The Future of Machines That Move like Animals | Robert Katzschmann | TED

64,301 views ・ 2022-11-25

TED


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung
00:04
Modern engineering focuses on rotating motors
0
4209
3211
ခေတ်သစ် အင်ဂျင်နီယာပညာက စက်တိုင်းနီးပါးကို စွမ်းအားပေးဖို့
00:07
to power almost any machine.
1
7420
3129
မော်တာတွေ လှည့်ပတ်တာ အပေါ် အာရုံစိုက်တယ်။
00:10
It has taken about 200 years
2
10590
2252
ဒီနေ့ခေတ် မော်တာတွေဖြစ်လာဖို့
00:12
for motors to become what they are today.
3
12884
3003
အနှစ် ၂၀၀ ခန့် အချိန်ယူခဲ့ရတယ်။
00:16
And they're still loud and unnatural in their ways.
4
16346
3337
ဒါတွေက အသံကျယ်ပြီး သဘာဝမကျတဲ့ ပုံစံတွေ ရှိနေတုန်းပါ။
00:20
The constant noise of machines
5
20267
2627
စက်တွေရဲ့ အဆက်မပြတ် ဆူညံသံတွေက
00:22
causes problems for living beings everywhere,
6
22936
3295
သမုဒ္ဒရာထဲမှာသာမက ကုန်းပေါ်ရှိ နေရာတိုင်းက
00:26
both in the ocean and also on land.
7
26273
2502
သက်ရှိသတ္တဝါများအတွက်ပါ ပြဿနာဖြစ်စေတယ်။
00:29
Humans who are constantly exposed to noise can become stressed, depressed
8
29401
5297
ဆူညံသံတွေကို အဆက်မပြတ် ထိတွေ့နေရသူ တွေဟာ စိတ်ဖိစီးတာ၊ စိတ်ဓာတ်ကျတာနဲ့
00:34
and even develop tinnitus.
9
34739
2169
နားအူတာအထိ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။
00:38
In contrast,
10
38159
1585
ဆန့်ကျင်ဘက်အနေနဲ့
00:39
there are no rotating motors in nature.
11
39786
3003
သဘာဝမှာ လည်ပတ်နေတဲ့ မော်တာတွေ မရှိဘူး။
00:43
Nature often smoothly, glides, swims or wiggles,
12
43623
4338
မာကျေောတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေ သို့မဟုတ် မျက်နှာပြင်တွေကို ကျယ်လောင်စွာ
00:47
without the rattling of rigid parts
13
47961
2753
မပွတ်တိုက်ဘဲ သဘာဝက ချောမွေ့စွာ ရွေ့လျား၊
00:50
or the loud rubbing of surfaces.
14
50755
2294
ကူးခတ် သို့မဟုတ် တွန့်လိမ်တတ်တယ်။
00:53
I believe we can and should rehaul our approach to how we make machines.
15
53842
5964
စက်တွေဖန်တီးပုံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ချဉ်းကပ်ပုံ ကို ပြန်ပြင်သင့်တယ်လို့ ယုံကြည်တယ်။
01:00
Instead of using rigid or unnatural materials,
16
60181
4171
မာကျောတဲ့ သို့မဟုတ် သဘာဝမကျတဲ့ ပစ္စည်းတွေကို သုံးမယ့်အစား
01:04
what if we made biomimetic machines?
17
64394
2961
biomimetic စက်တွေ လုပ်ကြရင်ရော။
01:07
Machines made of soft or living materials
18
67397
2711
ပျော့ပျောင်းတဲ့ သို့မဟုတ် အသက်ဝင်တဲ့ ပစ္စည်းတွေနဲ့
01:10
that are adaptive and safe to use in a variety of everyday tasks?
19
70108
5088
လုပ်ထားတဲ့စက်တွေက လိုက်လျောညီထွေကာ နေ့စဉ် လုပ်ငန်းအမျိုးမျိုးမှာ သုံးဖို့ဘေးကင်းလား။
01:16
Can you imagine boats or submarines that propel themselves
20
76865
3503
ငါးတွေလို သူတို့ရဲ့အမြီးတွေကို ဘေးတစ်ဖက်ကနေ တစ်ဖက်ကို ရွေ့လျားစေတဲ့
01:20
by moving their tails from side to side,
21
80410
2419
လှေတွေ သို့မဟုတ် ရေငုပ်သင်္ဘောတွေကို
01:22
just like fish do?
22
82871
1418
စိတ်ကူးကြည့်နိုင်လား။
01:24
So to imitate these natural movements,
23
84998
3503
ဒါကြောင့် ဒီသဘာဝ လှုပ်ရှားမှုတွေကို တုပဖို့
01:28
we have to replace rotating motors
24
88543
2336
လည်နေတဲ့ မော်တာတွေနဲ့ အမြန် လှည့်နေတဲ့
01:30
and fast, spinning propellers
25
90920
2378
ပန်ကာတွေကို ကြွက်သားအတုတွေနဲ့
01:33
with artificial muscles.
26
93340
1668
အစားထိုးဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
01:35
And I can tell you this, this can be done.
27
95634
2752
ဒါကို ကျွန်တော် ပြောနိုင်တယ်၊ ဒါက လုပ်လို့ရတယ်။
01:39
Our team of researchers at MIT and ETH Zurich
28
99679
3879
MIT နဲ့ ETH Zurich က ကျွန်တော််တို့ရဲ့ သုတေသီအဖွဲ့ဟာ ရေကိုဖြတ်ပြီး
01:43
has started to develop less disruptive robots
29
103558
2753
ရွေ့လျားနိုင်တဲ့ biomimetic နည်းလမ်းအသစ်ကို မိတ်ဆက်ရင်း
01:46
by introducing a new, biomimetic way of moving through water.
30
106353
4963
အနှောက်အယှက်ပိုနည်းတဲ့ စက်ရုပ်တွေကို တီထွင်နိုင်ခဲ့တယ်။
01:52
We created a biomimetic robotic fish.
31
112567
3420
biomimetic စက်ရုပ်ငါးကို ဖန်တီးခဲ့တာပါ။
01:56
Her name is Sophie.
32
116571
1877
သူ့နာမည်က ဆိုဖီပါ။
02:00
She's the first demonstration of a fully untethered, soft robot
33
120325
3670
မလိုအပ်ဘဲ သမုဒ္ဒရာကို စူးစမ်းနိုင်တဲ့ ပြည့်အ၀ ကြိုးမဲ့
02:04
that can explore the ocean without the need for propellers.
34
124037
3712
ပျော့ပျောင်းတဲ့ စက်ရုပ်ရဲ့ ပထမဆုံး သရုပ်ပြမှုပါ။
02:12
Sophie pumps water back and forth within a highly deformable tail.
35
132253
4964
ဆိုဖီက အလွန်ပုံပြောင်းနိုင်တဲ့ အမြီးအတွင်း ကနေ ရေတွကို တုံ့ ပြန်လူးလာ စုပ်ထုတ်တယ်။
02:20
Her tail movement imitates the natural swimming motion of real fish.
36
140261
4839
သူ့အမြီးလှုပ်ရှားမှုက ငါးအစစ်တွေရဲ့ သဘာဝ အတိုင်း ကူးခတ်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုကိုတုထားတယ်။
02:29
Sophie's natural design allows her to closely monitor aquatic life.
37
149979
5005
ဆိုဖီရဲ့ သဘာဝ ဒီဇိုင်းက ရေနေသတ္တဝါတွေကို အနီးကပ် စောင့်ကြည့်ခွင့်ပေးတယ်။
02:36
Now, there's a catch.
38
156236
2377
ကဲ မြှုပ်ကွက်တစ်ခုရှိတယ်။
02:39
Sophie is energy-hungry and loud.
39
159406
2669
ဆိုဖီက စွမ်းအင် ဆာလောင်ပြီး အသံကျယ်တယ်။
02:42
Yes, we successfully managed to build a robot that swims like a fish,
40
162701
4462
ဟုတ်တယ်၊ ငါးတစ်ကောင်လို ကူးခတ်နိုင်တဲ့ စက်ရုပ်တစ်ခုကို အောင်မြင်စွာ
02:47
but...
41
167205
1126
တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပေမဲ့
02:52
Sophie requires a motor and a pump to properly work.
42
172794
5005
ဆိုဖီ ကောင်းကောင်း အလုပ်လုပ်ဖို့အတွက် မော်တာတစ်လုံးနဲ့ ပန့်တစ်လုံး လိုအပ်တယ်။
03:00
Now we are replacing that motor and pump,
43
180677
2836
အခု ကျွန်တော်တို့ဟာ ဆူညံပြီး မလိုလားအပ်တဲ့
03:03
which is noisy and not desired in such a way,
44
183555
4171
မော်တာနဲ့ ပန့်ကို အစားထိုးနေတာပါ။
03:07
we're replacing it with silent, artificial muscles.
45
187767
3796
ဒါကို အသံတိတ် ကြွက်သားတုတွေနဲ့ အစားထိုးနေပါတယ်။
03:12
These muscles are called HASELs.
46
192605
2878
ဒီကြွက်သားများကို HASEL လို့ ခေါ်ပါတယ်။
03:16
They directly and efficiently convert electrical energy
47
196151
4170
ဒါတွေက လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကို ကြွက်သား ကျုံ့တာအဖြစ် တိုက်ရိုက်နဲ့
03:20
into muscle contractions.
48
200321
1877
ထိရောက်စွာ ပြောင်းလဲပေးတယ်။
03:23
Take a look at this large muscle we made to lift and lower a leg.
49
203116
5005
ခြေထောကိကို မြှောက်ပြီး ချဖို့လုပ်ထားတဲ့ ဒီကြွက်သားကြီးကို ကြည့်ပါ။
03:29
A stack of flexible sheets contracts and relaxes
50
209122
3795
ကွေးညွှတ်နိုင်တဲ့ အချပ် အပုံတစ်ခုက ပေါင်ကြွက်သားအတိုင်း
03:32
just like a thigh muscle does.
51
212959
2336
ကျုံ့ပြီး ဖြေလျှော့ပေးတယ်။
03:38
Let me tell you how this works.
52
218506
1627
ဒါက အလုပ်လုပ်ပုံကို ပြောပြပါရစေ။
03:41
So we take laminated sheets
53
221843
3962
ဒါကြောင့် အိတ်တွေကို ဖန်တီးဖို့ ပလတ်စတစ် လောင်းထားတဲ့
03:45
to create pouches.
54
225847
2419
အချပ်တွေတွေကို ယူပါတယ်။
03:48
We have several of these pouches within a single muscle.
55
228266
2961
ဒီအိတ်များစွာက ကြွက်သား တစ်ခုတည်းမှာရှိနေတယ်။
03:51
We now take a conductive ink
56
231686
1627
အခု ဒီအိတ်တွေပေါ်ကို မင်ထည့်တဲ့
03:53
and spray-coat that ink onto these pouches,
57
233354
3337
လျှပ်ကူးမင်နဲ့ မှုတ်ဆေး အလွှာကိုယူပြီး
03:56
and then we inject them with oil.
58
236733
2210
ဒါတွေထဲကို ဆီထိုးသွင်းတယ်။
04:01
After having done this,
59
241905
1293
ဒါကို လုပ်ပြီးတဲ့နောက်
04:03
we have a conductive ink that acts like a flexible electrode
60
243198
4254
ဗို့အားတစ်ခု သုံးတဲ့အခါ ဒီအရည် ပြည့်နေတဲ့ အိတ်တွေကို ညှစ်တဲ့
04:07
that squeezes these liquid-filled pouches
61
247494
3295
ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ် လျှပ်ကူးပစ္စည်းလို လုပ်ဆောင်တဲ့
04:10
when a voltage is applied.
62
250830
1669
လျှပ်ကူးမင်တစ်ခုရှိတယ်။
04:15
Now, just like muscles with real fish,
63
255752
3378
အခု ငါးအစစ်တွေနဲ့ ကြွက်သားတွေလိုပဲ
04:19
we take this kind of filmed muscles
64
259172
3128
ဒီရိုက်ကူးထားတဲ့ ကြွက်သားတွေကိုယူပြီး
04:22
and pair them up as antagonistic pairs
65
262342
3003
၎င်းတို့ကို ဆန့်ကျင်တဲ့ အတွဲတွေအဖြစ် တွဲကာ
04:25
and put them into our soft robotic fish design.
66
265345
3712
နူးညံ့တဲ့ စက်ရုပ်ငါးပုံစံမှာ ထည့်သွင်းထားတယ်။
04:30
We 3D-print the hull
67
270725
2586
ပျော့ပျောင်း၊ မာကျောတဲ့
04:33
and the spine of this fish,
68
273353
1835
ပစ္စည်းတွေကို သုံးပြီး ဒီငါးရဲ့
04:38
using soft and rigid materials.
69
278066
3462
ကိုယ်ထည်နဲ့ ကျောရိုးတို့ကို 3D ပုံနှိပ်ထုတ်တယ်။
04:43
The fish now swims silently
70
283613
3086
အခု ငါးဟာ ငါးရဲ့အတွင်းပိုင်းက
04:46
by electrically charging the muscles inside of the fish
71
286699
3337
ကြွက်သားတွေကို လျှပ်စစ်အားအား သွင်းရင်း တစ်ဖက်ကနေ တစ်ဖက်ကို
04:50
in an alternating fashion from one side to the other.
72
290036
4087
တစ်လှည့်စီပြောင်းကာ တိတ်ဆိတ်စွာ ကူးခတ်နေတယ်။
04:55
To improve our designs,
73
295333
2169
ဒီဇိုင်းတွေကို ပိုကောင်းမွန်စေဖို့
04:57
we do not rely on tedious trial and error fabrication.
74
297544
3378
ငြီးငွေ့ဖွယ် စမ်းလိုက်၊ မှားလိုက် လုပ်ဆောင်မှုအပေါ် အားမကိုးဘူး။
05:01
Instead, our software rapidly simulates
75
301798
4671
ဒါအစား ဆော့ဖ်ဝဲလ်က ဒါကို မတည်ဆောက်မီ
05:06
and optimizes a design for performance
76
306469
3796
စွမ်းဆောင်ရည်အတွက် ဒီဇိုင်းတစ်ခုကို အမြန် အသွင်တူလုပ်ကာ
05:10
before we have to build it.
77
310265
1793
အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် လုပ်ပေးတယ်။
05:14
Our approach creates a continuous design space
78
314644
4463
ကျွန်တော်တို့ရဲ့ချဉ်းကပ်မှုက လက်ရှိ ငါးဒီဇိုင်းတွေကြားမှာ
05:19
that interpolates between existing fish designs to create new designs.
79
319148
4463
ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ အဆက်မပြတ်ဒီဇိုင်းနေရာတစ်ခု ကြားညှပ်ဖို့ဒီဇိုင်းသစ်တွေ ဖန်တီးတယ်။
05:25
Our optimization then explores this continuous design space
80
325029
4088
ဒီနောက် ပိုကောင်းမွန်အောင်လုပ်တာက အရင်က မမြင်ဖူးတဲ့ မြန်ဆန်တဲ့
05:29
to come up with new and faster creatures we have not seen before.
81
329158
4463
သတ္တဝါအသစ်တွေ ရရှိဖို့ ဒီအဆက်မပြတ် ဒီဇိုင်းနေရာကို စူးစမ်းရှာဖွေတယ်။
05:34
Robots one day might even be made of living muscle cells.
82
334247
4755
စက်ရုပ်တွေက တစ်နေ့မှာ သက်ရှိကြွက်သား ဆဲလ်တွေနဲ့တောင် ပြုလုပ်လာနိုင်တယ်။
05:39
Wouldn't it be great if such a living robot would then heal itself,
83
339043
5673
ဒီလို သက်ရှိစက်ရုပ်က လူ့ကြွက်သားတွေလို သူ့ဘာသာ ကုစားနိုင်ရင်
05:44
just like human muscles do?
84
344757
1752
မကောင်းဘူးလား။
05:47
I can tell you this.
85
347927
1168
ဒါကို ပြောနိုင်တယ်။
05:49
Starting from muscle cells,
86
349137
1293
ကြွက်သားဆဲလ်တွေကနေ စတင်ပြီး
05:50
we can already print, grow and stimulate muscles.
87
350471
4547
ကြွက်သားတွေကို ပုံနှိပ်၊ ကြီးထွားစေကာ လှုံ့ဆော်ပေးနိုင်တယ်။
05:56
We are now beginning to make these muscles larger,
88
356311
3628
အခု ကျွန်တော်တို့ဟာ ဒီကြွက်သားတွေကို ပိုကြီး၊ ပိုကြာရှည်ခံကာ
05:59
longer-lasting and controllable.
89
359981
2836
ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ စလုပ်ဆောင်နေပါပြီ။
06:04
It’s a fascinating challenge to engineer a standalone muscle
90
364777
4588
ဒီကြွက်သားကို ခုခံအား စနစ်ကို ပံ့ပိုးတဲ့ အထောက်အပံ့ပေးတဲ့ ဇီဝရုပ်တွေ မပါဘဲ
06:09
without a supporting organism
91
369365
1752
သီးခြားရပ်တည်တဲ့ ကြွက်သားတစ်ခုကို
06:11
that provides this muscle with an immune system.
92
371117
2795
စီမံဆောက်လုပ်တာက စိတ်ဝင်စားဖွယ် စိန်ခေါ်မှုတစ်ခုပါ။
06:15
These living muscles efficiently convert chemical energy that comes from nutrients
93
375997
6256
ဒီသက်ရှိကြွက်သားတွေက အာဟာရတွေကနေ ရရှိတဲ့ ဓာတုစွမ်းအင်ကို ကြွက်သားကျုံ့တာအဖြစ်
06:22
into muscle contractions.
94
382295
1960
ထိရောက်စွာ ပြောင်းလဲပေးတယ်။
06:25
Living muscles can eventually become sustainable
95
385506
3129
သက်ရှိကြွက်သားတွေက နောက်ဆုံးမှာ သဘာဝကို တကယ် တုပနေချိန်မှာ
06:28
and biodegradable machines
96
388676
1752
ထုတ်လွှတ်မှုနဲ့ လေထုညစ်ညမ်းမှုကို
06:30
that decrease emissions and pollution
97
390428
3629
လျှော့ချပေးတဲ့ ရေရှည်တည်တံ့ပြီး
06:34
all while actually truly mimicking nature.
98
394057
3211
ဇီဝနည်းနဲ့ပျက်စီးနိုင်တဲ့ စက်တွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။
06:39
So all of this,
99
399103
1168
ဒါကြောင့် ပြောခဲ့တာတွေ
06:40
what I've told you, is possible
100
400271
2211
အားလုံးက ဒီနေ့ခေတ် သုတေသီတွေနဲ့
06:42
with the knowledge that researchers and engineers have today.
101
402523
3754
အင်ဂျင်နီယာတွေ ရထားတဲ့ အသိပညာနဲ့ဆို ဖြစ်နိုင်တယ်။
06:47
I believe we have to rethink every machine ever invented
102
407654
3962
အလုံးစုံရှုထောင့်ကနေ တီထွင်ခဲ့ဖူးတဲ့ စက်တိုင်းကို ပြန်စဉ်းစားရမယ်လို့
06:51
from a holistic perspective.
103
411616
1752
ယုံကြည်ပါတယ်။
06:53
We have to rethink what the machine should do
104
413660
3420
စက်က လုပ်သင့်တာ၊ မလုပ်သင့်တာတွေကို
06:57
and what it should not do.
105
417121
1919
ပြန်စဉ်းစားရမှာပါ။
07:00
I think we want machines that safely integrate with us,
106
420500
3170
ကျွန်တော်တို့နဲ့ လုံခြုံစွာ ပေါင်းစပ်ထားတဲ့၊ ဘဝ အရည်အသွေးကို
07:03
improve our quality of life.
107
423670
2752
မြှင့်တင်ပေးတဲ့ စက်တွေကို လိုချင်တာလို့ ထင်ပါတယ်။
07:06
All the while, we respect nature,
108
426422
3254
တစ်ချိန်လုံး ကျွန်တော်တို့ဟာ သဘာဝတရားကို လေးစားပြီး
07:09
and don't pollute our world with loud noises.
109
429717
2795
ကမ္ဘာကို ကျယ်လောင်တဲ့ အသံတွေနဲ့ ညစ်ညမ်းစေမှာမဟုတ်ဘူး။
07:14
So let's reimagine machines to take on forms
110
434681
4587
ဒီတော့ စက်တွေကို အရင်က မတွေးဖူးတဲ့
07:19
we have never thought of before
111
439268
2795
ပုံစံတွေကို ပုံဖော်စေပြီး မရောက်ဖူးသေးတဲ့
07:22
and discover places we have never been to before.
112
442105
3420
နေရာတွေကို ရှာဖွေခိုင်းကြည့်ရအောင်။
07:25
Thank you.
113
445525
1168
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
07:26
(Applause)
114
446693
3086
(လက်ခုပ်သံများ)
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7