Niels Diffrient: Rethinking the way we sit down

Tłumaczenie: Piotr Ożga Korekta: Marek Kasiak

When I was five years old

Gdy miałem pięć lat

I fell in love with airplanes.

zakochałem się w samolotach.

Now I'm talking about the '30s.

Mówię o latach 30-tych ubiegłego wieku.

In the '30s an airplane had two wings

Wtedy samoloty miały parę skrzydeł

and a round motor,

i śmigła.

and was always flown

Zawsze latał ze mną

by a guy who looked like Cary Grant.

gość który wyglądał jak Cary Grant.

He had high leather boots,

Miał skórzane buty,

jodhpurs, an old leather jacket,

bryczesy, starą skórzaną kurtkę,

a wonderful helmet

piękny kask

and those marvelous goggles --

i zachwycające gogle...

and, inevitably, a white scarf,

i oczywiście biały szal

to flow in the wind.

latający na wietrze.

He'd always walk up to his airplane

Zawsze podchodził do samolotu

in a kind of saunter,

pewnym siebie krokiem,

devil-may-care saunter,

diabeł by się schował,

flick the cigarette away,

wyrzucał papierosa,

grab the girl waiting here, give her a kiss.

podchodził do dziewczyny i dawał jej buziaka.

(Laughter)

(Śmiech)

And then mount his airplane,

Potem wsiadał do samolotu,

maybe for the last time.

możliwe że ostatni raz.

Of course I always wondered what would happen

Zawsze się zastanawiałem co by się zdarzyło

if he'd kissed the airplane first.

gdyby pocałował najpierw samolot.

(Laughter)

(Śmiech)

But this was real romance to me.

To był dla mnie prawdziwy romans.

Everything about flying in those years,

Całe pojęcie awiacji było w tamtych czasach...

which was -- you have to stop and think for a moment --

muszę chwilkę pomyśleć...

was probably the most advanced

najprawdopodobniej najbardziej

technological thing going on at the time.

rozwijającą się dziedziną technologii.

So as a youngster,

Jako młodzieniec

I tried to get close to this

dążyłem do tego

by drawing airplanes,

ciągle rysując samoloty.

constantly drawing airplanes.

ciągle rysując samoloty.

It's the way I got

To było częścią tego romansu.

a part of this romance.

To było częścią tego romansu.

And of course, in a way, when I say romance,

Oczywiście mówiąc o romansie

I mean in part

mam na myśli

the aesthetics of that whole situation.

estetykę tej całej sytuacji.

I think the word is the holistic experience

Myślę że cały świat obraca się wokół produktu.

revolving around a product.

Myślę że cały świat obraca się wokół produktu.

The product was that airplane.

Tym produktem był samolot.

But it built a romance.

Ale to budowało romans.

Even the parts of the airplane

Nawet części samolotów

had French names.

miały nazwy z francuskiego.

Ze fuselage, ze empanage, ze nessal.

Kadłub, statecznik...

You know, from a romance language.

Wiecie, francuski to język miłości.

So that it was something that just got into your spirit.

To było coś co nosiłem w sobie.

It did mine.

Byłem z tego stworzony.

And I decided I had to get closer than

Zdecydowałem się pójść dalej niż byłem

just drawing fantasy airplanes.

rysując wymyślone samoloty.

I wanted to build airplanes.

Chciałem je budować.

So I built model airplanes.

Budowałem więc modele.

And I found that in doing the model airplanes

Przy robieniu modeli zauważyłem, że

the appearance drawings were not enough.

rysunki nie wystarczają.

You couldn't transfer those

Nie możesz na ich podstawie

to the model itself.

zrobić modelu.

If you wanted it to fly

Jeśli to miało latać

you had to learn the discipline

musiałeś nauczyć się zasad latania.

of flying.

musiałeś nauczyć się zasad latania.

You had to learn about aeronautics.

Musiałeś uczyć się aeronautyki.

You had to learn what made an airplane

Musiałeś wiedzieć dlaczego samolot

stay in the air.

lata.

And of course, as a model in those years, you couldn't control it.

Oczywiście w tamtych czasach nie można było kontrolować modeli.

So it had to be self-righting,

Musiał się sam ustawić

and stay up without crashing.

i utrzymać się bez rozbijania się w powietrzu.

So I had to give up

Musiałem więc porzucić

the approach of drawing

moje zamiłowanie do rysowania

the fantasy shapes

fantazyjnych kształtów

and convert it to technical drawings --

i przejść na rysunek techniczny.

the shape of the wing, the shape of the fuselage and so on --

Kształtowanie skrzydeł, kadłuba i tak dalej.

and build an airplane over these drawings

Budowanie samolotu z rysunków

that I knew followed some of the principles

na których brałem pod uwagę prawa

of flying.

latania.

And in so doing, I could produce

Robiąc w ten sposób mogłem stworzyć

a model that would fly, stay in the air.

model, który latał i utrzymywał się w powietrzu.

And it had, once it was in the air,

Gdy był w powietrzu, przypominał

some of this romance that I was in love with.

mi się mój romans.

Well the act of drawing airplanes

Rysowanie samolotów doprowadziło do tego,

led me to,

Rysowanie samolotów doprowadziło do tego,

when I had the opportunity to choose

że gdy miałem wybór przedmiotów

a course in school,

w szkole,

led me to sign up for aeronautical engineering.

wybrałem inżynierię aeronautyczną.

And when I was sitting in classes --

Na zajęciach nikt nie chciał żebym rysował samoloty,

in which no one asked me to draw an airplane --

Na zajęciach nikt nie chciał żebym rysował samoloty,

to my surprise.

ku mojemu zaskoczeniu.

I had to learn mathematics and mechanics

Musiałem się uczyć matematyki, mechaniki

and all this sort of thing.

i innych tego typu rzeczy.

I'd wile away my time drawing airplanes

Ale cały czas rysowałem samoloty,

in the class.

nawet na lekcjach.

One day a young man looked over my shoulder,

Kolega za mną podglądnął mój rysunek

he said, "You draw very well.

i powiedział "Dobrze rysujesz.

You should be in the art department."

Powinieneś być na wydziale sztuk pięknych."

And I said, "Why?"

Spytałem go "dlaczego?"

And he said, "Well for one thing, there are more girls there."

Odpowiedział, "bo tam jest więcej dziewczyn."

(Laughter)

(Śmiech)

So my romance was temporarily shifted.

Mój romans chwilowo poszedł w inną stronę.

(Laughter)

(Śmiech)

And I went into art

Poszedłem więc na sztukę,

because they appreciated drawing.

doceniali tam moje rysunki.

Studied painting; didn't do very well at that.

Studiowałem malarstwo. Nie szło mi za dobrze.

Went through design,

Uczyłem się projektowania i architektury.

some architecture.

Uczyłem się projektowania i architektury.

Eventually hired myself out as a designer.

Później pracowałem jako projektant.

And for the following 25 years,

Przez następne 25 lat

living in Italy,

mieszkałem we Włoszech i w Ameryce,

living in America,

mieszkałem we Włoszech i w Ameryce,

I doled out a piece of this romance

rozdając cząstki romansu

to anybody who'd pay for it --

każdemu kto go kupił.

this sense, this aesthetic feeling,

Sens, poczucie estetyki

for the experience revolving around

w zamian za doświadczenie

a designed object.

gotowego produktu.

And it exists.

To istnieje.

Any of you who rode the automobiles --

Każdy z was kto jechał samochodem...

was it yesterday? --

to było wczoraj?

at the track, you know the romance

... po torze zna to romantyczne uczucie

revolving around those high performance cars.

którym darzy się szybkie samochody.

Well in 25 years

Tak więc przez 25 lat

I was mostly putting out

głównie wyrzucałem z siebie

pieces of this romance

cząstki romansu

and not getting a lot back in

nie dostając zbyt wiele w zamian

because design on call

ponieważ projektowanie na zamówienie

doesn't always connect you with a circumstance

nie zawsze stwarza możliwości do

in which you can produce things of this nature.

tworzenia tego typu rzeczy.

So after 25 years I began to feel

Więc po 25 latach czułem,

as though I was running dry.

że się wykańczam.

And I quit.

Rzuciłem to.

And I started up a very small operation --

Postanowiłem przejść na swoje...

went from 40 people

z 40 osobowego zespołu

to one,

do jednej

in an effort to rediscover my innocence.

z zamierzeniem odkrycia swego oblicza.

I wanted to get back

Chciałem powrócić

where the romance was.

do czasów dawnego romansu.

And I couldn't choose airplanes

Nie mogłem robić samolotów

because they had gotten sort of unromantic

ponieważ stały się nieromantyczne

at that point,

w tamtych czasach.

even though I'd done a lot of airplane work,

Mimo tego zabrałem się za pracę z samolotami,

on the interiors.

w wyposażeniu wnętrz.

So I chose furniture.

Wybrałem więc umeblowanie.

And I chose chairs specifically

Koncentrowałem się na siedzeniach,

because I knew something about them.

bo już coś o nich wiedziałem.

I'd designed a lot of chairs, over the years

Zaprojektowałem pełno siedzeń,

for tractors and trucks

do traktorów, ciężarówek

and submarines --

i łodzi podwodnych.

all kinds of things.

Do wszystkiego.

But not office chairs.

Ale nie krzesła biurowe.

So I started doing that.

Więc zabrałem się za to.

And I found that there were ways

Odkryłem że można skorzystać

to duplicate the same approach

z wiedzy którą wykorzystałem

that I used to use on the airplane.

w siedzeniach samolotowych.

Only this time,

Tylko że tym razem

instead of the product being shaped by the wind,

produkt nie był zaprojektowany przez wiatr,

it was shaped by the human body.

ale przez ludzkie ciało.

So the discipline was --

Tak jak przy budowie samolotów musiałem wiedzieć

as in the airplane you learn a lot about

Tak jak przy budowie samolotów musiałem wiedzieć

how to deal with the air,

jak obchodzić się z powietrzem,

for a chair

to przy krzesłach

you have to learn a lot about how to deal

musiałem nauczyć się jak obchodzić się

with the body,

z ciałem.

and what the body needs, wants,

O tym czego potrzebuje, czego chce,

indicates it needs.

jak to pokazuje.

And that's the way, ultimately

I w końcu,

after some ups and downs,

po kilku wzlotach i upadkach,

I ended up designing the chair I'm going to show you.

ukończyłem projektowanie krzesła, które wam pokażę.

I should say one more thing. When I was doing those

I jeszcze jedno, kiedy robiłem

model airplanes,

modele samolotów,

I did everything.

robiłem wszystko.

I conceived the kind of airplane.

Obmyślałem typ samolotu.

I basically engineered it.

Projektowałem go.

I built it.

Budowałem.

And I flew it.

Latałem nim.

And that's the way I work now.

W ten sposób pracuję dzisiaj.

When I started this chair

Kiedy zaczynałem pracę nad tym krzesłem

it was not a preconceived notion.

nie miałem gotowego pomysłu.

Design nowadays, if you mean it,

Projektowania nie zaczyna się od szkiców.

you don't start with styling sketches.

Projektowania nie zaczyna się od szkiców.

I started with a lot of loose ideas,

Ja zacząłem od mnóstwa pomysłów.

roughly eight or nine years ago.

Około 8 albo 9 lat temu.

And the loose ideas had something

Wolne pomysły dotyczyły tego co wiem

to do with what I knew happened with

Wolne pomysły dotyczyły tego co wiem

people in the office,

o ludziach pracujących w biurach.

at the work place -- people who worked,

W miejscach pracy ludzie, którzy

and used task seating,

korzystali z krzeseł biurowych

a great many of them sitting in front of a computer

zazwyczaj siedzieli przed komputerem przez cały dzień.

all day long.

zazwyczaj siedzieli przed komputerem przez cały dzień.

And I felt,

Czułem,

the one thing they don't need,

że jedynej rzeczy której nie potrzebują

is a chair that interferes

to krzesła, które przeszkadzałoby im w pracy.

with their main reason for sitting there.

to krzesła, które przeszkadzałoby im w pracy.

So I took the approach

Wziąłem sobie za cel

that the chair should do as much for them

zrobienie krzesła które zrobi dla nich tyle

as humanly possible

ile możliwe,

or as mechanistically possible

o ile technika pozwoli,

so that they didn't have to fuss with it.

tak, żeby krzesła nie stanowiły dla nich problemu.

So my idea was that,

Moim pomysłem było

instead of sitting down and reaching

że zamiast siadania i sięgania

for a lot of controls,

różnych kontrolek

that you would sit on the chair,

można było usiąść,

and it would automatically balance your weight

a krzesło automatycznie się dopasuje

against the force required

do twojej wagi i samo ustawi

to recline.

opór przy odchylaniu.

Now that may not mean a lot to some of you.

Dla was to pewnie nie ma znaczenia.

But you know most good chairs do recline

Większość krzeseł może się odchylać,

because it's beneficial to open up this joint

ponieważ dobrze jest zwiększyć kąt

between your legs and your upper body

pomiędzy nogami a tułowiem

for better breathing

żeby lepiej oddychać

and better flow.

i mieć lepszą wentylację.

So that if you sit down

Jeśli więc siądziecie

on my chair,

na moim krześle,

whether you're five feet tall

nie ważne czy masz 1,5m wzrostu,

or six foot six,

czy też 1,8m,

it always deals with your weight

ono zawsze dopasuje się do twojej wagi

and transfers the amount of force required

i przekaże siłę potrzebną do oporu

to recline

przy odchyleniu

in a way that you don't have to look

bez dotykania żadnych kontrolek.

for something to adjust.

bez dotykania żadnych kontrolek.

I'll tell you right up front,

Ale to jest kosztem czegoś innego.

this is a trade off.

Ale to jest kosztem czegoś innego.

There are drawbacks to this.

Są wady tego rozwiązania.

One is: you can't

Nie można dogodzić wszystkim.

accommodate everybody.

Nie można dogodzić wszystkim.

There are some very light people,

Są ludzie bardzo lekcy.

some extremely heavy people,

Są też ludzie bardzo tędzy

maybe people with a lot of bulk up top.

i ludzie bardzo umięśnieni.

They begin to fall off the end of your chart.

Ale liczy się ogół.

But the compromise, I felt,

Czułem, że wypracowanie

was in my favor

kompromisu było moim zadaniem,

because most people don't adjust their chairs.

ponieważ większość ludzi nie reguluje swoich krzeseł.

They will sit in them forever.

Będą w nich siedzieć na wieki.

I had somebody on the bus out to the racetrack

Ktoś w autobusie opowiadał mi o swojej siostrze.

tell me about his sister calling him.

Ktoś w autobusie opowiadał mi o swojej siostrze.

He said she had one of the new, better chairs.

Mówił, że kupiła nowe krzesło z wyższej półki.

She said, "Oh I love it."

Powiedziała: "Podoba mi się,

She said, "But it's too high."

ale jest za wysokie."

(Laughter)

(Śmiech)

So he said, "Well I'll come over and look at it."

Powiedział jej "Wpadnę do Ciebie i rzucę na nie okiem."

He came over and looked at it.

Przyszedł i rzucił okiem.

He reached down. He pulled a lever. And the chair sank down.

Schylił się, pociągnął lewarek i krzesło się obniżyło.

She said, "Oh it's wonderful. How did you do that?"

Ona na to: "Teraz jest dobrze. Jak to zrobiłeś?"

And he showed her the lever.

I wtedy pokazał jej lewarek.

Well, that's typical

To normalne

of a lot of us working in chairs.

dla wielu ludzi pracujących w krzesłach.

And why should you

Dlatego powinno się

get a 20-page manual

dawać 20 stronicowe

about how to run a chair?

instrukcje obsługi krzesła.

(Laughter)

(Śmiech)

I had one for a wristwatch once. 20 pages.

Miałem kiedyś taką do zegarka. 20 stron.

Anyway, I felt that it was important

Wracając do tematu, czułem, że

that you didn't have to make an adjustment

to ważne żeby nie wymagać od użytkownika

in order to get this kind of action.

regulacji krzesła.

The other thing I felt was that armrests

Kolejną rzeczą którą wziąłem na warsztat

had never really been properly approached

były ciągle niedopasowane podpórki na łokcie.

from the standpoint of how much

Myślałem o tym jako rzeczy przydatnej w pracy.

of an aid they could be

Myślałem o tym jako rzeczy przydatnej w pracy.

to your work life.

Myślałem o tym jako rzeczy przydatnej w pracy.

But I felt it was too much to ask

Czułem że regulacja każdej podpórki

to have to adjust each individual armrest

byłaby zbyt uciążliwa.

in order to get it where you wanted.

byłaby zbyt uciążliwa.

So I spent a long time.

Myślałem o tym przez długi czas.

I said I worked eight or nine years on it.

Spędziłem nad tym osiem albo dziewięć lat.

And each of these things went along

Gdy już podpórki poruszały się

sort of in parallel

jednocześnie w ten sam sposób

but incrementally were a problem of their own.

pojawił się inny problem.

I worked a long time on figuring out

Długo pracowałem nad tym

how to move the arms over a much greater arc --

jak poruszać podpórki w większym zakresie

that is up and down --

do góry i w dół

and make them a lot easier,

i zrobić to na tyle proste

so that you didn't have to use a button.

żebyś nie musiał używać przycisków.

And so after many trials, many failures,

Po wielu próbach i porażkach

we came up with a very simple arrangement

udało nam się stworzyć system,

in which we could just move

w którym poruszasz

one arm or the other.

jednym podpórkiem.

And they go up easily.

Podwyższa się bez problemów.

And stop where you want.

Zatrzymuje się tam gdzie chcesz.

You can put them down, essentially out of the way.

Możesz je opuścić, albo zsunąć maksymalnie w dół.

No arms at all.

Możesz je opuścić, albo zsunąć maksymalnie w dół.

Or you can pull them up where you want them.

Możesz też podnieść je tam gdzie chcesz.

And this was another thing that I felt,

To było kolejną rzeczą którą czułem.

while not nearly as romantic

Może nie aż tak romantyczna

as Cary Grant,

jak Cary Grant,

nevertheless begins to

ale to dodaje trochę estetyki,

grab a little bit of aesthetic

ale to dodaje trochę estetyki,

operation, aesthetic performance

estetyki obsługi temu produktowi.

into a product.

estetyki obsługi temu produktowi.

The next area that was of interest to me

Kolejnym obszarem na którym się skupiłem

was the fact that reclining

było odchylanie się,

was a very important factor.

bardzo ważny czynnik.

And the more you can recline,

Im bardziej możesz się odchylić,

in a way, the better it is.

tym lepiej.

The more the angle between here and here opens up --

Im bardziej rozszerzasz ten kąt,

and nowadays, with a screen in front of you,

zakładając że masz przed sobą monitor,

you don't want to have your eye drop too far in the recline,

nie chcesz żebyś przy wychylaniu nie widział co na nim jest.

so we keep it at more or less the same level --

Więc starałem się zachować podobną odległość,

but you transfer weight

ale zabrać nieco obciążenia

off your tailbones.

z twoich kości ogonowych.

Would everybody put their hand under their bottom

Jeżeli wsadzicie rękę pod siedzenie to wyczujecie

and feel their tailbone?

swoje kości ogonowe.

(Laughter)

(Śmiech)

You feel that bone under there?

Czujecie te kości?

(Laughter)

(Śmiech)

Just your own.

Sprawdzajcie swoje.

(Laughter)

(Śmiech)

There's two of them, one on either side.

Są dwie, każda po jednej stronie.

All the weight of your upper torso --

Cały ciężar torsu

your arms, your head --

rąk, głowy

goes right down through your back,

opiera się na twoich plecach,

your spine, into those bones when you sit.

kręgosłupie, aż dochodzi do kości na których siedzicie.

And that's a lot of load.

To bardzo duże obciążenie.

Just relieving your arms with armrests

Samo użycie podpórek na ręce

takes 20 percent of that load off.

zmniejsza ten ciężar o 20 procent.

Now that, if your spine is not held in a good position,

Jeśli teraz twój kręgosłup nie jest

will help bend your spine the wrong way, and so on.

w prawidłowej pozycji, skrzywi się.

So to unload

Aby zniwelować

that great weight --

tak duży ciężar

if that indeed exists --

jeśli naprawdę istnieje,

you can recline.

odchylasz się.

When you recline you take away a lot of that load

Przy odchylaniu zabierasz dużo obciążenia

off your bottom end, and transfer it to your back.

z kości ogonowych i przerzucasz je na plecy.

At the same time, as I say, you open up this joint.

W tym samym czasie otwierasz ten kąt.

And breathability is good.

Lepiej się wtedy oddycha.

But to do that, if you have any

Ale żeby się tak oddychało

amount of recline,

przy odchyleniu,

it gets to the point where you need a headrest

potrzebny jest też zagłówek

because nearly always,

ponieważ prawie zawsze

automatically hold your head

trzymamy głowę

in a vertical position, see?

pionowo, widzicie?

As I recline, my head says more or less vertical.

Gdy jestem odchylony, głowa i tak trzyma się pionu.

Well if you're reclined a great deal,

Kiedy mocno się odchylamy,

you have to use muscle force

musimy użyć siły mięsni

to hold your head there.

aby utrzymać głowę w ten sposób.

So that's where a headrest comes in.

I tutaj z pomocą przychodzi zagłówek.

Now headrest is a challenge

Zagłówek był dla mnie wyzwaniem,

because you want it to adjust

ponieważ chciałem żeby można go było dopasować

enough so that it'll fit,

ponieważ chciałem żeby można go było dopasować

you know, a tall guy and a short girl.

dla wysokiego gościa i małej dziewczynki.

So here we are.

I udało mi się.

I've got five inches of adjustment here

Można go wysunąć na 13 centymetrów

in order to get the headrest in the right place.

żeby dopasować do własnej głowy.

But then I knew from experience

Mimo to, wiem z doświadczenia

and looking around in offices

i z obserwacji z biur gdzie

where there were chairs with headrests

korzysta się z krzeseł biurowych,

that nobody would ever bother

że nikt zazwyczaj nie sięga

to reach back and turn a knob

do regulatorów

and adjust the headrest to put it in position.

i nie ustawia zagłówka w odpowiedniej pozycji.

And you need it in a different position

A to bardzo ważne kiedy siedzisz prosto i kiedy się odchylasz.

when you're upright, then when you're reclined.

A to bardzo ważne kiedy siedzisz prosto i kiedy się odchylasz.

So I knew that had to be solved, and had to be automatic.

Wiedziałem więc że trzeba temu zaradzić i zautomatyzować.

So if you watch this chair

Jeśli więc popatrzycie na to krzesło

as I recline, the headrest comes up

podczas wychylania, zagłówek porusza się

to meet my neck.

za moją szyją.

Ideally you want to put the head support

Najlepiej jednak oprzeć swoją głowę

in the cranial area, right there.

tam gdzie macie czaszkę, o tu.

So that part of it took a long time

Spędziłem dużo czasu nad tym rozwiązaniem.

to work out.

Spędziłem dużo czasu nad tym rozwiązaniem.

And there is a variety of other things: the shape of the cushions,

Kolejna sprawa, mianowicie kształt poduszek.

the gel we put.

Są wypełnione żelem,

We stole the idea from bicycle seats,

takim samym jak siedzenia rowerowe.

and put gel in the cushions

Zarówno poduszki jak i podpórki

and in the armrests

Zarówno poduszki jak i podpórki

to absorb point load --

absorbują przez to duże obciążenia...

distributes the loading so you don't get hard spots.

rozkładają je, tak że nie ma ucisku w jednym punkcie.

You cant hit your elbow

Uderzając łokciem nie dotkniesz ich spodu.

on bottom.

Uderzając łokciem nie dotkniesz ich spodu.

And I did want to demonstrate

Chciałem wam jeszcze pokazać

the fact that the chair can accommodate people.

że można dopasować to krzesło dla każdego.

While you're sitting in it you can adjust it

Kiedy siedzisz możesz dopasować je dla

down for the five-footer,

1,5 metrowego dziecka,

or you can adjust it

a później

for the six-foot-six guy --

dla 1,8m dryblasa.

all within the scope of a few simple adjustments.

Wszystko w zasięgu ręki.

(Applause)

(Aplauz)