new ways

Ostatnią jest to, że te śmiałe, nowe sposoby,

that we are exploring

które odkrywamy

as a community

jako społeczność,

will transform the way we look at our planet, our oceans,

zmienią sposób w jaki patrzymy na naszą planetę, nasze oceany

and eventually how we manage

i w końcu to jak zarządzamy

probably the entire planet, for what it's worth.

prawdopodobnie całą planetą, na ile możemy.

So what scientists do when they begin

Więc to co robią naukowcy kiedy zaczynają,

is to start with the system.

to zaczynają od systemu.

They define what the system is.

Definiują czym jest system.

The system isn't Chesapeake Bay.

System to nie zatoka Chesapeake.

It's not the Kuril arc. It's not even the entire Pacific.

To nie Caro Arc. To nie nawet cały Pacyfik.

It's the whole planet,

To cała planeta,

the entire planet, continents and oceans together.

cała planeta, razem z kontynentami i oceanami.

That's the system.

To jest system.

And basically, our challenge

I w zasadzie, naszym wyzwaniem

is to optimize the benefits

jest optymalizacja zysków

and mitigate the risks

i zmniejszenie ryzyk

of living on a planet that's driven by only two processes,

życia na planecie, którą rządzą tylko dwa procesy,

two sources of energy,

dwa źródła energii,

one of which is solar,

jedno z nich jest pochodzenia słonecznego,

that drives the winds, the waves,

rządzi ono wiatrami, falami,

the clouds, the storms and photosynthesis.

chmurami, sztormami i fotosyntezą.

The second one is internal energy.

Drugie to energia wnętrza Ziemi.

And these two war against one another

Te dwa ścierają się ze sobą

almost continuously.

prawie bez przerwy.

Mountain ranges, plate tectonics,

Łańcuch górskie, tektonika płyt

moves the continents around, forms ore deposits.

przemieszcza kontynenty, tworzy złoża rud.

Volcanoes erupt.

Wulkany wybuchają.

That's the planet that we live on.

Taka jest planeta, na której żyjemy.

It's immensely complex.

Jest niesłychanie złożona.

Now I don't expect all of you to see all the details here,

Teraz, nie oczekuję, że wszyscy zobaczycie tu wszelkie detale,

but what I want you to see is

ale chciałbym żebyście zauważyli to,

this is about 10 percent

że jest to około 10 procent

of the processes that operate within

procesów jakie zachodzą

the oceans almost continuously,

prawie stale w oceanach

and have for the last 4 billion years.

i zachodziły przez ostatnie 4 miliardy lat.

This is a system that's been around a very long time.

Jest to system, który istnieje od bardzo dawna.

And these have all co-evolved.

Te procesy współ-ewoluowały.

What do I mean by that?

Co mam przez to na myśli?

They interact with one another constantly.

Stale wzajemnie oddziaływały na siebie.

All of them interact with one another.

Wszystkie z nich oddziaływały ze sobą wzajemnie.

So the complexity of this system that we're looking at,

Więc złożoność systemu, na który spoglądamy,

the one driven by the sun --

tego napędzanego przez słońce --

upper portion, mostly --

głównie górne partie --

and the lower portion is partly driven

i dolne partie, które są częściowo napędzane

by the input from heat below

przez wpływ ciepła z dołu

and by other processes.

i przez inne procesy.

This is very, very important

Jest to bardzo, bardzo ważne

because this is the system, this is the crucible,

ponieważ jest to system, jest to tygiel,

out of which life on the planet came,

z którego zrodziło się życie na planecie.

and it's now time for us to understand it.

Nadszedł czas, żebyśmy go zrozumieli.

We must understand it.

Musimy go zrozumieć.

That's one of the themes that Sylvia reminds us about:

To jest jedna z kwestii, o których przypomina nam Sylvia;

understand this ocean of ours,

zrozumienie tego naszego oceanu,

this basic life support system,

tego podstawowego systemu podtrzymywania życia,

the dominant life support system on the planet.

głównego systemu podtrzymywania życia na planecie.

Look at this complexity here.

Spójrzcie na tę złożoność.

This is only one variable.

Jest to tylko jedna zmienna.

If you can see the complexity,

Jeśli możecie zauważyć złożoność,

you can see how

możecie dostrzec jak

tiny, little eddies

małe, drobne wiry,

and large eddies and the motion --

większe wiry i ruch --

this is just sea surface temperature,

jest to tylko temperatura powierzchni morza,

but it's immensely complicated.

ale jest niezmiernie skomplikowana.

Now a layer in,

Teraz w warstwie poniżej

the other two or three hundred processes

kolejne dwie lub trzy setki procesów

that are all interacting,

wpływają na siebie wzajemnie,

partly as a function of temperature, partly as a function of all the other factors,

częściowo w zależności od temperatury, częściowo w zależności od innych czynników,

and you've got a really complicated system.

i otrzymujecie naprawdę skomplikowany system.

That's our challenge, is to understand,

Otóż naszym wyzwaniem jest zrozumienie,

understand this system in new and phenomenal ways.

zrozumienie systemu i wspaniałych sposobów.

And there's an urgency to this.

I jest to pilna sprawa.

Part of the urgency comes from the fact

Część pilności powoduje fakt,

that, of order, a billion people on the planet currently

że obecnie jest na planecie miliard ludzi

are undernourished or starving.

niedożywionych lub głodujących.

And part of the issue

Część tego problemu

is for Cody --

zostawiam Cody'emu --

who's here,

który jest tu --

16 years old --

ma 16 lat --

and I have permission to relay this number.

i mam zezwolenie, żeby ujawnić tą liczbę.

When he, 40 years from now,

Kiedy będzie, za 40 lat,

is the age of Nancy Brown,

w wieku Nancy Brown,

there are going to be

na planecie będzie

another two and a half billion people on the planet.

kolejne dwa i pół miliarda ludzi.

We can't solve all the problems

Nie możemy rozwiązać wszystkich problemów

by looking only at the oceans,

patrząc tylko na oceany,

but if we don't understand

ale jeśli nie zrozumiemy

the fundamental life support system of this planet

podstawowego systemu podtrzymywania życia tej planety

much more thoroughly than we do now,

bardziej gruntownie niż rozumiemy dziś,

then the stresses that we will face,

wtedy trudności z jakimi przyjdzie nam się zmierzyć,

and that Cody will face,

z jakimi Cody będzie się zmierzał

and even Nancy, who's going to live till she's 98,

i nawet Nancy, która będzie żyć do 98,

will have really problems coping.

będą musieli się zmierzyć z prawdziwymi problemami.

All right, let's talk about another perspective

Dobrze, pomówmy o innym punkcie widzenia

on the importance of the oceans.

z którego oceany są ważne.

Look at this diagram, which is showing

Spójrzcie na ten diagram, który pokazuje

warm waters in red,

ciepłe wody na czerwono,

cool waters in blue,

zimne na niebiesko,

and on the continents, what you're seeing in bright green,

a na kontynentach, to co widzicie na jasno-zielono,

is the growth of vegetation,

to wzrost wegetacji,

and in olive green, the dieback of vegetation.

a na oliwkowo, to spadek wegetacji.

And in the lower left hand corner there's a clock ticking away

I w lewym dolnym rogu jest zegar odmierzający czas

from 1982 to 1998

od 1982 do 1998

and then cycling again.

a potem powtarza cykl.

What you'll see is that the rhythms

To co zobaczycie, to że rytmy

of growth, of vegetation --

wzrostu, wegetacji --

a subset of which is food on the continents --

od których zależy jedzenie na kontynentach --

is directly tied to the rhythms

są bezpośrednio związane z rytmami

of the sea surface temperatures.

temperatury powierzchni morza.

The oceans control,

Oceany kontrolują

or at least significantly influence,

lub przynajmniej wpływają w znaczący sposób,

correlate with,

współgrają z

the growth patterns and the drought patterns

układami wzrostu, układami suszy

and the rain patterns on the continents.

i układami deszczu na kontynentach.

So people in Kansas, in a wheat field in Kansas,

Zatem, ludzie w Kansas, na polu pszenicy w Kansas,

need to understand that the oceans

muszą zrozumieć, że oceany

are central to them as well.

są istotne również dla nich.

Another complexity: this is the age of the oceans.

Kolejna zawiłość: to jest epoka oceanów.

I'm going to layer in on top of this

Na samym szczycie nałożę na to

the tectonic plates.

płyty tektoniczne.

The age of the ocean, the tectonic plates,

Wiek oceanu, płyty tektoniczne,

gives rise to a totally new phenomenon

dają początek zupełnie nowemu zjawisku,

that we have heard about

o którym słyszeliśmy

in this conference.

na tej konferencji.

And I share with you some very high-definition video

Podzielę się z wami pewnym wysokiej jakości nagraniem,

that we collected in real time.

którego dokonaliśmy w czasie rzeczywistym.

Seconds after this video was taken,

Sekundy po tym jak dokonano nagrania.

people in Beijing,

ludzie w Pekinie,

people in Sydney, people in Amsterdam,

ludzie w Sydney, ludzie w Amsterdamie,

people in Washington D.C. were watching this.

ludzie w Waszyngtonie oglądali to.

Now you've heard of hydrothermal vents,

Słyszeliście o kominach hydrotermalnych,

but the other discovery

ale innym odkryciem jest to,

is that deep below the sea floor,

że głęboko pod dnem morskim

there is vast reservoir of microbial activity,

znajduje się bogaty zbiór aktywności mikrobiologicznej,

which we have only just discovered

który jedynie odkryliśmy,

and we have almost no way to study.

i którego nie mamy nie mamy w zasadzie jak zbadać.

Some people have estimated

Pewni ludzie oszacowali,

that the biomass

że biomasa

tied up in these microbes

związana z tymi mikrobami,

living in the pours and the cracks

żyjącymi w szczelinach i pęknięciach

of the sea floor and below

w dnie morskim i poniżej,

rival the total amount of living biomass

równa się całkowitej ilości biomasy

at the surface of the planet.

na powierzchni planety.

It's an astonishing insight,

To niesamowity wgląd.

and we have only found out about this recently.

I dopiero niedawno dowiedzieliśmy się o tym.

This is very, very exciting.

Jest to bardzo, bardzo ekscytujące.

It may be the next rainforest,

Może być to kolejny las deszczowy,

in terms of pharmaceuticals.

używając terminów farmaceutycznych.

We know little or nothing about it.

Wiemy o tym niewiele lub nic.

Well, Marcel Proust has this wonderful saying

Więc, Marcel Proust miał to świetne powiedzenie,

that, "The real voyage of discovery

że "Prawdziwa wyprawa odkrywcza

consists not so much in seeking new territory,

polega nie tyle na szukaniu nowego terytorium,

but possibly in having new sets of eyes,"

co raczej na posiadaniu nowej pary oczu,"

new ways of seeing things,

nowego sposobu patrzenia,

a new mindset.

nowego nastawienia.

And many of you remember

I wielu z was pamięta

the early stages of oceanography,

wczesne stadia oceanografii,

when we had to use what we had at our fingertips.

kiedy musieliśmy używać tego, co mieliśmy pod ręką.

And it wasn't easy. It wasn't easy in those days.

I nie było to łatwe. Nie było łatwo w tamtych czasach.

Some of you remember this, I'm sure.

Niektórzy z was pamiętają to, jestem pewien.

And now, we have an entire suite of tools

A teraz, mamy cały zestaw narzędzi,

that are really pretty powerful --

które są naprawdę całkiem potężne --

ships, satellites, moorings.

statki, satelity, zestawy kotwiczne.

But they don't quite cut it. They don't quite give us what we need.

Ale one nie do końca radzą sobie. Nie dają nam dokładnie tego, czego potrzebujemy.

And the program that I wanted to talk to you about

Program, o którym chciałem wam powiedzieć

just a little bit here,

tu chociaż trochę,

was funded, and it involves autonomous vehicles

został rozpoczęty i dotyczy niezależnych maszyn

like the one running across the base of this image.

takich jak ta, która przebiega przez spód tego zdjęcia.

Modeling: on the right hand side,

Modelowanie: po prawej stronie

there's a very complex computational model.

znajduje się złożony model obliczeniowy.

On the left hand side, there's a new type of mooring,

Po lewej stronie jest nowy typ zestawu kotwiczącego,

which I'll show you in just a second.

który pokażę wam za krótką chwilę.

And on the basis

I na podstawie

of several points,

kilku punktów,

the oceans are complex, and they're central to the life on earth.

oceany są złożone i są kluczowe dla życia na Ziemi.

They are changing rapidly, but not predictably.

Zmieniają się gwałtownie, ale nie przewidywalnie.

And the models that we need to predict the future

Modele, których potrzebujemy żeby przewidzieć przyszłość

do not have enough data to refine them.

nie mają wystarczająco dużo danych, żeby można je wyklarować.

The computational power

Moc obliczeniowa

is amazing.

jest niesamowita.

But without data, those models

Ale bez danych, te modele

will never ever be predicted.

nigdy nie dadzą nam przewidywań.

And that's what we really need.

A tego właśnie naprawdę potrzebujemy.

For a variety of reasons they're dangerous,

Z wielu powodów są one niebezpieczne,

but we feel that OOI,

ale czujemy, że IOO,

this Ocean Observatory Initiative,

ta Inicjatywa Obserwatorium Oceanicznego,

which the National Science Foundation

którą Narodowy Fundusz Naukowy

has begun to fund,

zaczął tworzyć,

has the potential to really transform things.

niesie możliwość prawdziwej zmiany rzeczy.

And the goal of the program is to

I celem programu jest

launch an era of scientific discovery

otwarcie ery odkryć naukowych

and understanding

i zrozumienie

across and within the ocean basins,

basenów oceanicznych wzdłuż i wszerz,

utilizing widely accessible,

wykorzystując szeroko dostępną

interactive telepresence.

interaktywną teleobecność.

It's a new world.

To nowy świat.

We will be present throughout

Będziemy obecni w całej

the volume of the ocean, at will,

objętości oceanu, kiedy zechcemy,

communicating in real time.

porozumiewając się w czasie rzeczywistym.

And this is what the system involves,

I to jest to co obejmuje system,

a number of sites in the southern hemisphere,

masę punktów na zachodniej półkuli,

shown in those circles.

przedstawionych w tych okręgach.

And in the northern hemisphere there are four sites.

I na północnej półkuli są cztery miejsca.

I won't talk a lot about most of them right here,

Nie będę mówił za dużo o większości z nich.

but the one on the west coast, that's in the box,

Ale jeden na zachodnim wybrzeżu, w tym obszarze

is called the regional scale nodes.

nazywa się węzłami lokalnymi.

It was once called Neptune.

Kiedyś nazywano je Neptune.

And let me show you what's behind it.

Pozwólcie, że pokażę wam co za tym stoi.

Fiber: next-generation way of communicating.

Włókno, nowa generacja w sposobie komunikacji.

You can see the copper tips on these things.

Możecie zobaczyć miedziane końcówki na tych rzeczach.

You can transmit power,

Możecie przekazywać energię,

but the bandwidth is in those tiny, little threads

ale przepustowość jest w tych malutkich nitkach

smaller than the hair on your head in diameter.

o średnicy mniejszej niż włosy na waszej głowie.

And this particular set here

I akurat ten układ

can transmit something of the order of

może przesłać coś rzędu

three to five terabits per second.

trzech do pięciu terabitów na sekundę.

This is phenomenal bandwidth.

To niesamowita przepustowość.

And this is what the planet looks like.

A oto jak wygląda planeta.

We are already laced up

Jesteśmy już zaplątani

as if we're in a fiber optic corset, if you like.

tak jakbyśmy byli w gorsecie z włókna optycznego.

This is what it looks like.

Oto jak to wygląda.

And the cables go really continent to continent.

Kable ciągną się naprawdę od kontynentu, do kontynentu.

It's a very powerful system,

To bardzo potężny system,

and most of our communications consist of it.

większość naszej komunikacji składa się z niego.

So this is the system that I'm talking about,

Zatem jest to system, o którym mówię,

off the west coast. It's coincident with the tectonic plate,

na zachodnim wybrzeżu -- idzie równo z płytą tektoniczną,

the Juan de Fuca tectonic plate.

z płytą tektoniczną Juan de Fuca.

And it's going to deliver abundant power

I dostarczy ogromnej energii

and unprecedented bandwidth

i niespotykanej dotąd przepustowości

across this entire volume --

w całej tej objętości --

in the overlying ocean,

w oceanie ponad nim,

on the sea floor and below the sea floor.

w dnie morskim i poniżej dna morskiego.

Bandwidth and power

Przepustowość i moc,

and a wide variety of processes

i szeroki zakres procesów,

that will be operating.

które będą zachodziły.

This is what one of those primary nodes looks like,

Oto jak jeden z tych głównych węzłów wygląda.

and it's like a sub station with power and bandwidth

I jest to jakby podstacja z energią i przepustowością,

that can spread out over an area the size of Seattle.

która może rozciągać się na obszar wielkości Seattle.

And the kind of science that can be done

Typ badań, które mogą zostać przeprowadzone

will be determined by a variety of scientists who want to be involved

będzie zależał od zróżnicowania naukowców, którzy zechcą się zaangażować

and can bring the instrumentation to the table.

i którzy mogą wnieść do projektu oprzyrządowanie.

They will bring it and link it in.

Przyniosą je i podłączą je.

It'll be, in a sense, like having time on a telescope,

To będzie, w pewnym sensie, jak mieć do dyspozycji teleskop,

except you'll have your own port.

z tym że, będziesz miał swój własny port.

Climate change, ocean acidification,

Zmiana klimatu, zakwaszenie oceanu,

dissolved oxygen,

rozpuszczanie tlenu,

carbon cycle, coastal upwelling,

obieg węgla w przyrodzie, przybrzeżne podnoszenie wód głębinowych,

fishing dynamics --

dynamika połowów --

the full spectrum of

całe spektrum

earth science and ocean science

nauki o lądzie i oceanografii

simultaneously in the same volume.

jednocześnie na tym samym obszarze.

So anyone coming along later

Więc każdy kto przyjdzie później

simply accesses the database

po prostu ma dostęp do bazy danych

and can draw down the information they need

i może ściągnąć informacje, których potrzebuje

about anything that has taken place.

o czymkolwiek co miało miejsce.

And this is just the first of these.

A to dopiero pierwsza tego typu.

In conjunction with our Canadian colleagues, we've set this up.

Stworzyliśmy to we współpracy z naszymi kolegami z Kanady.

Now I want to take you into the caldera.

Teraz chciałbym was zabrać do kaldery.

On the left hand side there

Tutaj po lewej

is a large volcano called Axial Seamount.

jest duży wulkan zwany Axial Seamount.

And we're going to go down into the Axial Seamount

Zejdziemy w dół do Axial Seamount

using animation.

używając animacji.

Here's what this system is going to look like

Oto jak będzie wyglądał ten system,

that we are funded to build at this point.

który zaczęliśmy właśnie budować.

Very powerful.

Bardzo potężny.

That's an elevator that's constantly moving up and down,

Oto winda, która ciągle przemieszcza się w dół i w górę,

but it can be controlled by the folks on land

ale może być kontrolowana przez ludzi na lądzie,

who are responsible for it.

którzy są za nią odpowiedzialni.

Or they can transfer control

Albo mogą oni przekazać kontrolę

to someone in India or China

komuś w Indiach lub Chinach,

who can take over for a while,

kto może przejąć je na chwilę.

because it's all going to be directly connected

Ponieważ to wszystko będzie bezpośrednio połączone

through the Internet.

przez internet.

There will be massive amounts of data flowing ashore,

Olbrzymie ilości danych będą docierać na brzeg,

all available to anyone who has any interest in using it.

wszystkie dostępne dla każdego, kto będzie chciał ich użyć.

This is going to be much more powerful

To będzie znacznie potężniejsze

than having a single ship

niż posiadanie pojedynczego statku

in a single location,

w jednym punkcie,

then move to a new location.

który potem przenosi się do innego punktu.

We're flying across the caldera floor.

Przelatujemy przez dno kaldery.

There is a number of robotic systems.

Jest tu sporo zautomatyzowanych systemów.

There's cameras that can be turned on and off at your will,

Są kamery, które możecie włączać i wyłączać kiedy chcecie,

if those are your experiments.

jeśli to wasze eksperymenty.

The kinds of systems that will be down there,

Tam na dole będą różnego typu urządzenia,

the kinds of instruments that will be on the sea floor,

na dnie morskim będą różnego typu narzędzia,

consist of -- if you can read them there --

w ich składzie będą -- jeśli możecie to odczytać --

there's cameras, there's pressure sensors,

są kamery, są czujniki ciśnienia,

fluorometers, there's seismometers.

fluorometry, są sejsmografy.

It's a full spectrum of tools.

To instrumenty wszelkiego rodzaju.

Now, that mound right there

Teraz, ta hałda tutaj

actually looks like this.

wygląda mniej więcej tak.

This is what it actually looks like.

Oto jak wygląda w rzeczywistości.

And this is the kind of activity

I tego rodzaju czynności

that we can see with high-definition video,

możemy oglądać w wysokiej jakości wideo,

because the bandwidth of these cables

ponieważ przepustowość tych kabli

is so huge

jest tak duża,

that we could have five to 10

że możemy mieć od pięciu do dziesięciu

stereo HD systems

systemów stereo HD

running continuously

działających ciągle

and, again, directed through robotic techniques from land.

i, jeszcze raz, sterowanych przez zautomatyzowane systemy z lądu.

Very, very powerful.

Bardzo, bardzo potężne.

And these are the things that we're funded to do today.

Są to rzeczy, które zaczęliśmy robić dziś.

So what can we actually do tomorrow?

Ale co właściwie będziemy mogli zrobić jutro?

We're about to ride the wave

Jesteśmy o krok od popłynięcia na fali

of technological opportunity.

technologicznej szansy.

There are emerging technologies throughout

Pojawiają się technologie na całym

the field around oceanography,

polu wokół oceanografii,

which we will incorporate into oceanography,

które wcielimy do oceanografii,

and through that convergence,

a przez to zjednoczenie,

we will transform oceanography into something even more magical.

przemienimy oceanografię w coś jeszcze bardziej magicznego.

Robotics systems are just incredible these days,

Zautomatyzowane systemy są dziś po prostu niesamowite,

absolutely incredible.

kompletnie niesamowite.

And we will be bringing robotics of all sorts

A my wprowadzimy robotykę wszelkiego rodzaju

into the ocean.

do oceanu.

Nanotechnology: this is a small generator.

Nanotechnologia: oto mały generator.

It's smaller than a postage stamp,

Jest mniejszy niż znaczek pocztowy

and it can generate power just by being

i może wytworzyć energię po prostu będąc

attached to your shirt as you move.

przyczepionym do twojej koszuli kiedy się ruszasz.

Just as you move, it generates power.

Kiedy tylko się ruszasz, on wytwarza energię.

There are many kinds of things that can be used in the ocean, continuously.

Jest wciąż wiele rodzajów rzeczy, które mogą być wykorzystane w oceanie.

Imaging: Many of you know a good deal more about this type of thing than I,

Obrazowanie: Wielu z was wie znacznie więcej ode mnie o tych sprawach.

but stereo imaging at four times the definition

Ale obrazowanie stereo z rozdzielczością czterokrotnie

that we have in HD

większą niż mamy w HD

will be routine within five years.

będzie czymś zwyczajnym w ciągu pięciu lat.

And this is the magic one.

A teraz coś magicznego.

As a result of the human genome process,

W wyniku rozwoju ludzkiego genomu,

we are in a situation where

jesteśmy w sytuacji, w której

events that take place in the ocean --

ze zdarzeń, które mają miejsce w oceanie --

like an erupting volcano, or something of that sort --

jak wybuchający wulkan albo coś w tym rodzaju --

can actually be sampled.

możemy pobrać próbki.

We pump the fluid through one of these systems,

Pompujemy ciecz przez jeden z tych układów,

and we press the button,

naciskamy przycisk

and it's analyzed for the genomic character.

i ciecz jest analizowana pod kątem genomu.

And that's transmitted back to land immediately.

Jest to wysyłane od razu z powrotem na ląd.

So in the volume of the ocean,

Więc, we wnętrzu oceanu,

we will know, not just the physics and the chemistry,

będziemy znać nie tylko fizykę i chemię.

but the base of the food chain

Ale podstawa łańcucha pokarmowego

will be transparent to us

będzie dla nas jasna

with data on a continuous basis.

przy ciągłym napływie danych.

Grid computing: the power of grid computers

Przetwarzanie sieciowe: zdolności przetwarzania sieciowego

is going to be just amazing here.

będą tu naprawdę niesamowite.

We will soon be using grid computing

Niedługo będziemy używać przetwarzania sieciowego

to do pretty much everything, like adjust the data

w zasadzie do wszystkiego, na przykład żeby dopasować dane

and everything

i wszystko

that goes with the data.

co z nimi związane.

The power generation will come from the ocean itself.

Energia elektryczna będzie pochodziła z samego oceanu.

And the next generation fiber

A włókna następnej generacji

will be simply magic.

będą po prostu magiczne.

It's far beyond what we currently have.

To znacznie wykracza poza to, co mamy obecnie.

So the presence of the power

Zatem obecność energii

and the bandwidth in the environment

i przepustowości w środowisku

will allow all of these new technologies

pozwoli tym wszystkim nowym technologiom

to converge in a manner that is just unprecedented.

współdziałać w niespotykany dotychczas sposób.

So within five to seven years,

Zatem w ciągu pięciu do siedmiu lat,

I see us having

wiem że będziemy

a capacity to be completely present

mieli zdolność do bycia całkowicie obecnym

throughout the ocean

wszędzie w oceanie,

and have all of that connected to the Internet,

a przy podłączeniu tego wszystkiego do internetu

so we can reach many, many folks.

możemy dotrzeć do wielu, wielu ludzi.

Delivering the power and the bandwidth into the ocean

Dostarczenie energii i przepustowości do oceanu

will dramatically accelerate adaptation.

niesamowicie przyspieszy przystosowanie.

Here's an example.

Oto przykład.

When earthquakes take place, massive amounts

Kiedy występuje trzęsienie ziemi, duże ilości

of these new microbes we've never seen before

tych nowych mikrobów, których nie widzieliśmy nigdy wcześniej

come out of the sea floor.

wychodzą z dna morskiego.

We have a way of addressing that,

Mamy sposób na wysłanie tego,

a new way of addressing that.

nowy sposób na wysłanie tego.

We've determined from the earthquake activity that you're seeing here

Określiliśmy na podstawie aktywności sejsmicznej, którą tu obserwujecie,

that the top of that volcano is erupting,

że na górze tego wulkanu zachodzi erupcja,

so we deploy the troops.

więc wysyłamy oddziały.

What are the troops? The troops are the autonomous vehicles, of course.

Jakie to odziały? Oddziałami są oczywiście samodzielne pojazdy.

And they fly into the erupting volcano.

I wlatują one do wybuchającego wulkanu.

They sample the fluids coming out of the sea floor

Pobierają próbki płynów wypływających z dna morskiego

during an eruption,

w czasie erupcji,

which have the microbes that have never been

które zawierają mikroby, które nigdy wcześniej

to the surface of the planet before.

nie były na powierzchni planety.

They eject it to the surface where it floats,

Wysyłają to na powierzchnię, na której się to unosi

and it is picked up

i jest zabierane

by an autonomous airplane,

przez samodzielny samolot,

and it's brought back to the laboratory

po czym jest dostarczane do laboratorium

within 24 hours of the eruption.

w ciągu 24 godzin od erupcji.

This is doable. All the pieces are there.

Można to zrobić. Wszystkie części mamy na miejscu.

A laboratory: many of you heard what happened

Laboratorium: wielu z was słyszało co stało się

on 9/7.

siódmego września.

Some doctors in New York City removed

Pewni lekarze w Nowym Jorku usunęli

the gallbladder of a woman in France.

woreczek żółciowy kobiecie we Francji.

We could do work on the sea floor that would be stunning,

Możemy na dnie morza wykonywać niesamowite czynności.

and it would be on live TV,

I byłoby to na żywo w telewizji,

if we have interesting things to show.

jeśli mielibyśmy ciekawe rzeczy do pokazania.

So we can bring an entirely new telepresence

Możemy więc dostarczyć światu całkowicie nową

to the world, throughout the ocean.

teleobecność w całym oceanie.

This -- I've shown you sea floor --

To -- pokazywałem wam dno morskie.

but so the goal here is real time interaction

Ale celem tu są interakcje w czasie rzeczywistym

with the oceans from anywhere on earth.

z oceanami z każdego miejsca na Ziemi.

It's going to be amazing.

To będzie niesamowite.

And as I go here,

Jak już tu jestem,

I just want to show you what we can bring into classrooms,

to chciałbym tylko pokazać co możemy dostarczyć do sal lekcyjnych,

and indeed, what we can bring into your pocket.

i tak naprawdę, co możemy dostarczyć do waszych kieszeni.

Many of you don't think of this yet,

Wielu z was jeszcze o tym nie myśli,

but the ocean will be in your pocket.

ale ocean będzie w waszych kieszeniach.

It won't be long. It won't be long.

Już niedługo. Już niedługo.

So let me leave you then

Pozwólcie, że zostawię was

with a few words

z kilkoma słowami

from another poet, if you'll forgive me.

od innego poety, jeśli pozwolicie.

In 1943,

W 1943,

T.S. Eliot wrote the "Four Quartets."

T.S. Eliot napisał "Cztery kwartety".

He won the Nobel Prize for literature

Wygrał Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury

in 1948.

w 1948.

In "Little Gidding" he says --

W "Little Gidding" pisze --

speaking I think for the human race,

mówiąc moim zdaniem do ludzkości,

but certainly for the TED Conference and Sylvia --

a na pewno dla konferencji TED i Sylvi --

"We shall not cease from exploration,

"Nie powinniśmy zaprzestawać poszukiwań,

and the end of all our exploring

a końcem naszych wszelkich poszukiwań

will be to arrive where we started

będzie dotarcie do punktu wyjścia

and know the place for the first time,

i poznanie tego miejsca po raz pierwszy,

arrive through the unknown remembered gate

dotarcie przez nieznaną zapamiętaną bramę,

where the last of earth left to discover

gdzie ostatnim co zostało na Ziemi do odkrycia

is that which was the beginning.

jest to co było początkiem.

At the source of the longest river

U źródła najdłuższej rzeki

the voice of a hidden waterfall

głos ukrytego wodospadu

not known because not looked for,

nieznany, bo nie szukany,

but heard, half heard

ale słyszany, na wpół słyszany

in the stillness beneath the waves of the sea."

w ciszy pod falami morza."

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)