Ballroom dance that breaks gender roles | Trevor Copp and Jeff Fox

Tłumaczenie: Przemysław Kreft Korekta: Rysia Wand

(Music)

(Muzyka)

(Applause)

(Brawa)

Trevor Copp: When "Dancing With the Stars" first hit the airwaves,

Trevor Copp: Kiedy "Taniec z gwiazdami" pojawił się na antenie,

that is not what it looked like.

nie wyglądało to w taki sposób.

(Laughter)

(Śmiech)

Jeff and I were full-time ballroom dance instructors

Jeff i ja pracowaliśmy na pełen etat jako instruktorzy tańca,

when the big TV ballroom revival hit,

gdy taniec towarzyski powrócił do telewizji

and this was incredible.

i to było niesamowite.

I mean, one day we would say "foxtrot,"

Wcześniej, gdy mówiliśmy fokstrot,

and people were like "Foxes trotting."

ludzie myśleli o "biegnących lisach". (fox - lis, trot - biec)

(Laughter)

(Śmiech)

And the next day they were telling us

Następnego dnia opowiadali nam już

the finer points of a good feather step.

szczegóły techniczne kroku "feather step".

And this blew our minds.

Zrobiło to na nas szokujące wrażenie.

I mean, all of the ballroom dance geeking out that we had always done

Cała ta nasza obsesja na punkcie tańca towarzyskiego,

on why salsa worked differently than the competitive rumba

dlaczego salsa to zupełnie co innego niż turniejowa rumba

and why tango traveled unlike the waltz,

i dlaczego ruchy tanga różnią się od walca,

all of that just hit the public consciousness,

wszystko to przeniknęło do świadomości społecznej

and it changed everything.

i zmieniło wszystko.

But running parallel to this excitement,

Równolegle do tego podekscytowania,

the excitement that suddenly, somehow, we were cool --

że nagle jakimś cudem jesteśmy fajni,

(Laughter)

(Śmiech)

there was also this reservation.

pojawiło się także pewne zastrzeżenie.

Why this and why now?

Dlaczego akurat to i dlaczego teraz?

Jeff Fox: When Trevor and I would get together for training seminars

Jeff Fox: Kiedy Trevor i ja spotykaliśmy się na szkoleniach

or just for fun,

albo dla zabawy,

we'd toss each other around, mix it up,

okręcaliśmy jeden drugiego, zamienialiśmy się rolami,

take a break from having to lead all the time.

robiąc sobie przerwę od ciągłego prowadzenia.

We even came up with a system for switching lead and follow

Wymyśliliśmy nawet system zamiany ról

między prowadzącym i prowadzonym podczas tańca

while we were dancing,

as a way of taking turns and playing fair.

jako sposób prowadzenia uczciwej gry.

It wasn't until we used that system as part of a performance

Dopiero gdy użyliśmy tego systemu podczas pokazu

in a small festival

na niewielkim festiwalu,

that we got an important tap on the shoulder.

dostaliśmy niezwykle istotną uwagę.

Lisa O'Connell, a dramaturge and director of a playwright center,

Lisa O'Connell, dramaturg i szefowa centrum dramatopisarstwa,

pulled us aside after the show and said,

wzięła nas na bok po występie i powiedziała:

"Do you have any idea how political that was?"

"Macie pojęcie, jak bardzo polityczne to było?".

(Laughter)

(Śmiech)

So that began an eight-year collaboration to create a play

Tak rozpoczęła się ośmioletnia współpraca, by stworzyć sztukę,

which not only further developed our system for switching

która nie tylko dalej rozwijała nasz system zamiany ról,

but also explored the impact of being locked into a single role,

ale zgłębiała wpływ zamknięcia w jednej roli

and what's worse,

i co gorsza

being defined by that single role.

bycia definiowanym przez tę jedną rolę.

TC: Because, of course,

TC: Chodzi o to, że klasyczne tańce

classic Latin and ballroom dancing isn't just a system of dancing;

latynoamerykańskie i standardowe to nie tylko system tańca,

it's a way of thinking, of being,

to również sposób myślenia, bycia,

of relating to each other

relacji między partnerami,

that captured a whole period's values.

który odzwierciedla wartości danego okresu.

There's one thing that stayed consistent, though:

Jedno pozostało jednak niezmienne:

the man leads

mężczyzna prowadzi,

and the woman follows.

a kobieta podąża za nim.

So street salsa, championship tango, it's all the same --

Uliczna salsa, turniejowe tango, wszystko działa tak samo -

he leads, she follows.

on prowadzi, ona podąża.

So this was gender training.

Był to więc trening płci.

You weren't just learning to dance --

Nie tylko uczyłeś się tańczyć,

you were learning to "man" and to "woman."

uczyłeś się odgrywać rolę męską i kobiecą.

It's a relic.

To relikt.

And in the way of relics, you don't throw it out,

Z reliktami jest tak, że ich nie odrzucasz,

but you need to know that this is the past.

ale musisz wiedzieć, że to jest przeszłość.

This isn't the present.

To nie jest teraźniejszość.

It's like Shakespeare: respect it, revive it -- great!

Tak jak z Szekspirem: szanuj, odnawiaj - świetnie!

But know that this is history.

Ale zrozum, że to już historia.

This doesn't represent how we think today.

Nie odzwierciedla to naszego obecnego sposobu myślenia.

So we asked ourselves:

Więc zadaliśmy sobie pytanie:

If you strip it all down,

Jeśli rozłożymy to na czynniki pierwsze,

what is at the core of partner dancing?

co jest kluczowe w tańcu w parach?

JF: Well, the core principle of partner dancing

JF: Główną zasadą tańca w parach

is that one person leads, the other one follows.

jest to, że jedna osoba prowadzi, a druga podąża.

The machine works the same, regardless of who's playing which role.

Mechanika jest tu ta sama, niezależnie od osoby.

The physics of movement doesn't really give a crap about your gender.

Fizyka ruchu ma w nosie twoją płeć.

(Laughter)

(Śmiech)

So if we were to update the existing form,

Jeśli chcieliśmy uaktualnić obecną formę,

we would need to make it more representative

musieliśmy sprawić, by lepiej opisywała

of how we interact here, now, in 2015.

nasze relacje tutaj, teraz w 2015 roku.

When you watch ballroom, don't just watch what's there.

Kiedy oglądacie taniec towarzyski, nie patrzcie tylko na to, co widać,

Watch what's not.

ale na to, czego nie ma.

The couple is always only a man and a woman.

Para to zawsze tylko mężczyzna lub kobieta.

Together.

Razem.

Only.

Tylko.

Ever.

Zawsze.

So, same-sex and gender nonconformist couples just disappear.

Pary tej samej płci po prostu znikają.

In most mainstream international ballroom competitions,

W większości międzynarodowych turniejów tańca

same-sex couples are rarely recognized on the floor,

pary tej samej płci są rzadko dostrzegane na parkiecie,

and in many cases,

a w wielu przypadkach

the rules prohibit them completely.

zasady zabraniają im wstępu.

TC: Try this: Google-image, "professional Latin dancer,"

TC: Spróbujcie wyszukać obrazów w Google "profesjonalny tancerz latynoamerykański"

and then look for an actual Latino person.

i poszukajcie prawdziwego Latynosa.

(Laughter)

(Śmiech)

You'll be there for days.

Zajmie wam to wiele dni.

What you will get is page after page of white, straight Russian couples

W wynikach dostaniecie stronę za stroną z białymi, rosyjskimi parami hetero

spray-tanned to the point of mahogany.

ze skórą "opaloną" sprayem na mahoń.

(Laughter)

(Śmiech)

There are no black people, there are no Asians,

Nie ma tam Azjatów, osób czarnoskórych,

no mixed-race couples,

par mieszanych rasowo,

so basically, non-white people just disappeared.

więc, ogólnie mówiąc, wszyscy poza białymi zniknęli.

Even within the white-straight- couple-only paradigm --

Nawet w tym paradygmacie białych par heteroseksualnych

she can't be taller,

ona nie może być wyższa,

he can't be shorter.

on nie może być niższy.

She can't be bolder,

Ona nie może być potężniejsza,

he can't be gentler.

on nie może być delikatniejszy.

If you were to take a ballroom dance

Jeśli mielibyśmy wziąć taniec towarzyski,

and translate that into a conversation

przetłumaczyć go na rozmowę

and drop that into a movie,

i wstawić do filmu,

we, as a culture, would never stand for this.

my, jako cywilizacja, nigdy byśmy się na to nie zgodzili.

He dictates, she reacts.

On dyktuje, ona reaguje.

No relationship -- gay, straight or anything --

Żadna relacja, niezależnie od orientacji,

that we would regard as remotely healthy or functional looks like that,

która miałaby uchodzić za zdrową tak nie wygląda,

and yet somehow,

a jednak jakimś cudem

you put it on prime time, you slap some makeup on it,

prezentujemy ją w telewizji, ozdabiamy makijażem, upiększamy,

throw the glitter on, put it out there as movement, not as text,

prezentujemy w ruchu, nie jako tekst,

and we, as a culture,

a my, jako kultura

tune in and clap.

oglądamy i klaszczemy.

We are applauding our own absence.

Oklaskujemy własną nieobecność.

Too many people have disappeared from partner dancing.

Zbyt wiele osób zniknęło z tańca towarzyskiego.

(Music)

(Muzyka)

(Applause)

(Brawa)

JF: Now, you just saw two men dancing together.

JF: Właśnie zobaczyliście dwóch tańczących mężczyzn

(Laughter)

(Śmiech)

And you thought it looked ...

I pomyśleliście, że to jest...

a little strange.

trochę dziwne.

Interesting -- appealing, even --

Interesujące, nawet atrakcyjne,

but a little bit odd.

ale trochę dziwnie.

Even avid followers of the same-sex ballroom circuit can attest

Nawet zagorzali zwolennicy tańca towarzyskiego tej samej płci

that while same-sex partner dancing can be dynamic and strong and exciting,

mogą stwierdzić, że taki taniec może być dynamiczny, silny i ekscytujący,

it just doesn't quite seem to fit.

ale coś w nim nie pasuje.

Aesthetically speaking,

Co do estetyki,

if Alida and I take the classic closed ballroom hold ...

jeśli Alida i ja przyjmiemy klasyczną zamkniętą pozycję,

this is considered beautiful.

jest to uważane za piękne.

(Laughter)

(Śmiech)

But why not this?

A dlaczego nie to?

(Laughter)

(Śmiech)

See, the standard image that the leader must be larger and masculine

To właśnie ten standardowy wizerunek większego i męskiego lidera

and the follower smaller and feminine --

z mniejszą i delikatną partnerką

this is a stumbling point.

jest największą przeszkodą.

TC: So we wanted to look at this from a totally different angle.

TC: Postanowiliśmy spojrzeć na to z innej perspektywy.

So, what if we could keep the idea of lead and follow

A gdybyśmy mogli zachować ideę prowadzenia i podążania,

but toss the idea that this was connected to gender?

ale porzucić myśl, że ma to związek z płcią?

Further, what if a couple could lead and follow each other

Idąc dalej, co, jeśli para mogłaby prowadzić i podążać,

and then switch?

a potem zamienić role?

And then switch back?

A potem zmienić je na powrót?

What if it could be like a conversation,

Co, jeśli mogłoby to wyglądać jak rozmowa,

taking turns listening and speaking, just like we do in life?

ze słuchaniem i mówieniem na zmianę?

What if we could dance like that?

Gdybyśmy mogli tak tańczyć?

We call it "Liquid Lead Dancing."

Nazywamy to tańcem z "Płynnym Prowadzeniem".

JF: Let's try this with a Latin dance,

JF: Spróbujmy z tańcem latynoamerykańskim,

salsa.

salsą.

In salsa, there's a key transitional step, called the cross-body lead.

W salsie mamy podstawowy krok przejściowy, zwany cross-body lead.

We use it as punctuation to break up the improvisation.

Gra rolę znaku interpunkcyjnego, żeby przerwać improwizację.

It can be a little tricky to spot if you're not used to looking for it,

Może być trudny do zauważenia, jeśli nie wiecie, czego szukać,

so here it is.

więc oto on.

One more time for the cheap seats.

I jeszcze raz dla tanich miejscówek.

(Laughter)

(Śmiech)

And here's the action one more time,

A teraz ta sama akcja ponownie,

nice and slow.

powoli i dokładnie.

Now, if we apply liquid-lead thinking to this transitional step,

Jeśli zastosujemy teraz ideę płynnego prowadzenia,

the cross-body lead becomes a point

cross-body lead staje się punktem,

where the lead and the follow can switch.

w którym może nastąpić zmiana ról.

The person following can elect to take over the lead,

Prowadzony może przejąć prowadzenie,

or the person leading can choose to surrender it,

a prowadzący może się temu poddać,

essentially making it a counter-cross-body lead.

tym samym tworząc przeciwny cross-body lead.

Here's how that looks in slow motion.

Tak to wygląda w zwolnionym tempie.

And here's how it looked when we danced it in the opening dance.

A tak tańczyliśmy w tańcu na początku.

With this simple tweak, the dance moves from being a dictation

Dzięki temu ulepszeniu taniec zmienia się z dyktowania

to a negotiation.

w negocjacje.

Anyone can lead. Anyone can follow.

Każdy może prowadzić. Każdy może być prowadzony.

And more importantly, you can change your mind.

Co najważniejsze, możesz zmienić zdanie.

Now, this is only one example of how this applies,

To tylko jeden przykład zastosowania tej metody,

but once the blinkers come off, anything can happen.

ale gdy raz znikną klapki z oczu, wszystko jest możliwe.

TC: Let's look at how Liquid Lead thinking could apply to a classic waltz.

TC: Spójrzmy, jak ideę płynnego prowadzenia można zastosować w walcu.

Because, of course,

Ponieważ

it isn't just a system of switching leads;

nie jest to tylko system zmiany prowadzenia;

it's a way of thinking

to sposób myślenia,

that can actually make the dance itself more efficient.

który może sprawdzić, że taniec będzie bardziej efektywny.

So: the waltz.

A zatem, walc.

The waltz is a turning dance.

Walc to taniec pełen wirowania.

This means that for the lead,

Dla prowadzącego oznacza to,

you spend half of the dance traveling backwards,

że połowę tańca poruszasz się tyłem,

completely blind.

kompletnie ślepy.

And because of the follower's position,

A pozycja osoby prowadzonej sprawia,

basically, no one can see where they're going.

że w zasadzie nikt nie widzi, dokąd zmierza.

(Laughter)

(Śmiech)

So you're out here on the floor,

Jesteś więc na parkiecie,

and then imagine that coming right at you.

a tu prosto na ciebie leci coś takiego.

JF: Raaaaaah!

JF: Aaaaaaaa!

(Laughter)

(Śmiech)

TC: There are actually a lot of accidents out there

TC: Wiele wypadków zdarza się

that happen as a result of this blind spot.

właśnie z powodu tego martwego pola.

But what if the partners were to just allow for

A gdyby partnerzy pozwolili sobie

a switch of posture for a moment?

na chwilową zmianę ustawienia?

A lot of accidents could be avoided.

Można by zapobiec wielu wypadkom.

Even if one person led the whole dance but allowed this switch to happen,

Nawet jeśli jedna osoba prowadzi cały taniec, ale pozwoliła na tę zmianę,

it would be a lot safer,

byłoby dużo bezpieczniej,

while at the same time, offering new aesthetics into the waltz.

a przy okazji wprowadziłoby to nową estetykę do walca.

Because physics doesn't give a damn about your gender.

Bo fizyka ma gdzieś waszą płeć.

(Laughter)

(Śmiech)

JF: Płynne Prowadzenie prezentowaliśmy w klubach, podczas konwencji

JF: Now, we've danced Liquid Lead in clubs, convention centers

and as part of "First Dance," the play we created with Lisa,

oraz jako część "Pierwszego Tańca", sztuki stworzonej wraz z Lisą

on stages in North America and in Europe.

na scenach w Ameryce Północnej i Europie.

And it never fails to engage.

Zawsze przyciąga to uwagę.

I mean, beyond the unusual sight of seeing two men dancing together,

Poza niezwykłym widokiem dwóch tańczących mężczyzn,

it always evokes and engages.

zawsze przyciąga to uwagę i intryguje.

But why?

Dlaczego?

The secret lies in what made Lisa see our initial demonstration

Sekret tkwi w tym, co Lisa w pierwszym tańcu uznała za polityczne.

as "political."

It wasn't just that we were switching lead and follow;

Nie chodziło o to, że zamienialiśmy się rolami,

it's that we stayed consistent in our presence, our personality

tylko o to, że trzymaliśmy się własnej postawy, osobowości

and our power, regardless of which role we were playing.

i siły niezależnie od odgrywanej roli.

We were still us.

Byliśmy sobą cały czas.

And that's where the true freedom lies --

I o to chodzi w prawdziwej wolności:

not just the freedom to switch roles,

nie tylko o wolność do zamiany ról,

but the freedom from being defined by whichever role you're playing,

ale też uniknięcie stereotypów danej roli,

the freedom to always remain true to yourself.

wolność bycia w zgodzie ze sobą.

Forget what a lead is supposed to look like, or a follow.

Zapomnij, jak powinien wyglądać prowadzący lub prowadzona.

Be a masculine follow

Bądź męskim prowadzonym

or a feminine lead.

lub kobiecym prowadzącym.

Just be yourself.

Po prostu bądź sobą.

Obviously, this applies off the dance floor as well,

Oczywiście ma to zastosowanie również poza parkietem,

but on the floor, it gives us the perfect opportunity

ale na nim daje to nam świetną okazję

to update an old paradigm, reinvigorate an old relic,

do uaktualnienia starego paradygmatu, odświeżenia reliktu

and make it more representative of our era and our current way of being.

i dopasowania go do naszych czasów i obecnego sposobu bycia.

TC: Jeff and I dance partner dancing all the time with women and men

TC: Jeff i ja tańczymy w parach z kobietami i mężczyznami

and we love it.

i uwielbiamy to.

But we dance with a consciousness that this is a historic form

Tańczymy jednak ze świadomością, że jest to forma historyczna,

that can produce silence and produce invisibility

która może uciszać i tworzyć niewidzialność

across the spectrum of identity that we enjoy today.

w kwestii tożsamości.

We invented Liquid Lead

Wymyśliliśmy Płynne Prowadzenie

as a way of stripping out all the ideas that don't belong to us

jako sposób na zdemontowanie idei, które nie pasują do nas,

and taking partner dancing back to what it really always was:

żeby znów taniec w parach stał się tym, czym był zawsze:

the fine art of taking care of each other.

sztuką dbania o siebie nawzajem.

(Music)

(Muzyka)

(Applause)

(Brawa)